Bài Học Từ 100 Thành Phố Hàng Đầu Của Hoa Kỳ Về Phát Triển Công Viên

 

Quận Cam (VB) - Công viên đô thị không chỉ là nơi để thư giãn và giải trí, mặc dù những lợi ích đó rất quan trọng. Một cuộc thăm dò mới đây cho thấy công viên cũng đóng vai trò là không gian thiết yếu để kết nối giữa người với người; nơi cư dân thuộc nhiều thành phần khác nhau có thể gặp gỡ, trò chuyện, điều ngày càng hiếm hoi trong một xã hội Hoa Kỳ đang phân cực, chia rẽ. Hơn một nửa người Mỹ cho biết đã từng nói chuyện với một người không quen biết trước, thuộc một tầng lớp xã hội khác tại công viên. Dữ liệu cũng cho thấy các thành phố có hệ thống công viên rộng lớn thường có tỷ lệ tình nguyện viên cao hơn, nhiều tổ chức dân sự hơn tính trên đầu người; thành công hơn trong việc phát triển các nhà lãnh đạo cộng đồng.

 

Tại buổi họp báo trên mạng do American Community Media (AcoM) tổ chức vào ngày 23 tháng 5 năm 2025, các chuyên gia đã nói về sự phát triển các công viên đô thị; thành phố nào đạt được nhiều tiến bộ nhất trong việc cải thiện công viên. Kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, sự quan tâm đến không gian xanh tăng vọt. Nhiều thành phố đã tăng đầu tư, nhưng nguồn tài trợ vẫn chưa đủ, và việc cắt giảm ngân sách danh cho công viên vẫn đang rình rập.

 

Công viên có vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe xã hội, thể chất và tinh thần của cộng đồng. Nhưng trên thực tế ở Mỹ, hơn 100 triệu người dân (khoảng 33% dân số) - bao gồm 28 triệu trẻ em- không có công viên ở khoảng cách trong vòng 10 phút đi bộ từ nhà.

 

Một báo cáo và khảo sát mới được công bố bởi Trust for Public Land (TPL) cho thấy rằng các công viên là "nơi kết nối vĩ đại" đối với người Mỹ thuộc mọi thành phần nhân khẩu học và đảng phái. Kể từ năm 2012, TPL công bố chỉ số ParkScore hàng năm, xếp hạng các hệ thống công viên trên 100 thành phố lớn của Hoa Kỳ dựa trên năm yếu tố: diện tích, tiện nghi, đầu tư, sự công bằng và khả năng tiếp cận. Chỉ số này là tỷ lệ phần trăm của người dân thành phố có một công viên trong vòng 10 phút đi bộ từ nhà.

 

Chỉ số Parkscore năm nay cho thấy Washington D.C. xếp hạng nhất trong 5 năm liên tiếp, vượt qua Irvine (California), Minneapolis, Cincinnati, St. Paul. Khoảng 21.5% đất của Washington D.C. được sử dụng cho các công viên, với 99% cư dân sống trong phạm vi đi bộ 10 phút đến một trong 699 không gian xanh của thành phố. Theo Will Klein, giám đốc nghiên cứu công viên của TPL, nhờ có đất của Cục Công Viên Quốc Gia thiết kế khi thành phố mới hình thành cách đây hàng trăm năm, Washington D.C. là mô hình tốt nhất về qui hoạch công viên trên khắp cả nước hiện nay.

 

Trong năm 2025, TPL thực hiện một cuộc khảo sát toàn quốc đối với 4,000 người sử dụng công viên thành phố lớn trên toàn quốc. Họ thuộc các thành phần nhân khẩu học, quan điểm chính trị khác nhau. Dữ liệu cho thấy cư dân, bất kể khuynh hướng chính trị, đều coi trọng công viên công cộng và thường xuyên sử dụng chúng. Công viên là một trong những không gian ít bị phân cực nhất ở Mỹ hiện tại. 66% cử tri Dân Chủ và 67% cử tri Cộng Hòa  cho biết đã từng bắt chuyện với một người trước đó không quen biết tại một công viên. 50% nói rằng họ đã từng trò chuyện với một người có hoàn cảnh xã hội, kinh tế khác ở công viên. 80% những người được hỏi cho biết họ có được một công viên cảm thấy thoải mái, và muốn đến đó thường xuyên.

 

Kể từ năm 2012, tỷ lệ cư dân thành phố lớn có công viên trong vòng 10 phút đi bộ đã tăng từ 68% lên 76% trên toàn quốc. Hiên nay có hàng triệu người có thể đi bộ đến công viên, điều mà 15 năm trước không thể làm được. Lý do lớn nhất cho sự gia tăng này là các cộng đồng cư dân đã quyết định mở rào sân trường cho công chúng sử dụng sau giờ làm việc và vào cuối tuần. 75 trong số 100 thành phố lớn nhất Hoa Kỳ hiện đang làm như vậy. Atlanta là một thí dụ. Trong khoảng một năm rưỡi qua, thành phố Atlanta đã thành lập một liên minh có tên là Dự Án Sân Trường Công Lập Atlanta. Trong liên minh, các trường công lập của thành phố và các tổ chức cộng đồng địa phương thông qua một thỏa thuận sử dụng chung, đồng ý mở rào tất cả các sân chơi và sân vận động của trường công cho cư dân thành phố sau giờ làm việc. Đồng thời, các trường học cũng có thể sử dụng hồ bơi, sân golf và trung tâm quần vợt của cộng đồng cho học sinh của mình.

 

Theo Justin Cutler, ủy viên công viên và giải trí của Thành phố Atlanta, thỏa thuận này đã giúp Khu Học Chánh Atlanta tiết kiệm được hơn $500,000; giúp tăng chỉ số ParkScore của Atlanta từ 79% vào năm 2024 lên hơn 82% vào năm 2025. Thành phố, học khu có thêm nguồn tài trợ, giúp có đủ nguồn lực để duy trì các công viên của mình ở mức tốt hơn. Cutler còn cho biết chìa khóa để mở rào các sân trường của Atlanta là giải quyết mối lo ngại của cộng đồng về nạn phá hoại và tội phạm. Công chúng nhận ra rằng những kẻ phá hoại, kẻ gian vẫn có thể leo rào vào trường để gây hại. Bằng cách tạo ra nhiều hoạt động trong sân trường hơn sau giờ học, sẽ có nhiều cư dân để mắt đến công viên hơn, và nhờ đó cải thiện sự an toàn. Sự chú ý, quan tâm của cư dân mới là yếu tố quan trọng đối với an toàn của sân trường hay công viên.

 

Mặc dù tổng đầu tư vào các công viên đô thị của Hoa Kỳ đạt mức cao kỷ lục trong năm nay, chỉ có 5% khoản đầu tư này đến từ nguồn tài trợ của liên bang và ở cấp địa phương.

 

Ngược lại với Washington D.C, Atlanta… thành phố lớn Los Angeles của California xếp hạng 90/100 trong bảng xếp hạng của TPL năm nay, giảm từ vị trí thứ 88 của năm 2024. 38% cư dân thành phố — gần 1.5 triệu người - không thể đi bộ đến công viên trong vòng 10 phút. Thành phố Los Angeles hiện có 559 địa điểm công viên trên diện tích 16,000 mẫu Anh, bao gồm 92 dặm đường mòn dành cho người đi bộ.

 

Giới chức chính quyền LA nhận ra tầm quan trọng của công viên, đặc biệt là trong thời kỳ Covid, khi sân sau nhà trở thành công viên của người dân. Cốt lõi của vấn đề là quy hoạch, nguồn tài trợ và sự công bằng. Lần cuối cùng LA cập nhật qui hoạch tổng thể công viên là vào năm 1973. Các khu dân cư thu nhập thấp có không gian công viên ít hơn 73% so với các khu dân cư thu nhập cao. Các khu dân cư da màu có diện tích công viên ít hơn 66% so với các khu dân cư người da trắng.

 

Vào tháng 2 năm 2024, LA đã khởi động sáng kiến ​​Đánh Giá Nhu Cầu Công Viên (PNA), thu thập và biên soạn dữ liệu trên toàn thành phố về vấn đề cây xanh, môi trường, các tiện nghi như sân thể thao; kết hợp với tình trạng ô nhiễm, thất nghiệp, gánh nặng nhà ở, mật độ dân số, an toàn…Báo cáo của PNA sẽ được công bố online vào tháng 9, và hoàn thiện vào cuối năm 2025.

 

Los Angeles hiện có hai dự án ưu tiên là mở khu vực sông Los Angeles thành nơi công cộng vui chơi giải trí; và mở rào các khu vực trường học công lập. Điều cần thiết là Hội đồng Thành phố và Khu Học chánh Thống nhất Los Angeles phải cùng nhau xây dựng một thỏa thuận sử dụng chung, giống như Atlanta đã làm rất tốt. (VB)