Hôm nay,  

Ván Cờ Đế Vương

19/09/202500:00:00(Xem: 1343)
giac mong
Trong lúc NATO vướng bãi lầy Đông Âu vì những đàn drones của Putin rơi vào trời Warsaw, Tập nhìn thấy rõ cơ hội hiếm hoi. Đã đến lúc Tập bày ô bàn mới, lắp đầy khoảng trống?
 
Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.

Tập năm nay đã bước sang tuổi thất thập nhị (72). Độ tuổi mà lẽ thường người ta hay ngoái cổ lại tính sổ công danh, dọn đường thối lui. Nhưng Tập khác. Ông còn một chủ đích phải đến - thống nhất Đài Loan chẳng phải chỉ là một sách lược, mà là cửu trùng vương miện—chiếc mũ vàng rực rỡ, viên ngọc vô giá trên mão bậc đế vương. Bởi thế, mỗi bước kinh hành, mỗi nghi lễ, mỗi cuộc duyệt binh đều được toan tính tựa như một nước cờ quốc thể, khoe cho thiên hạ bốn bể năm châu thấy đội hình binh cường tướng thịnh đã sắp đặt sẵn trong tay áo mình.

Mao Trạch Đông xưa hợp nhất đại lục dưới ngọn cờ Hồng, rồi để lại một quốc gia nghèo khó và cô lập. Nay Tập tự khắc họa chân dung mình như kẻ kết liễu “nội chiến bách niên,” dập tắt chiếc bóng mờ kéo dài từ cuộc đối đầu Hồng quân–Quốc dân đảng, và tin rằng chỉ có một trận chiến—nuốt trọn Đài Loan—mới đủ vinh quang đưa Ông vào miếu đường huy hoàng của Đảng.

Nhưng thiên hạ sự vốn bất khả dự liệu, quyền lực tự nó vốn là thanh gươm kề cổ: một nhịp sơ suất, máu bản thân sẽ chảy. Năm 2012, biến cố Bạc Hy Lai tưởng chôn vùi Tập, song ông xoay ngược thế cờ, biến hiểm họa thành cơ ngơi. Chính từ đó, giới quyền lực Yên Kinh học thuộc lòng bài học muôn thuở: cầm quyền như cầm kiếm bén, lơ tay là mất đầu. Tập hiểu rõ điều này hơn ai hết, sống trong hoài nghi, chẳng để ai nắm cán dao. Ở điểm này, ông chẳng khác gì đàn anh Putin— với cái đầu Tào Tháo đa nghi, trị quốc bằng cách dựa lưng vào bóng đêm hiểm họa.

Trong khi ấy, Trump là một đối thủ hoạt náo khác. Tay ngang bước vào chính trường, thừa hưởng cường quốc số một trên thế giới trong tay, Trump khua trống múa gậy như võ sĩ búa tạ trên sàn sân khấu: đập thẳng, đập nhanh, miễn có tiếng vang. Trái lại, Tập là cáo già, gặm nhấm từ tấc đất, cộng nhặt từng thế lực cỏn con, tích tiểu thành đại. Một bên ào ạt, một bên nhẫn nại. Một bên đập phá, một bên lấn dần. Hai phong cách độc tài gặp nhau, không chỉ phân định bằng hỏa lực, mà còn là cuộc đọ sức giữa thời gian, trí, và vận. Và lịch sử - vị quan tòa duy nhất mà cả tiền của Trump lẫn toan tính của Tập đều chẳng mua chuộc nổi - sẽ hạ hồi phán xét.

Ngoài kia, cục diện vẫn rối: Trung Quốc từng vượt Mỹ trong hỏa tiễn siêu thanh, tên lửa chống hạm. Nhưng Washington đã dốc cả quốc khố, lấy Zumwalt làm nền, khôi phục xưởng tàu, gầy dựng đồng minh Nhật, Hàn, ra sức rút ngắn khoảng cách, chẳng đời nào để Bắc Kinh vượt mặt.

Trong nước, thứ đáng sợ chẳng phải vũ khí, mà là cái đồng hồ nhân khẩu: dân số già hóa, tỷ lệ sinh sản rơi tự do, đến năm 2030 thì cứ ba người Trung Quốc lại một người trên sáu mươi. Đất nước già nua thường khó dựng nổi thiên nghiệp trường kỳ. Kẻ dựng nghiệp dễ, người giữ nghiệp khó, Tập hôm nay đụng ngay cái khó ấy.

Tập có thể dựng xong một hạm đội, một vành đai, thậm chí một Vạn Lý Trường Thành bằng thép. Nhưng tóc bạc thì không thể duyệt binh, và tuổi già thì chẳng ai nghe lệnh. Người Mỹ có thể loay hoay với bầu cử xoay vòng, với một Trump khác hay một Biden khác, nhưng chính sự đổi mới ấy bảo đảm sinh lực. Còn Trung Hoa của Tập thì già đi từng ngày, và một chính thể già nua cố ra lệnh cho dân số bạc tóc chỉ càng thêm đứt hơi.

Người Mỹ ngoài ra còn có thứ vũ khí bất kỳ chế độ chuyên chế toàn trị nào cũng chịu thua: “sức sáng tạo–hủy diệt” của thị trường. Sự hỗn loạn ấy sinh sôi biến đổi, phá cái cũ, lập cái mới, nuôi dưỡng canh tân. Chính vòng tuần hoàn sinh–tử này cho phép Hoa Kỳ xoay mình và ứng biến nhanh. Cỗ guồng tập quyền của Bắc Kinh không thể sánh.

Vì vậy, Tập buộc phải xây nên thế “tất nhiên”: Đài Loan tất nhiên sẽ quy hàng. Nhưng cái “tất nhiên” ấy vốn là ảo ảnh.  Ở Biển Nam Hải, sách “tằm ăn dâu” có thể thành. Nhưng tại eo biển Đài Loan, chỉ một bước sai sẽ biến thành canh bạc cuối cùng: thắng thì bước vào đền miếu, bại thì thân vong danh liệt, tan nát trong lẫn ngoài.

Trên bàn cờ toàn cầu, Washington đang tự làm nước Mỹ suy yếu. Trump thay đổi lập trường xoèn xọec khiến đồng minh Âu châu chẳng khỏi bồn chồn. Những lời lẽ nửa vời về Đài Loan càng khiến thiên hạ ngờ vực:  liệu Trump có thật sự ngăn nổi — hay thậm chí muốn ngăn — một cuộc xâm lăng từ Trung Quốc hay không.  

Và không chỉ Mỹ và Trung giằng co, ngoài xa, Ấn Độ đang lặng lẽ lớn lên như một đối thủ nhân khẩu và công nghệ.

Thử lửa thì mới ra vàng. Kỳ tướng tìm trận hiểm thử sức.  Trong lúc NATO vướng bãi lầy Đông Âu vì những đàn drones của Putin rơi vào trời Warsaw, Tập nhìn thấy rõ cơ hội hiếm hoi. Hỏa mù Putin gieo đủ hoang mang. Đã đến thời điểm bày ô bàn mới, lắp đầy khoảng trống?  Liệu ông có đủ táo bạo và tốc độ để nắm lấy bàn đạp, mượn khói mù chiến tranh Ukraine che đậy mà tung đòn tử thủ?

Lịch sử Trung Hoa chất đầy xương tàn của những kẻ mộng mơ. Ngai vàng vốn khó giữ hơn chiếm, càng khó khăn hơn với kẻ tự coi bản thân bất tử. Tập, với sứ mệnh “trùng hưng dân tộc,” cùng Trump với lời hiệu triệu “Make America Great Again” – cả hai đều tự cho mình là kẻ khôi phục vĩ đại, ôm mộng viết lại thiên sử. Nhưng bánh xe lịch sử chưa từng dừng lại cho riêng ai.

Từ Tần, Hán, Đường, Tống, Minh, Thanh đến hôm nay—tất cả đều đã từng đặt xuống những canh bạc thời đại. Nay đến phiên Tập ngồi trước bàn cờ lịch sử với quân chủng, dân số, quyền lực, và canh bạc đế vương.

Quy luật muôn đời bất biến: vinh quang có thể khắc vào đá, nhưng chỉ có thời gian mới đủ quyền để gấp lại trang sử sau cùng.
 
Nina HB Lê biên tập
Nguồn tham khảo: In a race against time to-secure his legacy in china. Asia Times. 
 

Ý kiến bạn đọc
19/09/202510:24:02
Khách
Số phận của nước Mỹ đang rơi tự do dưới thời của Trump và thời gian bao lâu mới có thể viết lại ?
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sống lâu bao nhiêu đảng Cộng sản Việt Nam càng lộ ra nhiều “chứng tật”, nhưng ngoài chứng suy thoái tư tưởng và đạo đức lối sống đang đe dọa sự sống còn của chế độ, cán bộ, đảng viên còn mắc bệnh “lười đọc báo đảng” khiến công tác xây dựng,chỉnh đốn đảng không đi đến đâu...
Dân tộc này chưa xét đến công/tội của ĐCSVN. Chuyện đâu còn có đó. Không nên cứ lật đật phong thánh cho nhau, và cầm đèn chạy trước ô tô, như thế. Nó cán cho chết mẹ...
Đã đến thời điểm quan trọng nhất trong sự tồn tại của Ủy Ban Đặc Biệt Hạ Viện điều tra vụ bạo loạn Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021. Tối Thứ Năm, 9 tháng 6 năm 2022, Ủy ban sẽ tổ chức buổi điều trần đầu tiên trên truyền hình. Sự kiện được phát sóng bởi hầu hết các mạng lưới và băng tần tin tức lớn. Đối với một số người, đây là cuộc điều tra kịch tính nhất của Quốc Hội, kể từ phiên điều trần vụ Watergate nửa thế kỷ trước. Còn một số người khác - những người ủng hộ của cựu Tổng thống Trump – họ ó thể nhắm mắt bịt tai trước các phiên điều trần.
Với cái thế nước chông chênh hiện nay, và trong tình cảnh thù trong/giặc ngoài như hiện tại mà nhà nước vẫn nhất định không chịu ăn chia với nhà chùa thì e chả phải là một quyết định khôn ngoan...
Chiến tranh xâm lược của Nga tại Ukraine đang diễn ra cực kỳ sôi động. Điển hình là thảm cảnh dân chúng tỵ nạn ngày càng trầm trọng. Gần đây nhất, theo Phủ Cao Ủy Tỵ nạn Liên Hiệp Quốc, kể từ khi có cuộc chiến cho đến nay, có trên 6 triệu 6 người dân tỵ nạn tại các nước lân cận, nhiều nhất là Ba Lan, và khoảng 7 triệu người tỵ nạn trong nước. Con số này sẽ còn thay đổi trong tương lai...
Kinh Kim cang là một trong những bản kinh quan trọng và sớm nhất trong kinh điển Phật giáo Đại thừa. Ở đây, chúng ta sẽ trình bày ý nghĩa của đề kinh Kim cang từ nguyên gốc tiếng Phạn và từ được dịch sang tiếng Hán. Đề kinh Kim cang gồm hai phần. Tên tiếng Phạn là Vajrachedikā Prajñāpāramitā, trong đó phần đầu là tính từ phẩm định cho từ theo sau. Prajñāpāramitā phiên âm tiếng Hán là Bát-nhã Ba-la-mật-đa, nó có khả năng cắt chém như kim cang, hay chính xác: như sấm sét (búa thiên lôi). Hiện nay có hai bản dịch phổ biến: một là Kim cang Bát-nhã ba-la-mật do ngài La-thập dịch sang Hán; hai là Kim cang năng đoạn Bát-nhã ba-la-mật đa của Ngài Huyền Trang dịch.
Thông thường, khi người Mỹ gọi là "Big Lie", tương đương với "nói láo". Sự phân chia trong ngôn ngữ Việt, giúp con người xử lý với nhau theo mức độ nặng nhẹ. Bạn bè nói tào lao, nói xạo là chuyện bình thường. Nói xạo cao cấp gọi là "nổ". Nổ thường xuyên, nổ lớn, nhiều người tránh xa. Vợ chồng nói dối với nhau cũng là chuyện hay xảy ra, nhưng không có hậu quả lớn, thường chỉ khóc lóc, cãi cọ, quát tháo hoặc năn nỉ. Có bồ bịch bên ngoài mà về nhà nói với vợ hoặc chồng là không có, điều này là "nói láo", có khả năng đưa đến ly thân hoặc ly dị và đôi khi, giải quyết bằng thuốc chuột đưa đến tử vong. Vợ chồng có thể nói dối, đừng bao giờ nói láo. Xét chung, nói không đúng sự thật, dù có tên gọi khác nhau, vẫn có mẫu số chung là "không đúng sự thật." Muốn luận tội phải xem xét hậu quả của ý đồ và sự thiệt hại. Vì vậy, những tên gọi khác nhau có thể nhìn như tội danh khác nhau như ăn cắp vặt và ăn cướp ngân hàng.
Nhiều người đã đổ lỗi cho nhiều thứ, từ bệnh tâm thần đến chưa đủ an ninh, là nguyên do khiến các vụ xả súng hàng loạt thương tâm đang xảy ra với tần suất ngày càng cao ở các trường học, văn phòng và rạp hát trên khắp đất nước. Vụ mới nhất, xảy ra vào ngày 24 tháng 5 năm 2022, tại một trường tiểu học ở Texas và khiến ít nhất 19 trẻ em và 2 giáo viên thiệt mạng, là vụ xả súng hàng loạt thứ 213 trong năm nay - và là vụ thứ 27 diễn ra tại một trường học. Tuy nhiên, trong phần lớn các cuộc tranh cãi về nguyên nhân gốc rễ của bạo lực súng đạn hiện nay ở Hoa Kỳ, các nhà sản xuất súng lại thường không bị nhắc tới. Là một nhà nghiên cứu về sức khỏe cộng đồng, giáo sư Michael Siegel cho rằng điều này thật kỳ quặc, vì có bằng chứng cho thấy văn hóa xung quanh việc sở hữu súng góp phần đáng kể vào bạo lực súng đạn. Và các nhà sản xuất súng giữ một vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng đến văn hóa súng đạn của người dân Hoa Kỳ.
Câu nói của ông tài xế taxi khiến mặt tôi đỏ lên vì ngượng. Tất nhiên, tôi không dám ngượng thay cho dân Hà Nội...
Tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos năm nay, cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ Henry Kissinger đã đề ra một giải pháp cho cuộc chiến Ukraine. Theo Kissinger, một thất bại nhục nhã của Moscow sẽ nguy hiểm cho thế giới, trong khi Ukraine nhượng một phần lãnh thổ cho Nga sẽ là một khoản đầu tư khả thi về hòa bình về lâu dài cho châu Âu...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.