Tin Vắn Thế Giới

TRAO GIẢI NOBEL 2000 CHO 12 NGƯỜI THẮNG GIẢI
OSLO - Công dân của thủ đô Na Uy ngày chủ nhật đã vinh danh TT Kim Dae Jung của Nam Hàn, được tặng giải Nobel Hòa Bình, bằng 1 cuộc rước đuốc phía trước khách sạn ông lưu ngụ.
Tối chủ nhật, đức vua Carl Đệ Lục của Thụy Điển đãi quốc yến 12 người trúng giải Nobel từ kinh tế cho tới khoa học và văn chương đã được trao giải trước đó trong ngày tại Tòa Đô Chánh Stockholm.
TT Kim, khi nhận giải Nobel Hòa Bình, cũng đã lên tiếng tán dương thiện chí hòa giải của Bắc Hàn.
Ông Gao Xingjian, nhà văn Trung Hoa đầu tiên được trao tặng giải Nobel Văn Chương, sống lưu vong sau vụ Thiên An Môn, trong phần phát biểu cảm tưởng, đã nói về những khó khăn trong luc sáng tác, ở trong nước cũng như ở hải ngoại.
Tòa Đại sứ Trung Quôc tại Stockholm từ chối thư mời dự lễ trao tặng các giải Nobel.

CÀ PHÊ MỸ Ở CẤM THÀNH SẮP DẸP TIỆM
Việc khai trương tiệm cà phê Starbucks tại Cấm Thành, Bắc Kinh, mới đây đã gây những trận sóng gió lớn, và giới truyền thông bảo thủ đã giận dữ làm thống kê rằng tới 70% dân chúng thề không chịu uống cà phê Mỹ này. Điều này gây bất ngờ cho cả nhà nước tại Cấm Thành, nơi được xem là di tích thiêng liêng 600 năm. Chính quyền đang phải xét chuyện thu hồi giấy phép Starbucks - giấy này cho mở 1 năm, nhưng tới giờ chưa quá 2 tháng.

XOÁ ĐƯỜNG BIÊN GIỚI MỸ-MỄ
Cảnh sát biên phòng Mỹ vẫn liên tục bắt di dân lậu từ Mễ trốn vào. Tuy nhiên, tân Tổng Thống Mễ Vicente Fox đã cam kết sẽ chiến đấu cho quyền lợi 1.5 triệu người Mễ bị bắt mỗi năm khi tìm cách vượt lằn biên giới Mỹ-Mễ dài 2,100 dặm (3,400 kilômét). Fox đòi phải dần dần mở cửa biên giới 2 nước. Thế nào Mỹ cũng nhức đầu không thôi.

NHẬT: LỄ NÔEN VỚI HẢI CẨU THAY TUẦN LỘC
TOKYO - Không có nhiều ông già Santa Claus xuất hiện trong mùa Giáng Sinh tại Nhật Bản, nơi chưa tới 1% dân số là tín đồ Thiên Chúa Giáo. Nhưng, đặc điểm của mùa Giáng Sinh năm nay tại Thiên Đường Biển là những con hải cẩu thay thế những con tuần lộc, và Santa Claus được 11 con chim cánh cụt phụ tá thắp sáng những cây thông giáng sinh trang trí bằng những con cá heo. Trong những hồ nước thủy tinh, cây giáng sinh là san hô đứng giữa những con sứa bơi lội nhẹ nhàng.

IRIAN JAYA LẠI CĂNG THẲNG; DU KÍCH TẤN CÔNG, ĐỐT PHÁ
ABEPURA - Tỉnh Irian Jaya của Indonesia tiếp tục căng thẳng trong khi cảnh sát săn lùng các thủ lãnh ly khai sau vụ bạo loạn hôm Thứ 5 tuần qua.
Hôm đó, du kich quân của Phong trào Aceh Tự Do và lực lượng đặc nhiệm Koteka tấn công 1 đồn cảnh sát, cướp phá các nhà hàng, cửa tiệm, gây thiệt mạng 2 cảnh sát và 2 công chức. 99 người tình nghi bị bắt, đa số là sinh viên học sinh địa phương, đã được trả tự do vì thiếu bằng chứng, chỉ 3 người bị giữ lại về tội âm mưu khuynh đảo.
Tỉnh Irian Jaya cũng có tên là Tây Papua, là vùng có nhiều tài nguyên nhất thế giới về mỏ vàng và đồng hiện do công ty Freeport Indonesia khai thác, có phần hùn của công ty Mỹ Freeport McMoran.

CÂY GIÁNG SINH VATICAN DO ÁO TẶNG
VATICAN CITY - Cây thông cao 28 mét, do tỉnh Carinthia của Austria gửi biếu đức Giáo Hoàng, đã tới công viên Thánh PhêRô tại Vatican. Tỉnh trưởng Carinthia là chính khách cực hữu Jorg Haider, lãnh tụ đảng Tự Do, sẽ tới thăm Vatican City và yết kiến vọi lãnh đạo công giáo hoàn vũ vào ngày Thứ 7 sắp tới. Chắc chắn ông Haider sẽ bị 5 hoặc 6 cuộc biểu tình phản đối nghênh đón, mặc dù trước ngày ông Haider tham chánh, chính phủ Austria và Tòa Thánh đã thỏa thuận về cây Giáng Sinh năm 2000 do tỉnh Cartinthia cung cấp.

ĐẶC SỨ MỸ GẶP ARAFAT, BARAK
JERUSALEM - Phái bộ LHQ tìm hiểu nguyên nhân 10 tuần lễ bạo động do Hoa Kỳ dẫn đầu đã tới Jerusalem. Cựu Nghị sĩ George Mitchell, trưởng đoàn, đã ca ngợi các nỗ lực của các viên chức Palestine và Israel để phái bộ 5 người này được đóng góp vào nỗ lực đem lại sự chấm dứt bạo động. Ông cho biết các buổi họp công tác với các đại biểu 2 bên đã ghi nhận thiện chí hợp tác từ 2 bên. Cùng trong ngày Thứ 2, phái bộ Mitchell gặp Thủ Tướng Barak và Chủ tịch Arafat. Nhưng, trước khi diễn ra các cuộc tiếp xúc, 2 người Palestine thiệt mạng trong các cuộc đụng độ với binh lính Israel, nâng tổng số thiệt hại nhân mạng lên tới con số 312 người. Tại thành phố Hebron thuộc Tây Ngạn, nhân đám tang 1 thiếu niên Palestine 12 tuổi, các du kich quân Hamas đốt cờ Israel.

ETHIOPIA VÀ ERITREA CHỜ KÝ HÒA ƯỚC
Hai lân bang Ethiopia và Eritrea tại khu vực Sừng Châu Phi đã sẳn sàng ký kết hòa ước trong ngày Thứ Ba 12-12, chính thức kết thúc cuộc chiến biên giới bùng nổ Tháng 5-1998, và đình chiến Tháng 6 vừa qua, sau khi đã thiệt hại hàng ngàn sinh mạng. Tuần qua, Thiếu Tướng Patrick Cammaert, trưởng đoàn hòa bình LHQ, đã mở đường chuyển quân nối liền 2 nước, xuyên qua chiến tuyến cũ theo thỏa ước thiết lập vùng phi chiến dài 1000 cây số thuộc quyền kiểm soát của 4200 chiến sĩ Mũ Xanh. Tại nhiều nơi, quân đội 2 nước được phân cách chỉ chưa tới 300 mét.

THỦ TƯỚNG NHẬT CHỤP VỚI TRÙM TỘI ÁC
TOKYO - Thủ Tướng Yoshiro Mori gặp thêm rắc rối vì những tấm ảnh chụp in trên tuần báo Shukan Gendai. Cùng xuất hiện trong những ảnh này là 1 phần tử có tiếng là cực hữu bị tình nghi có những giao thiệp với tội ac có tổ chức. Theo tạp chí Shukan Gendai, người này tự xưng là thương gia, nhưng quen biết với 1 số trùm xã hội đen. Ông Fukuda, Bộ trưởng Phủ Thủ Tướng, cho biết Thủ Tướng Mori có thể kiện tuần báo trên. Giai đoạn khó khăn sắp tới của Thủ Tướng Mori là kế hoạch ngân sách cho tài khóa tính từ đầu Tháng Tư sẽ phải đệ nạp Quốc Hội.

MANDELA KÊU GỌI QUỐC TẾ GIÚP TÁI THIẾT BURUNDI
PARIS - Lên tiếng tại hội nghị các quốc gia cấp viện cho Burundi họp tại thủ đô nước Pháp, cựu TT Nelson Mandela của Nam Phi kêu gọi cộng đồng thế giới giúp Burundi tái thiết kinh tế và xã hội.
Ông nói "Đã không có hội nghị này nếu không có sự tin tưởng rằng đã có những tiến triển trong việc phục hồi ổn định ở Burundi sau 7 năm nội chiến".
Theo ông, sự ủng hộ của thế giới sẽ chứng minh rằng các nhóm loạn quân ở Burundi đi ngược lại sự ủng hộ của thế giới đối với tiến trình hòa bình.
Cũng nhân dịp này, vị cựu TT 82 tuổi, anh hùng chống chế độ kỳ thị, đã tán dương TT Nyerere của Tanzania về nỗ lực dàn xếp hòa bình cho Burundi cho đến ngày trút hơi thở cuối cùng, năm ngoái.
Hội nghị cấp viện Paris to TT Chirac triệu tập dự liệu giúp Burundi, dân số 6 triệu rưỡi, 1 tỉ rưỡi MK. Kinh tế Burundi suy sụp vì thiệt hại 200ngàn nhân mạng trong cuộc nội chiến giữa 2 sắc tộc Tutsi và Hutu, và thảm trạng lây lan bệnh AIDS.

HỒNG KÔNG: ĐUA THUYỀN ĐỘC MỘC
HONGKONG - Trên 70 tổ đua, mỗi tổ 3 người, từ châu Á và Hoa Kỳ dự cuộc đua Action Asia do công ty điện tử Samsung bảo trợ tại Hongkong, kết hợp bơi thuyền độc mộc, vượt rừng xuyên qua các đường mòn, thử thach sự tháo vát và tinh thần đồng đội. Đường đua dài 28 cây số, giữa phong cảnh ngoạn mục của công viên Sai Kung. Đây là cuộc đua thứ nhì trong 4 cuộc đua của mùa thi đấu 2000/2001. Đội nam thắng giải là những vận động viên chuyên nghiệp của công ty Quamnet.com, bản doanh Hongkong, gồm 2 Pháp kiều, thành tich 4 giờ 10 giây. Thắng giải nữ là đội California Angels.

IVORY COAST: YÊN TỈNH SAU BẦU CỬ
ABIDJAN - Nước Ivory Coast đã trở lại yên tĩnh sau cuộc bầu cử Quốc Hội nối tiếp 1 tuần lễ bạo động gây thiệt mạng 24 người. Theo kết quả kiểm phiếu sơ khởi, đảng cầm quyền thắng phiếu, dù không nhiều, và tỉ lệ cử tri đi bỏ phiếu chỉ vào khoảng 34 %, cũng tương đương tỉ lệ cử tri đi bầu TT hồi hạ tuần Tháng 10. Bộ Trưởng Nội Vụ Emile Boga Dodou, quy trách sự thấp kém tỉ lệ cử tri đi bầu là do hoang mang sợ hãi, vì phe ủng hộ chính khách Ouattara ngăn trở bầu cử ở nhiều khu vực, nhất là tại miền Bắc đông đảo tín đồ Hồi Giáo. TT Gbagbo đã đánh bại nhà lãnh đạo quân đội là Tướng Robert Guei, nhưng ông cần có Quốc Hội, để hợp thức hóa chính quyền, dù cho thành phần Quốc Hội mới sẽ là thế nào. Ông Honore Guie, chủ tịch Ủy Ban Bầu Cử, loan báo đảng đối lập giành được 68 ghế, đảng cầm quyền là Mặt Trận Bình Dân thắng 83 ghế trong 3/4 của quốc Hội 225 ghế được bầu lại kỳ này.

CHICAGO BÃO TUYẾT LỚN
CHICAGO - Bão tuyết dữ dội, phủ 1 foot tuyết xuống vùng Trung Tây Hoa Kỳ, cùng với gió mạng 25 dặm/giờ. Theo tin Khí Tượng, nhiệt độ vùng Trung Tây có thể xuống thấp 30 độ âm vào chiều tối Thứ 2. Tại phi trường O'Hare của Chicago, phân nửa trong số 440 chuyến bay đi và 440 chuyến bay đến của hãng United Airlines bị hủy bỏ. Trong buổi sáng, hãng American đã hủy bỏ 60 trong tổng số 171 chuyến bay đi và đến. Viên chức phi trường khuyên giới hành khách hàng không liên lạc điện thoại trước để tránh mặc kẹt nhiều giờ tại phi trường. Theo tin dự báo khí tượng, miền bắc tiểu bang Texas sẽ trải qua 1 mùa đông lạnh nhất kể từ nhiều năm.

TÀU CON THOI SẼ VỀ ĐỊA CẦU THỨ HAI
HOUSTON - Tàu con thoi Endeavour được dự liệu hạ cánh ở Trung Tâm Không Gian Kennedy trong ngày Thứ 2, sau 11 ngày công tác, giao hàng cho trạm không gian quốc tế. Nhân dịp này, 3 phi hành gia trạm quốc tế đã đón 5 người khách đầu tiên sau hơn 1 tháng hoạt động trên quỹ đạo địa cầu. Trưởng tàu Brent Jett cho biết tình trạng sức khỏe và tinh thần của 3 phi hành gia trạm vũ trụ là rất khả quan. Tàu Endeavour, đã bay 170 vòng quỹ đạo địa cầu, sẽ hạ cánh vào luc 6 giờ 40 phút, giờ miền Đông. Điều kiện thời tiết Florida được dự báo là thuận lợi.

MIAMI: 2 THIẾU NIÊN CHẾT VÌ ĐIỆN GIỰT
MIAMI - 2 thiếu niên của vùng ngoại ô quận Miami Dade, nam Florida, bị điện giật chết tối chủ nhật tại 1 vũng nước sáat bên trụ đèn điện. Cảnh sát cho biết vũng nước mưa bị truyền điện, 2 thiếu niên 14 và 16 tuổi chết tức khắc. Theo lời 1 nhân chứng, 2 cậu vừa qua đường, chạm vào trụ đèn, đã bị té bật ngửa. Một cảnh sát viên được gọi tới tiếp cứu cũng bị giật khi định kéo 1 trong 2 cậu thiếu niên ra khỏi vũng nươc mưa. Sau đó, nhà máy điện đã cắt điện khu vực kể trên, và bảo đảm rằng không còn sự dẫn điện.

TÂN TỔNG THỐNG ROMANIA: LÃNH TỤ PHE TẢ ILIESCU
BUCHAREST - Ứng cử viên phái tả thắng lớn trong cuộc bầu cử TT tại Romania, một nước cựu CS. Theo kết quả kiểm phiếu sơ khởi tính vào sáng Thứ 2, cưụ đảng viên CS Ion Iliescu, 70 tuổi, chiếm 67% phiếu, trong khi ứng cử viên cực hữu Tudor chỉ dành được 33%.
Ông Iliescu là TT Romania từ năm 1990 đến năm 1996, khi ông bị phe trung dung lật đổ. Tin tức báo chí Romania sáng Thứ 2 tán dương sự thất cử của ông Tudor như là thuận lợi cho đất nước khó nghèo này trong tình trạng cần tránh bị cô lập với thế giới bên ngoài.
Trong vòng bầu cử tháng trước, đảng Dân Chủ Xã Hội của ông Iliescu chiếm gần 50% trong 467 ghế Dân Biểu, trong khi đảng Greater Romania chỉ chiếm được 25%.
Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế đã ngưng đợt tài trợ thứ 3 cho chính quyền trung phái vì họ đã thất bại trong kế hoạch cải cách lương bổng công chứùc và không giải quyết được những nguyên nhân gây tụt hậu ở các công ty quốc doanh. Romania với dân số 22 triệu 400ngàn, là ứng viên lớn hạng nhì xin gia nhập Liên Hiệp Âu Châu.

• Houston: Họp Tân Niên Của Hội Từ Thiện “Sứ Giả Tình Yêu”
• Vì Quyền Tự Do Phát Biểu, Ký Giả Ntv Di Tản
• Xử Lý Nước Thải Sinh Hoạt
• Tưởng Niệm Nhị Vị Trưng Vương Nhớ Luật Sư Lê Thị Công Nhân