Hôm nay,

Hồn Ngôi Làng Cổ

17/12/200700:00:00(Xem: 3915)

Bạn,

Theo báo trong nước, nơi tỉnh Quảng Nam, ở khu vực bán sơn địa huyện Tiên Phước, có làng Lộc Yên, xã Tiên Cảnh, là một trong những ngôi làng cổ của tỉnh này. Làng có nhiều nhà cổ, ngõ đá ban sơ phong kín thời gian, ẩn giữa vườn đầy hoa trái. Con đường duy nhất dẫn vào làng, như một cầu vồng bảy sắc, uốn lượn theo chân ruộng bậc thang. Có đoạn giống lộ trung tâm giữa thung lũng cắt chia đất làng với dãy gò đồi hai bên: gò Tròn bên trái, bên phải gò Ngang. Báo Quảng Nam ghi nhận toàn cảnh làng cổ này như sau.

Tại làng Lộc Yên, có ngôi nhà của cụ Nguyễn Huỳnh Anh (đã mất vài tháng trước, thọ 93 tuổi) ở gò Tròn, xây dựng vào năm 1850, được xem là một trong số ít nhà cổ ở Quảng Nam đã được xếp hạng di tích, còn giữ được phần kiến trúc nghệ thuật chạm khắc tinh xảo. Cùng với một giếng cổ 150 năm sâu chưa đầy 1m, nước trong veo, mát lạnh và chưa bao giờ cạn, ngay cả trong mùa khô hạn nhất; và các bể nước xây bằng đá núi ngày xưa, nằm dọc theo lối chân đồi lên. Ngôi nhà cổ, đẹp này đã từng được các đời chủ nhân bảo quản vật liệu gỗ theo lối cổ truyền, không thắp đèn dầu lửa, không sử dụng hóa chất hay chất có dầu để phủ lên mặt gỗ và tre khô có gai, bó thành từng khóm lộn xộn đặt dưới mái nhà chống dơi làm tổ, Hoặc, có thể từ chợ làng, qua 2 ngôi nhà, vài đám ruộng nhỏ, theo lối dẫn bằng đá quanh co, bước qua phiến đá bắc qua ao xây đá cũ sẽ gặp ngôi nhà cổ khác ở gần chân đồi của ông Đồng Viết Mão.

Ngoài ngôi nhà mái đất, tường đất của cụ Trần Khiêm, gọi là nhà lá mái xưa, loại nhà đặc biệt có hai tầng mái, mái dưới bằng đất, mái trên lợp bằng tranh, tưởng chỉ xuất hiện ở Bình Định, Phú Yên từ thế kỷ trước, đã từng được các nhà nghiên cứu cảnh báo là "còn rất hiếm hoi", thì 7 nhà cổ còn lại ở làng, dựa lưng vào chân đồi, núi đất, theo hình thái riêng về bố cục không gian đều do thợ Văn Hà tạo ra từ gỗ mít, chạm trổ công phu. Dù đã thay vách bằng đá núi, tô trét bằng vôi, xi măng, vẫn giữ lại kiến trúc xưa cũ của một ngôi nhà 3 gian 2 chái với phần trang trí hoa văn tinh xảo các đầu kèo. Đuôi kèo hình con giao, lá cúc, mai, điểu, dơi, hoa lan, mai, nho, chim, sóc, trĩ... cách điệu. Nhiều chủ nhân cho rằng, linh hồn tổ tiên cha ông họ đã được gởi gắm vào đây, nên chẳng có gì lạ khi chạm vào gỗ, cột, tường đất là chạm vào mạch nước nguồn thao thức...

Bạn,

Cũng theo báo Quảng Nam, nhà cổ, đẹp, lạ, nhưng chưa phải là phần hồn của làng cổ Lộc Yên. Những ngõ đá đến tường đá bọc quanh giếng, men sườn đồi, chung quanh khu vườn nhà và những con đường đá mới chính là phần hồn của không gian làng cổ. Ngõ đá xinh xắn, quanh co dài dằng dặc, lượn theo sườn đồi, chạy giữa rừng cây xanh, nhiều tầng bậc, ngập hoa trái đến tận những ngôi nhà cổ đẹp và thi vị, tạo thành một thạch tranh hoặc một thạch trận "kỳ bí", đến nỗi nhiều người còn đặt xứ sở này là của những ngõ đá độc đáo.

Trước Sau

In Trang

Gửi ý kiến của bạn

Trang đầu Trang trước 732 733 734 735 736 737 738

Bản tin

Thế Giang – Thằng Người Có Đuôi

VB Podcast

Dân Biểu Derek Trần Vinh Danh Tác Giả Viết Về Nước Mỹ

Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.

Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”

Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.

Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.

Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.