Hôm nay,  

Tin Mới Y Học Trong Tuần

10/28/200600:00:00(View: 6313)

Tin Mới Y Học Trong Tuần

Não Bộ Hoạt Động Giống Như Máy Vi Tính"

Giáo sư Randall O'Reilly thuộc Đại Học Colorado cho biết nhiều khoa học gia trên thế giới hiện nghiên cứu vài vùng trong não bộ hoạt động giống như máy vi tính (computer). Thực vậy, máy vi tính hoạt động thay đổi điện tín hai chiều, lúc tắt lúc mở, bằng những bộ phận tắt mở. Nguyên tắc cũng giống như vài vùng trong não bộ. Chẳng hạn, những tế bào thần kinh trong vùng não thùy trán cũng có thể tắt mở, 2 chiều. Hạch đáy (basal ganglia) là cơ quan bật tắt lớn nhất trong não bộ chỉ huy 2 chiều dẫn truyền tế bào thần kinh não vùng trán.

Não bộ hoạt động tương tự như mạng vi tính dùng tế bào thần kinh thông tin lúc học hỏi hay trí nhớ. Và não thùy trán được coi như là một trung tâm điều khiển não giúp nhận thức, quyết định hay giải quyết vấn đề. Thùy trán là bộ phận giúp khả năng thông minh của con người cao nhất. Đặt trọng tâm nghiên cứu tổng hợp não thùy trán và não bộ sẽ là cách hay nhất tìm hiểu mức độ thông minh của con người. (Tham khảo:Journal Science, October 6, 2006).

Trong một nghiên cứu khác cho biết thùy trán chứa những tế bào não nhậy cảm kích thích tố dopamine. Hệ thống dopamine liên hệ cảm giác sung sướng, giúp con người nhớ lâu, soạn thảo đuợc những chương trình hành động, và chỉ huy. Nhiệm vụ chỉ huy thùy trán còn giúp con người nhận thức được những hành động phải trái. Trong não có một loại gen (gene) có thể hạ thấp dopamine trong thùy trán, giảm những khả năng nhận thức kể trên, và đôi khi còn làm tăng nguy cơ bệnh tâm thần phân liệt (schizophrenia).

Một Mô Hình Điều Trị Sinh Học Bệnh Đau Cùi Chỏ Khi Chơi Quần Vợt Tennis

Bs Allan Misdra và các đồng nghiệp tại Đại Học Y Khoa Stanford nghiên cứu một phương pháp sinh học chích tiểu cầu (platelets) vào khớp xương cùi bệnh nhân bị đau vì chơi quần vợt. Viêm gân (tendonitis) và viêm mẩu xương của xương trụ (ulna). Các bác sĩ nghiên cứu 140 nhân bị đau cùi chỏ vì chơi quần vợt. Trong số này, 20 bệnh bị nặng nhất, có thể phải giải phẫu. Tất cả mọi bệnh đều được điều trị bằng vật lý trị liệu, uống thuốc chống viêm giảm đau.

Thử nghiệm 15 bệnh nhân trong số này được chích tiểu cầu vào cùi chỏ bị đau. Tiểu cầu lấy từ máu bệnh nhân bị đau cùi chỏ ít ra là 15 tuần lễ. Tuổi trung bình bệnh nhân là 48. Khoảng 24 giờ sau khi chích bạch đản thì bắt đầu chương trình làm co giãn cùi chỏ trong 2 tuần và 4 tuần sau thì bệnh nhân được chơi banh trở lại. Theo dõi bệnh nhân trong 4 tuần, 8 tuần và 6 tháng. Rồi theo dõi 2 năm thì thấy 93% bệnh nhân có kết quả khả quan, 7% bệnh nhân thuyên giảm một phần nào. Khi chích huyết tương chứa tiểu cầu tức là chứa nhiều yếu tố tăng trưởng, nhờ đó làm thương tích cùi chỏ chóng lành bệnh. Điểm quan trọng là yếu tố tăng trưởng (growth factors) thu hút thêm tế bào từ xa tiến tới vết thương giúp mau chóng lành bệnh.

Nhiều thử nghiệm trước đây cho thấy điều trị tiểu cầu có hiệu quả sau khi giải phẫu xương mặt và quai hàm, giúp vết thương chóng lành, sửa chữa những vết nứt xương gẫy, và điều trị viêm mô liên kết (connective tissue) gan bàn chân. (American Journal of Sports Medicine, November 2006). (Chú thích: Trong một nghiên cứu khác, tiểu cầu đông đặc trong huyết tương chứa nhiều yếu tố tăng trưởng gấp 4-6 lần bình thường. Nhờ đó thu hút tế bào sợi (fibrocyte) và sản xuất mạch máu. Trong một thử nghiệp khác trong chó cho thấy khi chích tế bào sợi (fibrocytes) vào sụn meniscus của chó, kết quả cũng như khi giải phẫu cắt bỏ sụn meniscus. Một thử nghiệm khác nữa chích tiểu cầu vào xương cùi chỏ, điều trị bệnh đau khi chơi quần vợt, thuyên giảm 79%. Khi chích thêm mũi thứ 2 tiểu cầu thì bệnh thuyên giảm tăng lên 89%. Tiểu cầu ảnh hưởng hoạt hóa tăng trưởng tế bào xương osteoblasts).

Tham khảo:

1) Med Sci Sports Exerc, 34: 70, 2002.

2) JBJS, 70A: 1209, 1988.

3) J Hand Surgery, 28A: 272, 2003.

4) Oral Surgery, Oral Medicine, Oral Pathology, 85: 643, 1998.

Thuốc Mới Phòng Chống Cúm, Kể Cả Cúm Gà

Bs Stacey Schulzt-Cherrey, giáo sư Đại Học Y Khoa Wisconsin-Medison nghiên cứu một loại bạch đản "peptide" tác dụng trong tế bào cấy chuột, chống nhiễm trùng và bảo vệ chuột khi mới bị chớm bị nhiễm trùng. Chuột không được chích ngừa thuốc kể trên bị tử vong trong vòng một tuần lễ. Ngược lại, tất cả mọi chuột, khi bị chớm nhiễm trùng, chích thuốc peptide, thoát khỏi tử vong 100%.

Thuốc có thể chống được nhiều loại siêu vi trùng khác nhau, kể cả cúm gà H5N1. Thuốc mới ngăn chặn siêu vi trùng không cho xâm nhập qua màng tế bào, không cho siêu vi trùng lọt vào bên trong tế bào. Thuốc ngăn chặn phân tử căn bản bên ngơài màng tế bào. Thường thì siêu vi trùng lọt được vào bên trong tế bào là nhờ phân tử căn bản kể trên. Nếu siêu vi trùng không thể được lọt vào bên trong tế bào thì không thể sinh sản được, không thể gây nhiễm trùng được. Nghiên cứu đang đi sâu vào việc tìm kiếm liều lượng thuốc thích hợp, khả năng và hiệu nghiệm, cũng như sự an toàn của thuốc, trước khi áp dụng cho người.

Trong khi thuốc mới tìm cách ngăn chặn siêu vi trùng không thể lọt qua màng tế bào, không thể sinh sản, thì những thuốc ngừa siêu vi trùng hiện thời ngăn ngừa siêu vi trùng sinh sản bên trong tế bào hay phòng chống siêu vi trùng không thể lọt ra ngoài tế bào. Nói cách khác, thuốc mới tác dụng vào phần khác của chu kỳ đời sống siêu vi trùng. Các khoa học gia còn hy vọng thuốc có thể dùng trong một hỗn hợp ngừa cúm giống như nguyên tắc tổng hợp "cocktail" dùng trong việc điều trị HIV.(Tham Khảo: Journal of Virology, October 4, 2006).

Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; Điện thoại: (714) 547-3915; E-mail: [email protected].

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Việc thuốc trị béo phì Zepbound mới được thông qua đã bổ sung thêm lựa chọn cho các loại thuốc giúp giảm cân, nhưng nó cũng đi kèm với những thách thức về chi phí và khả năng tiếp cận, giống như các loại thuốc giảm cân khác trong cùng nhóm. Các loại thuốc trong nhóm này gồm chất chủ vận (agonists), hay chất bắt chước các hormone tự nhiên trong ruột có ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của cơ thể và tín hiệu đói phát ra từ não. Nhưng các loại thuốc đã được chuẩn thuận, các phiên bản tổng hợp của các hormone này, là những phân tử có kích thước lớn nên quá trình sản xuất khá tốn kém và mất thời gian. Điều này khiến cho thuốc có giá cả đắt đỏ và ngày càng khan hiếm
Bên cạnh việc đi du lịch, thời gian quây quần bên gia đình và những lễ hội tưng bừng, mùa lễ cũng có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bịnh tim, đột quỵ và nhịp tim không đều. Theo một nghiên cứu được trình bày tại British Cardiovascular Society đầu năm nay, kỳ nghỉ lễ năm nay có thể còn nguy hiểm hơn bình thường vì Giáng sinh rơi vào thứ Hai. Nghiên cứu mới phát hiện rằng nguy cơ lên cơn đau tim vào thứ Hai cao hơn so với các ngày khác trong tuần.
Mỗi năm, ở Hoa Kỳ có nửa triệu người chết vì các nguyên nhân liên quan đến hút thuốc, trong khi ước tính có khoảng 16 triệu người đang sống với các bệnh mãn tính liên quan đến hút thuốc lá, như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, các bệnh tim mạch, đột quỵ hoặc ung thư. Những rủi ro của việc hút thuốc thì chắc ai cũng đã biết rõ, nhưng cai thuốc vẫn là một việc rất khó khăn, khiến nhiều người bỏ cuộc giữa chừng; họ cho rằng dù gì thì sức khỏe cũng đã tổn thương rồi. Tuy nhiên, theo nhiều nghiên cứu, cai thuốc luôn có nhiều lợi ích.
Ngày 8 tháng 12, Cơ Quan Kiểm Soát Thực-Dược phẩm Hoa Kỳ đã phê duyệt liệu pháp chỉnh sửa gen CRISPR/Cas9 đầu tiên trên thế giới. Phương pháp điều trị này được gọi là Casgevy, nhắm vào bệnh hồng cầu hình lưỡi liềm (sickle cell), giúp cơ thể bệnh nhân tạo ra huyết sắc tố khỏe mạnh. Ở những người mắc bệnh hồng cầu hình lưỡi liềm, huyết sắc tố bất thường khiến cho các tế bào hồng cầu trở nên cứng và có hình lưỡi liềm, có thể gây tắc nghẽn mạch máu. Đến tháng 3 năm 2024, FDA sẽ ra quyết định liệu liệu pháp tương tự có thể được sử dụng để điều trị bệnh beta-thalassemia, một chứng rối loạn làm giảm sản xuất huyết sắc tố, hay không.
Mấy tháng nay chúng ta nghe nói nhiều đến bệnh phổi, “hội chứng phổi trắng” (White Lung Syndrome” và dịch sưng phổi hay “pneumonia” ở trẻ em bên Trung Quốc và ở Mỹ với tin đồn rằng có con vi khuẩn hay siêu vi mới gây ra bệnh này.
Số ca nhiễm vi rút hợp bào hô hấp (RSV) gia tăng, bệnh cúm đang lây lan rộng rãi và số lượng bệnh nhân phải vào bệnh viện cấp cứu ngày càng tăng. Tốt nhất là nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ bản thân, khách khứa và gia đình quý vị. Theo một cuộc khảo sát của tổ chức vô vụ lợi KFF (trước đây gọi là Kaiser Family Foundation), một nửa người dân Hoa Kỳ dự định thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe trong mùa lễ này. Một số lo lắng về nguy cơ mắc bệnh của chính mình; những người khác muốn bảo vệ người thân vì các loại bệnh hô hấp rất dễ lây truyền.
11 năm trước, các khoa học gia Jennifer Doudna và Emmanuelle Charpentier lần đầu tiên mô tả một phương pháp mới để chỉnh sửa gen, được gọi là CRISPR, trong một bài báo khoa học. Phát hiện mới rất quan trọng và đã giúp cho hai khoa học gia đoạt giải Nobel Hóa học năm 2020: nó có thể thay đổi cách điều trị các căn bệnh di truyền. Vào ngày 8 tháng 12 năm 2023, Cơ Quan Kiểm Soát Thực-Dược Phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã chính thức chuẩn thuận phương pháp điều trị đầu tiên dựa trên công nghệ này ở Hoa Kỳ.
Dù lệnh cấm đã được công bố rộng rãi và có hiệu lực, người dân California – kể cả trẻ vị thành niên – vẫn có thể mua thuốc lá điện tử có hương vị trên mạng. Điều này được chỉ ra qua một nghiên cứu mới được xuất bản trên JAMA Network Open. Vào ngày 21 tháng 12 năm 2022, California ban hành Senate Bill 793 của Thượng viện, cấm bán hầu hết các sản phẩm thuốc lá có hương vị (flavored tobacco), bao gồm cả thuốc lá điện tử (e-cigarettes), cho mọi người ở mọi lứa tuổi. Shisha, các loại xì gà cao cấp và thuốc lá không khói (loose-leaf tobacco) được miễn khỏi luật này.
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature, tình trạng buồn nôn và nôn mửa thường xảy ra trong giai đoạn ba tháng đầu của thai kỳ chủ yếu do một loại hormone gây ra. Các nhà nghiên cứu cho biết phát hiện này có thể dẫn tới những phương pháp điều trị tốt hơn cho tình trạng ốm nghén, kể cả những trường hợp hiếm gặp, nguy hiểm đến tánh mạng.
Thời tiết thay đổi có thể khiến cho tâm trạng và cảm xúc thay đổi theo, mùa lễ cũng có thể gây ra những thay đổi trong tâm trạng và hành vi của mọi người. Vào khoảng thời gian này trong năm, sẽ có nhiều người trong chúng ta cảm thấy căng thẳng, lo lắng và bực bội hơn bình thường. Những nguyên nhân gây căng thẳng có thể dẫn tới nguy cơ cao về các bệnh tim mạch, ngộ độc rượu và cả tỷ lệ tử vong do đột quỵ.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.