Hôm nay,  

Báo Về

28/10/200600:00:00(Xem: 10565)

Báo Về

- A, Báo về! Báo về!

Như một phản xạ có điều kiện, cả toà soạn đổ xô về phía cửa, nơi chiếc xe tải ngồn ngộn báo vừa xịch đỗ...

Mọi người, không ai bảo ai, vớ vội một số vừa ra lò rồi chúi vào một xó trong mọi ngóc ngách để chăm chú xem trang mình phụ trách, bài mình vừa viết có bị cắt, cúp nhầm lẫn gì không"

Chao ôi, những kẻ ngoại đạo không thể biết cảm xúc đó. Nó là giờ phút trang trọng nhất trong chuỗi ngày chờ báo ra, không khác gì người mẹ trẻ ngắm vuốt đứa con của mình sau cuộc "vượt cạn".

Góc tường cạnh cửa sổ, Thành Tựu, nhà báo có thâm niên cao nhất toà soạn, phụ trách trang kinh tế xã hội, bỗng vụt dây, la hoảng:

- Anh Kiên Trì ơi, ối giời ơi, anh Kiên Trì!

Thư ký Kiên Trì với đầy đủ các tội danh định sẵn của nghề báo: "Điếc tai - Chai đít, Công ít - Tội nhiều", ngẩng đầu lên bực bội:

- Cái gì thế"

Thành Tựu ném cho anh ta một cái lườm bỏng rẫy:

- Anh đúng là "kẻ sát nhân lương thiện" nhất mà tôi từng gặp. Sao anh dám cứa cổ tôi bằng đoạn sa pô chua... như dấm thế này: "Nhắc đến Ức Trai là người ta nhắc đến một vị anh hùng lao động, văn võ song toàn..."" Giời ơi, anh không được học lịch sử Việt Nam hay anh cố tình chơi khăm tôi"

- Ừ nhỉ, - thư ký toà soạn Trung Dũng ngồi tại bàn nghe chuyện trợn mắt lên nhìn chằm chằm vào tờ báo, rồi vỗ trán đánh bốp - tại sao lại thế này" Thời cụ Nguyễn Trãi, cách đây đã 600 năm, làm gì ra cái thứ Anh hùng lao động kia chứ... Thôi, bỏ mẹ rồi... lỗi tại thằng xếp chữ đây, chẳng nó thì còn ai, lẽ ra là anh hùng "dân tộc", nó lại tương ngay hai chữ "lao động" vào... Nó đinh ninh, các cậu ạ, cả năm chỉ gặp mấy chữ anh hùng lao động, thế là mấy chữ ấy nhảy vào mà nó không biết. Có chết cha người ta không kia chứ...

Thành Tựu rầu rĩ:

- Cũng may, cụ Ức Trai đã chết được gần sáu thế kỷ rồi, không thể sống dậy mà đi kiện tụi ta được... May nữa là không đụng phải mấy cụ còn sống!

Từ trong xó của mình, một anh thò đầu ra góp chuyện:

- Chuyện vặt. Ai người ta để ý" Bọn trẻ bây giờ thuộc sử Tàu hơn thuộc sử ta, chúng nó có biết Ức Trai là thằng cha căng chú kiết nào đâu. Lệnh Hồ Xung, Vi Tiểu Bảo, Đông Phương Bất Bại, Nhạc Bất Quần, Hoàng Dược Sư... đấy mới là những nhân vật lịch sử đáng nhớ.

Một anh khác góp chuyện:

- Trong cuộc thi tốt nghiệp phổ thông trung học vừa rồi có đứa học trò còn viết "đồng chí Quang Trung đã anh dũng chiến đấu chống quân Tàu trong cuộc xâm lăng biên giới năm 1991" đấy...

- Rồi chúng nó còn viết: "Bà Triệu là chủ tịch Hội phụ nữ Việt Nam" nữa kìa...

- Hoặc "Lê Lợi lúc bấy giờ là bí thư chi bộ Lam Sơn", hơ hơ...

Mọi âm thanh náo nhiệt bỗng chìm đi khi tiếng hét của Nhân Chi Sơ - Tính Bản Thiện vang lên:

- Anh Kiên Trì ơi là anh Kiên Trì, thà anh giết chết tôi còn hơn. Khốn nạn, cớ sao anh lại bôi gio trát trấu lên mặt tôi thế này"

"Điếc tai - Chai đít, Công ít - Tội nhiều" vội vã ôm cả bốn mắt chạy đến, ghé sát mặt vào trang thơ, làu bàu:

- Cái gì" Đâu" Cái nhà ông này đến là rách việc! Ông cứ làm như thơ của ông là "number one" chắc, sai một dấu phẩy, quên một dấu chấm là bao giờ cũng vậy, ông kêu như cha chết...

- Không phải "number one" mà là number... oan, ông hiểu chưa" - nhà thơ Nguyên Nguyên, ông chủ trang Câu lạc bộ Thơ, vò đầu bứt tai - Lại còn trách người ta nữa! Trời ơi, nếu đây không phải là vụ oan sai lớn nhất trong lịch sử báo ta thì tôi cứ đi đầu xuống đất. Đích thị ông chơi xỏ tôi, chứ không dưng sao ông lại tương cái "của nợ" vào giữa trang thơ của tôi như thế kia chứ"

- Cái gì nào" Vừa vừa cái mồm chứ. - "Điếc tai, Chai đít - Công ít - Tội nhiều" vặc lại - Của nợ nào" Đừng thấy tôi hiền lành mà bắt nạt, ăn nói cho cẩn thận nhé... Mà sao ông lại bảo tôi "tương"" Tương cái gì"

Dí tờ báo vào tận "bốn mắt" của Kiên Trì, giận dữ:

- Ông đọc đi, đây này, không phải của nợ thì là của quý hở" Lần này thì cách chức, treo bút, mất nghiệp, toi nghề, về vườn đuổi gà cho vợ, ông hiểu chưa"

"Điếc tai - Chai đít - Công ít - Tội nhiều" dùng cả bốn mắt lom lom đọc, rồi toát mồ hôi, lắp bắp:

- Chết! Chết cha tôi rồi... Trời ơi! sao lại có thể như thế này được" Gọi ngay cậu Hùng nhà in cho tôi.

Như cảm nhận được mức độ quan trọng của sự việc, cả phòng lập tức chật cứng người. Ai nấy đều bỏ qua trang của mình, chăm chắm nhìn vào trang thơ, cụ thể là bài thơ với tiêu đề thật gợi cảm: "Mùa Xuân".

Bài thơ chỉ vẻn vẹn 24 chữ, đọc lên thật mềm mại, dịu êm, song sức công phá của nó thì cực lớn:

Mùa Xuân

Tình em: như cỏ

xanh non

Muôn lớp

lô xô

Chim anh: nhỏ nhoi nhịp đập

Tìm trong cỏ... mượt,

êm, dày.

Điện thoại đã được nối, tiếng "Điếc tai - Chai đít - Công ít - Tội nhiều" oang oang giận dữ:

- Anh Hùng, anh là người sắp chữ lâu năm, mà để bị lỗi tày đình như thế này à" Anh định phổ biến thơ sex hay bắt chước phong cách Hồ Xuân Hương đây" Lên ngay đây! Lên ngay! Mà anh lại vừa được đưa lên sửa mo-rát nữa, tức là lên chức...

Cả toà soạn ồn ào, nhốn nháo. Chuyện này chẳng phải chuyện chơi. May là không đụng đến ai cụ thể, nhưng là tội không thể tha thứ.

Cuối cùng kẻ phạm tội cũng bị đưa ra trình diện

Gãi gãi mái tóc rối bù, hai má đỏ bừng như cua... luộc, anh chàng lắp bắp:

- Các anh, các chị thông cảm, lúc ấy đầu óc em lú lẫn, u mê thế nào chẳng hiểu, nên em mới xếp chữ t ở dòng trên vào chữ ch ở dòng dưới, lúc đọc mo-rát thì em ỉ chính mình sắp bài, chỉ đọc lướt qua, không để ý... Thông cảm cho em.

- Thông cảm làm sao được"

- Chuyện chết người mà đòi thông cảm.

- Người ta sẽ bảo: báo quảng cáo dâm ô, truỵ lạc.

- Kinh quá!

Một người đọc lại thật to, nguyên văn được đưa xuống nhà in:

Tim anh: nhỏ nhoi nhịp đập,

Chìm trong cỏ... mượt,

êm, dày...

- Này, các cậu ạ, tớ thấy bài thơ bị sai như thế mà lại đâm ra hay cơ đấy. Đừng làm ồn lên vì một chuyện con con. - Thịnh Vượng, "chuyên gia cù" của toà soạn, xoa đầu anh chàng xếp chữ - Này, anh khen chú mày đấy. Khá, khá lắm! Rất sáng tạo. Rất được. Đàn ông là phải thế. Thằng nào thì cũng rứa... Giữ nguyên như ý tác giả ấy à, đúng thật đấy, nhưng mà xoàng. Nô lệ quá, yếu đuối quá!

Anh chàng sắp chữ dở khóc dở cười năn nỉ:

- Em không cố ý thật mà, xin các anh đừng lập biên bản, đừng báo lại với ban giám đốc, kẻo em mất việc...

- Thế giờ chú định thế nào" - Kiên Trì vặn - Giờ gỡ sao đây" Chẳng lẽ để thế này, quá bằng vạch chỗ ấy cho người xem... chim. Hay là huỷ cả mấy vạn tờ báo đi để in lại từ đầu"

- Có mà chết.

- Bán cả toà soạn đi mà đền.

- Hở, chứ một mình chú mày có đủ tiền đền không"

Mắt thằng bé đỏ hoe bỗng sáng lên:

- Dạ em có kinh nghiệm, chỉ xin các anh các chị cùng giúp em... dạ, chỉ hai tiếng đồng hồ thôi ạ.

Đã dắt díu nhau đến nước này, đành phải dùng biện pháp thủ công, hiệu quả nhất, mỗi người một đống báo, một bút xoá...

Vừa làm, chàng chuyên gia cù vừa bảo:

- Này, phải kể lại những "tai nạn nghề nghiệp" để trả công các anh chứ. Đã mất mạng bao giờ chưa"

- Dạ rồi, - chàng xếp chữ đã hoàn hồn lanh chanh - Một lần, các anh ạ, bài tường thuật ban lãnh đạo cục X tiếp nữ phóng viên Y..., kinh lắm, còn hơn thế này nhiều...

- Hơn làm sao"

- Em xếp nhầm một chữ "lớn" thành ra... một chữ khác, hì hì... Nhà xuất bản bị kiện một phen hút chết ạ.

- Ha! ha! ha! chú mày giỏi, giỏi... - Cù Gia Truyền vỗ đùi cả cười - kể nữa đi, còn không"

- Dạ một lần khác, chủ tịch công đoàn thành ra "chủ tịch con đàn". Không phải em, thằng khác.

Lại một lần nữa, cáo phó "vô cùng thương tiếc báo tin đồng chí phó bí thư đảng uỷ xí nghiệp" qua đời... thành "đồng chó... bí thư"... Dạ... đúng thế đấy ạ. Kể ra thì còn nhiều lắm, nhưng nhiều người bị, không phải chỉ mình em.

- Thì kể nữa đi, - Cù Gia Truyền bảo - Anh mày đang muốn trở thành chuyên gia sưu tầm các loại cù, kể cả "cù nhầy" đây.

Chàng xếp chữ nhăn trán, cố nhớ:

- Dạ, có lần thế này, là tại em: "Nền kinh tế nước ta phát triển không qua con đường tư bản chủ nghĩa", em lại xếp chữ k thành chữ t thành ra thông qua... Bài chính trị, thành thử hút chết. Phải ngồi viết kiểm điểm ba tháng đấy ạ.

- Có ba tháng còn là may đấy. Đi tù có ngày. - một người thêm vào.

- Từ đấy em cạch, mỗi lần đụng tới cụm từ quan trọng này là em thay chữ không bằng chữ bỏ cho rõ nghĩa, cho nó chắc, có nhầm nội dung cũng không bị xuyên tạc, hiểu sai ạ.

- Đúng là sai một ly đi một dặm thật, - Cù Gia Truyền nhận xét - chỉ thiếu một dấu phảy, hay thêm một số không, hoặc nhầm một dấu hỏi là ngữ nghĩa nó khác ngay đi. Nhầm là thành tội.

- Dạ, đúng đấy, một lần nữa em vô tình xếp thừa một số không, cũng bị các anh ấy mắng gần chết...

- Một số không thì ăn nhằm gì"

- Khốn dân số Ấn Độ tăng gấp 10 lần trong có một thập niên. Các anh bảo có chơi như dê, đẻ như gà cũng không ra được ngần ấy.

"Điếc tai - Chai đít - Công ít - Tội nhiều" tò mò:

- Này, thế trong những lỗi nặng có dính dáng chính trị thì Giám đốc xí nghiệp xử lý thế nào"

- Dạ, đồng chí ấy gọi đích danh thủ phạm lên, bên cạnh đồng chí ấy là đồng chí công an văn hoá, nhưng lần nào thì chúng em cũng thế ạ: "Mong các đồng chí hiểu cho, gia đình tôi ba đời củ chuối măng mai, tôi giác ngộ từ nhỏ, không giáo điều, không xét lại, không có nòi chống Đảng, còn thủ phạm, tuỳ các đồng chí xem xét xử lý thích đáng... Cứ là "không cho chúng nó thoát" ạ.

- Ha! ha! ha...

Tiếng cười phá của chàng Cù Gia Truyền vừa cất lên, vấp phải cái nhìn lạnh lùng của Tổng biên tập báo vừa lừ lừ đi vào, liền tắt lặng, nhường chỗ cho việc "tranh công, đổ tội, ù xoẹ" truyền thống bắt đầu.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sau hơn một năm vất vả phòng chống Covid và kể từ khi có thuốc tiêm ngừa, nước Mỹ đang trở lại bình thường trong những điều kiện mới. Việc đeo khẩu trang và giãn cách xã hội sẽ trở thành những nét sinh hoạt trong đời sống. Bắt buộc cũng có mà tự nguyện cũng có. Từ mùa xuân năm nay nhiều tiểu bang đã bỏ những giới hạn sinh hoạt vì Covid. Riêng California, nơi có nhiều hạn chế gắt gao nhất trong công tác phòng chống, giới hạn được bỏ từ ngày 15/6 vừa qua.
Dan Rather là nhà bình luận kỳ cựu trên hệ thống CBS và là một ký giả tên tuổi của làng truyền thông Hoa Kỳ trong nhiều thập niên. Cùng với Peter Jennings của ABC và Tom Brokaw của NBC, ông thuộc về nhóm "Big Three" đầy ảnh hưởng này của nước Mỹ. Ở tuổi 89 hiện nay, ông vẫn tiếp tục dự phần vào các hoạt động truyền thông một cách thông tuệ, luôn gởi ra những thông điệp đáng suy nghĩ và lan truyền cảm hứng đến hàng triệu khán-thính-độc giả đang luôn theo dõi các bài viết, những cuộc nói chuyện cùng các cuộc phỏng vấn, trò chuyện của ông với một vài nhân vật nổi tiếng.
Trong chiến lược “Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở” của Hoa Kỳ, Việt Nam là môt cưc tuy nhỏ nhưng quan trong trọng cô gắng tạo thế đa phương quyền lực (multipolarity) để phá thế đơn cưc (unipolarity) mà Trung Quốc muốn thực hiện đặt khu vực này dưới “luật chơi của Trung Quốc.” Cả đại sứ chỉ định của Hoa Kỳ Marc Evans Knapper, Bộ trưởng Quốc Phòng Lloyd J. Austin, và có lẽ Phó Tổng Thống Kamala Harris, cũng đề cập đến triển vọng nâng tầm quan hệ Việt-Mỹ từ mức “đối tác toàn diện” lên mức “đối tác chiến lược.”
Đặc biệt, Singapore và Việt Nam có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế Hoa Kỳ. Singapore là một trung tâm tài chính khu vực, nơi đặt trụ sở châu Á của các doanh nghiệp của Hoa Kỳ bao gồm Microsoft và Google. Việt Nam đang trở nên chủ yếu hơn đối với chuỗi cung ứng toàn cầu, bao gồm cả chuỗi cung ứng chất bán dẫn, khi ngày càng có nhiều doanh nghiệp chuyển cơ sở sản xuất ra khỏi Trung Quốc.
Xem lại “nguyên tắc thứ ba” của chúng ta, thấy ngay một cái định nghĩa bảnh hơn nhiều: “Di động là liên tục tiến về vùng chân không hoặc có áp lực thấp hơn áp lực hiện tại đang bao quanh mình”. Rõ ràng, đầy đủ, hàm chứa tất cả những yếu tố vật lý gây ra chuyển động. Vậy thì, khỏi cần trông cậy vào ai. Trong vườn chiều nay, ta vừa nhâm nhi cà phê vừa làm một vài thí nghiệm giản dị, dễ như trò chơi con trẻ, để khám phá thêm một huyền bí của đất trời.
Lực lượng Hồi giáo Taliban lên nắm quyền tại Afghanistan không chỉ làm thay đổi triệt để hệ thống chính trị quốc nội mà còn tình hình an ninh khu vực và quốc tế.
Một gian thương trộn 10% đồng vào vàng rồi rao bán vàng nguyên chất sẽ bị bỏ tù về tội lừa đảo. Nhà nước in tờ giấy bạc 100 đồng nhưng giá trị chỉ còn lại 90 đồng nhưng lại gọi là 10% lạm phát (inflation, tức là tiền mất giá.) Nếu bạn đọc thay vì mua tivi 32 inch năm nay chờ thêm 2 năm mua tivi 50 inch lớn hơn, đẹp hơn mà giá lại rẻ hơn thì gọi là giảm phát (deflation, tức là hàng hóa mất giá.)
Cơn mưa phùn đêm qua còn đọng nước trên đường. Gió thu đã về. Lá vàng theo gió lác đác vài chiếc cuốn vào tận thềm hiên. Cây phong đầu ngõ lại chuẩn bị trổ sắc đỏ ối như mọi năm. Người đi xa từ những mùa thu trước, sẽ không trở về. Những người bạn lâu không gặp, thư gửi đi bị trả lại, nhắn tin điện thoại không thấy trả lời. Có lẽ cũng đã ra đi, không lời từ biệt. Đã có những cuộc ra đi rất lặng lẽ từ gần hai năm qua, không chỉ ở nơi đây, mà ở khắp toàn cầu. Ra đi bất ngờ, ra đi nhanh chóng. Không hoa tang. Không lễ nghi tôn giáo. Không lời ai điếu. Những túi bọc thi thể chất vội vào những thùng xe đông lạnh. Những thi hài quấn vải hoặc cuộn trong manh chiếu được chất trên những giàn củi, hỏa thiêu. Những chiếc quan tài được chôn lấp vội vàng trên đất công, với bia mộ đơn giản, không hình ảnh, ghi tên tuổi của một người già bệnh hay một người trẻ cường tráng, một người quyền quý hay một người bần cùng vô danh… Tất cả những người ra đi ấy, từ những nơi chốn khác nhau, thành thị hay
Hoá ra không phải chùm khế nào cũng ngọt. Quê hương, đôi khi, cũng thế. Cũng chua chát và đắng nghét đối với rất nhiều người mà tôi (chả may) là một. Cùng cả triệu dân Việt khác, tôi cũng đã có lúc hốt hoảng đâm sầm ra biển (dù không biết bơi) khi tóc hãy còn xanh. May mắn, tôi thoát chết. Lên lại được bờ, tôi đi lang thang tứ xứ cho mãi đến khi tóc đã đổi mầu nhưng vẫn chưa bao giờ trở về cố lý. Có kẻ tưởng là tôi chảnh, có mới nới cũ, có trăng quên đèn, quên cả cố hương. Không dám chảnh đâu. Tôi bị chúng “cấm cửa” mà!
Dù vậy, tôi vẫn cũng còn có đôi chút suy nghĩ lăn tăn. Hay nói theo ngôn ngữ của thi ca là vẫn (nghe) “sao có tiếng sóng ở trong lòng.” Chúng ta có nhất thiết phải đốt cả dẫy Trường Sơn, phải hy sinh đến cái lai quần, và hàng chục triệu mạng người – thuộc mấy thế hệ kế tiếp nhau – chỉ để tạo nên một đống bùn bẩn thỉu nhầy nhụa như hiện tại không?


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.