Trong bữa cơm tối gia đình Mỹ, ít có đêm nào trên màn hình không chiếu hình ảnh, tin tức ở Iraq. Trên 140.000 người vợ, chồng, con, em của người Mỹ đang máu đổ, thịt rơi, dầm sưong, dãi nắng để bình định, tái thiết Iraq, cái nôi của văn minh Lưỡng Hà Châu, với Tháp Babylone, hai dòng sông Euphrate và Tigre nổi danh kim cổ, có tên trong Kinh Cựu Ước, được xem là điểm xuất phát nền văn minh Nhân Loại. TT Bush đang sử dụng mọi uy tín của mình để thuyết phục Quốc Hội và nhân dân Mỹ cho 87 tỷ đô la để làm công việc ấy. Ngoại Trưởng Colin Powell sử dụng hết tài thao lược suốt đời quân ngũ của mình, uốn mình qua ngõ hẹp, để thương lượng với Hội Đồng Bão An đồng ý gởi quân, chung chịu chi phí bình định, tái thiết cho Iraq. Tin mới nhứt, Hội Đồng Bảo An/ LHQ đã đồng ý trên nguyên tắc tham gia vào việc bình định tái thiết. Số phiếu thuận 15, số chống O. Chỉ còn có Pháp, Đức, Nga dè dặt, đặt vấn đề thời gian bàn giao chủ quyền lại cho nhân dân Iraq. Qua được sợi tóc này, là nghị quyết quốc tế hoá vấn đề Iraq coi như đồng thuận 100%. Hội đồng Cai quản Lâm thời Iraq hậu Saddam Hussein, với sự có mặt của tương đối đầy đủ đai diện tôn giáo, sác tộc, khuynh hướng chánh trị ở Iraq do Mỹ giúp thành lập và yễm trợ, đã tuyên bố sẽ có tổng tuyển cử vào năm 2004. Tin tức về tương lai vận mạng đất nước, nhân dân Iraq rất nhiều, đầy tràn thừa mứa tại Quốc Hội Mỹ, tại Hội Đồng Bảo An, và trên thế giới. Nhưng dù không phải dân chủ cực đoan hay vô chánh phủ, người ta vẫn rất ít thấy tiếng nói của nhân dân Iraq trên truyền thông. Trừ hai bản thăm dò của Viện Gallup sau đây, bị mờ đi trong số tin tức nóng bỏng của tình hình thời sự Iraq và cuộc tranh cãi về tương lai Iraq ở Quốc Hội Mỹ và Hội đồng Bảo An LHQ.
Gallup thăm dò lần thứ nhứt vào ngày 28 tháng 9, trên 1.178 người Iraq đượïc hỏi tại nhà ở Baghdad, sai số trên dưới 3%. Kết quả được báo USA Today loan tải. Đại ý "Đa sốù người dân ở đây [Iraq] muốn chánh quyền tương lai là một cái gì giống như dân chủ, theo thăm dò của Gallup. Kết quả gợi ý nguyện vọng của đa số nhân dân Iraq gần giống với hy vọng của Hoa kỳ đối với nước này." (tin phân tích của Sabah Al- Anbaki và Mark Memmot, USA Today ngày 29 tháng 9). Chi tiết hoá hơn, bản tin ghi rõ 40% chấp nhận chế độ nghị viện theo kiểu Anh; 30% thích chế độ "shuras", do các vị lãnh đâo tôn giáo và sắc tộc họp lại và quyết định chính sách; và 60% nguời được hỏi tin tưởng một trong hai hình thức đó sẽ được chọn. Và đặc biệt nhứt, là chỉ có 10% muốn chế độ chánh trị tương lai Iraq là chế độ theo giáo quyền.
Gallup thăm dò lần thứ hai về sự có mặt của Quân đội Mỹ ở Iraq. Điều đáng ngạc nhiên, người dân Iraq. "60% Khen Lính Mỹ Tử Tế" (tựa đề của Việt Báo, ngày 15 tháng 10, khai thác tin của Gallup). Đi sâu hơn Việt Báo viết, "Ông Richard Burholder, Giám đốc Gallup, nói công chúng [Iraq] 'có thái độ hợp tác cao'. ..71% số cư dân ở Baghdad cảm thấy lực lương Mỹ không nên ra đi trong vòng vài tháng - chỉ có 26% nghĩ lực lượng Mỹ nên rút trong vòng vài tháng….60% cư dân ở Baghdad nhận thấy chiến binh Mỹ xử sự tốt hoạc rất tốt , gồm 10% đánh giá rất tốt - 9% nói là tệ.
Sở dĩ chọn hai bản tin phân tích của hai tờ báo một Mỹ là USA Today và một Việt, là Việt Báo, cùng khai thác kết quả thăm dò của Viện Gallup, là để tránh nghi ngại báo Mỹ "của đau con sót", "mẹ hát con khen".. Tuy mẩu ngưòi thăm dò chọn rất kỹ, người được hỏi gồm nhiều thành phần xã hội tương ứùng với tỷ lệ trong xã hội Iraq. Cuộc thăm dò làm tại nhà, kín đáo không bị ảnh hưởng của nhà cầm giáo quyền cũng như chánh quyền. Có sai số thăm dò xã hội học trên dướùi 3%. Nhưng cuộc thăm dò cũng có điểm bất toàn, và Viện Gallup cũng thấy: đó là chỉ thăm dò người ở thủ đô Baghgdad. Về phương diện chánh trị, điều này có thể châm chế được. Ở xứ nào, thời nào cũng vậy, người của thủ đô thường đi sát và bén nhậy với chánh trị, và tiêu biểu cho nhiều khuynh hưóng hơn. Xã hội học, mà dụng cụ đo lường là thăm dò xã hội học, không phải là một khoa học chính xác như Toán, hai cộng với hai đúng là bốn. Nhưng xã hội học, thăm dò dân ý là khoa học thực nghiệm vẫn có giá trị tương đối chính xác. Cho đến bây giờ người làm chính sách đều dựa vào nó, nếu không như yếu tố quyết định thì cũng như yếu tố chỉ dẫn tối quan trọng. Tới dây, có thể tạm kết luận, nhân dân Iraq đang muốn gì. Rõ ràng, là muốn Tự do, Dân chủ. Đó là tiếng nói trội yếu của nhân dân Iraq.
Nguyện vọng này phù hợp với nguyện vọng của Mỹ và của Hội đồng Bảo An Liên hiệp Quốc. TT Bush khi vận động HĐBA đem quân qua lật đổ chế độ và nhà độc tài Hussein, lấy việc đem tự do, dân chủ lại cho nhân dân Iraq là mục tiêu thứ hai, để từ đó tạo "cảm hứng" tư do dân chủ cho Vùng Trung Đông, sau mục tiêu hàng đầu là giải trừ vũ khí giết người hàng loạt của Ô. Hussein. Pháp, Đức, Nga, bên dưới những quyền lợi ngầm có với Iraq, trước chiến tranh Iraq, chống Mỹ bằng lý luận dựa vào nền độc lập và chủ quyền của nước Iraq. Nhưng độc lập và chủ quyền xây dựng trên độc tài chỉ có lợi cho chế độ, cho nhà cầm quyền, chớ không có lợi cho nhân dân. Như chế độ CS Bắc Hàn, Việt Nam đầy đủ chủ quyền, kinh tế vẫn không phát triễn, nhân dân nghèo khổ vì tự do dân chủ là điều kiện thiết yếu trong việc phát triển kinh tế. Gần đây nhứt lập trưòng Pháp, Đức, Nga đã xích gần lại với Mỹ rất nhiều trong việc bình định tái thiết Iraq. Chỉ còn cách nhau một sợi tóc, đó là chừng nào giao chủ quyền lại cho Iraq.
Việc lui quân, giao chủ quyền lại cho Iraq là việc TT Bush dễ làm nhứt, dễ hơn việc vận động nghị quyết tái thiết Iraq, dễ hơn việc kỳ kèo xin Quốc Hội Mỹ 87 tỷ đô la để tái thiết. Nhưng đó là việc làm vô trách nhiệm nhứt đối với một người lãnh đạo đệ nhứùt siêu cường, và đối với nhân dân Iraq tin tưởng Mỹ đến đem tư do, cơm áo cho họ. Kể cả 3 nước Pháp, Đức, Nga cộâng lại ngân sách Quốc Phòng và kinh tế cũng không đủ sức chịu đụng như Mỹ trong việc lật đổ độc tài Hussein, bình định, tái thiết và giúp xây dựng dân chủ ở cái nôi văn minh của Nhân Loại, là Iraq này. Điều đó hẵn Pháp, Nga, Đức đều biết. Phê bình, chỉ trích, nói người khác thì dễ, nhưng tự mình làm sẽ thấy rất khó. Nhưng vì thể diện quốc gia, vì lịch sử vàng son của một thờøi nào đã mất đã biến thành sợi tóc làm kẹt Nghị quyết trừng phạt Iraq, khiến LHQ mất vai trò lãnh đạo thế giới, và khiến Nghị quyết góp quân, bình định, tái thiết Iraq chưa được như ý nhân dân Iraq mong mỏi.
Nhưng ý dân là ý trời, sớm muộn gì cũng đạt. Nhân dân Iraq sẽ và phải có tự do, dân chủ, như mong muốn. Đó là định luật của sự sống, là xu thế của thời đại thịnh hành, là lương tâm Loài Người của thế kỷ 21.
Gallup thăm dò lần thứ nhứt vào ngày 28 tháng 9, trên 1.178 người Iraq đượïc hỏi tại nhà ở Baghdad, sai số trên dưới 3%. Kết quả được báo USA Today loan tải. Đại ý "Đa sốù người dân ở đây [Iraq] muốn chánh quyền tương lai là một cái gì giống như dân chủ, theo thăm dò của Gallup. Kết quả gợi ý nguyện vọng của đa số nhân dân Iraq gần giống với hy vọng của Hoa kỳ đối với nước này." (tin phân tích của Sabah Al- Anbaki và Mark Memmot, USA Today ngày 29 tháng 9). Chi tiết hoá hơn, bản tin ghi rõ 40% chấp nhận chế độ nghị viện theo kiểu Anh; 30% thích chế độ "shuras", do các vị lãnh đâo tôn giáo và sắc tộc họp lại và quyết định chính sách; và 60% nguời được hỏi tin tưởng một trong hai hình thức đó sẽ được chọn. Và đặc biệt nhứt, là chỉ có 10% muốn chế độ chánh trị tương lai Iraq là chế độ theo giáo quyền.
Gallup thăm dò lần thứ hai về sự có mặt của Quân đội Mỹ ở Iraq. Điều đáng ngạc nhiên, người dân Iraq. "60% Khen Lính Mỹ Tử Tế" (tựa đề của Việt Báo, ngày 15 tháng 10, khai thác tin của Gallup). Đi sâu hơn Việt Báo viết, "Ông Richard Burholder, Giám đốc Gallup, nói công chúng [Iraq] 'có thái độ hợp tác cao'. ..71% số cư dân ở Baghdad cảm thấy lực lương Mỹ không nên ra đi trong vòng vài tháng - chỉ có 26% nghĩ lực lượng Mỹ nên rút trong vòng vài tháng….60% cư dân ở Baghdad nhận thấy chiến binh Mỹ xử sự tốt hoạc rất tốt , gồm 10% đánh giá rất tốt - 9% nói là tệ.
Sở dĩ chọn hai bản tin phân tích của hai tờ báo một Mỹ là USA Today và một Việt, là Việt Báo, cùng khai thác kết quả thăm dò của Viện Gallup, là để tránh nghi ngại báo Mỹ "của đau con sót", "mẹ hát con khen".. Tuy mẩu ngưòi thăm dò chọn rất kỹ, người được hỏi gồm nhiều thành phần xã hội tương ứùng với tỷ lệ trong xã hội Iraq. Cuộc thăm dò làm tại nhà, kín đáo không bị ảnh hưởng của nhà cầm giáo quyền cũng như chánh quyền. Có sai số thăm dò xã hội học trên dướùi 3%. Nhưng cuộc thăm dò cũng có điểm bất toàn, và Viện Gallup cũng thấy: đó là chỉ thăm dò người ở thủ đô Baghgdad. Về phương diện chánh trị, điều này có thể châm chế được. Ở xứ nào, thời nào cũng vậy, người của thủ đô thường đi sát và bén nhậy với chánh trị, và tiêu biểu cho nhiều khuynh hưóng hơn. Xã hội học, mà dụng cụ đo lường là thăm dò xã hội học, không phải là một khoa học chính xác như Toán, hai cộng với hai đúng là bốn. Nhưng xã hội học, thăm dò dân ý là khoa học thực nghiệm vẫn có giá trị tương đối chính xác. Cho đến bây giờ người làm chính sách đều dựa vào nó, nếu không như yếu tố quyết định thì cũng như yếu tố chỉ dẫn tối quan trọng. Tới dây, có thể tạm kết luận, nhân dân Iraq đang muốn gì. Rõ ràng, là muốn Tự do, Dân chủ. Đó là tiếng nói trội yếu của nhân dân Iraq.
Nguyện vọng này phù hợp với nguyện vọng của Mỹ và của Hội đồng Bảo An Liên hiệp Quốc. TT Bush khi vận động HĐBA đem quân qua lật đổ chế độ và nhà độc tài Hussein, lấy việc đem tự do, dân chủ lại cho nhân dân Iraq là mục tiêu thứ hai, để từ đó tạo "cảm hứng" tư do dân chủ cho Vùng Trung Đông, sau mục tiêu hàng đầu là giải trừ vũ khí giết người hàng loạt của Ô. Hussein. Pháp, Đức, Nga, bên dưới những quyền lợi ngầm có với Iraq, trước chiến tranh Iraq, chống Mỹ bằng lý luận dựa vào nền độc lập và chủ quyền của nước Iraq. Nhưng độc lập và chủ quyền xây dựng trên độc tài chỉ có lợi cho chế độ, cho nhà cầm quyền, chớ không có lợi cho nhân dân. Như chế độ CS Bắc Hàn, Việt Nam đầy đủ chủ quyền, kinh tế vẫn không phát triễn, nhân dân nghèo khổ vì tự do dân chủ là điều kiện thiết yếu trong việc phát triển kinh tế. Gần đây nhứt lập trưòng Pháp, Đức, Nga đã xích gần lại với Mỹ rất nhiều trong việc bình định tái thiết Iraq. Chỉ còn cách nhau một sợi tóc, đó là chừng nào giao chủ quyền lại cho Iraq.
Việc lui quân, giao chủ quyền lại cho Iraq là việc TT Bush dễ làm nhứt, dễ hơn việc vận động nghị quyết tái thiết Iraq, dễ hơn việc kỳ kèo xin Quốc Hội Mỹ 87 tỷ đô la để tái thiết. Nhưng đó là việc làm vô trách nhiệm nhứt đối với một người lãnh đạo đệ nhứùt siêu cường, và đối với nhân dân Iraq tin tưởng Mỹ đến đem tư do, cơm áo cho họ. Kể cả 3 nước Pháp, Đức, Nga cộâng lại ngân sách Quốc Phòng và kinh tế cũng không đủ sức chịu đụng như Mỹ trong việc lật đổ độc tài Hussein, bình định, tái thiết và giúp xây dựng dân chủ ở cái nôi văn minh của Nhân Loại, là Iraq này. Điều đó hẵn Pháp, Nga, Đức đều biết. Phê bình, chỉ trích, nói người khác thì dễ, nhưng tự mình làm sẽ thấy rất khó. Nhưng vì thể diện quốc gia, vì lịch sử vàng son của một thờøi nào đã mất đã biến thành sợi tóc làm kẹt Nghị quyết trừng phạt Iraq, khiến LHQ mất vai trò lãnh đạo thế giới, và khiến Nghị quyết góp quân, bình định, tái thiết Iraq chưa được như ý nhân dân Iraq mong mỏi.
Nhưng ý dân là ý trời, sớm muộn gì cũng đạt. Nhân dân Iraq sẽ và phải có tự do, dân chủ, như mong muốn. Đó là định luật của sự sống, là xu thế của thời đại thịnh hành, là lương tâm Loài Người của thế kỷ 21.
Gửi ý kiến của bạn
