Hôm nay,  

Tuồng ‘Chân Đất’

16/10/200600:00:00(Xem: 3848)

Tuồng ‘Chân Đất’

Bạn,

Theo báo quốc nội, tại miền Trung, trong khi sân khấu hát bội chuyên nghiệp ngày một vắng hoe thì ở nhiều làng quê tỉnh Bình Định, tiếng trống chầu vẫn giục giã lôi cuốn  nông dân đến với những đêm "tuồng chân đất" đầy say mê. Báo Lao Động gọi đó là "tuồng chân đất" bởi cái phong vị quá đỗi dân dã, từ đào, kép cho đến người xem như ghi nhận của 1 phóng viên qua đoạn ký sự như sau. 

"Nghe giục trống chầu/Đâm đầu mà chạy". Đêm rằm tháng 7 âm lịch vừa rồi là một đêm như vậy đối với người dân huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định - một trong những "cái nôi" của nghệ thuật sân khấu tuồng. Sân vận động thị trấn Tuy Phước đông nghìn nghịt người. Họ đổ về đêm hát bội nhân lễ giỗ Đào Tấn - vị danh nhân đất Bình Định vốn được xem là hậu tổ của nghệ thuật sân khấu tuồng. Các đào (diễn viên nữ), kép (diễn viên nam) bất kể nghiệp dư hay chuyên nghiệp trên toàn "cõi hát bội" Bình Định tập hợp lại diễn vở "Sơn hạ nam đường". Nhà nghiên cứu hát bội hàng đầu Việt Nam, cụ Vũ Ngọc Liễn hào hứng: "Tôi 84 tuổi, cả đời sống chết với hát bội, nhưng lâu lắm rồi, cũng đến mươi năm nay mới lại được thoả mãn cơn say tuồng như thế. Dân mình đâu đã dễ quên tuồng. Mà tuồng cũng đâu dễ "đứt bóng" trên mảnh đất "chôn nhau cắt rốn". Nhất là bọn trẻ, những đào Hường, kép Lộc, kép Lễ, kép Lưỡng... diễn cứ là... ngọt xớt".

"Kép Lưỡng" mà cụ Liễn nhắc đến là nghệ danh, còn chính danh là Nguyễn Minh Toàn, 42 tuổi, ở xã Nhơn Hưng, huyện An Nhơn (Bình Định). Phóng viên tìm đến nhà, gặp ngay kép Lưỡng đang biểu diễn trên sân khấu... chái hè, khí giới là cái rựa, ngựa là cái đòn ngồi, và đi hia... chân đất. Hai cô con gái ngồi "diễn" phụ hoạ. Hoá ra họ đang làm dẹp tre (dụng cụ đơm cá) để bán. Kép Lưỡng cười, bảo: "Hát tuồng là cái nghiệp anh ơi. Chứ toàn bộ đào, kép không chỉ gánh (đoàn) tui mà các gánh khác cũng vậy, nghề chính vẫn là... làm nông". Cả nhà này đều tham gia gánh hát. Hai cô con gái ngồi đây còn tuổi đi học, cũng là đào trẻ và đào nhí. Vợ kép Lưỡng, cô đào Trần Thị Hoa, đã đi buôn rau từ sáng sớm. Kép Lưỡng nói: "Gia đình tui chỉ làm khanh tướng vương phi trong đêm diễn thôi, chứ ban ngày về thì cày cuốc 4 sào ruộng, thêm buôn bán, chăn nuôi, làm nghề phụ... Gia đình tui hát xướng có truyền thống. Hát bội đã ngấm vào trong máu, không bỏ được, nên tui mới đứng ra quy tụ mấy chục người cũng mê tuồng ngang ngửa với tui, đi hát khắp nơi".

Bạn,

Cũng theo báo Lao Động, kép Lưỡng kiêm luôn ông bầu, thành lập gánh hát Nhơn Hưng,  vừa ra mắt cuối năm 2005. Gánh Nhơn Hưng có các "cụ diễn viên" Kim Anh, Văn Trạch (Nhơn Hoà, huyện An Nhơn), Minh Hàng (Phước An, huyện Tuy Phước) gần 70 tuổi mà vẫn chưa nguội lửa tuồng... Những nông dân chân đất theo gánh hát vì mê tuồng và để kiếm thêm thu nhập đã đành, mà nhiều người giàu có an nhàn cũng không chịu ngồi yên một chỗ để xem. Phải theo gánh, phải hát, phải diễn mới thoả.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tranh dưa là môn nghệ thuật hiếm hoi chỉ của một vài nước châu Á, vốn nổi tiếng là những quốc gia có tập quán tỉ mỉ, cầu kỳ, điển hình là Trung Quốc, Việt Nam, Thái Lan và Nhật Bản. Tại Sài Gòn, vào dịp Tết, có 1 nhà hàng khách sạn đã gây sự thích thú cho thực khách bằng những bức tranh dưa mừng năm mới. "Họa sĩ" vẽ những bức tranh này chính là những đầu bếp nhà hàng.
Theo ghi nhận của báo quốc nội, trong dịp Tết năm nay, hầu hết nhà vườn trồng mai ở ngoại thành Sài Gòn đều "xính vính" vì diễn biến thời tiết bất thường vào những tháng cuối năm. Vừa dứt những cơn mưa muộn thì "đụng" các đợt không khí lạnh tràn về, thêm vào đó xuất hiện sương mù vào buổi sáng, triều cường lớn gây ngập úng diện tích rộng.
Theo báo Tuổi Trẻ, trong những ngày này, ở các khu vực ngoại thành Sài Gòn, các vườn mai đã nhộn nhịp. Dân buôn đi săn mai "độc" hoạt động ráo riết để tuyển mai đưa ra Bắc. Những dân buôn mai chuyên nghiệp đã đổ ra các vườn mai ở Thủ Đức, Quận12, Hóc Môn, những "lãnh địa" mai của TP.SG và miệt Đồng Nai, Bình Dương...
Trong hơn 5 năm qua, nhiều khu dân cư trên địa bàn thành phố Sài Gòn đã bị Ủy ban các quận, huyện giải tỏa để lấy đất xây dựng các dự án đô thị. Tại nhiều khu vực, các ngành chức năng không hề có kế hoạch tái định cư cho các gia đình bị giải tỏa, người dân bị đẩy ra đường. Với tình trạng như thế, người dân tiếp tục "đời tạm cư" của mình, tạm cư đến nay đã ba, bốn năm
Theo ghi nhận của báo Tuổi Trẻ, tại VN, mùa tết năm nay đến sau cơn dịch cúm gia cầm, cơn bão số 8 và những ngày thời tiết thất thường... nên cùng với xuân về, tết đến là bao nỗi lo âu, khốn khó đến với không ít người dân. Nhiều người chăn nuôi cho biết đang rơi vào vòng lẩn quẩn: nuôi gà, dịch cúm, thua lỗ và nợ nần, rồi lại nuôi gà...
Theo báo quốc nội, vài năm gần đây, vào dịp gần Tết, tại ngoại ô Sài Gòn và vùng ven thành phố Biên Hòa, gần các trường đại học, cao đẳng, trung học hoặc đường vào khu công nghiệp ở thường hay xuất hiện các mẩu tin "Cần người giúp việc", từ làm bánh mứt đến phụ quán, bán hàng và đủ loại công việc linh tinh tạm thời khác.
Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn VN, sẽ có đợt triều cường với mực nước lên đến 1.4m xuất hiện tại TP.SG vào dịp Tết Bính Tuất, đỉnh triều rơi đúng vào mồng 3-5 tết. Tại nhiều khu vực thường xuyên bị ảnh hưởng nặng nhất bởi triều cường, cư dân cho biết đã nhiều năm nay hễ có triều cường là các tuyến bị chìm sâu trong nước.
Cứ vào dịp trước và sau Tết Nguyên đán, cờ bạc lại rộ lên khắp nơi. Tại thời điểm này, trên địa bàn Sài Gòn, các sòng bạc đã mọc lên khắp nơi: lề đường, chợ, bến xe, trong hẻm, quán cà phê, nhà hàng, khách sạn, thậm chí cả cơ quan nhà nước CSVN..
Cứ vào khoảng giáp Tết, tại các thành phố lớn ở VN, nhiều cơ sở sản xuất, dịch vụ chế biến những loại hàng phục vụ Tết Nguyên đán đều rất cần người phụ việc. Biết được nhu cầu này, từ vài năm nay các sinh viên nghèo, những người lao động nhập cư sống xa nhà...
Tại miền Trung, đèo Hải Vân đi qua địa giới của quận Liên Chiểu (thành phố Đà Nẵng) và huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên là "đệ nhất hùng quan", cổ kim đều nổi tiếng. Ngoài cái hùng vĩ đầy lãng mạn ở nơi trời biển giao hoà, khí hậu đặc sắc vào loại hiếm giữa đất miền Trung nắng cháy mưa dầm, cái hiểm trở vì đường đèo quanh co lắt léo


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.