Hôm nay,  

Tuồng ‘Chân Đất’

16/10/200600:00:00(Xem: 4088)

Tuồng ‘Chân Đất’

Bạn,

Theo báo quốc nội, tại miền Trung, trong khi sân khấu hát bội chuyên nghiệp ngày một vắng hoe thì ở nhiều làng quê tỉnh Bình Định, tiếng trống chầu vẫn giục giã lôi cuốn  nông dân đến với những đêm "tuồng chân đất" đầy say mê. Báo Lao Động gọi đó là "tuồng chân đất" bởi cái phong vị quá đỗi dân dã, từ đào, kép cho đến người xem như ghi nhận của 1 phóng viên qua đoạn ký sự như sau. 

"Nghe giục trống chầu/Đâm đầu mà chạy". Đêm rằm tháng 7 âm lịch vừa rồi là một đêm như vậy đối với người dân huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định - một trong những "cái nôi" của nghệ thuật sân khấu tuồng. Sân vận động thị trấn Tuy Phước đông nghìn nghịt người. Họ đổ về đêm hát bội nhân lễ giỗ Đào Tấn - vị danh nhân đất Bình Định vốn được xem là hậu tổ của nghệ thuật sân khấu tuồng. Các đào (diễn viên nữ), kép (diễn viên nam) bất kể nghiệp dư hay chuyên nghiệp trên toàn "cõi hát bội" Bình Định tập hợp lại diễn vở "Sơn hạ nam đường". Nhà nghiên cứu hát bội hàng đầu Việt Nam, cụ Vũ Ngọc Liễn hào hứng: "Tôi 84 tuổi, cả đời sống chết với hát bội, nhưng lâu lắm rồi, cũng đến mươi năm nay mới lại được thoả mãn cơn say tuồng như thế. Dân mình đâu đã dễ quên tuồng. Mà tuồng cũng đâu dễ "đứt bóng" trên mảnh đất "chôn nhau cắt rốn". Nhất là bọn trẻ, những đào Hường, kép Lộc, kép Lễ, kép Lưỡng... diễn cứ là... ngọt xớt".

"Kép Lưỡng" mà cụ Liễn nhắc đến là nghệ danh, còn chính danh là Nguyễn Minh Toàn, 42 tuổi, ở xã Nhơn Hưng, huyện An Nhơn (Bình Định). Phóng viên tìm đến nhà, gặp ngay kép Lưỡng đang biểu diễn trên sân khấu... chái hè, khí giới là cái rựa, ngựa là cái đòn ngồi, và đi hia... chân đất. Hai cô con gái ngồi "diễn" phụ hoạ. Hoá ra họ đang làm dẹp tre (dụng cụ đơm cá) để bán. Kép Lưỡng cười, bảo: "Hát tuồng là cái nghiệp anh ơi. Chứ toàn bộ đào, kép không chỉ gánh (đoàn) tui mà các gánh khác cũng vậy, nghề chính vẫn là... làm nông". Cả nhà này đều tham gia gánh hát. Hai cô con gái ngồi đây còn tuổi đi học, cũng là đào trẻ và đào nhí. Vợ kép Lưỡng, cô đào Trần Thị Hoa, đã đi buôn rau từ sáng sớm. Kép Lưỡng nói: "Gia đình tui chỉ làm khanh tướng vương phi trong đêm diễn thôi, chứ ban ngày về thì cày cuốc 4 sào ruộng, thêm buôn bán, chăn nuôi, làm nghề phụ... Gia đình tui hát xướng có truyền thống. Hát bội đã ngấm vào trong máu, không bỏ được, nên tui mới đứng ra quy tụ mấy chục người cũng mê tuồng ngang ngửa với tui, đi hát khắp nơi".

Bạn,

Cũng theo báo Lao Động, kép Lưỡng kiêm luôn ông bầu, thành lập gánh hát Nhơn Hưng,  vừa ra mắt cuối năm 2005. Gánh Nhơn Hưng có các "cụ diễn viên" Kim Anh, Văn Trạch (Nhơn Hoà, huyện An Nhơn), Minh Hàng (Phước An, huyện Tuy Phước) gần 70 tuổi mà vẫn chưa nguội lửa tuồng... Những nông dân chân đất theo gánh hát vì mê tuồng và để kiếm thêm thu nhập đã đành, mà nhiều người giàu có an nhàn cũng không chịu ngồi yên một chỗ để xem. Phải theo gánh, phải hát, phải diễn mới thoả.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chiều 27-4, tại Tam Kỳ, Quảng Nam, Tòa án CSVN tối cao đã mở phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án chìm đò làm chết 18 em học sinh ở bến đò Cà Tang, làng mỏ Nông Sơn, xã Quế Trung, huyện Quế Sơn, vào chiều 19-5-2003, theo kháng cáo phần dân sự của 18 gia đình có con bị nạn. Bị cáo là 2 ông già anh em ruột, người lái đò gây ra tai nạn là ông Võ Nghĩnh (82 tuổi), và chủ chiếc đò là ông Võ Quang Trang, 76 tuổi.
Hàng năm, cứ vào khoảng tháng 3-4, tại các trường đại học ở VN, sinh viên năm cuối lo tập trung thời gian để làm luận văn tốt nghiệp Trong khi nhiều sinh viên gò mình trên những trang tài liệu hay lăn lộn thực tế để lấy biểu số liệu thì có không ít người lại có thể đàng hoàng trở thành những cử nhân, mà chẳng phải đổ một giọt mồ hôi nào! Những sinh viên này đã mua luận văn tại các chợ để nộp cho hội đồng giám khảo kỳ thi tốt nghiệp. Báo Tuổi Trẻ viết như sau.
Nhiều năm gần đây, cứ từ tháng 4 đến tháng 9, là các doanh nghiệp, nhất là hai ngành dệt may, da giày, tại TP.SG lại la làng vì "thiếu lao động". Một nguyên nhân là do sử dụng lao động kiểu "vắt chanh bỏ vỏ". Báo Tuổi Trẻ viết như sau.
Một trong những nghề phụ mưu sinh của các sinh viên đại học ngoại ngữ tại VN là dạy tiếng Việt cho người nước ngoài. Đây là một lĩnh vực kiếm tiền rất khó, không phải sinh viên nào cũng làm được. Không chỉ cần ó trình độ cơ bản là Anh ngữ, hay một vài ngôn ngữ quốc tế phổ biến khác là trung gian, là cầu nối để dạy, giao tiếp, mà hơn thế nữa sinh viên phải am hiểu về lịch sử, văn hoá, địa danh, các phong tục tập quán
Theo báo quốc nội, tại VN, băng đĩa ngoài luồng giờ đây đã trở thành một hàng hoá giống như những mớ rau, mớ cỏ ngoài phố đang gây ra sự lo ngại cho nhiều bậc phụ huynh có con ở tuổi mới lớn. Những kẻ bán rong băng đĩa lậu ngang nhiên hành nghề trên vỉa hè, tại các tụ điểm hàng quán, họ chỉ cần cầm theo một túi nilông nhỏ bên trong để vài chục chiếc đĩa là có thể vật vờ tay cầm vài chiếc đĩa mời chào khách hàng
Tôm chết, dịch cúm gia cầm là những cơn bão khô càn quét qua từng làng mạc nông thôn. Làng mạc xác xơ vì những cơn bão khô dữ dội. Báo Người Lao Động diễn họa rằng "nông dân Việt Nam vẫn phải đi biển trên những con thuyền rách nát" và đang đối mặt với đói nghèo ... Báo NLĐ viết về tình cảnh khốn khổ của nông dân miền Tây như sau.
Gần đây, trên hệ thống hỏa xa Bắc-Nam, tại các đèo dốc như: Khe Nét, Hải Vân, Dầu Giây, Pom Han, Đồng Giao, Nghĩa Thuận... thường xuyên xảy ra tình trạng "lâm tặc" dùng goòng tự chế để vận chuyển gỗ lậu. Báo quốc nội phân tích rằng Hành vi của lâm tặc không những ảnh hưởng đến hành trình chạy tàu, làm mất an ninh trật tự đường sắt mà còn đe doạ trực tiếp đến tính mạng của hàng trăm hành khách đi tàu.
Theo ghi nhận của báo quốc nội, cứ mỗi dịp hè đến, nước sông Hương lại bị nhiễm mặn. Dân Huế lo nhưng không sao tránh khỏi. Năm nay, nước mặn đến sớm. Mới cuối tháng 3, nước đã tràn ngược vào sông Hương, vượt quá điểm cấp nước giả viên tại cầu đường sát Bạch Hổ. Tại đây, độ mặn hiện đo được ở đáy sông là 5880 mg NaCl/lit, điểm cách mặt nước 05m là 71 Mg NaCl.
Theo báo Tuổi Trẻ, nhiều ngày qua, người dân Long An nói chung, tại thị xã Tân An nói riêng, luôn quan tâm lo lắng, đồn đại với nhau về chuyện "Bệnh viện Đa khoa tỉnh mới xuất hiện một loại bệnh lạ, lây nhiễm rất nhanh, bất cứ ai vào bệnh viện cũng bị lây nhiễm, kể cả y - bác sĩ của bệnh viện cũng không thể tránh khỏi"...Để tìm hiểu xem câu chuyện trên là sự thật hay chỉ là những lời đồn đại, phóng viên TT đã đến Bệnh viện Đa khoa Long An và ghi nhận như sau.
Những người nhện được nhắc đến trong lá thư này là những công nhân của 1 công ty xây dựng. Hàng ngày, họ treo mình trên độ cao chóng mặt không kém gì người nhện trong phim của Hollywood Chính họ, với công việc thầm lặng và vô cùng nguy hiểm, đã góp phần tạo nên những cao ốc lớn trong thành phố Sài Gòn. Báo Tuổi Trẻ viết những công nhân này qua đoạn ký sự như sau.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.