Hôm nay,  

Văn Hóa Dân Tộc...

19/07/201200:00:00(Xem: 8732)
Bạn thân,
Trong thời toàn cầu hóa, không chỉ kinh tế bị tác động lớn, cả lợi và hại, mà văn hóa cũng thế. Do vậy, bản sắc dân tộc cũng sẽ chuyển biến qua từng thế hệ, có nơi nhạt hơn một chút, và có nơi đậm hơn một chút -- và đôi khi, như ở các thành phố lớn, như tại Sài Gòn, văn hóa trở thành một tổng hợp chuyển biến, tác động lẫn nhau.

Rõ nhất tất nhiên là kinh tế: rất nhiều dân Sài Gòn đang mang giày, mặc áo, cầm túi xách, đi xe gắn máy... sản xuất từ nươc khác. Thậm chí, nhiều tiệm phở bò tại Hà Nội lại đang quảng cáo là thịt bò kobe của Nhật, thịt bò angus của Mỹ... Đúng sai không dễ kiểm tra.

Nhưng kỹ thuật thời đại và văn hóa đa sắc là cái rõ nhất: máy vi tính Nhật, trò chơi điện tử Hàn Quốc, phim Mỹ, nhạc Hồng Kông...

Thế là tuy Sài Gòn là nơi tiếp nhận dễ dãi, nhưng cải lương phải lùi về đồng lúa Nam Bộ và ca chèo phải lùi về các tỉnh ven sông Hồng. Nghệ sĩ dân gian không sống nổi, và luật thị trường đã đưa họ về nơi tận nguồn, và co cụm dần.

Nhà phân tích Xuân Bách trên báo Petrotimes nói thực ra không nên trách giới trẻ trước hiện tượng như thế.

Bài viết tựa đề “Hững hờ với văn hóa dân tộc: Sao lại trách giới trẻ?” trên báo này, ghi nhận:

“Am tường nhạc Tây hơn nhạc Việt, nhớ ngày kỷ niệm của quốc tế hơn những ngày lễ cổ truyền, chủ động tìm tòi văn hóa nước ngoài nhưng lại ngại tiếp xúc văn hóa truyền thống… Xem ra, thanh thiếu niên hiện nay đang ngày càng xa rời bản sắc dân tộc. Thở dài trách giới trẻ “mất gốc”, nhưng lỗi là hoàn toàn do bản thân họ?

“Bảo em phân biệt rap với rock còn dễ, chứ bảo nhận ra được đâu là chèo, đâu là ca trù thì… em chịu thôi”, Nguyễn Đình Sơn, sinh viên Trường đại học Bách khoa Hà Nội thú thật. Không chỉ Sơn mà rất nhiều bạn trẻ đồng trang lứa cũng có những suy nghĩ như vậy. Đoàn Ngọc Anh, 21 tuổi, sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền lại là một ví dụ khác. Từ đam mê truyện tranh, cô nhanh chóng trở thành một tín đồ các điệu múa truyền thống Nhật Bản (cosplay). Mặc áo Kimono, vẽ chuông gió, hào hứng dõi theo các điệu nhảy truyền thống của Nhật Bản… Ngọc Anh đã bị thu hút bởi văn hóa xứ hoa anh đào. Đừng trách giới trẻ lạ lẫm với văn hóa cổ truyền, bởi lẽ vây quanh cuộc sống hằng ngày hằng giờ là những nhạc pop, hiphop, phim Hàn, phim Mỹ chứ không phải chèo, tuồng… vốn là những thể loại âm nhạc đậm đà bản sắc dân tộc.

Thử mở một kênh truyền hình, sẽ không khó nhận ra những gương mặt quen thuộc của diễn viên Hàn Quốc, Trung Quốc chứ không dễ gì gặp sao Việt...

Bật tivi, thấy phim Hàn, phim Trung, mở Internet thấy toàn game online như “Võ Lâm truyền kỳ”, “Lưu tinh hồ điệp kiếm”… đặc sệt Trung Hoa. Ra hiệu sách, thấy toàn truyện tranh Nhật Bản. Ở ngoài đường cũng chẳng khó để tìm ra những nhóm nhảy hiphop, chơi skateboard, khiêu vũ…”

Thế đấy... có phải các cấp chính quyền muốn toàn cầu hóa tuổi trẻ Việt? Hay chỉ thuần túy là kinh doanh, hay là đã bị tình báo TQ mua chuộc, khi các đài truyền hình chấp nhận Hán hóa đa số thời lượng phát sóng?

Dĩ nhiên, không thể cấm toàn cầu hóa... Nhưng vẫn cần điều hợp mức độ và có chiến lược giữ gìn văn hóa quê nhà.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chuyện xảy ra tại Ngân hàng máu của Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, và Bệnh viện Truyền máu SG. Tại đây, luôn có người bán máu để có tiền sống lang bạt, đi du lịch. Đó là những người cũng có gia đình, nhưng do "thân xác con trai nhưng tâm hồn con gái", thích bỏ nhà đi bụi. "Tài sản" của họ là máu. Ghi nhận của báo Sức Khỏe-Đời Sống như sau.
“Gặp một nạn nhân bị lừa đảo đưa đi Malaysia: Bị bắt, bị giam cầm và... không một xu dính túi.” Đó là nhan đề một bài trên báo Lao Động, kể về hoàn cảnh một thanh niên VN đi “lao động xuất khẩu ở Mã Lai, và rồi bây giờ vêà lại. Chuyện do ký giả Xuân Quang của báo này ghi như sau.
''Đầu nậu kế toán'' chui, đó là cách gọi của dân trong nghề chỉ người kinh doanh dịch vụ kế toán ''chui''. Những người kiếm sống bằng dịch vụ này thường là các kế toán viên có nhiều kinh nghiệm, kể cả kinh nghiệm "lách" các khoản thuế. Khách hàng của họ là các doanh nghiệp tư nhân nhỏ, các cửa hàng đại lý. Báo Pháp Luậr TPSG viết về các đầu nận này như sau.
Đây là chuyện của dân nghèo sống bằng nghề bán thịt cóc. Họ trong 1 làng mà đến 90% mưu sinh bằng nghề bán thịt "cậu ông trời" Báo Thanh Niên viết về 1 thanh niên 25 tuổi, nhưng đã có 10 năm trong nghề qua đọan ký sự như sau.
Theo ghi nhận của báo quốc nội, mặc dù đến tháng 7/2004, các trường đại học tại VN mới tổ chức kỳ thi tuyển sinh viên vào năm thứ nhất cho niên khóa 2004-2005, nhưng từ đầu năm, các trung tâm luyện thi Đại học đã vận hành hết công suất để thu hút học sinh. Một trong những chiêu để thu tiền học sinh là dịch vụ tổ chức thi thử, dựa theo tuyển tập đề thi mẫu của Bộ Giáo Dục-Đào Tạo CSVN. Phóng viên TNVN đã viết về dịch vụ này tại HN qua đọan ký sự như sau.
Theo báo Người Lao Động, giới văn nghệ trong nước đang bàn tàn xôn xao về một cuộc thi có tên là "Cô Gái Vàng-Tìm Người Giống ca sĩ Mỹ Tâm".Giải nhất 100 triệu đồng cho một phiên bản giống nhất. Báo NLĐ cho biết dư luận chỉ thật sự bắt đầu bùng nổ khi chuyên san Người nổi tiếng - viết tắt là N2T, số ra mắt của tạp chí Điện Ảnh Ngày Nay (thuộc Viện Phim Việt Nam, Bộ Văn hóa-Thông tin) phát hành chính thức trên cả VN vào ngày 18-3-2004. Trong đó có lời rao về cuộc thi này do doanh nghiệp tư nhân Núi Đôi tài trợ. Báo NLĐ viết về cuộc thi như sau.
Tại một làng chài ở Khánh Hòa, có 1 ông già 72 tuổi, nhưng có 60 năm đan thúng chai bán cho ngư dân. Với ông già này, thì "khi nào cửa biển này cạn nước thì nghề này mới thôi". Đó là lời tâm sự mộc mạc của ông Trần Quá. Năm nay 72 tuổi, ông theo nghề từ khi còn là cậu bé 12 tuổi. Vậy là đã 60 năm ông gắn bó với cái nghề truyền thống 3 đời của gia đình.
Theo báo quốc nội, hệ thống sông ngòi chảy qua các thành phố ở Việt Nam đang bị ô nhiễm nặng. Trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, mọi chất thải của thành phố Biên Hòa đều đổ về sông Đồng Nai và đã đến lúc con sông này "lâm bệnh" vì chịu không nổi sự ô nhiễm kéo dài. Báo Tuổi Trẻ ghi nhận về hiện trạng trên sông Đồng Nai qua đoạn ký sự như sau.
Chỉ 3 ngày sau khi báo chí đăng tải hình ảnh các quan chức Sài Gòn dự buổi tiệc thịt gà tại hội nghị khuyến khích tiêu thụ sản phẩm gia cầm, thì tại ngoại thành, gà và trứng gia cầm chưa kiểm dịch đã tái xuất hiện công khai tại các chợ ngoại thành. Nhiều cư dân nội thành đã đến các chợ vùng ven Sài Gòn để mua gà. Phóng viên báo SGGP viết như sau.
Oshin là một danh từ mới khai sinh mấy năm nay, để chỉ các người giúp việc nhà, thời trước ta gọi là người ở, người làm, một việc mà thời phong kiến ông bà mình gọi là "gia nhân." Có một ngôi "chợ oshin" đã khai sinh và hoạt động tấp nập ở Sài Gòn, và được báo Người Lao Động ghi nhận về ngôi chợ dị thường này như sau.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.