Gần đây, tường trình cho biết 52% đàn ông Mỹ bị bệnh bất lực. Có nhiều thể loại liệt dương: bệnh trầm trọng nhất chiếm 10%, bất lực trung bình 25% và bất lực loại nhẹ 17%. Đặc biệt là vấn đề liệt dương liên hệ tới bệnh tim mạch.
Tìm hiểu nguồn gốc bất lực:
Trước hết, dương vât của đàn ông là bộ phận kết hợp nhiều mạch máu. Khi máu dồn tới nhiều sẽ làm dương vật cứng lại. Dương vật bao gồm 3 bộ phận: 1. Thể xốp niệu đạo (corpus spongiosum), và 2. Thể hang dương vật (corpora cavernosa).
Thể hang dương vật gồm nhiều mô soắn bao bọc bởi những mô đàn hồi. Động mạch từ ngoài tới thẳng mô soắn, rồi sau đó máu sẽ chạy ra ngoài từ tĩnh mạch nằm dưới mô đàn hồi.
Khi bị sụi lơ, bắp thịt xung quanh đông mạch hay mô soắn co mạnh. Chất nitric oxide tiết ra từ 1. trục hệ thần kinh không tiết kích thích tố adrenaline và hệ thần kinh không tiết kích thích tố acetylcholine (nonadrenergic-noncholinergic), và 2. biểu mô (endothelium) quanh mạch máu.
Chất nitric oxyde sẽ vào thể hang dương vật (corpora cavernosa) kích thích phân hóa tố guanylate cyclase để sinh hóa chất cyclic guanosine monophosphate (cGMP). Đây là hợp chất quan trọng làm bắp thịt bao quanh động mạch và mô soắn mềm nhũn. Nhờ hiện tượng kể trên, máu sẽ dồn vào dương vật dễ dàng hơn. Hiện tượng giống như miếng éponge chứa đày nước. Đồng thời máu căng ép tĩnh mạch làm máu từ tĩnh mach không thoát khỏi và làm dương vật cứng lại.
Sau khi tinh trùng thoát ra ngoài, kích thích tố catecholamines và phân hoá tố phosphodiesterase sẽ tiết ra và phân hóa cGMC. Bị bất lực là bởi thiếu chất cGMC. Thuốc Viagra (sildenafil) có nhiệm vụ chống tiêu hủy cGMP, nghĩa là giúp cho cường dương.
Bệnh bất lực do nhiều nguyên nhân khác như uống rượu, hay uống những thứ thuốc chống kích thích tố acetylcholine (anticholinergics), thuốc chữa bệnh ưu trầm (depression), thuốc trị cao huyết áp, thuốc điều trị ung thư, thuốc chữa bệnh tim, nhiều thứ kích thích tố hoặc thuốc bao tử H2-receptor antagonists hay thuốc an thần. Bất lực vì những bệnh nội tiết như yếu sinh lý, bệnh tuyến giáp trạng, bệnh tuyến não thùy. Bất lực liên hệ thần kinh như tai biến mạch máu não, hư hệ thống thần kinh sau khi giải phẫu nhiếp hộ tuyến, viêm giây thần kinh vì bệnh tiểu đường, hoặc do thương tích nơi tủy sống. Bất lực trong trường hợp lọc thận vì suy thận. Bất lực vì bệnh xơ động mạch liên hệ thuốc lá, tiểu đường, cao mỡ hay cao huyết áp. Bất lực cũng do hậu giải phẫu động mạch hay tĩnh mach khi bị hư. Và phần quan trọng đáng lưu ý là bất lực do bệnh tâm thần, buồn bã hay ưu trầm.
Nhưng, bệnh tim mạch liên hệ vữa xơ động mạch tim vẫn là nguyên nhân chính của bất lực. Thêm những lý do khác nữa như hút thuốc lá, bệnh tiểu đường, mỡ xấu hay cholesterol tổng quát tăng cao, áp huyết cao, đời sống buông thả và bệnh mập phì.
Điều trị bất lực:
Gồm nhiều cách khác nhau như 1. tâm lý trị liệu, 2. dùng Viagra (Sildenafil), 3. đặt Alprostadil trong ống tiểu, 4. máy hút hay giải phẫu.
Riêng về bệnh tim mạch, bác sĩ sẽ lưu ý khuyến cáo bệnh nhân nên tập thể dục nhẹ hay hoạt động nhẹ để tăng cường sinh lý, thí dụ nên chơi golf, năng hoạt động như lau bụi ngoài cửa sổ, sơn nhà cửa. Tập thể dục cũng giúp dưỡng khí tăng cao và kích thích tim mạch mạnh mẽ hơn. Nhất là đối với bệnh nhân bị bệnh tim mạch lâu năm, đã bị bất lực mà không chịu hoạt động.
Khi luyến ái, nhịp tim sẽ tăng nhanh tới 120-130 mỗi phút, và áp xuất máu tâm thu (systolic) cũng lên cao tới 180. Áp xuất tâm trương (diastolic) tăng cao khoảng 10. Bởi vậy, bệnh nhân bị bệnh cao huyết áp cần gặp bác sĩ tim mạch để thử nghiệm cho an toàn trước khi dùng thuốc Viagra.
Thuốc Viagra (Sildenil) giúp cường dương có xác suất cao khoảng 74%. Bệnh nhân tim mạch hay cao huyết áp dùng Viagra có hiệu quả 70%. Bệnh nhân tiểu đường hay bệnh nhân bị mổ tuyến nhiếp hộ tuyến có hiệu quả tương đối còn thấp hơn nữa.
Công phạt của thuốc Viagra gồm những triệu chứng như nhức đầu, mặt đỏ phầng, nghẹt mũi. Đôi khi bị đày hơi trong bụng, mắt hoa và chóng mặt. Áp huyết cũng bị hạ thấp khoảng 8-10 milimét thủy ngân. Tử vong vì Viagra tùy thuộc tuổi tác nhưng cũng chưa rõ có liên hệ với Viagra hay không. Tất nhiên, bệnh nhân cần hỏi bác sĩ gia đình trước khi dùng thuốc.
Đặc biệt nhất là nếu bệnh nhân tim mach hiện đang dùng thuốc Nitrates như Nitroglycerin, Isosorbide mononitrate, Isosorbide nitrate thì tuyệt đối không được dùng Viagra (Sildenil). Vì phản ứng tương tác thuốc sẽ làm nở mạch máu thêm, áp xuất xuống rất thấp, tử vong.
Tóm lại, bệnh nhân khi bị đau ngực, vào nhà thương thì phải cho bác sĩ cấp cứu biết hiện mình đang dùng Viagra (Sildenil) trong 24 giờ vừa qua. Nếu đã chót dùng Viagra thì bác sĩ sẽ tránh cho thuốc Nitrates điều trị nhồi máu cơ tim hay cơn đau tim khi cấp cứu. Vì, như đã nói ở trên, phản ứng giữa Viagra và thuốc Nitrates có thể gây tử vong.
Sau hết, nhiều người gửi quà Viagra về Việt Nam tưởng cũng nên lưu ý cần cắt nghĩa những diều lợi hại trước khi dùng thuốc.
(Ghi chú: bài này viết với mục đích nâng cao kiến thức, không dùng để tự trị liệu. Nếu bạn có thắc mắc về tình trạng sức khỏe hay thuốc men, xin hỏi bác sĩ gia đình).
Bác sĩ Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; E-mail: [email protected]; Điện thoại: (714) 547-3915.
Gửi ý kiến của bạn
