Hôm nay,  

Thân Phận Trí Thức

04/09/199900:00:00(Xem: 7007)
Bạn,
Trong cuộc hội thảo mới đây về cải cách hành chánh do ủy ban liên bộ CSVN tổ chức, một số đại diện các viện, trung tâm nghiên cứu khoa học tự nhiên và khoa học xã hội a thán rằng một số quy định hành chánh khiến cho giới khoa học bị thua thiệt, từ quy chế tuyển dụng, lương bổng, đến việc khai lý lịch, tham dự các hội nghị khoa học quốc tế. Trên báo Tuổi Trẻ, trong một bài viết góp ý, Ông Hoàng Tụy-tiến sĩ toán, giáo sư đại học, tác giả nhiều công trình nghiên cứu về giải tích hiện đại được phổ biến trên nhiều tạp chí toán học quốc tế, viện sĩ của một số hàn lâm viên Toán học ở Châu Âu, đã than về thân phận trí thức XHCN qua đoạn viết sau đây:
Từ ngày nói tới cải cách hành chánh, tôi chưa thấy thay đổi gì tích cực đáng kể trong giới khoa học. Chỉ thấy cán bộ khoa học một số cơ quan ngày ngày càng được đối xử như nhân viên văn thư hành chánh, làm nhiều người băn khoăn chưa biết cơ quan khoa học qua cải cách hành chánh sẽ biến thành cái gì đây. Dường như không ai dám cưỡng lại xu hướng áp đặt thô bạo các phương pháp quản lý hành chánh vào cơ quan khoa học. Tôi không dám khái quát hồ đồ, chỉ xin kể vài chuyện tôi được biết và lấy làm lo lắng.

Trong vòng 1 năm, cán bộ ở cơ quan chúng tôi đã hai lần được yêu cầu khai lý lịch theo hai bản khai chẳng khác nhau mấy, mà nội dung kê khai cũng không ngoài những mục đã có trong nhiều bản lý lịch trước đây. Chúng tôi nhẩm tính nếu cơ quan nào cũng làm như vậy, thì mấy triệu công chức, mấy chục triệu tờ giấy in, bao nhiêu tốn phí đủ nuôi bao nhiêu trẻ em nghèo đi học bao nhiêu năm. Rồi là mấy triệu giờ của những con người thông minh mất vào đó để phổ biến, kê khai (tối thiểu mỗi người mỗi tiếng). Tất cả hao tổn như thế để làm gì, ích lợi như thế nào, tại sao khai hết lần này đến lần khác, có trời biết. Đó là chuyện khai lý lịch, còn về chuyện xuất ngoại, khi nhân viên hành chánh các cấp đi nước ngoài thì được cấp chi phí, còn cán bộ khoa học đi dự hội nghị quốc tế đi trao đổi khoa học với nước ngoài thì coi là việc riêng, chẳng những phải tự túc mọi khoản mà còn bị cắt lương nếu xin đi quá một tháng. Tệ hơn, họ phải ký giấy cam kết bằng lời lẽ khá xúc phạm mà nội dung là cam kết chịu trách nhiệm lấy khi rủi ro đau ốm ở nước ngoài và nếu về nước quá hạn được phép mà không có lý do chính đáng sẽ bị xóa tên khỏi biên chế nhà nước (thải hồi). Bản thân chúng tôi vừa qua khi được các hội nghị mời đọc những báo cáo chính và được họ bao chi phí cũng được yêu cầu phải ký giấy cam kết đó. Nghĩ cũng buồn nhưng rồi cũng quen đi.
Bạn,
Hiện nay, các nhà khoa học trong nước cũng bị hạn chế về việc sử dụng các phương tiện thông tin hiện đại của thế giới. Đề cập đến vấn đề này, ông Hoàng Tụy viết: Khi các kênh truyền hình nước ngoài bắt đầu được phát tiếp sóng thì trước tiên đối tượng được phép dùng chỉ là một số rất ít quan chức, vì chỉ các vị ấy mới được coi là đủ trí tuệ và đủ vững vàng để miễn nhiễm đối với sự tuyên truyền của các nước đế quốc và không bị văn hóa đồi trụy làm hư hỏng, đến khi có dịch vụ Internet thì lại cũng chỉ các quan chức và cán bộ giúp việc các quý vị ấy mới được xài miễn phí và tha hồ lang thang trên đó giờ nọ đến giờ kia, chứ còn mấy nhà khoa học chân chính nhưng không có chức, không có quyền được dùng thoải mái như thế cho công việc nghiên cứu khoa học. Thậm chí ở cái thời mà trên thế giới một anh khoa học quèn cũng có trang web cá nhân và ngay trong nước, cái tiện nghi ấy đâu phải hiếm, thế mà đến cả giáo sư ngoại hạng của ta cũng chỉ được thấy nó trong mơ là chính. Dường như đã thành thói quen chỉ có cấp dưới (cấp dưới hành chánh chứ đâu nhất thiết dưới về trí tuệ, tư cách hay khoa học) mới phải cam kết điều này điều nọ!

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Có phải ngoại ngữ là khó nhất trong các môn học? Có lẽ như thế. Nhưng đối với nhiều người, Toán hay Lý Hóa mới khó nhất, hay Sử hay Địa mới khó nhất… Vấn đề là cần môi trường thuận tiện. Thí dụ, nếu truyền hình CNN kênh tiếng Anh hằng ngày phát hình tại Việt Nam, có lẽ nhiều học sinh sẽ giỏi tiếng Anh hơn từ ngày thơ ấu. Không có môi trường thuận lợi để học ngoại ngữ, sẽ học gian nan hơn.
Vậy là kiều hối chảy vào nước ào ạt… bất kể qua kênh chính thức hay bán chính thức, hay không chính thức. Kiểm toán cho đúng cũng khó, chỉ có cách suy đoán rằng phước đức của chế độ vẫn còn vững vàng, ít nhất là về mặt thu hút kiều hối. Chỉ có cách suy nghĩ kiểu tâm linh mới giải thích được, có lẽ.
Vậy là trật đường rầy, câu chuyện tưởng như chỉ có trong truyện thần thoại của thế kỷ 19 hay thế kỷ 20. Đúng là trật đường rầy xe lửa.
Có phải đào tạo 9.000 Tiến Sĩ sắp tới chỉ là một cách để các quan chức củng cố cho chế độ vững vàng thêm vài thập niên? Có phải tất cả con cháu của mấy trăm ủy viên Bộ Chính Trị sẽ được cầm tiền chính phủ để đi học Tiến sĩ, Thạc sĩ theo đề án mới, và rồi một số sẽ kết hôn với Việt kiều để ở lại nằm vùng, phần còn lại sẽ về VN thay ba mẹ để cai trị VN thêm vài thập niên nữa?
Đàn ông có giá bao nhiêu? Bạn thử suy đoán xem? Một ngàn đô la hay một triệu đôla? Tất nhiên là tùy… vì không phải ai cũng có giá như ai. Vì như cuộc đời của Albert Einstein vĩ đại hơn biết bao nhiêu người đời thương như mình.
Sinh viên là người đi học bậc cao đẳng hay bậc đại học… Trong lịch sử nhân loại, sinh viên thường là thế hệ đi đầu của những cuộc cách mạng. Gần như bất cứ biến động nào trong lịch sử cũng nhìn thấy bóng dáng của sinh viên.
Vậy là lại ngộ độc. Cũng ở trường mầm non. Có vẻ như các trường mầm non không bận tâm về chuyện nhà bếp? Hay phải chăng, có gì mờ ám trong việc đi chợ cho trường mầm non?
Nhạc bolero có phải là bước thụt lùi? Hỏi như thế, có công bằng không, trong khi các loại nhạc thường gọi là “nhạc sang” chủ yếu là nhạc cũ từ hơn nửa thế kỷ qua? Tính vê thời gian, nhạc nào thụt lùi hơn? Nhưng dân Miền Nam ưa nhạc bolero chủ yếu là cảm xúc hoài niệm vê cái gì rất mực VNCH... Và chẳng nguy hiểm gì cả.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.