Tin Vắn Thế Giới

ÂN XÁ QUỐC TẾ KẾT ÁN NATO VI PHẠM NHÂN QUYỀN
BRUSSELS - Tổ chức NATO đã vi phạm nhân quyền khi ném bom ở Nam Tư và biết rằng sẽ có thường dân thiệt mạng, theo phúc trình của Ân Xá quốc Tế, bản doanh London.
Tại trụ sở của NATO ở Brussels, phát ngôn viên Mark Laity tuyên bố lời kết án trên là vô căn cứ, vì cuộc không tập của NATO là nhằm ngăn chận bạo lực, chứ không gây ra tội ác chiến tranh, và người có thẩm quyền phán xét là Công Tố Trưởng của Tòa Án Quốc Tế vừa tới LHQ tuần qua.
Ông Laity nói rằng cần thuật lại lời phát biểu của vị này, rằng trong chiến dịch không tập 11 tuần lễ, NATO không chủ tâm nhắm vào các mục tiêu dân sự. Theo ông Avner Gidron, cố vấn về chính sách của Ân Xá Quốc Tế, phúc trình ghi nhận 16 thường dân thiệt mạng trong vụ ném bom 1 đài truyền hình ở Belgrade ngày 23-4-1999. Ông nói NATO nên rút kinh nghiệm để tìm phương cách bảo vệ thường dân hữu hiệu hơn.

VẪN CHIẾN TRANH BIÊN GIỚI, DÂN TẢN CƯ, NẠN ĐÓI ĐE DỌA
TESSENEY - Eritrea loan tin tái chiếm thị trấn Tesseney ở mạn đông biên giới Ethiopia sau 1 ngày giao tranh làm hàng ngàn dân di tản. Tin quân sự Eritrea nói rằng 1 sư đoàn và 2 trung đoàn của Ethiopia đã bị đánh bật khỏi khu vực kể trên.
Tháng qua, Ethiopia bất ngờ châm ngòi lại cuộc chiến tranh biên giới, tiến sâu vào nội đã lân bang Eritrea, và tuần qua tuyên bố chiến thắng và rút quân, nhưng còn chiếm một dãy thị trấn nhỏ gần biên giới Sudan.
Theo ước lượng của LHQ, khoảng 750 ngàn dân Eritrea, tức 1/4 dân số, đã phải tản cư, trong khi nước này đang bị nạn đói đe dọa vì hạn hán, hàng trăm ngàn người sống nhờ lương thực viện trợ. Khoảng 55 ngàn người Eritrea đã chạy sang lân bang Sudan, và thêm 2800 người chạy loạn trong 2 ngày Thứ 2 và Thứ 3.

DO THÁI: XUỐNG ĐƯỜNG ĐÒI GIỮ ĐẤT
GHAJAR, Israel - Hàng trăm người Israel gốc Ả Rập biểu tình chống kế hoạch của LHQ chia đôi xã Ghajar, giao nửa phần Tây Bắc cho Lebannon theo kế hoạch rút quân Israel khỏi Nam Lebannon. Họ đốt vỏ xe ở cổng làng, ngưng mọi hoạt động để phản đối. Kế hoạch phân chia được các chuyên viên địa dư LHQ công bố ngày Thứ 3. Cư dân địa phương nói rằng Syria đã chiến đấu để giành chủ quyền phần đất này từ 30 năm.

ALBRIGHT: CÁNH CỬA HÒA ĐÀM ĐANG MỞ RỘNG Ở TRUNG ĐÔNG
CAIRO - Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Madeliene Albright đã hội đàm với TT Mubarak tại thủ đô Ai Cập. Sau phiên họp, bà tuyên bố cánh cửa hòa đàm đang mở rộng đối với Syria để tìm kiếm tiến triển trong tiến trình tái lập hòa bình tại Trung Đông, và hi vọng Syria tiếp tục vai trò tích cực liên quan đến vấn đề Lebannon, nhưng không chắc có khai thông với Syria, vì Syria không chịu nhượng bộ về vấn đề đất đai.
Bà Albright cho rằng trước hết phải công nhận quyết định can đảm của Thủ Tướng Israel là trả lại vùng trái độn Nam Lebannon phù hợp với nghị quyết 425 của LHQ, Lebannon nên đưa quân tới kiểm soát lãnh thổ của mình, và quân ngoại nhập, tức 35 ngàn quân của Syria, nên ra đi. Ngoại Trưởng al-Shara tuyên bố tại cuộc họp báo rằng cuộc hội đàm với bà Albright là thân thiện, xây dựng. Ông ghi nhận tình trạng hiểu biết trong mấy tháng gần đây, nhất là sau hội nghị thượng đỉnh tại Geneva giữa TT Clinton và TT al-Assad.
Ngoại Trưởng của Syria nói rõ là Syria muốn bảo vệ mọi quyền lợi của người Ả Rập, nghĩa là thu hồi lãnh thổ bị chiếm trong cuộc chiến 1967, và những quyền hợp pháp của dân Palestine. Các quan sát viên nhận xét rằng Syria sẵn sàng nói chuyện với Hoa Kỳ, nhưng chưa muốn đối thoại với Israel.

THU HỒI 1 TRANH CỦA PICASSO
IZMIR, Thổ Nhĩ Kỳ - Thám tử của cảnh sát Thổ NHĩ Kỳ, giả dạng người mua, đã thu hồi 1 họa phẩm của danh họa Picasso và bắt 6 người bán tranh trái phép, ra giá 6 triệu rưỡi MK. Bức tranh “Le Fermière” được phỏng đoán hoàn thành năm 1908, đã bị trộm từ Kuwait trong thời gian diễn ra chiến tranh vùng Vịnh. Theo các giáo sư khoa Mỹ Thuật trường đại học Izmir, bức tranh kể trên đúng là tác phẩm nguyên thủy của Picasso. Giới thông thạo chưa thể định giá bức tranh kể trên.

VIRUS MỚI TẤN CÔNG PHONE DI ĐỘNG
WASHINGTON D.C. - Các chuyên viên về an ninh điện toán đã phát giác một virus mới, có khả năng tấn công điện thoại cầm tay, do đó trở thành mối nguy đối với các loại máy điện toán tí hon cầm tay và cả máy nhắn tin đang hoạt động trên khắp thế giới. Virus này cũng được đặt tên là “I Love You”, hoặc Timophonica theo tiếng Tây Ban Nha, nhắm mục tiêu là hệ thống Telefonina, theo nhận xét của 3 công ty chuyên môn chống virus tin học. Telefonica chưa nhận được lời than phiền của khách hàng, có lẽ nhờ các chuyên viên an ninh đã chận trước được.

CHÓ CẮN DÂN, CẢNH SÁT PHẢI ĐỀN
BOSTON - Tòa án Boston ngày Thứ 3 hạ lệnh cho Sở Cảnh Sát Yarmouth trả án phí 50 ngàn MK cho người bị con chó Shadow cắn 6 năm trước đây, sau khi đánh giá là đã có sự lạm dụng sức mạnh ở đơn vị cảnh khuyển K-9. Ngày 16-12-1994, anh Jerome Jarrett bị chận bắt về tội lái xe không có bằng và không bảo hiểm, con chó Shadow đã cắn anh Jarrett ở đầu gối phải. Nạn nhân được bồi thường thiệt hại 1 MK.

THĂM DÒ TRANH CỬ NEW YORK: HILLARY, LAZIO NGANG NGỬA
NEW YORK - Dân Biểu Cộng Hòa Rich Lazio, thay thế Thị Trưởng Giuliani tranh cử Nghị Sĩ tiểu bang New York, còn xa lạ đối với cử tri, nhưng cùng chiếm được tỉ lệ ủng hộ 44%, cũng như phu nhân Hillary Clinton..
Tỉ lệ 46% trong kết quả khảo sát dư luận cho rằng kinh nghiệm của bà Hillary là không cần thiết cho người đại diện của New York. Mặt khác, trên 1/3 số cử tri khắp tiểu bang được hỏi ý kiến không biết rõ về ứng cử viên Lazio để có thể đưa ra nhận xét, trong khi 1/3 xếp hạng ông Lazio vào thành phần bảo thủ, 32% đánh giá ông là ôn hòa.
Phân nửa số người ủng hộ ứng cử viênLazio chỉ vì không thich bà Hillary, và chỉ 29 % sẽ bỏ phiếu cho ông Lazio vì hậu thuẫn thực sự. Về lập trường chính trị của bà Hillary Clinton, 55% nhận xét là phóng khoáng, 25% nhận xét là ôn hòa.

TÀU CHÌM, 1 CHẾT, 1 MẤT TÍCH
GALVESTON, Texas - Một thuyền đánh cá thuê bao bị chìm giữa Vịnh Mexico hôm Thứ 3, 1 người chết và 1 người mất tích. Nguồn tin Lực Lượng Duyên Phòng nói rằng nước vào thuyền quá nhanh nên 2 người gặp nạn chỉ đánh điện cầu cứu được 1 lần. 4 người sống sót bơi được tới 1 giàn khoan dầu, 2 người được trực thăng cứu. Người chết là Rollin Reynolds, 38 tuổi, được không vận tới bệnh viện thì tắt thở. Người mất tích là thuyền truởng Kent Forrest.

LOUISIANA XỬ TỬ 1 TỬ TỘI
ANGOLA, Louisiana - Đầu bếp Feltus Taylor, 38 tuổi, bị kết án tử hình về tội giết 1 đồng nghiệp cũ, và làm một nạn nhân khác bại liệt sau 1 vụ cướp năm 1991, đã bị hành hình bằng một mũi thuốc gây ngạt trong đêm Thứ 3. Đơn chống án đã bị Tòa cấp quận bác bỏ trưa Thứ 3, và Tòa Tối Cao không ngăn trở việc thi hành án. Khám đường loan báo tử tội Taylor đã tắt thở lúc 8 giờ 40 tối, và là tử tội thứ 26 bị hành quyết kể từ khi tái lập án tử hình ở tiểu bang Louisiana năm 1983.

BẮT NGHI CAN SÁT HẠI 5 PHỤ NỮ
Nhà chức trách tiểu bang Kansas đã bơm nước từ 1 hồ nước gần nhà hung thủ xưng danh là “Slavemaster” trên Internet tình nghi sát hại 5 phụ nữ, để tìm tang chứng. Nghi can 56 tuổi John Robinson Sr., bị bắt Thứ 6 tuần qua ở 1 khu nhà tiền chế, bị truy tố về tội tấn công tình dục 2 phụ nữ tại khách sạn, xác giấu trong 2 thùng phuy chôn ở thửa đất của nghi can ở cánh đồng cáchKansas City 50 dặm, được phát giác hôm Thứ 7 tuần qua. 3 tử thi khác được tìm thấy hôm Thứ 2 cùng với 1 số tư trang của nghi can Robinson, trong số này 1 nạn nhân đã được nhận diện về lý lịch.

ĐẾM NGƯỢC CHỜ THẾ VẬN: 100 NGÀY NỮA OLYMPIC
SYDNEY - Sau cuộc hành trình vòng quanh thế giới, đuốc Olympic sẽ tới Australia trong ngày Thứ 5. Công tác chuẩn bị khắp nước Australia đang tiếp diễn, và ban tổ chức bắt đầu thoái kiểm đánh dấu còn 100 ngày nữa tới ngày khai mạc Olympic Sydney 2000.
Tại các cửa hàng ở khu trung tâm thành phố Sydney, hàng trăm người đã xếp hàng từ sáng sớm để mua huy hiệu cài áo kỉ niệm. Có người ngủ qua đêm để dành chỗ. Tại thủ đô Canberra, các huy chương đã được trưng bày: mỗi cái đường kính 68 milimét, dày 5 milimét, cân nặng từ 160 đến 190 gram. Đuốc Olympic dự liệu tới Uluru, ở miền Trung Australia, bằng đường hàng không để được bộ tộc Uluru lâu đời nhất ở lục địa Australia chúc lành trước khi truyền tay 11 ngàn lực sĩ chuyển đi khắp nước bằng nhiều phương tiện khác nhau: từ chạy bộ, đáp xe lửa, phi cơ, cưỡi lạc đà hoặc bằng khí cầu.

NGHIÊN CỨU LẬP CHỢ CHỨNG KHOÁN TOÀN CẦU
Bà Barbara Stymiest, chủ tịch và tổng qủan trị Thị Trường Chứng Khoán Toronto, cùng với Chủ Tịch Richard Grasso của Thị Trường Chứng Khoán New York NYSE hôm Thứ Tư 7.6.2000 loan báo rằng NYSE đang tham dự nhiều cuộc thương lượng đa phương để tìm khả năng hình thành một Thị Trường Chứng Khoán Toàn Cầu trong đó gồm cả Thị Trường Chứng Khoán Úc, Thị Trường Chứng Khoán 3 Nước Âu Châu Euronext (Amsterdam, Brussels, Paris), Thị Trường Chứng Kháon Hồng Kông, Thị Trường Chứng Khoán Mễ, Thị Trường Chứng Khoán Sao Paulo, Thị Trường Chứng Khoán Tokyo, và Thị Trường Chứng Khoán Toronto.

BIỂU TÌNH ĐÒI TĂNG NGÂN SÁCH GIÁO DỤC
Khoảng 3,000 sinh viên đã biểu tình tại Berlin, Đức, hôm Thứ Tư 7.6.2000, phản đối việc học phí cao và đòi có thêm tiền cho giáo dục. Dẫn đầu đoàn biểu tình là biểu ngữ lớn “Giáo dục cho mọi người, nếu không chúng tôi sẽ đập phá.”

OAS HỐI THÚC TT FUJIMORI PHẢI DÂN CHỦ
LIMA, Peru - TT Alberto Fujimori, tái cử nhiệm kỳ Thứ 3, tuyên bố với báo chí rằng Tổ chức các Quốc Gia Mỹ Châu OAS sẽ góp phần củng cố thể chế dân chủ tại Peru. Hôm Thứ 2, OAS đã biểu quyết gửi 1 phái bộ tới Peru hối thúc TT Fujimori xúc tiến các cải cách dân chủ, bao gồm việc chỉ định các thẩm phán độc lập.
Các quan sát viên nhận thấy luận điệu hòa dịu ở TT Fujimori sau thắng lợi ngoại giao ở hội nghị của OAS cuối tuần qua, mặc dù chính khách đối lập Alejandro Toledo vận động đòi tổ chức bầu cử lại. TT Fujimori chiếm 51.20% tổng số phiếu trong cuộc bầu cử ngày 21-5, mà trước đó đoàn quan sát viên của OAS rút lui không theo dõi cuộc bỏ phiếu vòng 2.

ĐỘNG ĐẤT INDONESIA: 117 CHẾT
SUMATRA - Tổng số nạn nhân chết vì động đất tại đảo Sumatra của Indonesia đã lên tới 117 người, và gần 700 người bị thương. Công tac cứu trợ và tìm người sống sót gặp khó khăn vì thời tiết xấu làm đóng cửa phi trường của tỉnh Bengkulu trong khi đang cần thuốc men và và những tấm plastic che mưa. Thiệt hại vật chất của tỉnh Bengkulu được ước tính khoảng 6 triệu MK: hàng ngàn nhà của sụp đổ, trường học, đường sá hư hỏng. Theo ông Hasan Zein, chính quyền không thể nào có khả năng tài chánh để tái thiết, mà phải trông cậy vào viện trợ từ ngoại quôc.

MỸ, BẮC HÀN HỌP TÌM MIA THỜI 1950S
KUALA LUMPUR - Các viên chức Quốc Phòng của Hoa Kỳ và Bắc Hàn đã tái đàm phán tại thủ đô của Malaysia, bàn việc mở lại các cuộc tìm kiếm trên 8000 quân nhân Mỹ mất tích trong chiến cuộc 1950-1953. Phát ngôn viên văn phòng phụ trách tù binh và người mất tích của Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ cho hay phía Hoa Kỳ mong muốn lập 1 thời biểu để toán tìm kiếm tới Bắc Hàn càng sớm càng tốt.
Kết quả của các cuộc đàm phán trươc là thực hiện được 12 cuộc tìm kiếm từ năm 96. Ngũ Giác Đài tin rằng sẽ tìm kiếm được trên 500 bộ di cốt lính Mỹ tại khu vực gần Unsan, nơi xẩy ra trận giao tranh lớn giữa Lữ Đoàn 8 Kỵ Binh và quân Trung quốc hồi Tháng 11-1950.

HÀ BÁ KÊU GORBACHEV, MAY MÀ HỤT
MOSCOW - Nhật báo Komsomolets, phát hành tại thủ đô Moscow, đưa tin cựu TT Gorbachev, bơi ra quá xa ngoài biển Costa Rica, đã được nhân viên cứu nạn địa phương tiếp cứu đưa vào bờ. Ông Gorbachev được mời tới Costa Rica để diễn thuyết. Tờ báo cho biết ông Gorbachev, 69 tuổi, không phải là 1 tay bơi kém cỏi, nhưng ông đã không lượng sức mình, bơi quá xa, con gái và cháu ngoại ông đã báo cho nhân viên cứu nạn ra cứu. Vào bờ, vị cựu TT chỉ bị thương nhẹ ở đầu gối.

PHI CƠ TRỤC TRẶC PHẢI HẠ CÁNH
LOS ANGELES - Một phi cơ của hãng Alaska Airlines trên đường bay từ San Diego đi Portland (Oregon) đáp ngoài chương trình tại phi trường Los Angeles hồi 6 giờ 41 phút chiều Thứ 2 vì hệ thống áp suất ngưng hoạt động. 135 hành khách của chuyến bay 503 đã được chuyển sang 1 phi cơ khác, đã về tới Portland sáng sớm Thứ 3. Vì hệ thống điều khiến áp suất không vận hành sau khi cất cánh từ San Diego, phi công đã giảm cao độ xuống 10 ngàn feet và tắt hệ thống điều hòa nhiệt độ trên tàu. Thứ 6 tuần qua, cơ quan Hàng Không Dân Sự Liên Bang đã đình chỉ hoạt động bảo trì của Alaska Airlines vì các quy trình không hội đủ tiêu chuẩn.

VĨNH BIỆT THỦ TƯỚNG OBUCHI
TOKYO - Các vị quốc khách lục tục tới Tokyo để dự tang lễ cựu Thủ Tướng Keizo Obuchi, dự liệu cử hành chiều Thứ 5, với khoảng 6000 khách. Tang quyến, bằng hữu và cảm tình viên của ông Obuchi đã thực hiện một nghi thức riêng tư từ ngày 14-5. Trong số quan khách ngoại quốc sẽ gồm có TT Clinton, Thủ Tướng Nga Kristenko, Thái Tử Bin Al-Husein của Jordan, Phó Thủ Tướng Israel. Theo tin từ Bạch ốc, trong 1 ngày đi Nhật, TT Clinton sẽ hội đàm nửa giờ với Thủ Tướng Mori, và dự buổi tiếp tân của Thủ Tường Nhật dành cho các vị quốc khách.

TRUNG QUỐC LỤT LỚN: CHẾT 74
BẮC KINH - Lụt và đất sụt tại các khu vực khác nhau ở Lục Địa Trung Hoa gây thiệt mạng 74 người từ hôm đầu tháng tới nay. Tân Hoa Xã cho biết mưa lớn gây lụt lội ở tỉnh Sichuan, chết 38 người, mất tich 12 người. Lụt, mưa đá và đất sụt tại 2 quận Gulin, Xuyong, 1000 dặm phía nam Bắc Kinh, gây thiệt mạng 36 người, hàng ngàn người mất nhà. Cuối tháng 5, trận lụt tệ hại nhất từ 150 năm gây thiệt hại vật chất trị giá 21 triệu rưỡi MK tại các quận Dangchang và Minxian trong tỉnh Gansu, cách Bắc Kinh 780 dặm.

SOFTBANK MUA LẠI NGÂN HÀNG NIPPON
TOKYO - Nhà đầu tư Internet đầy tham vọng Softbank Corp đã hoàn tất cuộc thương lượng với chính phủ về việc mua lại ngân hàng Nippon Credit Bank đang lâm nguy. Đây là lần đầu tiên một cơ sở ngoài lãnh vực tài chánh nhảy vào lãnh vực ngân hàng, và đánh dấu một giai đoạn chuyển hướng trong các dịch vụ của nền ngân hàng cũ kỹ của Nhật Bản.
Ông Masayoshi Son, chủ tịch công ty Softbank, người giàu hạng nhì thế giới, sau chủ nhân Microsoft, cho biết ông sẽ đưa vào Nhật Bản một cung cách mới về ngân hàng. Nippon Credit Bank suy sụp vì những khoản nợ xấu, được đặt dưới quyền kiểm soát của chính phủ từ Tháng Chạp 1998.

FIJI: NỔ SÚNG GIỮA 2 PHE ĐẢO CHÁNH VÀ QUÂN ĐỘI
SUVA - Trong khi Thượng Hội Đồng Nhân Sĩ họp tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng Fiji, quân chính phủ và nhóm đảo chánh của thủ lãnh George Speight bắn nhau gần trụ sở Quốc Hội.
Các nhân chứng nghe 12 phát súng nổ, do quân chính phủ khai hỏa trước, tại một nút chận gần tòa nhà Quốc Hội, trong khi bên trong có khoảng 200 cảm tình viên của nhóm đảo chánh. 3 tên hôi của rút chạy vào Quốc Hội, và nhóm vũ trang của thủ lãnh Speight bắn trả.
Cùng ngày, ông Speight họp báo tuyên bố rằng biện pháp đình chỉ tư cách hội viên của Fiji của hội nghị khối Thịnh Vượng Chung không ảnh hưởng tới các yêu sách của ông. Theo 1 viên chức quân sự cao cấp Fiji, nhóm đảo chánh chiếm được 1 kho vũ khí tại tòa nhà Quốc Hội nên còn khả năng cầm cự với quân đội.

ĐẢO SOLOMON: GIAO CHIẾN LỚN GIỮA 2 BỘ LẠC, CHẾT CẢ TRĂM
WELLINGTON - Loạn quân Malaita đã giao chiến với nhóm Istabu tại đảo chính Guadalcanal của đảo quốc Solomon, hạ 100 địch quân, là con số mà Bộ Ngoại Giao New Zealand nói là phóng đại.
Lãnh tụ Andrew Nori của Malaita cho biết chiến hữu của ông chiếm 1 tàu tuần của cảnh sát, đã bắn đại liên về phía lực lượng từ 300 đến 400 người của bộ lạc Istabu.
Theo các viên chức New Zealand, tình hình ở quân đảo Solomon là khó kiểm chứng sau khi các chuyến bay đến đó bị hủy bỏ, và liên lạc điện thoại hiếm hoi.
Tính đến sáng Thứ Tư, loạn quân Malaita đã từ bỏ yêu sách đòi Thủ Tướng Ulufaõalu từ chức, chờ kết quả cuộc biểu quyết bất tín nhiệm của Quốc Hội vào ngày 15-6. Thủ Tướng Ulufaõalu đã được tự do đi lại, có cảnh sát hộ tống, nhưng loạn quân Malaita còn vây tư dinh của ông.
Theo tin của chính quyền Solomon, bộ lạc Istabu còn đang giao tranh với quân Malaita ở 2 phía Đông và Tây đảo Guadalcanal.

THỐNG ĐỐC TỐ TỔNG THỐNG PHÁ HOẠI NỀN KINH TẾ
JAKARTA - Ông Sabirin, Thống đốc Ngân Hàng Quốc Gia Indonesia tuyên bố rằng ông chưa làm điều gì sai, và tố cáo TT Wahid phá hoại thế độc lập của ngân hàng cũng như nền kinh tế đất nước. Cơ quan Lập Pháp chưa có hành động gì về cáo giác của TT Wahid tình nghi ông Sabirin dính líu vào vụ tai tiếng ở Bank Bali.
Ông Tandjung, chủ tịch Hạ Viện, cho biết ông Thống Đốc Sabirin vẫn tiếp tục nhiệm vụ bình thường và chỉ từ chưc sau khi có bằng chứng kết tội. Trong vụ Bank Bali, một khoản hoa hồng 60% đã được trả cho 1 công ty môi giới thân cận với đảng Golkar để thu hồi nợ trên 100 triệu MK, làm tiêu tan cơ hội tranh cử của TT Habibie hồi tháng 10-99.

• TT Obama, Cộng Hòa Đồng Ý: Xiết Bớt Chi Phí Medicare
• Úc Xử 12 Nghi Can Khủng Bố Tính Gài Bom Sân Banh
• Dạy Trẻ Em Lắng Dịu, Chánh Niệm Bằng Những Tấm Thẻ
• Lễ Khánh Thành Chánh Điện Thiền Viện Thích Thiên Ân