Hôm nay,  

Ván Cờ Đế Vương

19/09/202500:00:00(Xem: 1345)
giac mong
Trong lúc NATO vướng bãi lầy Đông Âu vì những đàn drones của Putin rơi vào trời Warsaw, Tập nhìn thấy rõ cơ hội hiếm hoi. Đã đến lúc Tập bày ô bàn mới, lắp đầy khoảng trống?
 
Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.

Tập năm nay đã bước sang tuổi thất thập nhị (72). Độ tuổi mà lẽ thường người ta hay ngoái cổ lại tính sổ công danh, dọn đường thối lui. Nhưng Tập khác. Ông còn một chủ đích phải đến - thống nhất Đài Loan chẳng phải chỉ là một sách lược, mà là cửu trùng vương miện—chiếc mũ vàng rực rỡ, viên ngọc vô giá trên mão bậc đế vương. Bởi thế, mỗi bước kinh hành, mỗi nghi lễ, mỗi cuộc duyệt binh đều được toan tính tựa như một nước cờ quốc thể, khoe cho thiên hạ bốn bể năm châu thấy đội hình binh cường tướng thịnh đã sắp đặt sẵn trong tay áo mình.

Mao Trạch Đông xưa hợp nhất đại lục dưới ngọn cờ Hồng, rồi để lại một quốc gia nghèo khó và cô lập. Nay Tập tự khắc họa chân dung mình như kẻ kết liễu “nội chiến bách niên,” dập tắt chiếc bóng mờ kéo dài từ cuộc đối đầu Hồng quân–Quốc dân đảng, và tin rằng chỉ có một trận chiến—nuốt trọn Đài Loan—mới đủ vinh quang đưa Ông vào miếu đường huy hoàng của Đảng.

Nhưng thiên hạ sự vốn bất khả dự liệu, quyền lực tự nó vốn là thanh gươm kề cổ: một nhịp sơ suất, máu bản thân sẽ chảy. Năm 2012, biến cố Bạc Hy Lai tưởng chôn vùi Tập, song ông xoay ngược thế cờ, biến hiểm họa thành cơ ngơi. Chính từ đó, giới quyền lực Yên Kinh học thuộc lòng bài học muôn thuở: cầm quyền như cầm kiếm bén, lơ tay là mất đầu. Tập hiểu rõ điều này hơn ai hết, sống trong hoài nghi, chẳng để ai nắm cán dao. Ở điểm này, ông chẳng khác gì đàn anh Putin— với cái đầu Tào Tháo đa nghi, trị quốc bằng cách dựa lưng vào bóng đêm hiểm họa.

Trong khi ấy, Trump là một đối thủ hoạt náo khác. Tay ngang bước vào chính trường, thừa hưởng cường quốc số một trên thế giới trong tay, Trump khua trống múa gậy như võ sĩ búa tạ trên sàn sân khấu: đập thẳng, đập nhanh, miễn có tiếng vang. Trái lại, Tập là cáo già, gặm nhấm từ tấc đất, cộng nhặt từng thế lực cỏn con, tích tiểu thành đại. Một bên ào ạt, một bên nhẫn nại. Một bên đập phá, một bên lấn dần. Hai phong cách độc tài gặp nhau, không chỉ phân định bằng hỏa lực, mà còn là cuộc đọ sức giữa thời gian, trí, và vận. Và lịch sử - vị quan tòa duy nhất mà cả tiền của Trump lẫn toan tính của Tập đều chẳng mua chuộc nổi - sẽ hạ hồi phán xét.

Ngoài kia, cục diện vẫn rối: Trung Quốc từng vượt Mỹ trong hỏa tiễn siêu thanh, tên lửa chống hạm. Nhưng Washington đã dốc cả quốc khố, lấy Zumwalt làm nền, khôi phục xưởng tàu, gầy dựng đồng minh Nhật, Hàn, ra sức rút ngắn khoảng cách, chẳng đời nào để Bắc Kinh vượt mặt.

Trong nước, thứ đáng sợ chẳng phải vũ khí, mà là cái đồng hồ nhân khẩu: dân số già hóa, tỷ lệ sinh sản rơi tự do, đến năm 2030 thì cứ ba người Trung Quốc lại một người trên sáu mươi. Đất nước già nua thường khó dựng nổi thiên nghiệp trường kỳ. Kẻ dựng nghiệp dễ, người giữ nghiệp khó, Tập hôm nay đụng ngay cái khó ấy.

Tập có thể dựng xong một hạm đội, một vành đai, thậm chí một Vạn Lý Trường Thành bằng thép. Nhưng tóc bạc thì không thể duyệt binh, và tuổi già thì chẳng ai nghe lệnh. Người Mỹ có thể loay hoay với bầu cử xoay vòng, với một Trump khác hay một Biden khác, nhưng chính sự đổi mới ấy bảo đảm sinh lực. Còn Trung Hoa của Tập thì già đi từng ngày, và một chính thể già nua cố ra lệnh cho dân số bạc tóc chỉ càng thêm đứt hơi.

Người Mỹ ngoài ra còn có thứ vũ khí bất kỳ chế độ chuyên chế toàn trị nào cũng chịu thua: “sức sáng tạo–hủy diệt” của thị trường. Sự hỗn loạn ấy sinh sôi biến đổi, phá cái cũ, lập cái mới, nuôi dưỡng canh tân. Chính vòng tuần hoàn sinh–tử này cho phép Hoa Kỳ xoay mình và ứng biến nhanh. Cỗ guồng tập quyền của Bắc Kinh không thể sánh.

Vì vậy, Tập buộc phải xây nên thế “tất nhiên”: Đài Loan tất nhiên sẽ quy hàng. Nhưng cái “tất nhiên” ấy vốn là ảo ảnh.  Ở Biển Nam Hải, sách “tằm ăn dâu” có thể thành. Nhưng tại eo biển Đài Loan, chỉ một bước sai sẽ biến thành canh bạc cuối cùng: thắng thì bước vào đền miếu, bại thì thân vong danh liệt, tan nát trong lẫn ngoài.

Trên bàn cờ toàn cầu, Washington đang tự làm nước Mỹ suy yếu. Trump thay đổi lập trường xoèn xọec khiến đồng minh Âu châu chẳng khỏi bồn chồn. Những lời lẽ nửa vời về Đài Loan càng khiến thiên hạ ngờ vực:  liệu Trump có thật sự ngăn nổi — hay thậm chí muốn ngăn — một cuộc xâm lăng từ Trung Quốc hay không.  

Và không chỉ Mỹ và Trung giằng co, ngoài xa, Ấn Độ đang lặng lẽ lớn lên như một đối thủ nhân khẩu và công nghệ.

Thử lửa thì mới ra vàng. Kỳ tướng tìm trận hiểm thử sức.  Trong lúc NATO vướng bãi lầy Đông Âu vì những đàn drones của Putin rơi vào trời Warsaw, Tập nhìn thấy rõ cơ hội hiếm hoi. Hỏa mù Putin gieo đủ hoang mang. Đã đến thời điểm bày ô bàn mới, lắp đầy khoảng trống?  Liệu ông có đủ táo bạo và tốc độ để nắm lấy bàn đạp, mượn khói mù chiến tranh Ukraine che đậy mà tung đòn tử thủ?

Lịch sử Trung Hoa chất đầy xương tàn của những kẻ mộng mơ. Ngai vàng vốn khó giữ hơn chiếm, càng khó khăn hơn với kẻ tự coi bản thân bất tử. Tập, với sứ mệnh “trùng hưng dân tộc,” cùng Trump với lời hiệu triệu “Make America Great Again” – cả hai đều tự cho mình là kẻ khôi phục vĩ đại, ôm mộng viết lại thiên sử. Nhưng bánh xe lịch sử chưa từng dừng lại cho riêng ai.

Từ Tần, Hán, Đường, Tống, Minh, Thanh đến hôm nay—tất cả đều đã từng đặt xuống những canh bạc thời đại. Nay đến phiên Tập ngồi trước bàn cờ lịch sử với quân chủng, dân số, quyền lực, và canh bạc đế vương.

Quy luật muôn đời bất biến: vinh quang có thể khắc vào đá, nhưng chỉ có thời gian mới đủ quyền để gấp lại trang sử sau cùng.
 
Nina HB Lê biên tập
Nguồn tham khảo: In a race against time to-secure his legacy in china. Asia Times. 
 

Ý kiến bạn đọc
19/09/202510:24:02
Khách
Số phận của nước Mỹ đang rơi tự do dưới thời của Trump và thời gian bao lâu mới có thể viết lại ?
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Thế giới chưa an toàn và sẽ không an toàn chừng nào các lực lượng khủng bố trên thế giới vẫn còn tồn tại, một nhà báo, cựu phóng viên đài VOA từ Washington D.C. nói với BBC News Tiếng Việt hôm thứ Năm. Sự kiện nước Mỹ bị tấn công vào ngày 11 tháng 09 năm 2001 đã thức tỉnh thế giới về một chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo cực đoan đang tồn tại trong lòng các nước Trung Đông. Giờ đây, sau 20 năm, liệu người Mỹ có cảm thấy an toàn hơn hay họ vẫn lo sợ về một cuộc tấn công khủng bố khác trên đất nước Hoa Kỳ hay nhằm vào công dân Mỹ ở nước ngoài.
Vào ngày 11 tháng 9 năm 2001, những kẻ khủng bố Hồi giáo thuộc tổ chức mạng lưới Al-Qaida đã dùng bốn phi cơ dân sự làm thành một loại vũ khí quân sự để tấn công vào Trung tâm Thương mại Thế giới ở New York và Lầu Năm Góc ở Washington D.C. Các sự kiện không tặc loại này là lần đầu tiên trong lịch sử chiến tranh của nhân loại và đã có hậu quả nghiêm trọng nhất trong lịch sử cận đại.
Thứ Bảy, ngày 11/09/2021, nước Mỹ tưởng niệm 20 năm vụ tấn công khủng bố thảm khốc nhắm vào tòa tháp đôi World Trade Center ở New York, bộ Quốc Phòng Mỹ ở gần Washington và ở Shanksville tại Pennsylvania. Gần 3.000 người chết, hơn 6.000 người bị thương. Hai mươi năm đã trôi qua, vẫn còn hơn 1.000 người chết đã không thể nhận dạng. Chấn thương tinh thần vẫn còn đó. Mối họa khủng bố vẫn đeo dai dẳng. Lễ tưởng niệm 20 năm vụ khủng bố gây chấn động thế giới diễn ra như thế nào, nhất là trong bối cảnh Hoa Kỳ triệt thoái toàn bộ binh sĩ khỏi Afghanistan sau đúng 20 năm tham chiến ? Mời quý vị theo dõi cuộc phỏng vấn với nhà báo Phạm Trần từ Washington.
Những em bé tò mò, lần đầu tiên ngước mắt lên trời, thấy trăng sao, lập tức nảy sinh ước muốn thám hiểm cõi mênh mông ở cuối, ở xa hơn tầm mắt mình. Lớn lên, ý thức được kích thước Vũ Trụ và giới hạn của đời người, biết đường dài dẫn tới một tinh cầu có thể đòi hỏi sự nối tiếp của muôn triệu kiếp người. Tỉnh ra và thất vọng. Ước muốn chỉ còn là ước mơ vương vấn nơi những truyện khoa học giả tưởng huyền hoặc vẽ ra hình ảnh một con tàu kỳ diệu: một ngày kia khoa học tiến bộ, hành khách đáp phi thuyền du lịch tối tân sẽ lọt vào cõi thời gian ngừng trôi, có cuộc đời dài vô tận, tha hồ chu du khắp cùng vũ trụ.
Như vậy, Chủ nghĩa Xã hội Cộng sản là của riêng ông Hồ và đảng CSVN. Nhân dân chưa bao giờ có cơ hội bỏ phiếu hay đồng thuận dưới bất kỳ hình thức trưng cầu ý kiến nào về sự chọn lựa này. Do đó, không làm gì có chuyện nhận dân “đã lựa chọn” nó mà sự thật là đảng CSVN đã áp đặt và tròng vào cổ người dân thứ Chủ nghĩa ngoại lai này. Đó là lý do tại sao đã có chống đối về mối họa Cộng sản từ bên trong hàng ngũ đảng và của một bộ phận không nhỏ quần chúng thuộc mọi thành phần trong xã hội.
Tờ New York Times dẫn lời một giáo sư đại học Berkeley về giáo dục và chính sách công là Bruce Fuller phát biểu rằng, "Newsom đã làm trước tổng thống Biden ba năm nếu nói về chính sách giúp đỡ các gia đình. Bất cứ những phụ huynh hay người ông bà nào ủng hộ việc bãi nhiệm là đang bỏ phiếu chống lại quyền lợi của chính họ". Hay có thể nói thêm rằng, họ đang chống lại những chính sách an sinh và y tế mà họ đang được thụ hưởng, những sự đầu tư vào giáo dục, vào công ăn việc làm cho chính con cái họ.
Bỉnh bút Thái Thanh (Tạp Chí Luật Khoa) kết luận: “ Trong đại dịch lần này hay các đợt khủng hoảng không thể biết trước trong tương lai, tôn giáo có thể trở thành một bàn tay vững chắc để trợ giúp, nâng đỡ tinh thần của người dân. Và điều đó chỉ thành hiện thực khi nhà nước tháo bỏ các chính sách kiểm soát khắc nghiệt dành cho các tổ chức tôn giáo.” Tôi thì (trộm) nghĩ khác, bi quan hơn thế: “Điều đó chỉ thành hiện thực” khi chế độ hiện hành ngưng hiện hữu. Đảng tắt thở thì cuộc đời mới thở (NCT).
Sau khi các nước ngoài rút quân ra khỏi Afghanistan, lực lượng Hồi giáo cực đoan Taliban đã lên nắm quyền. Ngay trong lễ mừng chiến thắng, Taliban lo ráo riết chuẩn bị thành lập chính phủ và thành phần các nhân vật tham gia có thể được công bố trong thời gian tới. Nhưng có nhiều suy đoán cho là trong nội các mới nữ giời sẽ có ít và nắm giử các chức vụ khiêm nhường, điều chắc chắn đặc biệt nhất là những người đã phục vụ trong chế độ củ sẽ không còn được trọng dụng. Nhưng vụ đánh bom tại phi trường Kabul hôm 26/8 khiến cho ít nhất 180 người thiệt mạng, trong đó có 13 binh sĩ Mỹ cho thấy một sự thật khác hẳn: Tổ chức "Nhà nước Hồi giáo" (IS) chủ động khủng bố và đã lên tiếng nhận trách nhiệm. Mỹ đã đáp trả bằng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái ở tỉnh Nangarhar, miền đông Afghanistan, và kết quả là nhà lảnh đạo IS trong "Tỉnh Khorasan" (IS-K) đã bị giết.
TÓM TẮT Thị trường hữu hiệu vì tổng hợp mọi quyết định trong xã hội để đạt đến mức giá chung phù hợp nhất với các dữ kiện đang có (efficient market theory.) Ngược lại nếu giá cả do nhà nước đơn phương quyết định sẽ sai lệch. Giá cả trong thị trường, giống như bãi đấu thầu, không phải lúc nào cũng hợp lý do mỗi người dự đoán giá sẽ còn tăng hay giảm. Tâm lý hùa theo đám đông và tên khờ cuối cùng (Last Fool Theory) rất tai hại trong Kinh Tế Hành Vi (Behavioral Economics) Kinh Tế Phức Tạp (Complexity Economics) tìm hiểu những tác động từ bên ngoài như đại dịch, chiến tranh, phát minh…lên nền kinh tế.
Trước những nghi ngại “Hoa Kỳ có còn là đồng minh đáng tin cậy hay không?” thì chúng ta có thể khẳng định rằng Mỹ hay bất kỳ quốc gia nào trong khối tự do đều vẫn là những người bạn đồng hành tốt trong hành trình đi tìm tự do và canh tân đất nước, miễn là chúng ta không quên những bài học đã nêu để phát huy tiềm năng của chính mình, bảo vệ quyền lợi quốc gia, và đạt tới mục tiêu tự do, ấm no, hạnh phúc cho dân tộc.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.