Tin Vắn Thế Giới

CANADA LẠI CHÁY RỪNG
ALBERTA, Canada - Thời tiết khô rạo gây khó khăn cho công tac dập tắt cháy rừng trong tỉnh lberta của Canada, phát hoả từ Thứ Tư tuần qua, đốt cháy 1 diện tich hơn 120ngàn acres, ít nhất 1200 người đã di tản. Lệnh di tản chỉ mới được giải tỏa đối với 7000 dân gần hồ Slave, phiá đông bắc Canada, hàng trăm lính cứu hoả từ cách tỉnh khách đã được gửi tới tăng viện. Ở bang California, 4000 acres đã bị thiêu rụi ven thị xã Susanville và chưa có dấu hiệu chấm dứt.

BÀN TAY HOA LỤC NẮM ĐỒNG ĐÔ MỸ
Đó là tấm bích chương khổng lồ nơi khu phố tài chánh Bắc Kinh: bàn tay Trung Hoa nắm chặt các đồng đô la Hoa Kỳ. Tổng Thống Bush đã tuyên bố sẽ tái cấp quy chế tối huệ quốc mậu dịch cho Trung Quốc, và như vậy sẽ giúp Hoa Lục dễ gia nhập Tổ Chức Mậu Dịch Thế Giới WTO hơn. Tình hình này làm ấm lại quan hệ hai nước, khi tuần sau các viên chức cao cấp Mỹ-Hoa sẽ thương thuyết ở Thượng Hải bàn về việc Hoa Lục xin vào WTO.

THỦ TƯỚNG NHẬT ĐÓN ÔNG BUSH BỐ
TOKYO - Thủ Tướng Nhật Junichiro Koizumi đã gặp cựu TT George Bush trước ngày hội nghị thượng đỉnh Mỹ Nhật họp cuối tháng tới ở trại David. Cựu TT Bush và cựu Ngoại Trưởng James Baker thăm xã giao Thủ Tướng Koizumi trong ngày Thứ 3. Thân phụ của đương kim TT Hoa Kỳ đang có mặt tại Nhật trong vai trò đại diện 1 công ty đầu tư. Được ông Bush hỏi về sứ mạng nặng nề nhất của chính phủ Nhật hiện nay, Thủ Tướng Koizumi đáp rằng : đó là phục hồi kinh tế. Theo ông, Nhật Bản không thể đóng góp gì cho thế giới nếu không có 1 nền kinh tế vững mạnh. Tại tư dinh, Thủ Tướng Koizumi nói với cựu TT Bush rằng Hoa Kỳ là đồng minh quan trọng nhất của Nhật Bản.

NGOẠI TRƯỞNG ÚC CÔNG DU NAM HÀN
SEOUL - Ngoại Trưởng Alexander Downer của Australia đã hội đàm với TT Kim và Ngoại trưởng Han Seung-soo nhân chuyến công du Seoul. Ông Downer và phái đoàn gặp ông Han trước khi thăm xã giao TT Kim Dae Jung. Báo chí trong nước đưa tin 2 vị Ngoại Trưởng đã thảo luận về tình hình bán đảo Hàn Quốc và các vấn đề Đông Bắc Á. Ngoại Trưởng Downer thăm Nam Hàn 3 ngày với mục đích phát triển các quan hệ hợp tác song phương, và trao đổi về các vấn đề quốc tế. Ông Downer họp với Bộ Trưởng thương Mại Nam Hàn, và tiếp xúc với báo chí trong ngày Thứ 5 trước khi về nưóc.

2 QUAN LỚN ĐỨC: LỘ TIN, BỊ CHỈ TRÍCH
BERLIN - Các viên chức đối lập tại Đức phê bình 2 nhân vật ngoại giao cao cấp về sự thẩm lậu nội dung 1 cuộc hội đàm giữa lãnh tụ Gadaffi của Libya và ông Michael Steiner, cố vấn về ngoại giao của Thủ Tướng Schroeder. Ủy Ban Ngoại Giao Quốc Hội cũng tra vấn Ngoại Trưởng Fischer và cố vấn Steiner về việc những nội dung nhậy cảm trong bản tóm tắt cuộc hội đàm Schroeder-Bush cũng đã được công bố trong tháng này. Ngoại Trưởng Fischer thừa nhận rằng nguồn gốc thẩm lậu chưa được tìm ra, và hưá sẽ không để tái diễn sự thẩm lậu trong tương lai. Một phần tài liệu trên, được phái viên của báo Washington Post thuật lại rằng TT Gaddafi đã nhận can dự vào vụ đánh bom phi cơ Pan Am trên không phận Lockerbie, và vụ đánh bom 1 hộp đêm ở Tây berlin năm 1986. Luật sư của các nghi can trong vụ đánh bom hộp đêm yêu cầu cố vấn Steiner cung cấp chứng cớ khi Toà xử vụ này vào ngày 5-6 sắp tới. Ông Steiner, từng là 1 sứ giả phụ trach vùng Balkan, từ chối tiếp xúc với nhà báo.

CÂN NHẮC ÁN TỬ CHO 1 ĐỆ TỬ CỦA BIN LADEN
NEW YORK - Nghi can al-Owhali, 24 tuổi, quốc tịch Saudi Arabia, thuộc hạ của thủ lãnh khủng bố quốc tế Bin Laden, trở lại Toà ngày Thứ Tư để bắt đầu cuộc điều trần hầu định đoạt anh ta sẽ bị tù chung thân hay tử hình. Tiến trình này có thể kéo dài đến hết tuần tới.
Trong vụ đánh bom đồng loạt 2 sứ quán Hoa Kỳ Tháng 8-1998, al-Owhali và Khalfan Khamis Mohamed, 27 tuổi, người Tanzania, là 2 nghi can trực tiếp dự phần. Mohamed bị bắt ở Nam Phi, dẫn độ cho Hoa Kỳ, cũng nhận tội làm bom, chất lên xe, và theo xe này nửa đường tới sứ quán Hoa Kỳ ở thủ đô Tanzania.

SẮP CÓ ÁN CHO TÊN GÀI BOM SÂN BAY L.A.
LOS ANGELES - Nghi can Ahmed Messam, người Algeria, bị truy tố về 9 tội danh âm mưu khủng bố và các tội khác, chờ bị kết án ngày 28-6 sắp tới, có thể bị kết án 140 năm tù, tong những tuần lễ gần đây đã thú nhận mưu toan đánh bom phi trường Los Angeles, theo báo Los Angeles Times và báo The Seattle Times. Ressam là cư dân Montreal, 33 tuổi, bị truy tố tháng qua, chịu hợp tác với các nhà điều tra liên bang để được hưởng án nhẹ hơn. Ressam bị bắt giữa Tháng Chạp 1999 ở bến phà Port Angeles, bang Washington. Trong thùng chiếc xe muớn của y có 130 pound thuốc nổ, 4 bộ phận định giờ nổ. Chánh biện lý Thomas Hillier từ chối bình luận, các điều tra viên FBI cũng không xác nhận những lời thú nhận của Ressam.

MCVEIGH XIN HOÃN THI HÀNH ÁN XỬ TỬ
DENVER - Trong tuần này, nghi can McVeigh bàn tính với các luật sư về việc nộp hồ sơ xin đình lại cuộc hành quyết, dựa trên gần 4000 trang tài liệu FBI mới được chuyển giao cho các lu6ạt sư hồi đầu tháng này. Luật sư Rob Nigh cho biết ông sẽ cùng đồng nghiệp Dick Burr trong tổ biện hộ gặp McVeigh ngày Thứ 5, và có thể sơ thảo đơn nhân dịp này. Ông Nigh nói với CNN "ông McVeigh tin tưởng rằng thông tin mà chúng tôi khám phá là xứng đáng được cứu xét về mặt pháp lý". Luật sư Cathan Chambers, đặt văn phòng ở Denver, tuyên bố với báo Ricky Mountains News ấn bản ngày Thứ Tư rằng có nhiều cơ may để McVeigh xin đình chỉ cuộc hành quyết.

PHI ĐANG LỤC SOÁT CÁC ĐẢO, CHƯA GẶP LOẠN QUÂN, CON TIN
MANILA - Các viên chức quân sự Philippines cho biết chưa tìm ra loạn quân Abu Sayyaf và số con tin bị bắt cóc sáng chủ nhật, nhưng hi vọng có tiến triển trong ngày Thứ Tư.
Họp báo tại thủ đô, các viên chức quân sự cho biết các đảo Basilan, các đảo thuộc quần đảo Sulu, trong số này có đảo Jolo, đã bị lục soát.
Quanh đảo Basilan có đến 34 đảo, quanh Jolo có 37 đảo.
Chuẩn Tướng Adan, phát ngôn viên quân sự, nói đã có thảo luận với chính phủ Hoa Kỳ về tình hình vụ bắt cóc, trong đó 3 con tin là công dân Hoa Kỳ.
Cảnh sát nói dân làng nhìn thấy loạn quân Hồi Giáo và con tin ởJolo, cách Manila 960 cây số, nhưng không được các báo cáo xác nhận.
Ngoài ra, đài phát thanh Zamboanga đã ngưng tiếp nhận điện thoại của loạn quân sau ngày TT Arroyo ra lệnh ngưng thông tin về vụ bắt cóc và các cuộc hành quân của quân đội.

XE BOM NỔ, GẦN TRƯỜNG DO THÁI
NETANYA - Xe bom nổ trên lề đường đối diện 1 trường dạy nghề ở thị xã Netanya sáng Thứ 3, ít giờ sau khi Thủ Tướng Ariel Sharon tuyên bố duy trì cuộc ngưng bắn giới hạn đã công bố tuần qua. Không ai bị thương, ngoài 6 người mất tinh thần vì kinh hoảng. Netanya cách Tel Aviv 40 cây số, gần Tây Ngạn. Trong 5 tháng qua, đã xẩy ra 4 vụ đánh bom ở Netanya. Thủ Tướng Sharon, dự định công du Đức, Pháp và Belgium tuần tới, đang vận động sự ủng hộ cho lời kêu gọi ngưng bắn mà phiá Palestine tới nay tố giác là giả hình. Dân biểu Ashrawi của Palestine nói rằng quân đội Israel chịu trach nhiệm về 8 tháng bạo động vưà qua, và nói dân Palestine có quyền đề kháng cuộc chiếm đóng. Theo ông, sự áp đặt an ninh của Israel là âm mưu đặt điều kiện tiên quyết cho hoà bình.

BÃO LỐC, CHÁY RỪNG
WHITE DEER - Cư dân thị xã Whire Deer (bang Texas) sáng Thứ Tư bắt đầu dọn dẹp những thiệt hại do bão lốc (tornado) gây ra chiều Thứ 3, gồm 1 nhà bị phá hủy, 50 trụ điện trốc gốc, 1 xa lộ bị đóng cửa. Nhân chứng cho biết trận bão lốc này có bề ngang tàn phá rộng nửa dặm. Cảnh sát ban đầu lo rằng có người mất tich, nhưng điều này không x6ảy ra. Ở vùng phụ cận khu bảo tồn thiên nhiên Everglade của bang Florida, cháy rừng gây ra do sét đánh thiêu rụi 400 acres, và tính chung trong 5 tháng, gần 2800 đám cháy rừng đã đốt trên 300ngàn acres. Bang Florida đang bị hạn hán qua năm thứ tư liên tiếp.

BIẾN ĐỔI KỸ NGHỆ HÀNG KHÔNG ÚC
Hai hãng hàng không Qantas Airways và Air New Zealand đã vạch ra các kế hoạch để biến đổi hẳn kỹ nghệ hàng không Úc Đại Lợi, trong đó hãng hàng không Singapore sẽ mua hàng hàng không vận tải hạng nhì Ansett Airlines từ hãng mẹ Air New Zealand.

HỒNG KÔNG: THẮP NẾN, PHẢN ĐỐI ÁN TỬ HÌNH
Những người hoạt động cho Ân Xá Quốc Tế hôm Thứ Tư 30-5 đã biểu tình bên ngoài lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Hồng Kông để phản đối án tử hình. Tổ chức nhân quyền này đã thắp nến bên ngoài các trụ sở ngoại giao Hoa Lục và Hoa Kỳ tại Hồng Kông để thúc giục hai nước hủy án tử hình. Biểu ngữ căng nơi tường sứ quán viết, “Giết chết không giải quyết xong vấn đề.”

DÂN CHỦ CHIẾM GHẾ CHỦ TỊCH ỦY BAN ĐỐI NGOẠI THƯỢNG VIỆN
Nhờ một thượng nghị sĩ rời bỏ Đảng Cộng Hòa tuần trước, Thượng Nghị Sĩ Dân Chủ Joseph Biden hôm 29-5 loan báo rằng ông sẽ giữ chức Chủ Tịch Ủy Ban Đối Ngoại Thượng Viện thay cho thượng nghị sĩ Cộng Hòa Jesse Helms, một người nổi tiếng bảo thủ. TNS Biden có gần 30 năm làm việc trong Thượng Viện, có tiếng cởi mở hơn.

HẠ VIỆN ĐỨC OK BỒI THƯỜNG DÂN DO THÁI
BERLIN - Hạ Nghị Viện Đức đã biểu quyết giải tỏa việc thanh toán tiền bồi thường cho nạn nhân Đức Quốc Xã bị cưỡng bach lao động thời Đệ Nhị Thế Chiến, gồm ước chừng 10 triệu ngoại kiều và tù binh. Số nạn nhân làm đơn đòi bồi thường khoảng 1 triệu rưỡi người. Một năm trước đây, Washington và Berlin đã ký thoả ước về việc thành lập quỹ bồi thường, nhưng đến tuần qua, kỹ nghệ Đức mới thuận phát tiền bồi thường, sau khi Toà Hoa Kỳ đình chỉ các vụ kiện các công ty Đức. Thủ Tướng Schroeder tuyên bố tại Quốc Hội rằng trên 6300 công ty, trong số này có hãng chế tạo xe hơi Volkswagen, đã thuận đóng góp. Chính phủ Đức sẽ chia phần đóng gop vào quỹ 10 triệu đồng Mark.

• Thư Viện Hoa Sen: Về Việc Nhiễu Loạn Thông Tin
• Diệt Sợ Hãi
• Bắc Hàn: Sẵn Sàng Quan Hệ Ngoại Giao Với Mỹ
• Đại Lễ Vu Lan Báo Hiếu Ở Chùa Điều Ngự