Hôm nay,  

Báo Nguy: Anh Ngữ Xâm Lăng Toàn Cầu

13/11/200000:00:00(Xem: 6291)
Ở thủ đô Rio de Janeiro của Brazil (Ba Tây) xuất hiện ngày càng nhiều những dòng chữ tiếng Anh ở các trung tâm mua sắm. Bên cạnh bảng hiệu "centros comerciais" nay thường thấy chữ "sale" bên cạnh chữ "descontos". Tiệm ăn có tên New Garden, tiệm toc có tên "Exuberant" và tiệm đồng hồ lấy tên "Overtime". Brazil là nước ngoại quốc nói tiếng Bồ Đào Nha đông dân nhất thế giới, đang chứng kiến cuộc xâm lăng thầm lặng và không bị chống cự, thậm chí dân biểu Aldo Rebelo phải lên tiếng hô hào chống lại "sự bất kính đối với ngôn ngữ của chúng ta". Ông cũng bảo trợ một đề luật nhằm bảo vệ nền văn hóa đang bị tổn thương của Brazil.

Hành động của dân biểu Rebelo cũng là phản ướng lại trào lưu toàn cầu hóa kinh tế. Ở Ba Lan, cũng đã có luật cấm ngoại ngữ trong giao tiếp hàng ngày trừ phi có lời dịch đi kèm. Ở nước Pháp, cũng đã nổi lên chiến dịch đả phá cái-gọi-là Franglais (tiếng Pháp lai Anh).

Tiếng Bồ Đào Nha, được 200 triệu người sử dụng như tiếng mẹ đẻ, là ngôn ngữ phổ thông vào hàng thứ 8 của thế giới. Ông Rebelo, một đảng viên đảng Cộng Sản Brazil, qua đề luật trình Quốc Hội, đòi hỏi tiếng Brazil phải được sử dụng trong mọi sinh hoạt xã hội, kinh doanh và những nghi lễ chính thức. Thậm chí, ông đã phê bình TT Cardoso đã xen thành ngữ "fast track" vào một diễn văn mới đây. Ông dân biểu bảo thủ này cũng thừa biết rằng những đề nghị của ông khó đem cưỡng chế, nên ông không đưa ra những biện pháp chế tài. Nhưng, ít nhất ông cũng đòi cưỡng bach những người vi phạm luật hạn chế ngoại ngữ phải theo học một lớp Bồ-ngữ! (xin mở ngoặc ở đây: tiếng Bồ Đào Nha cũng chẳng phải là tiếng mẹ đẻ của dân bản địa, mà là ngôn ngữ của đế quốc Bồ Đào Nha đấy thôi).

Dân biểu Rebelo giải thich thêm rằng đề luật của ông không giới hạn quyền tự do phát biểu, mà chỉ nhằm thức tỉnh công chúng về sự xâm lấn của Anh ngữ. Hồi Tháng 8, đề luật của dân biểu Rebelo đã được Viện Dân Biểu đồng thanh chấp thuận đã chuyển sang Viện Bảo Hiến và Ủy Hội Tư Pháp, hi vọng sẽ được đưa ra biểu quyết tại khoáng đại Quốc Hội vào đầu năm 2001. Ông Rebelo cho biết 189 trong 500 dân biểu hứa ủng hộ.

Ngoài xã hội, tiếng Anh đang là phong trào, có sức thu hút sự chú ý của công chúng, nhất là ở các lãnh vực tài chánh, thương mại, du lịch. Tại trung tâm mua sắm Morumbi giữa thành phố Sao Paolo, bảng hiệu của 93 trong số 252 cửa hàng có tiếng Anh. Theo luật do dân biểu Rebelo đề nghị, tình trạng này sẽ thay đổi : trên thực đơn của cac nhà hàng, sẽ không còn chữ "hotdog", tiệm giặt phải xóa bỏ chữ "laundromat", cửa kính ngân hàng mất đi dòng chữ "personal banking", và ... các đại hội nhạc rock phải ca hát bằng tiếng Bồ Đào Nha!

Ông dân biểu Rebelo công nhận rằng những từ ngữ tiếng Anh thông dụng "e-mail", "mouse", "delete" hàng đêm xâm nhập tiếng Bồ. Nhưng, ông cả quyết rằng tiếng Bồ rất phong phú, tại sao không dùng chữ "entrega a domicilo" mà phải nói là "delivery", tại sao không nói "maniobrista" mà phải là "valet parking" chứ ". Các nhà ngôn ngữ đồng ý cả hai tay.

Tuy nhiên, giáo sư Antonio Olinto, một thành viên khả kính của Viện Ngôn Ngữ Quốc Gia, bảo rằng khi tiếng Anh đã trở thành thông dụng trong nền thương mại quốc tế, tarò lưu đó không thể cản được. Ông nói : Có một cách để đối phó là chấp nhận, đồng hóa nó, thí dụ như chữ "football" biến thành "futebol" - thì có sao - vì giữa thế giới toàn cầu hóa, không tránh vào đâu được. Ông Rebelo hi vọng trào lưu tiếng Anh sẽ không lên cao, và ông khuyên công chúng hãy tham khảo nhật báo O Estado, có tiếng là sử dụng tiếng Bồ Đào Nha nghiêm trang và chuẩn xác, khi định sử dụng một từ ngữ ngoại quốc thay vì tiếng Bồ.

Nói thì nói thế, một ông chủ tiệm vải nói khách hàng của ông ai cũng biết tấm bảng "sale" có nghĩa là hàng hóa đang được bán hạ giá, hoặc "50% off" thì ai cũng hiểu là bớt 50%. Nhìn sang châu Á, người Nhật từ lâu tự hào là con cháu Thái Dương Thần Nữ, chê tiếng Anh, tỉ lệ người biết tiếng Anh thấp hơn Thái Lan, Đài Loan, VN, cuối thế kỷ 20 đã phải nhượng bộ. Vì toàn cầu hóa. Vì Interenet, vì e-commerce. Một thương gia Tokyo trả đến 400đô/ngày để vào "nhà sinh hoạt kiểu Mỹ" - nơi mọi sinh hoat viên hoàn toàn nói tiếng Anh - để thực hành tiếng Anh thường đàm, như người Mỹ. Ở VN, sau ngày Washington bỏ cấm vận, năm 95, Hà Nội đã phát động phong trào học tiếng Anh trong hàng ngũ cán bộ đảng viên phải tiếp xúc với người ngoại quốc. (cước chú : tiếng quan thoại của người Hoa được sử dụng nhiều nhất thế giới - 1 tỉ người, tiếng Anh 514 triệu, tiếng Bồ 194 triệu - hạng 8, tiếng Pháp 129 triệu - hạng 9, tính vào giữa năm 99, theo sách World Almanac).

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chảy nước mắt sau 2 tuần lễ dài, và theo sau cuộc chạy đua thảo luận thâu đêm Thứ Sáu, Sharma đã chính thức hóa thỏa thuận với việc đập búa. Ông tuyên bố bằng miệng tu chính theo yêu cầu của Ấn Độ, thay đổi văn bản để dùng chữ “giảm” than đá thay vì dùng chữ “loại bỏ” vì bị Ấn Độ chống đối. Thế giới cần cắt giảm tỉ lệ thải khí nhà kính ở mức 27 tỉ tấn khối một năm để hạn chế việc hâm nóng toàn cầu ở mức 1.5 độ C vào năm 2030, theo các dự đoán bởi Climate Action Tracker. Nhưng các cam kết hiện nay, gồm những điều đã đạt được tại COP26, chỉ đạt tới ¼ đường tới mức đó.
Hoa Kỳ nâng cao cảnh báo với các đồng minh Liên Âu rằng Nga có thể đang cân nhắc khả năng một cuộc xâm lăng Ukraine khi các căng thẳng bùng phát giữa Moscow và khối Liên Âu liên quan đế các di dân và các nguồn cung cấp năng lượng, theo bản tin của Hãng Thông Tấn Bloomberg tường thuật hôm Thứ Năm, 11 tháng 11 năm 2021. Với việc Washington đang giám sát kỹ sự tăng cường các lực lượng Nga gần biên giới Ukraine, các viên chức Hoa Kỳ đã báo cáo các đối tác Liên Âu về các quan ngại của họ về khả năng một chiến dịch quân sự, theo nhiều người biết rõ về vấn đề này cho hay.
Hoa Kỳ và Trung Quốc đã đồng ý thúc đẩy hợp tác chung về khí hậu trong vòng một thập niên tới, trong một tuyên bố gây ngạc nhiên tại thượng đỉnh khí hậu COP26 tại Glasgow, theo bản tin của BBC tiếng Anh tường thuật hôm Thứ Tư, 10 tháng 11 năm 2021. 2 nhà thải khí CO2 lớn nhất thế giới đã cam kết hành động trong một tuyên bố chung. Tuyên bố nói rằng hai bên sẽ “nhắc lại cam kết vững chắc của họ để cùng nhau làm việt” để đạt mục tiêu nhiệt độ 1.5 độ C được đề ra trong Thỏa Thuận Paris vào năm 2015.
Chủ Tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm Thứ Năm, 11 tháng 11 năm 2021 (giờ New Zealand) đã cảnh báo chống lại việc để cho căng thẳng tại Ấn Độ-Thái Bình Dương làm tái phát tâm lý Chiến Tranh Lạnh, theo Hãng Tin Mỹ AP tường thuật hôm Thứ Tư, 10 tháng 11 năm 2021 (giờ Mỹ). Phát biểu của ông Tập bên lề thượng đỉnh thường niên của diễn đàn Hợp Tác Kinh Tế Á Châu-Thái Bình Dương (APEC) đến nhiều tuần sau khi Mỹ, Anh và Úc công bố liên minh an ninh mới trong vùng mà sẽ chứng kiến Úc xây dựng các tàu ngầm nguyên tử. TQ đã chỉ trích mạnh mẽ thỏa thuận này.
Trung Quốc đang dồn mọi nỗ lực cho một cuộc chiến tranh lớn với Mỹ mà có thể bùng nổ tại Biển Đông hay tại Đài Loan khi tham vọng của TQ đối với những nơi này ngày càng thúc bách họ phải hành động, mà cụ thể gần đây nhất là việc TQ lập ra hai khu trường bắn có hình dạng một chiếc hàng không mẫu hạm Mỹ làm mục tiêu tấn công cho các thí nghiệm vũ khí hiện đại của họ, theo bản tin của Đài Á Châu Tự Do (RFA) tường thuật hôm Thứ Tư, 10 tháng 11 năm 2021.
Một xe vận tải chở dầu đã nổ gần thủ đô của Sierra Leone, giết chết ít nhất 98 người và làm bị thương nặng hàng chục người khác sau khi đám đông tụ tập để lấy xăng rò rỉ, theo các viên chức và nhân chứng cho biết hôm Thứ Bảy, 6 tháng 11 năm 2021 qua bản tin của Đài Truyền Hình ABC News tường thuật hôm Thứ Bảy. Vụ nổ đã xảy ra vào khuya Thứ Sáu khi xe tải chở thùng dầu đụng một xe tải khác lúc nó đổ dầu vào một trạm xăng gần một ngả tư đông đúc tại Wellington, nằm ở phía đông của thủ đô Freetown, theo Cơ Quan Quản Trị Thiên Tai Quốc Gia cho biết.
Hoa Kỳ đã rút khỏi hiệp ước dưới thời Tổng Thống Donald Trump, nhưng Washington đã nói rằng họ có thể xem xét việc nối lại. Chính phủ Biden cho biết họ sẽ tham dự cuộc họp tại Vienna, cùng với các nước ký kết còn lại gồm Anh, TQ, Pháp, Đức và Nga. Viết trên Twitter hôm Thứ Tư, Ông Kani nói rằng Iran đã “đồng ý bắt đầu các đàm phán nhằm gỡ bỏ các trừng phạt bất hợp pháp và vô nhân đạo vào ngày 29 tháng 11 tại Vienna.”
Nhân dự hội nghị biến đổi khí hậu do Liên Hiệp Quốc tổ chức tại Tô Cách Lan, lần đầu tiên kể từ khỉ nhậm chức, Tổng Thống Hoa Kỳ Joe Biden đã gặp Thủ Tướng VN Phạm Minh Chính bên lề hội nghị này vào tối ngày 1 tháng 11, theo bản tin của Đài Á Châu Tự Do (RFA) đưa tin hôm 2 tháng 11 năm 2021.
Một tháng sau vụ tàu ngầm hạt nhân của Mỹ đụng vật lạ ở Biển Đông, Hoa kỳ đã điều máy bay chuyên phát hiện dấu hiệu rò rỉ phóng xạ hạt nhân WC-135 Constant Phoenix tới Biển Đông, theo bản tin của Đài Á Châu Tự Do (RFA) tường thuật hôm Thứ Ba, 2 tháng 11 năm 2021.
Một nhóm các nhà lãnh đạo tại Hội Nghị Biến Đổi Khí Hậu Của Liên Hiệp Quốc lần thứ 26 (COP26) ký thỏa thuận lớn lần đầu tiên của hội nghị biến đổi khí hậu vào Thứ Ba, 1 tháng 11 năm 2021, khi họ hứa chấm dứt nạn phá rừng vào năm 2030, theo bản tin của BBC Tiếng Anh tường thuật hôm Thứ Hai, 1 tháng 11 năm 2021. Những nước ký vào thỏa thuận tại Glasgow gồm Ba Tây, nơi phần lớn rừng già Amazon đã bị phá sạch và các nước Nga, Ba Tây, Gia Nã Đại và Nam Dương.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.