Hôm nay,  

Tuồng ‘Chân Đất’

16/10/200600:00:00(Xem: 3853)

Tuồng ‘Chân Đất’

Bạn,

Theo báo quốc nội, tại miền Trung, trong khi sân khấu hát bội chuyên nghiệp ngày một vắng hoe thì ở nhiều làng quê tỉnh Bình Định, tiếng trống chầu vẫn giục giã lôi cuốn  nông dân đến với những đêm "tuồng chân đất" đầy say mê. Báo Lao Động gọi đó là "tuồng chân đất" bởi cái phong vị quá đỗi dân dã, từ đào, kép cho đến người xem như ghi nhận của 1 phóng viên qua đoạn ký sự như sau. 

"Nghe giục trống chầu/Đâm đầu mà chạy". Đêm rằm tháng 7 âm lịch vừa rồi là một đêm như vậy đối với người dân huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định - một trong những "cái nôi" của nghệ thuật sân khấu tuồng. Sân vận động thị trấn Tuy Phước đông nghìn nghịt người. Họ đổ về đêm hát bội nhân lễ giỗ Đào Tấn - vị danh nhân đất Bình Định vốn được xem là hậu tổ của nghệ thuật sân khấu tuồng. Các đào (diễn viên nữ), kép (diễn viên nam) bất kể nghiệp dư hay chuyên nghiệp trên toàn "cõi hát bội" Bình Định tập hợp lại diễn vở "Sơn hạ nam đường". Nhà nghiên cứu hát bội hàng đầu Việt Nam, cụ Vũ Ngọc Liễn hào hứng: "Tôi 84 tuổi, cả đời sống chết với hát bội, nhưng lâu lắm rồi, cũng đến mươi năm nay mới lại được thoả mãn cơn say tuồng như thế. Dân mình đâu đã dễ quên tuồng. Mà tuồng cũng đâu dễ "đứt bóng" trên mảnh đất "chôn nhau cắt rốn". Nhất là bọn trẻ, những đào Hường, kép Lộc, kép Lễ, kép Lưỡng... diễn cứ là... ngọt xớt".

"Kép Lưỡng" mà cụ Liễn nhắc đến là nghệ danh, còn chính danh là Nguyễn Minh Toàn, 42 tuổi, ở xã Nhơn Hưng, huyện An Nhơn (Bình Định). Phóng viên tìm đến nhà, gặp ngay kép Lưỡng đang biểu diễn trên sân khấu... chái hè, khí giới là cái rựa, ngựa là cái đòn ngồi, và đi hia... chân đất. Hai cô con gái ngồi "diễn" phụ hoạ. Hoá ra họ đang làm dẹp tre (dụng cụ đơm cá) để bán. Kép Lưỡng cười, bảo: "Hát tuồng là cái nghiệp anh ơi. Chứ toàn bộ đào, kép không chỉ gánh (đoàn) tui mà các gánh khác cũng vậy, nghề chính vẫn là... làm nông". Cả nhà này đều tham gia gánh hát. Hai cô con gái ngồi đây còn tuổi đi học, cũng là đào trẻ và đào nhí. Vợ kép Lưỡng, cô đào Trần Thị Hoa, đã đi buôn rau từ sáng sớm. Kép Lưỡng nói: "Gia đình tui chỉ làm khanh tướng vương phi trong đêm diễn thôi, chứ ban ngày về thì cày cuốc 4 sào ruộng, thêm buôn bán, chăn nuôi, làm nghề phụ... Gia đình tui hát xướng có truyền thống. Hát bội đã ngấm vào trong máu, không bỏ được, nên tui mới đứng ra quy tụ mấy chục người cũng mê tuồng ngang ngửa với tui, đi hát khắp nơi".

Bạn,

Cũng theo báo Lao Động, kép Lưỡng kiêm luôn ông bầu, thành lập gánh hát Nhơn Hưng,  vừa ra mắt cuối năm 2005. Gánh Nhơn Hưng có các "cụ diễn viên" Kim Anh, Văn Trạch (Nhơn Hoà, huyện An Nhơn), Minh Hàng (Phước An, huyện Tuy Phước) gần 70 tuổi mà vẫn chưa nguội lửa tuồng... Những nông dân chân đất theo gánh hát vì mê tuồng và để kiếm thêm thu nhập đã đành, mà nhiều người giàu có an nhàn cũng không chịu ngồi yên một chỗ để xem. Phải theo gánh, phải hát, phải diễn mới thoả.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Theo báo SGGP, từ ngày 15/11/2005, trên địa bàn thành phố Sài Gòn,các loại gia cầm như gà, vịt, ngan, ngỗng... đã được các gia đình chăn nuôi "giải quyết" theo quyết định của Uỷ ban thành phố. Riêng gà đá không dễ gì được các tay chơi gà tiêu hủy. Sắp bước vào "mùa" đá độ Tết, để tránh sự kiểm tra của các cơ quan chức năng, dân chơi gà đá tìm cách di tản phân tán gà đá đến các nơi hẻo lánh, o bế gà đá để chuẩn bị cho "mùa" đá gà cá độ.
Theo báo Tuổi Trẻ, những những ngày đầu tháng 12/2005, tại tỉnh An Giang có thị trấn Tân Châu, 1 thị trấn sầm uất ở đầu nguồn sông Tiền, đứng trước nguy cơ bị xóa sổ bởi miệng thủy thần. Từ những ngày cuối tháng 11, nơi đây, vốn nằm trong khu vực có nguy cơ sạt lở cao, bỗng xuất hiện thêm nhiều vết nứt chạy dài dọc bờ sông, cắt ngang từng căn nhà.
Đông Nam Á Vận Hội (SEA Games) kỳ thứ 23 tổ chức tại Phi Luật Tân vưà kết thúc. Trong kỳ Đông Nam Á vận lần này, có 1 huy chương vàng về túc cầu nam mà ngành thể thao VN mong đợi từ 10 năm qua, đã không đến tay sau trận thi đấu chung kết với đội Thái Lan. Từ 1995 đến 2005, đội tuyển túc cầu VN đã bốn lần vào chung kết SEA Games, và đều bị Thái Lan phá vỡ giấc mơ về chiếc huy chương vàng mà 46 năm trước
Theo báo Lao Động, sáng 30/11 vưà qua, tại ngoại thành Hà Nội, người dân làng bãi Phúc Xá đổ xô ra sông Hồng chứng kiến cảnh tượng lạ. Họ đã tận mắt nhìn thấy đáy sông Hồng, điều mà hàng chục năm nay chưa từng có: những doi cát từng là đáy của sông, từng ngâm mình lâu ngày dưới nước nay lộ ra, khô trắng, biến thành sân bóng cho lũ trẻ làng chài.
Theo báo quốc nội, từ tháng 11 đến nay, cư dân trên địa bàn các quận nội thành và các huyện ngoại thành Sài Gòn đã đứng trước nguy cơ bùng phát dịch cúm gia cầm. Tài liệu từ Sở Thương mại cho biết: trung bình mỗi ngày Thành phố Sài Gòn tiêu thụ khoảng 190 tấn thịt gia cầm, thủy cầm. Gần 90% lượng gia cầm đều do các tỉnh, thành lân cận cung cấp. Với một số lượng gia cầm nhập vào Sài Gòn nhiều như thế, các chuyên viên thú y và y tế đã cho rằng Sài Gòn đang ở trong vòng vây của đại dịch.
Theo báo quốc nội, tại miền Tây Nam phần, có huyện Chợ Lách tỉnh Bến Tre được dân đá gà gọi là "đảo gà chọi". Toàn "đảo" có 114,000 con gà chọi, nhiều nhất khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Chỉ tính giá ở mức rất thấp là 200 ngàn/ 1con, nếu tiêu hủy vì đại dịch thì người nuôi mất trắng gần 23 tỉ đồng. Phóng viên báo Người Lao Động ghi nhận thực trạng tại địa phương này trong mùa dịch cúm gia cầm qua đoạn ký sự như sau.
Theo báo quốc nội, sau những ngày đầu tiên náo nức bước chân vào cổng trường đại học, các sinh viên năm thứ 1 tại VN bắt đầu đối mặt với bao nỗi lo, từ chuyện tiền đến chuyện học. Và gần 3 tháng trôi qua kể từ khi các trường đại học, cao đẳng trong nước khai giảng niên khoá 2005-2006 vào thượng tuần tháng 9, trên các diễn đàn sinh viên, liên tiếp xuất hiện những tâm sự
Theo báo Người Lao Động, giữa thành phố Sài Gòn và tỉnh Đồng Nai, nhiều xe tải chở sắt phế liệu quá khổ, quá tải hàng ngày càng hoạt động sôi động bất thường. Phóng nhanh vượt ẩu, bất chấp tính mạng của người đi đường, những "hung thần" này còn ung dung vượt các trạm kiểm soát giao thông nhờ đóng tiền mãi lộ cho công an giao thông.
Theo ghi nhận của báo quốc nội, tại nhiều trường trung học và đại học trên địa bàn thành phố Sài Gòn, có một hiện tượng phân biệt không chỉ xảy ra giữa học sinh trường này với trường khác, giữa sinh viên các trường đại học mà còn diễn ra ngay trong phạm vi một trường, một lớp, tạo nên khoảng cách vô hình giữa bạn bè cùng trang lứa.
Theo báo quốc nội, trên địa bàn các quận nội thành Sài Gòn, số lượng người dân sống trong các chung cư cũ lên đến hàng chục ngàn người. Sau 2 cơn dư chấn liên tiếp xảy ra vào thượng tuần tháng 11/2005 vừa qua, cư dân ở các khu chung cư cũ vẫn chưa hết hoang mang. Nhiều người không muốn ngồi trong nhà mà tụm năm, tụm bảy dọc hành lang.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.