Al-Qaeda đã phản công bằng lá phiếu đẫm máu tại Tây Ban Nha. Hoa Kỳ phải làm gì đối với khủng bố, và riêng Tổng thống Bush sẽ làm gì để khỏi thất cử"....
Việc tổ chức al-Qaeda đánh bom tại Madrid làm đảng Bình dân của Tây Ban Nha (TBN) thất cử hôm 14 sau hai ngày lúng túng chỉ là một cuộc phản công của khủng bố.
Dù biến cố có ảnh hưởng đến kết quả bầu cử tại TBN (xin xem bài “Lá phiếu Al-Qaeda” trên cột này, số báo hôm qua) ta không quên sự thể là suốt bốn tháng rồi, khủng bố bị đẩy vào thế thủ: họ không làm được gì kể từ loạt tấn công ráo riết vào mùa chay Ramadan hôm 26 tháng 10.
Al-Qaeda lùi để tiến
Qua mùng bốn tháng Giêng, người tự xưng là Osama bin Laden (được CIA xác nhận là có thể đúng) còn tung ra một băng ghi âm dài 47 phút, gồm 2000 chữ, với lời than vãn mang đầy tính “phê bình và tự phê bình”: “Sự suy thoái của các xứ Ả Rập trên mọi lãnh vực sinh hoạt của đời sống, từ tôn giáo đến đời thường xuất phát từ nguyên do là chúng ta không thấu triệt đúng đắn và toàn diện đạo Hồi...” Lời hăm dọa nặng nề nhất là dành cho chính quyền Saudi Arabia. Và hứa hẹn của bin Laden là al-Qaeda sẽ chuyển sang đấu tranh chính trị, văn hóa và kinh tế...
Lúc đó al Qaeda có thể đánh hỏa mù để chuẩn bị tấn công Mỹ vào đầu năm mà không nổi (hãy nhớ lại loạt báo động về hàng không vào dịp Tết dương lịch). Hoặc bin Laden đành kết luận là tấn công Mỹ rồi dụ Mỹ vào Afghanistan rồi Iraq không dẫn tới sự nổi dậy của phong trào chống Mỹ trong thế giới Hồi giáo khiến Bush phải triệt thoái trên toàn cầu mà trái lại còn làm nhiều nước Hồi giáo đổi lập trường. Hậu quả ngược là Mỹ sẽ hiện diện rất lâu trong thế giới Hồi giáo, sẽ chi phối tình hình Afghanistan, Saudi Arabia, Syria, Lybia, Iran, Pakistan, Philippines, Indonesia, chưa kể các xứ Hồi giáo xưa nay vẫn hợp tác với Hoa Kỳ. Al-Qaeda có thể đã đổi chiến lược kể từ thời điểm đó.
Trước đấy (19 tháng 11), chính ông Bush lại đã vạch rõ chiến lược đấu tranh trường kỳ chống khủng bố, sau khi cũng phê bình và tự phê bình về lỗi lầm đã qua của Tây phương, kể cả Hoa Kỳ (bài diễn văn đọc tại điện Whitehall ở Luân đôn). Lúc ấy, tình hình Iraq bắt đầu có chiều lắng dịu với khả năng và nhịp độ tấn công thưa thớt hơn của các nhóm khủng bố (tàn dư quân sự của chế độ Saddam Hussein và các tổ đặc công ngoại nhập): mục tiêu là thường dân Iraq hơn là lính Mỹ. Trong khung cảnh ấy, vụ Madrid rõ là một đòn phản công bất ngờ của al-Qaeda, hoặc của các tổ khủng bố có liên hệ với al-Qaeda, theo lối “franchise” do bin Laden phát triển trong các lực lượng Hồi giáo quá khích.
Bị đẩy lui, al-Qaeda vừa tiến được một bước. Đặt vụ Madrid vào bối cảnh đó rồi, ta nhìn ra toàn cảnh của cuộc chiến chống khủng bố al-Qaeda do Hoa Kỳ chủ xướng.
Truy lùng al-Qaeda
Trên đại thể, việc diệt trừ khủng bố được tiến hành ráo riết tại nhiều nơi, nhưng hai điểm nóng là Iraq và Afghanistan, kể từ chiến dịch Afghanistan ngày 10 tháng 10 năm 2001.
Tại Iraq, Hoa Kỳ tìm cách khoanh vùng ngăn ngừa khủng bố xâm nhập từ bên ngoài, trong khi chạy đua với đồng hồ và các chướng ngại chính trị để ổn định xứ này hầu có thể chuyển giao quyền cai trị cho dân Iraq. Tin tức tuần qua, như việc hạn chế các ngả giao thông giữa Iran và Iraq hoặc biến động tại Syria, cho thấy là hai cửa ngõ chính là Syria và Iran đang bị bít dần.
Với sức ép rất mạnh của Mỹ, chính quyền Syria bị cô lập bên ngoài và nay lại phải đối đầu với nội loạn bên trong, bất ngờ xảy ra do xung đột giữa sắc dân Kurd sống tại Syria với dân Ả Rập. Sự có mặt của Lực lượng Đặc biệt Mỹ ở hiện trường, tại vùng Đông-Bắc Syria tiếp giáp với Turkey, không là ngẫu nhiên. Trong năm tranh cử, ông Bush không dại gì mở thêm một mặt trận mới tại Trung Đông, nhưng Syria sẽ hết là hậu cứ xâm nhập của khủng bố.
Tại Iran, tình hình có vẻ rắc rối hơn. Đối ngoại, chính quyền Tehran xẵng giọng với Nguyên tử lực cuộc của Liên hiệp quốc; đối nội, Tổng thống Khatami tuyên bố hôm qua là phe cải cách của ông nay đã thất bại: phe cực đoan nay làm chủ tình hình. Chính phe cực đoan đó nay mới có tư thế mạnh để mặc cả với Mỹ về vai trò của Iran tại Iraq, xuyên qua lực lượng Shiite tại Iraq, do Tehran yểm trợ đằng sau. Vì vậy, ngược với dự đoán của nhiều nguồn dư luận, một sự hợp tác giữa Tehran và Washington nay có cơ thành hình. Con diều hâu Nixon chứ không phải con bồ câu chết rét McGovern mới có cái thế Hoa du nói chuyện với Mao-Chu rồi quay về hòa dịu với Leonid Brezhjnev! Và dân Shiite càng bị khủng bố tấn công (như vừa bị hôm qua tại khách sạn Mount Lebanon ở Baghdad) lại càng muốn hợp tác với Mỹ cho tương lai Iraq.
Đóng chốt Iraq rồi, Mỹ lo việc còn lại là thanh toán đầu não al-Qaeda - và lấy thủ cấp của bin Laden- tại Afghanistan và Pakistan.
Vụ Madrid là một vấp váp ngoại giao cho Mỹ nhưng không chặn được chiến dịch kết liễu bin Laden. Tổng thống Pakistan là Tướng Pervez Musharraf nay ở vào thế cực kỳ bất ổn vì phải xông lên tuyến đầu trong việc truy lùng các lãnh tụ thiểu số nơi vùng biên giới bị tình nghi là chứa chấp đặc công al-Qaeda. Ông không làm vậy thì Mỹ sẽ làm, từ biên giới Afghanistan vào tới lãnh thổ Pakistan. Hoa Kỳ đã “thông cảm” mà “bỏ qua” việc nhà khoa học Paksitan là A.Q. Khan phổ biến bí mật nguyên tử cho các nước hung đồ, đổi lại, Musharraf phải lao vào lửa chứ không thể đu dây được nữa.
Chuyến thăm viếng tuần này của Ngoại trưởng Mỹ Colin Powell là một nhắc nhở nặng nề: Powell đến New Dehli gặp Thủ tướng Ấn Độ - đồng minh mới của Mỹ và cừu thù của Pakistan - trước khi gặp Musharraf và qua Afghanistan. Như một “Bố già” biết điều, ông Powell nói chuyện phải quấy và đưa ra loại đề nghị mà Musharraf không thể thoái thác, thực hiện nổi hay không là chuyện khác. Nếu không, Mỹ sẽ thực hiện lấy. Tin tức về hàng loạt xung đột tại biên giới Pakistan và Aghanistan trong suốt tuần qua và cả tin tức về chuyến đi của Powell đã bị truyền thông khỏa lấp bởi vụ Madrid và sự tháo chạy của cử tri Tây Ban Nha, nhưng thực tế thì al-Qaeda và bin Laden đang ngồi trên lửa trong các hang động ngoài biên khu Pakistan.
Vụ Madrid còn khiến Mỹ ráo riết kết thúc chiến dịch truy lùng al-Qaeda, và việc bắt giữ hay bắn hạ được những lãnh tụ còn lại của chế độ Taliban hay cấp chỉ huy của al-Qaeda sẽ lập tức tác động vào kết quả tranh cử tại Mỹ.
Bây giờ, ta mới nói đến thế công của ông Bush trong cuộc tranh cử đó sau khi bị gáo nước lạnh từ Madrid.
George W. Bush và lá phiếu Hoa Kỳ
Nghị sĩ John Kerry phạm lỗi lầm gian trá khi tuyên bố là nhiều lãnh tụ ngoại quốc ủng hộ ông ta. Gian trá vì không nêu được tên, lỗi lầm là làm dư luận để ý tới hai người duy nhất công khai ủng hộ ông ta: Kim Chính Nhật của Bắc Hàn và Jose Luis Rodriguez Zapatero, người sẽ làm Thủ tướng tương lai tại Madrid nhờ lá phiếu của al-Qaeda (Bắc Hàn còn sốt sắng cho phát thanh lại nguyên văn bài diễn văn của Kerry!)
Nhìn từ chi tiết đó, người ta có thể suy ra là ngoài một chiến thắng ngoài tiền tuyến, ông Bush vẫn có thể phản công ở trong nước bằng cách khai thác sự lầm lẫn của đối phương và sự quá đáng đến lố bịch và hèn nhát của phe phản chiến.
Đấy là một lợi thế của Bush: đừng can họ, cứ tính điểm và cho cử tri biết. Và nhất là cho thấy rằng thắng lợi của khủng bố, ở bất cứ nơi đâu, không là một thất bại cho sự nghiệp chính trị của ông mà cho nền an ninh của toàn cầu, trong đó có cả an ninh Hoa Kỳ.
Năm 1972, Mỹ đang tìm cách rút khỏi Việt Nam mà Richard Nixon vẫn thắng cử trong khi vô địch phản chiến là George McGovern bị đại bại. McGovern còn học thói đi đêm của Kissinger để cũng lén gặp đối phương mà chẳng nên cơm cháo gì ngoài một trò cười miễn phí. Đằng này, Mỹ không thua tại Iraq và còn đang dồn al-Qaeda vào đường cùng.
Dân Mỹ có thể bỏ phiếu cho đảng Dân chủ vì tưởng rằng đó là áo cơm hay việc làm, và nhiều người ghét ông Bush thậm tệ. Nhưng họ cũng là người yêu nước. Bỏ bên ngoài hồ sơ kinh tế thì lằn ranh giữa lập trường hiếu hòa, chủ hòa, hay phản chiến với “không có tinh thần ái quốc” là cái gì đó rất mong manh mà các nhóm phản chiến cứ hồn nhiên lại qua như không. Hãy kiểm lại mà coi.
Khi Hoa Kỳ nhập trận ở Iraq, có 34 quốc gia đồng ý tham dự chiến dịch. Lúc đó, cánh tả đảng Dân chủ và đa số truyền thông đều lên giọng miệt thị, rằng mấy xứ đó không nghĩa lý gì, chỉ vào làm cảnh. Họ gửi quân vào làm cảnh mà lại chết thật! Nạn nhân là binh lính Ý, Tây Ban Nha, Ba Lan, Đại Hàn (không nói đến nhân viên Liên hiệp quốc và thường dân Iraq cùng nhân viên dân sự xứ khác). Lý luận của phe phản chiến gặp mâu thuẫn ở đó. Vụ Madrid có là một thất bại ngoại giao của Bush thì cũng là một thất bại tâm lý của khuynh hướng phản chiến mà phe ông Bush chắc chắn sẽ khai thác.
Ngày 30 tháng Giêng năm ngoái, khi Thủ tướng Jose Maria Aznar của TBN vận động lãnh đạo bảy xứ khác đăng tải một bài quan điểm trên tờ Wall Street Journal trình bày lý do vì sao tám quốc gia đó ủng hộ việc Mỹ tham chiến tại Iraq, truyền thông và đối lập đều hạ thấp giá trị của TBN và các tác giả. Bây giờ, khi TBN xoay chiều đòi rút, họ lại coi đó là một thất bại lớn của Bush. Nếu có mất một cây cảnh thì có gì là bi đát!
Khi Hoa Kỳ vào Iraq với lý do rõ ràng là tiểu trừ khủng bố, mọi người đều nêu câu hỏi: al-Qaeda có liên hệ gì đến Iraq đâu" Tuần qua, al-Qaeda đã trả lời hộ: đánh bom Madrid để trừng phạt Aznar đã gửi quân vào Iraq.
Những thí dụ như vậy về cái được trong cái thua của ông Bush vì vụ Madrid còn có thể kể ra rất nhiều....
Tổng thống Bush và chính quyền ông có gặp một thất bại khi TBN rồi Honduras đều đòi rút quân khỏi Iraq để tránh bị khủng bố. Nhưng, thất bại đó không nhất thiết là thắng lợi cho ông Kerry và có thể còn là một thắng lợi cho ông Bush vì sự điên rồ của phản chiến. John Kerry mà không khéo thì dù có cả trăm huy chương thật giả ở Việt Nam ông vẫn thất cử vì lỗi lầm sinh tử: là người được al-Qaeda ủng hộ. Hoặc tởm hơn nữa: ghét Bush còn tệ hơn ghét khủng bố.
George Bush và các nước
Trong vụ Madrid, al-Qaeda muốn cô lập hóa nước Mỹ và làm ông Bush thất cử. Chưa chắc Bush đã thua mà ngược lại; nhưng, về đối ngoại, Hoa Kỳ có bị cô lập chăng" Trong mọi liên minh quân sự, người ta luôn luôn e ngại một mắt xích yếu nhất có thể bung làm suy yếu liên minh. Nhưng, đối đầu với khủng bố, mắt xích nào cũng có thể là mắt xích yếu nhất. Vấn đề là các mắt xích bị đánh bung đó có tồn tại được sau khi rút khỏi liên minh không"
Hôm qua 18, nhóm khủng bố Abu Hafs al-Masri Brigades (chưa biết liên hệ thực hư ra sao với al-Qaeda) tự nhận là thủ phạm vụ đánh bom Madrid vừa đề nghị: “hưu chiến” để chờ xem TBN có rút quân khỏi Iraq hay không. Đây là điều rất đáng chú ý.
Nếu “Lữ đoàn Tuẫn đạo” này đúng là của al-Qaeda thì lần đầu tiên khủng bố đã nêu điều kiện chiến hòa về chính trị, dĩ nhiên với mục tiêu ly gián Âu châu để cô lập Hoa Kỳ. Giả thuyết lạc quan là vì bị dồn vào đường cùng, al-Qaeda mới đánh dứ để đặt điều kiện hưu chiến. Giả thuyết thực tế mà Âu châu phải suy nghĩ là nếu các nước cứ cúi đầu như TBN thì sẽ có ngày khủng bố đòi thêm nhiều điều quá quắt khác, thí dụ “Tây Ban Nha phải xin lỗi Hồi giáo là đã đánh đuổi quân Sarazins ra khỏi Grenade năm 1492, các nước phải rút khỏi NATO, không buôn bán với Mỹ, phải dẹp Vatican, phong tỏa Ấn Độ, cấm phụ nữ đi học đi làm, coi Hồi giáo là quốc giáo, v.v... nếu không, thường dân sẽ bị tàn sát”...
Liệu thế giới và Âu châu có chịu được sự hăm dọa điên cuồng như vậy chăng khi mục tiêu của al-Qaeda là thống trị thế giới sau khi tiêu diệt nền văn minh Tây phương và các tôn giáo khác" Liệu lá phiếu người dân và cả nền dân chủ có còn ý nghĩa gì không khi khủng bố có thể bỏ phiếu bằng bom" Nếu không, họ phải hợp tác với Mỹ như thế nào để diệt khủng bố"... Vô hình chung, quân khủng bố đề ra nguyên tắc mà nhiều nước cho là dễ ghét của Bush: “một là cùng Mỹ diệt khủng bố, hai là đứng về phía quân khủng bố”.
Vì vậy, về đối ngoại, Hoa Kỳ vẫn phải tỏ ra hòa hoãn và không hằn học với Madrid hay các nước bất đồng khác, là điều chính quyền Bush đã làm (với nhiều cố gắng!) Trong khi đó, ông phải chuẩn bị một kế hoạch tổng thể về khủng bố và Trung Đông mà ông sẽ thông báo nhân hội nghị tháng Sáu tới đây của NATO và Thượng đỉnh của nhóm G-8. Bắt được bin Laden rồi, thế giới vẫn chưa hết nạn khủng bố, còn mất cả chục năm nữa.... Từ nay đến đó, hành xử ra sao" Giữa khủng bố và Hoa Kỳ, chọn ai" Tháng Sáu này, các nước trong NATO và Âu châu sẽ phải trả lời câu hỏi đó.
Từ nay đến thời điểm ấy, khủng hoảng chính trị vẫn có thể xảy ra tại Madrid làm xẹp mất thắng lợi của al-Qaeda: đảng Lao động chỉ được đa số tương đối, lại do sự dọa nạt của khủng bố, nên khó cầm cự được lâu dài khi người dân bừng tỉnh. Họ không bầu lên một chính quyền để kéo cờ trắng, nhất là một chính quyền có thành tích rất kém về kinh tế.
Từ nay đến đấy, Âu châu cũng có thể gặp thử thách lớn: ngoài mối bất mãn của nhiều nước về tác phong của Mỹ trong vụ Iraq, Âu châu có dám đương đầu với khủng bố không, nếu lãnh thêm một vụ Madrid nữa" Càng hòa hoãn với các nước bất đồng chính kiến vào lúc này, nhưng ráo riết truy lùng khủng bố ở mọi nơi, Hoa Kỳ càng có tư thế mạnh khi đối thoại với Âu châu về an ninh.
Nhất là khi quân khủng bố sắp bị mất chỗ tựa tại Afghanistan.
*
Lúc đó, đại hội đảng Dân chủ mới bắt đầu gặp lúng túng. Và al-Qaeda có thể bỏ phiếu bằng bom thì cũng đã muộn, có khi còn gây tác dụng ngược. John Kerry bắt đầu phải thấy điều đó, và thầm xin các đồng minh khách quan, loại Kim Chính Nhật, Castro, Chavez, Zapatero hay cả Osama bin Laden, hãy nín thinh dùm cho mấy tháng.
Việc tổ chức al-Qaeda đánh bom tại Madrid làm đảng Bình dân của Tây Ban Nha (TBN) thất cử hôm 14 sau hai ngày lúng túng chỉ là một cuộc phản công của khủng bố.
Dù biến cố có ảnh hưởng đến kết quả bầu cử tại TBN (xin xem bài “Lá phiếu Al-Qaeda” trên cột này, số báo hôm qua) ta không quên sự thể là suốt bốn tháng rồi, khủng bố bị đẩy vào thế thủ: họ không làm được gì kể từ loạt tấn công ráo riết vào mùa chay Ramadan hôm 26 tháng 10.
Al-Qaeda lùi để tiến
Qua mùng bốn tháng Giêng, người tự xưng là Osama bin Laden (được CIA xác nhận là có thể đúng) còn tung ra một băng ghi âm dài 47 phút, gồm 2000 chữ, với lời than vãn mang đầy tính “phê bình và tự phê bình”: “Sự suy thoái của các xứ Ả Rập trên mọi lãnh vực sinh hoạt của đời sống, từ tôn giáo đến đời thường xuất phát từ nguyên do là chúng ta không thấu triệt đúng đắn và toàn diện đạo Hồi...” Lời hăm dọa nặng nề nhất là dành cho chính quyền Saudi Arabia. Và hứa hẹn của bin Laden là al-Qaeda sẽ chuyển sang đấu tranh chính trị, văn hóa và kinh tế...
Lúc đó al Qaeda có thể đánh hỏa mù để chuẩn bị tấn công Mỹ vào đầu năm mà không nổi (hãy nhớ lại loạt báo động về hàng không vào dịp Tết dương lịch). Hoặc bin Laden đành kết luận là tấn công Mỹ rồi dụ Mỹ vào Afghanistan rồi Iraq không dẫn tới sự nổi dậy của phong trào chống Mỹ trong thế giới Hồi giáo khiến Bush phải triệt thoái trên toàn cầu mà trái lại còn làm nhiều nước Hồi giáo đổi lập trường. Hậu quả ngược là Mỹ sẽ hiện diện rất lâu trong thế giới Hồi giáo, sẽ chi phối tình hình Afghanistan, Saudi Arabia, Syria, Lybia, Iran, Pakistan, Philippines, Indonesia, chưa kể các xứ Hồi giáo xưa nay vẫn hợp tác với Hoa Kỳ. Al-Qaeda có thể đã đổi chiến lược kể từ thời điểm đó.
Trước đấy (19 tháng 11), chính ông Bush lại đã vạch rõ chiến lược đấu tranh trường kỳ chống khủng bố, sau khi cũng phê bình và tự phê bình về lỗi lầm đã qua của Tây phương, kể cả Hoa Kỳ (bài diễn văn đọc tại điện Whitehall ở Luân đôn). Lúc ấy, tình hình Iraq bắt đầu có chiều lắng dịu với khả năng và nhịp độ tấn công thưa thớt hơn của các nhóm khủng bố (tàn dư quân sự của chế độ Saddam Hussein và các tổ đặc công ngoại nhập): mục tiêu là thường dân Iraq hơn là lính Mỹ. Trong khung cảnh ấy, vụ Madrid rõ là một đòn phản công bất ngờ của al-Qaeda, hoặc của các tổ khủng bố có liên hệ với al-Qaeda, theo lối “franchise” do bin Laden phát triển trong các lực lượng Hồi giáo quá khích.
Bị đẩy lui, al-Qaeda vừa tiến được một bước. Đặt vụ Madrid vào bối cảnh đó rồi, ta nhìn ra toàn cảnh của cuộc chiến chống khủng bố al-Qaeda do Hoa Kỳ chủ xướng.
Truy lùng al-Qaeda
Trên đại thể, việc diệt trừ khủng bố được tiến hành ráo riết tại nhiều nơi, nhưng hai điểm nóng là Iraq và Afghanistan, kể từ chiến dịch Afghanistan ngày 10 tháng 10 năm 2001.
Tại Iraq, Hoa Kỳ tìm cách khoanh vùng ngăn ngừa khủng bố xâm nhập từ bên ngoài, trong khi chạy đua với đồng hồ và các chướng ngại chính trị để ổn định xứ này hầu có thể chuyển giao quyền cai trị cho dân Iraq. Tin tức tuần qua, như việc hạn chế các ngả giao thông giữa Iran và Iraq hoặc biến động tại Syria, cho thấy là hai cửa ngõ chính là Syria và Iran đang bị bít dần.
Với sức ép rất mạnh của Mỹ, chính quyền Syria bị cô lập bên ngoài và nay lại phải đối đầu với nội loạn bên trong, bất ngờ xảy ra do xung đột giữa sắc dân Kurd sống tại Syria với dân Ả Rập. Sự có mặt của Lực lượng Đặc biệt Mỹ ở hiện trường, tại vùng Đông-Bắc Syria tiếp giáp với Turkey, không là ngẫu nhiên. Trong năm tranh cử, ông Bush không dại gì mở thêm một mặt trận mới tại Trung Đông, nhưng Syria sẽ hết là hậu cứ xâm nhập của khủng bố.
Tại Iran, tình hình có vẻ rắc rối hơn. Đối ngoại, chính quyền Tehran xẵng giọng với Nguyên tử lực cuộc của Liên hiệp quốc; đối nội, Tổng thống Khatami tuyên bố hôm qua là phe cải cách của ông nay đã thất bại: phe cực đoan nay làm chủ tình hình. Chính phe cực đoan đó nay mới có tư thế mạnh để mặc cả với Mỹ về vai trò của Iran tại Iraq, xuyên qua lực lượng Shiite tại Iraq, do Tehran yểm trợ đằng sau. Vì vậy, ngược với dự đoán của nhiều nguồn dư luận, một sự hợp tác giữa Tehran và Washington nay có cơ thành hình. Con diều hâu Nixon chứ không phải con bồ câu chết rét McGovern mới có cái thế Hoa du nói chuyện với Mao-Chu rồi quay về hòa dịu với Leonid Brezhjnev! Và dân Shiite càng bị khủng bố tấn công (như vừa bị hôm qua tại khách sạn Mount Lebanon ở Baghdad) lại càng muốn hợp tác với Mỹ cho tương lai Iraq.
Đóng chốt Iraq rồi, Mỹ lo việc còn lại là thanh toán đầu não al-Qaeda - và lấy thủ cấp của bin Laden- tại Afghanistan và Pakistan.
Vụ Madrid là một vấp váp ngoại giao cho Mỹ nhưng không chặn được chiến dịch kết liễu bin Laden. Tổng thống Pakistan là Tướng Pervez Musharraf nay ở vào thế cực kỳ bất ổn vì phải xông lên tuyến đầu trong việc truy lùng các lãnh tụ thiểu số nơi vùng biên giới bị tình nghi là chứa chấp đặc công al-Qaeda. Ông không làm vậy thì Mỹ sẽ làm, từ biên giới Afghanistan vào tới lãnh thổ Pakistan. Hoa Kỳ đã “thông cảm” mà “bỏ qua” việc nhà khoa học Paksitan là A.Q. Khan phổ biến bí mật nguyên tử cho các nước hung đồ, đổi lại, Musharraf phải lao vào lửa chứ không thể đu dây được nữa.
Chuyến thăm viếng tuần này của Ngoại trưởng Mỹ Colin Powell là một nhắc nhở nặng nề: Powell đến New Dehli gặp Thủ tướng Ấn Độ - đồng minh mới của Mỹ và cừu thù của Pakistan - trước khi gặp Musharraf và qua Afghanistan. Như một “Bố già” biết điều, ông Powell nói chuyện phải quấy và đưa ra loại đề nghị mà Musharraf không thể thoái thác, thực hiện nổi hay không là chuyện khác. Nếu không, Mỹ sẽ thực hiện lấy. Tin tức về hàng loạt xung đột tại biên giới Pakistan và Aghanistan trong suốt tuần qua và cả tin tức về chuyến đi của Powell đã bị truyền thông khỏa lấp bởi vụ Madrid và sự tháo chạy của cử tri Tây Ban Nha, nhưng thực tế thì al-Qaeda và bin Laden đang ngồi trên lửa trong các hang động ngoài biên khu Pakistan.
Vụ Madrid còn khiến Mỹ ráo riết kết thúc chiến dịch truy lùng al-Qaeda, và việc bắt giữ hay bắn hạ được những lãnh tụ còn lại của chế độ Taliban hay cấp chỉ huy của al-Qaeda sẽ lập tức tác động vào kết quả tranh cử tại Mỹ.
Bây giờ, ta mới nói đến thế công của ông Bush trong cuộc tranh cử đó sau khi bị gáo nước lạnh từ Madrid.
George W. Bush và lá phiếu Hoa Kỳ
Nghị sĩ John Kerry phạm lỗi lầm gian trá khi tuyên bố là nhiều lãnh tụ ngoại quốc ủng hộ ông ta. Gian trá vì không nêu được tên, lỗi lầm là làm dư luận để ý tới hai người duy nhất công khai ủng hộ ông ta: Kim Chính Nhật của Bắc Hàn và Jose Luis Rodriguez Zapatero, người sẽ làm Thủ tướng tương lai tại Madrid nhờ lá phiếu của al-Qaeda (Bắc Hàn còn sốt sắng cho phát thanh lại nguyên văn bài diễn văn của Kerry!)
Nhìn từ chi tiết đó, người ta có thể suy ra là ngoài một chiến thắng ngoài tiền tuyến, ông Bush vẫn có thể phản công ở trong nước bằng cách khai thác sự lầm lẫn của đối phương và sự quá đáng đến lố bịch và hèn nhát của phe phản chiến.
Đấy là một lợi thế của Bush: đừng can họ, cứ tính điểm và cho cử tri biết. Và nhất là cho thấy rằng thắng lợi của khủng bố, ở bất cứ nơi đâu, không là một thất bại cho sự nghiệp chính trị của ông mà cho nền an ninh của toàn cầu, trong đó có cả an ninh Hoa Kỳ.
Năm 1972, Mỹ đang tìm cách rút khỏi Việt Nam mà Richard Nixon vẫn thắng cử trong khi vô địch phản chiến là George McGovern bị đại bại. McGovern còn học thói đi đêm của Kissinger để cũng lén gặp đối phương mà chẳng nên cơm cháo gì ngoài một trò cười miễn phí. Đằng này, Mỹ không thua tại Iraq và còn đang dồn al-Qaeda vào đường cùng.
Dân Mỹ có thể bỏ phiếu cho đảng Dân chủ vì tưởng rằng đó là áo cơm hay việc làm, và nhiều người ghét ông Bush thậm tệ. Nhưng họ cũng là người yêu nước. Bỏ bên ngoài hồ sơ kinh tế thì lằn ranh giữa lập trường hiếu hòa, chủ hòa, hay phản chiến với “không có tinh thần ái quốc” là cái gì đó rất mong manh mà các nhóm phản chiến cứ hồn nhiên lại qua như không. Hãy kiểm lại mà coi.
Khi Hoa Kỳ nhập trận ở Iraq, có 34 quốc gia đồng ý tham dự chiến dịch. Lúc đó, cánh tả đảng Dân chủ và đa số truyền thông đều lên giọng miệt thị, rằng mấy xứ đó không nghĩa lý gì, chỉ vào làm cảnh. Họ gửi quân vào làm cảnh mà lại chết thật! Nạn nhân là binh lính Ý, Tây Ban Nha, Ba Lan, Đại Hàn (không nói đến nhân viên Liên hiệp quốc và thường dân Iraq cùng nhân viên dân sự xứ khác). Lý luận của phe phản chiến gặp mâu thuẫn ở đó. Vụ Madrid có là một thất bại ngoại giao của Bush thì cũng là một thất bại tâm lý của khuynh hướng phản chiến mà phe ông Bush chắc chắn sẽ khai thác.
Ngày 30 tháng Giêng năm ngoái, khi Thủ tướng Jose Maria Aznar của TBN vận động lãnh đạo bảy xứ khác đăng tải một bài quan điểm trên tờ Wall Street Journal trình bày lý do vì sao tám quốc gia đó ủng hộ việc Mỹ tham chiến tại Iraq, truyền thông và đối lập đều hạ thấp giá trị của TBN và các tác giả. Bây giờ, khi TBN xoay chiều đòi rút, họ lại coi đó là một thất bại lớn của Bush. Nếu có mất một cây cảnh thì có gì là bi đát!
Khi Hoa Kỳ vào Iraq với lý do rõ ràng là tiểu trừ khủng bố, mọi người đều nêu câu hỏi: al-Qaeda có liên hệ gì đến Iraq đâu" Tuần qua, al-Qaeda đã trả lời hộ: đánh bom Madrid để trừng phạt Aznar đã gửi quân vào Iraq.
Những thí dụ như vậy về cái được trong cái thua của ông Bush vì vụ Madrid còn có thể kể ra rất nhiều....
Tổng thống Bush và chính quyền ông có gặp một thất bại khi TBN rồi Honduras đều đòi rút quân khỏi Iraq để tránh bị khủng bố. Nhưng, thất bại đó không nhất thiết là thắng lợi cho ông Kerry và có thể còn là một thắng lợi cho ông Bush vì sự điên rồ của phản chiến. John Kerry mà không khéo thì dù có cả trăm huy chương thật giả ở Việt Nam ông vẫn thất cử vì lỗi lầm sinh tử: là người được al-Qaeda ủng hộ. Hoặc tởm hơn nữa: ghét Bush còn tệ hơn ghét khủng bố.
George Bush và các nước
Trong vụ Madrid, al-Qaeda muốn cô lập hóa nước Mỹ và làm ông Bush thất cử. Chưa chắc Bush đã thua mà ngược lại; nhưng, về đối ngoại, Hoa Kỳ có bị cô lập chăng" Trong mọi liên minh quân sự, người ta luôn luôn e ngại một mắt xích yếu nhất có thể bung làm suy yếu liên minh. Nhưng, đối đầu với khủng bố, mắt xích nào cũng có thể là mắt xích yếu nhất. Vấn đề là các mắt xích bị đánh bung đó có tồn tại được sau khi rút khỏi liên minh không"
Hôm qua 18, nhóm khủng bố Abu Hafs al-Masri Brigades (chưa biết liên hệ thực hư ra sao với al-Qaeda) tự nhận là thủ phạm vụ đánh bom Madrid vừa đề nghị: “hưu chiến” để chờ xem TBN có rút quân khỏi Iraq hay không. Đây là điều rất đáng chú ý.
Nếu “Lữ đoàn Tuẫn đạo” này đúng là của al-Qaeda thì lần đầu tiên khủng bố đã nêu điều kiện chiến hòa về chính trị, dĩ nhiên với mục tiêu ly gián Âu châu để cô lập Hoa Kỳ. Giả thuyết lạc quan là vì bị dồn vào đường cùng, al-Qaeda mới đánh dứ để đặt điều kiện hưu chiến. Giả thuyết thực tế mà Âu châu phải suy nghĩ là nếu các nước cứ cúi đầu như TBN thì sẽ có ngày khủng bố đòi thêm nhiều điều quá quắt khác, thí dụ “Tây Ban Nha phải xin lỗi Hồi giáo là đã đánh đuổi quân Sarazins ra khỏi Grenade năm 1492, các nước phải rút khỏi NATO, không buôn bán với Mỹ, phải dẹp Vatican, phong tỏa Ấn Độ, cấm phụ nữ đi học đi làm, coi Hồi giáo là quốc giáo, v.v... nếu không, thường dân sẽ bị tàn sát”...
Liệu thế giới và Âu châu có chịu được sự hăm dọa điên cuồng như vậy chăng khi mục tiêu của al-Qaeda là thống trị thế giới sau khi tiêu diệt nền văn minh Tây phương và các tôn giáo khác" Liệu lá phiếu người dân và cả nền dân chủ có còn ý nghĩa gì không khi khủng bố có thể bỏ phiếu bằng bom" Nếu không, họ phải hợp tác với Mỹ như thế nào để diệt khủng bố"... Vô hình chung, quân khủng bố đề ra nguyên tắc mà nhiều nước cho là dễ ghét của Bush: “một là cùng Mỹ diệt khủng bố, hai là đứng về phía quân khủng bố”.
Vì vậy, về đối ngoại, Hoa Kỳ vẫn phải tỏ ra hòa hoãn và không hằn học với Madrid hay các nước bất đồng khác, là điều chính quyền Bush đã làm (với nhiều cố gắng!) Trong khi đó, ông phải chuẩn bị một kế hoạch tổng thể về khủng bố và Trung Đông mà ông sẽ thông báo nhân hội nghị tháng Sáu tới đây của NATO và Thượng đỉnh của nhóm G-8. Bắt được bin Laden rồi, thế giới vẫn chưa hết nạn khủng bố, còn mất cả chục năm nữa.... Từ nay đến đó, hành xử ra sao" Giữa khủng bố và Hoa Kỳ, chọn ai" Tháng Sáu này, các nước trong NATO và Âu châu sẽ phải trả lời câu hỏi đó.
Từ nay đến thời điểm ấy, khủng hoảng chính trị vẫn có thể xảy ra tại Madrid làm xẹp mất thắng lợi của al-Qaeda: đảng Lao động chỉ được đa số tương đối, lại do sự dọa nạt của khủng bố, nên khó cầm cự được lâu dài khi người dân bừng tỉnh. Họ không bầu lên một chính quyền để kéo cờ trắng, nhất là một chính quyền có thành tích rất kém về kinh tế.
Từ nay đến đấy, Âu châu cũng có thể gặp thử thách lớn: ngoài mối bất mãn của nhiều nước về tác phong của Mỹ trong vụ Iraq, Âu châu có dám đương đầu với khủng bố không, nếu lãnh thêm một vụ Madrid nữa" Càng hòa hoãn với các nước bất đồng chính kiến vào lúc này, nhưng ráo riết truy lùng khủng bố ở mọi nơi, Hoa Kỳ càng có tư thế mạnh khi đối thoại với Âu châu về an ninh.
Nhất là khi quân khủng bố sắp bị mất chỗ tựa tại Afghanistan.
*
Lúc đó, đại hội đảng Dân chủ mới bắt đầu gặp lúng túng. Và al-Qaeda có thể bỏ phiếu bằng bom thì cũng đã muộn, có khi còn gây tác dụng ngược. John Kerry bắt đầu phải thấy điều đó, và thầm xin các đồng minh khách quan, loại Kim Chính Nhật, Castro, Chavez, Zapatero hay cả Osama bin Laden, hãy nín thinh dùm cho mấy tháng.
Gửi ý kiến của bạn
