Hôm nay,  

Thảm Cảnh Lụa Hà Đông

15/10/200200:00:00(Xem: 5515)
Bạn,
Theo báo Doanh Nghiệp, nằm bên bờ sông Nhuệ, có làng lụa Vạn Phúc (Hà Đông, Hà Tây) đã làm nên những vuông lụa Hà Đông, thước gấm, vân, sa lừng lẫy trong vùng, ngoài cõi, được lưu truyền hàng trăm năm lịch sử. Qua bao dâu bể đổi đời, con người có khi rạng rỡ, phú quý, cũng có khi điêu đứng, đói nghèo vì lụa. Có một thời gian, lụa Vạn Phúc tìm lại được thời hoàng kim với hàng nghìn chiếc máy dệt của 780 gia đình, cho sản lượng tới ba triệu m2 lụa, doanh thu 20 tỷ đồng mỗi năm. Thế nhưng hôm nay làng lụa ấy bỗng rơi vào thảm cảnh như ghi nhận sau đây của báo Doanh Nghiệp.
Lâu đời là thế, lững lẫy là thế mà chỉ từ giữa năm ngoái đến nay, 1/3 nghệ nhân Vạn Phúc đã cho ngừng máy, sản lượng giảm 50%. Nhiều hộ bán máy, bỏ nghề. Làng nghề rơi vào tĩnh lặng đến khó ngờ. Festival Huế vừa rồi, xã Vạn Phúc đã lập một đoàn nghệ nhân đưa lụa vào đó để tìm đầu ra. Cả tháng trời vật vã, Festival kết thúc, đoàn về, số lụa bán được, trừ chi phí coi như huề. Mới đây, xã lại cử một đoàn đi Lào tham gia hội chợ nhưng tình hình cũng không khả quan hơn. Lụa ế ẩm, nhiều nhà đã bán máy để lo nợ, kiếm kế khác sinh nhai. Bỏ nghề cũng đau đớn lắm, nhưng muốn bỏ cũng khó vì máy dệt bây giờ bán được cũng không phải dễ.
Anh Tâm ở xóm Đoàn Kết, dân gốc Vạn Phúc, từ bé đã sống trong không khí làng nghề. Năm 1994, anh vay gần 20 triệu lắp vào chiếc máy dệt để sống với lụa. Thế nhưng lụa lại phụ người. Tính đi tính lại, anh bỏ nghề, bán máy dệt được 5 triệu đồng. Bây giờ, anh làm thợ xây, còn vợ thì đi rửa da bò thuê. Cùng với tâm trạng anh Tâm, chỉ chiếc máy dệt vừa mua 12 triệu đang đắp chiếu, anh Đỗ Xuân Thắng, than thở: Đống tiền bỏ ra, chưa làm được đồng nào đã phải gạ bán lấy nửa tiền mà chẳng ai thèm mua. Không chỉ có anh Tâm, anh Thắng khó khăn, một viên chức xã cho biết: Giữa năm ngoái đến nay, lụa ế ẩm quá. 1/3 nghệ nhân đã ngừng máy. Nếu so với năm 2001 thì sản lượng lụa giảm 50%. Rất nhiều nhà đã bán máy dệt, bỏ nghề làm lụa. 9 tỷ đồng vay để đầu tư cho nghề, đến nay khó có thể trả đủ cả gốc lẫn lãi.

Nguyên nhân đầu tiên là một kế hoạch đầu tư và sản xuất sai lạc. Năm 1994, làng lụa Vạn Phúc được đưa vào kế hoạch phục hồi và phát triển. Huyện, xã, Hội Nông dân, ngành công nghiệp hô hào việc tăng máy dệt, tăng số hộ tham gia sản xuất nhưng không cơ quan nào có một kế hoạch cụ thể cho đầu ra. Ban đầu, số máy ít, chưa phải cạnh tranh với hàng Trung Quốc, những hộ có máy dệt ăn nên làm ra. Nhiều người hăm hở bán đồ, tậu máy. Các cơ quan địa phương khăng khăng trong hội nghị rằng đây là cơ hội làm giàu, hiện đại hoá nông thôn, phải tận dụng nhanh, triệt để... Hơn 7 năm kiên trì tận dụng, số máy dệt, số hộ tham gia đã vượt quá nhu cầu thực tế. Cùng lúc, vải lụa Trung Quốc tràn vào. Dân đâm lao thì phải theo lao. Họ hạ giá thành sản phẩm, nâng cao sản lượng với hy vọng thu hồi vốn. Sản lượng vì thế càng quá tải.
Bạn,
Cũng theo báo này, do thế, lụa Hà Đông trước kiêu sa bao nhiêu, nay rẻ rúng bấy nhiêu. Ngoài vài hộ loanh quanh tìm thị trường, phần lớn lụa Vạn Phúc chỉ chờ vào 20 tư thương ở Hà Nội tiêu thụ. Lý do nữa là từ thời gian phục hưng làng nghề đến nay, dân Vạn Phúc không được hưởng một chính sách ưu đãi nào, nhất là vốn. Họ đều phải vay qua ngân hàng, lãi suất không được giảm, thời gian vay không được dài đã trở thành điều khó dễ đối với người dệt lụa Hà Đông.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Có phải ngoại ngữ là khó nhất trong các môn học? Có lẽ như thế. Nhưng đối với nhiều người, Toán hay Lý Hóa mới khó nhất, hay Sử hay Địa mới khó nhất… Vấn đề là cần môi trường thuận tiện. Thí dụ, nếu truyền hình CNN kênh tiếng Anh hằng ngày phát hình tại Việt Nam, có lẽ nhiều học sinh sẽ giỏi tiếng Anh hơn từ ngày thơ ấu. Không có môi trường thuận lợi để học ngoại ngữ, sẽ học gian nan hơn.
Vậy là kiều hối chảy vào nước ào ạt… bất kể qua kênh chính thức hay bán chính thức, hay không chính thức. Kiểm toán cho đúng cũng khó, chỉ có cách suy đoán rằng phước đức của chế độ vẫn còn vững vàng, ít nhất là về mặt thu hút kiều hối. Chỉ có cách suy nghĩ kiểu tâm linh mới giải thích được, có lẽ.
Vậy là trật đường rầy, câu chuyện tưởng như chỉ có trong truyện thần thoại của thế kỷ 19 hay thế kỷ 20. Đúng là trật đường rầy xe lửa.
Có phải đào tạo 9.000 Tiến Sĩ sắp tới chỉ là một cách để các quan chức củng cố cho chế độ vững vàng thêm vài thập niên? Có phải tất cả con cháu của mấy trăm ủy viên Bộ Chính Trị sẽ được cầm tiền chính phủ để đi học Tiến sĩ, Thạc sĩ theo đề án mới, và rồi một số sẽ kết hôn với Việt kiều để ở lại nằm vùng, phần còn lại sẽ về VN thay ba mẹ để cai trị VN thêm vài thập niên nữa?
Đàn ông có giá bao nhiêu? Bạn thử suy đoán xem? Một ngàn đô la hay một triệu đôla? Tất nhiên là tùy… vì không phải ai cũng có giá như ai. Vì như cuộc đời của Albert Einstein vĩ đại hơn biết bao nhiêu người đời thương như mình.
Sinh viên là người đi học bậc cao đẳng hay bậc đại học… Trong lịch sử nhân loại, sinh viên thường là thế hệ đi đầu của những cuộc cách mạng. Gần như bất cứ biến động nào trong lịch sử cũng nhìn thấy bóng dáng của sinh viên.
Vậy là lại ngộ độc. Cũng ở trường mầm non. Có vẻ như các trường mầm non không bận tâm về chuyện nhà bếp? Hay phải chăng, có gì mờ ám trong việc đi chợ cho trường mầm non?
Nhạc bolero có phải là bước thụt lùi? Hỏi như thế, có công bằng không, trong khi các loại nhạc thường gọi là “nhạc sang” chủ yếu là nhạc cũ từ hơn nửa thế kỷ qua? Tính vê thời gian, nhạc nào thụt lùi hơn? Nhưng dân Miền Nam ưa nhạc bolero chủ yếu là cảm xúc hoài niệm vê cái gì rất mực VNCH... Và chẳng nguy hiểm gì cả.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.