Hôm nay,  

Làng Hang Dơi

20/05/200000:00:00(Xem: 7097)
Bạn,
Cách Đà Nẵng 120 km về phía Tây Nam, nằm trong địa phận huyện Hiên, tỉnh Quảng Nam, có một làng của người sắc tộc Cờ Tu được địa phương đặt bằng một cái tên rất lạ: làng Hang Dơi. Hiện nay làng có 29 nóc nhà với 430 người, trung bình mỗi nóc nhà có gần 15 người ở. Một tục lệ rất đặc biệt của làng là cứ đến 20 tháng 8 âm lịch, cả làng tập trung đi bắt dơi. Một phóng viên báo Tuổi Trẻ đã đến làng và ghi lại sự tích về tục lệ trên như sau.

Theo chuyện kể của người Cơ Tu, cách đây lâu lắm ở làng Hang Dơi có tên gọi là Pà Xưa, trong làng có một cậu bé mồ côi cha mẹ, nghèo khổ. Năm 10 tuổi, cậu sống tự lập bằng nghề săn bắn bởi cha mẹ cậu không có nương rẫy để lại. Năm 12 tuổi, cậu trở thành người săn bắn nhất làng. Một hôm cậu vào rừng tìm cây toong làm cung ná. Khi cậu đốn cây, nó ngã đập vào vách núi gây tiếng động một vùng. Ngay lúc đó, tiếng gió ù ù trên đầu, ngửa mặt lên cậu nhìn thấy đàn dơi từ một hang đá bay ra nhuộm đen cả bầu trời. Lần ra vách núi, cậu tìm ra được đàn dơi trú ngụ.
Theo tục lệ của làng, cậu bé có công phát hiện nghiễm nhiên trở thành ông chủ của hang dơi. Cuộc sống của cậu cũng khá lên dần nhờ vào hang dơi mà người dân Pà Xưa gọi là kho thịt của Giàng ban tặng. Năm 19 tuổi, cậu yêu con gái của làng già Cha Cheng nên quyết định dùng hang dơi làm của hồi môn. Kể từ đó hang dơi thuộc quyền cai quản của bố vợ Cha Cheng và ông truyền lại cho con cháu trong dòng tộc của mình. Người chủ hang kế tục bây giờ là Bnước Hói, cháu đời thứ năm của Cha Cheng. Đối với người dân làng Cơ Tu này, hang dơi là nơi linh thiêng, ngoài chủ hang ra không một người nào dám vào hang bắt dơi. Chính vì vậy mà đàn dơi mỗi ngày một đông đúc. Mỗi năm chủ hang chọn một ngày cho dân làm lễ tế thần hang để vào bắt dơi làm thức ăn cả năm cho làng, nếu ai trái điều cấm sẽ bị phạt vạ.

Vào ngày 20 tháng 8 âm lịch, cả làng vui như trẩy hội vào hang bắt dơi về làm thức ăn cho cả năm. Trước giờ vào hang, Bnước Hói là người đứng ra làm lễ cầu khẩn, cúng thần hang một con gà, một chén rượu và bốn chén xôi nếp mới. Anh đại diện cho dân làng hứa với thần hang không làm ô uế hang, hứa luôn hòa thuận cùng chia nhau miếng thịt dơi mà thần ban phát và hứa chỉ bắt đúng một nửa lượng dơi trong hang. Khi phóng viên hỏi làm sao để biết một nửa lượng dơi thì Bnước Hói nói: Biết chứ, bắt đến khi có con dơi trắng bay ra thì không ai được bắt nữa, nếu ai tiếp tục bắt sẽ bị thần trừng phạt.

Vào ngày bắt dơi, cả làng được nghỉ việc nương rẫy để chuẩn bị. Mọi người phải tắm rửa nước suối tại đầu nguồn cho sạch mình trước lúc vào hang. Riêng chủ hang và đám thanh niên chưa vợ phải kiêng cữ đủ điều. Số người này phải ra nhà rông ngủ trước đó nửa tháng. Sau khi chủ hang làm lễ khấn vái thần hang thì lập tức cửa hang được vây kín bằng lá tà vạt, đồng thời đám thanh niên vào hang đốt đuốc. Dơi thấy lửa bay ra, gặp lửa rơi xuống đất, dân làng cứ thế mà nhặt bỏ rồi gùi mang về. Tất cả chừng 60-70 gùi. Đêm đó cả làng tổ chức lễ hội, làm thịt dơi uống rượu no say. Phần dơi còn lại được chia đều cho từng nhà đem về làm thịt, phơi khô hoặc làm mắm để ăn quanh năm, để dành đãi khách quí. Và để nhớ ơn thần linh, làng Pà Xưa lấy tên hang đặt tên mới cho làng: làng Hang Dơi.

Bạn,
Theo báo Tuổi Trẻ, những ai được sinh ra và lớn lên từ làng Hang Dơi phải tuân theo một một quy định nghiêm ngặt bất thành văn: phải biết giữ gìn bảo vệ hang dơi cho con cháu, không một ai được tự do vào hang bắt dơi, dù chỉ là thăm viếng.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước69707172737475Trang sauTrang cuối

Có phải ngoại ngữ là khó nhất trong các môn học? Có lẽ như thế. Nhưng đối với nhiều người, Toán hay Lý Hóa mới khó nhất, hay Sử hay Địa mới khó nhất… Vấn đề là cần môi trường thuận tiện. Thí dụ, nếu truyền hình CNN kênh tiếng Anh hằng ngày phát hình tại Việt Nam, có lẽ nhiều học sinh sẽ giỏi tiếng Anh hơn từ ngày thơ ấu. Không có môi trường thuận lợi để học ngoại ngữ, sẽ học gian nan hơn.

Môi trường là chuyện nhức nhối tại Việt Nam.

Vậy là kiều hối chảy vào nước ào ạt… bất kể qua kênh chính thức hay bán chính thức, hay không chính thức. Kiểm toán cho đúng cũng khó, chỉ có cách suy đoán rằng phước đức của chế độ vẫn còn vững vàng, ít nhất là về mặt thu hút kiều hối. Chỉ có cách suy nghĩ kiểu tâm linh mới giải thích được, có lẽ.

Vậy là trật đường rầy, câu chuyện tưởng như chỉ có trong truyện thần thoại của thế kỷ 19 hay thế kỷ 20. Đúng là trật đường rầy xe lửa.

Có phải đào tạo 9.000 Tiến Sĩ sắp tới chỉ là một cách để các quan chức củng cố cho chế độ vững vàng thêm vài thập niên? Có phải tất cả con cháu của mấy trăm ủy viên Bộ Chính Trị sẽ được cầm tiền chính phủ để đi học Tiến sĩ, Thạc sĩ theo đề án mới, và rồi một số sẽ kết hôn với Việt kiều để ở lại nằm vùng, phần còn lại sẽ về VN thay ba mẹ để cai trị VN thêm vài thập niên nữa?

Đàn ông có giá bao nhiêu? Bạn thử suy đoán xem? Một ngàn đô la hay một triệu đôla? Tất nhiên là tùy… vì không phải ai cũng có giá như ai. Vì như cuộc đời của Albert Einstein vĩ đại hơn biết bao nhiêu người đời thương như mình.

Sinh viên là người đi học bậc cao đẳng hay bậc đại học… Trong lịch sử nhân loại, sinh viên thường là thế hệ đi đầu của những cuộc cách mạng. Gần như bất cứ biến động nào trong lịch sử cũng nhìn thấy bóng dáng của sinh viên.

Vậy là lại ngộ độc. Cũng ở trường mầm non. Có vẻ như các trường mầm non không bận tâm về chuyện nhà bếp? Hay phải chăng, có gì mờ ám trong việc đi chợ cho trường mầm non?

Nhạc bolero có phải là bước thụt lùi? Hỏi như thế, có công bằng không, trong khi các loại nhạc thường gọi là “nhạc sang” chủ yếu là nhạc cũ từ hơn nửa thế kỷ qua? Tính vê thời gian, nhạc nào thụt lùi hơn? Nhưng dân Miền Nam ưa nhạc bolero chủ yếu là cảm xúc hoài niệm vê cái gì rất mực VNCH... Và chẳng nguy hiểm gì cả.
Trang đầuTrang trước69707172737475Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.