Những buổi lễ khai mạc Thế vận hội thường đem lại hình ảnh mầu sắc rực rỡ về văn hóa dân tộc nước chủ nhà, hay nói lên ý niệm hòa bình và tinh thần thượng võ. Nhưng lễ khai mạc Thế vận hội năm 1996 ở Atlanta (Mỹ) và năm 2000 ở Sydney (Úc) có những điểm nổi bật khác thường, có lẽ vì cả hai đều mang những dấu mốc thời gian quan trọng. Mỹ là chót của thiên niên kỷ sắp qua và Úc là đầu một thiên niên kỷ mới. Ở Mỹ hình ảnh cựu võ sĩ vô địch quyền Anh lừng lẫy một thời, Mohammad Ali, nay đã thành phế nhân, tay run run cầm bó đuốc châm ngọn lửa thiêng khai mạc thế vận đã làm xúc động lòng người. Ở Úc, lễ khai mạc Thế vận cuối tuần qua không có những màn trình diễn kỹ thuật điện tử, chỉ đặt nặng vào kỹ thuật cơ khí, nhưng cũng không thiếu những cảnh tựa như phép mầu làm người xem nín thở.
Nhưng tôi nghĩ Thế vận 2000 ở Úc đã tạo được một hình ảnh có ý nghĩa độc đáo nhất. Đó là màn kịch mở đầu vô cùng vĩ đại, có tên là “Giấc Mơ Đáy Biển”. Sân vận động rộng lớn, có 110,000 khán giả im phăng phắc. Màn trình diễn đầu chắc chắn phải có cảnh thật hùng vĩ, xứng đáng với buổi lễ long trọng. Một phút trôi qua, không thấy gì lạ, sân vẫn trống không. Bỗng nhiên từ một ngả vào, một cô bé hiện ra rảo bước đi vào giữa sân. Những bàn chân nhỏ bé bước thoăn thoắt, nhưng phải một lúc lâu sau cô mới tiến ra được tới giữa sân. Người ta ngạc nhiên. Với một khung cảnh khổng lồ như vậy một em nhỏ tay xách một cái bọc nhẹ, có thể diễn được trò gì đây. Lúc này ánh đèn rọi đã chiếu rõ trong khi phim thu hình gần hơn, cho thấy một khuôn mặt xinh xắn rạng rỡ. Đó là Nikky Webster 13 tuổi, một tài tử nhỏ đã nổi danh trong nhiều vở hát ở Úc. Nikky lấy ra một tấm mền, trải trên nền sân vận động mầu nâu lợt, dùng bọc làm gối rồi nằm xuống, bụng đắp một khăn mỏng, nhắm mắt đi vào giấc ngủ. Từ mọi phía của sân vận động, những “khối nước” từ từ tiến ra. Đó là những khối người hàng chục hay cả trăm tụ lại cùng di chuyển, tay và đầu họ cùng đội một tấm vải nhựa mỏng lớn mầu xanh lợt của nước biển. Từ trên nhìn như thể đó là những khối nước di động bùng nhùng đang tụ vào giữa sân.
Biển đã đến, giấc mơ bắt đầu. Nikky bay bổng lên cao. Kỹ thuật đơn giản, Nikky có hai dây cột ngang bụng kéo cô lên. Nhưng khi cô lên đến cao nhất gần vòm sân vận động, cô mở to mắt, hai tay chới với, rồi lao xuống biển. Dây thung giữ cô lại ở một độ cao vừa phải gần đáy, để cô bơi và ngơ ngác nhìn cảnh tượng hiện ra. Những con cá lớn nhỏ đang bơi ở biển sâu, những quả cầu lớn như căn phòng có choàng vải với nhiều chân như tua rủ dài, hơi khinh khí bơm căng để nó bay lập lờ, giống như những con bạch tuộc khổng lồ hay những loài thủy tộc khác, những vật dị dạng chỉ có ở độ sâu của biển. Nikky không giống như nàng Alice đi thăm xứ thần tiên nhiệm mầu, cô đi thăm vùng thủy tề có thật trên hành tinh này, gập cư dân ở đó và vừa bơi cô vừa thốt ra những lời kêu kinh dị đầy thích thú. Những đàn cá nhỏ hơn, đủ mầu - 5 mầu của Thế vận hay mầu da chủng tộc" - chạy dài sát đáy biển. Cố nhiên đó là hàng trăm em học sinh, chui vào giữa hình đèn cá thắp sáng chạy đuổi theo nhau.
Rồi những khối nước tách ra để vẽ thành một hình ở giữa. Đó là hình quốc gia duy nhất trên hoàn cầu có cả một lục địa mênh mông xung quanh là biển cả. Nước Úc gần gụi với biển là đúng. Người dân Úc yêu biển lại càng đúng vì hầu hết gốc gác của 18 triệu dân đều là những người đã vượt trùng dương đến lục địa này. Đất đã hiện ra nhưng giấc mơ của Nikky chưa hết, trên nền đất của sân vận động đang diễn những điệu vũ bên lửa của những bộ lạc thổ dân, chủ nhân của lục địa này từ thời tiền sử. Cô bé Nikki đứng trên bục cao xem cảnh múa lửa, thở lửa của thổ dân, tai nghe tiếng trống cổ truyền. Bên cạnh Nikki là một ông thổ dân vóc người to lớn, cục mịch, đóng khố như thời loài người còn ăn lông ở lỗ. Ông ta chỉ cho Nikky nhìn những màn vũ phía dưới. Một người của thời cổ có sức mạnh như trâu rừng đứng bên cạnh một cô gái nhỏ yếu, xinh đẹp đầy trí thông minh sắc sảo của thời nay, hình ảnh thật lạ lùng nhưng ý nghĩa biết bao. Phải, rồi không có Úc châu làm sao có nước Úc. Giấc mơ của Nikky đã trở về thực tại.
Những người tổ chức Thế vận 2000 đã muốn nói lên một sự thức tỉnh của dân Úc. Sau các vũ bộ lạc là những cảnh từ khi người da trắng đến lục địa này, khởi thủy chỉ là những tội đồ của Vương quốc Anh bị lưu đầy đến vùng đất xa xăm vào thế kỷ 18. Đó là hình ảnh những bánh xe của kỹ nghệ cơ khí, và những người lính có súng áp giải tù nhân. Tù và lính là tổ tiên đất nước này. Rồi những thế hệ qua đi, những tiến bộ của văn minh tạo lục địa này thành một quốc gia hiện đại, kết quả của biết bao ngày khổ lao trí óc và đôi tay. Nhưng nước Úc không thể phát triển trong ổn định nếu không có sự hòa hợp chủng tộc các nền văn hóa và sự góp phần của những bàn tay di dân mới đến. Thế vận hội 2000 đề cao thổ dân và sự hòa điệu mầu da. Người châm ngọn lửa thiêng Thế vận là Cathy Freeman, một phụ nữ thổ dân và cũng là quán quân thế giới môn chạy nữ 400 mét. Sắc tộc và thể thao đã hội đủ.
Nhưng tôi vẫn muốn trở lại Giấc Mơ Đáy Biển của Nikky. Hàng ngàn triệu năm trước đây, biển nguyên thủy thành hình, những phân tử vô cơ đã tụ lại thành những phân tử hữu cơ, bước đầu của sự sống trên hành tinh này. Có thể đó là do một tia sét hay vũ trụ tuyến, cũng có thể đó là do một phép nhiệm mầu của đấng Tối Cao, những sinh vật đã từ biển đi lên và biến dạng thành muôn loài, trong đó có loài người. Con người mọi mầu da là cùng một gốc.
Một thiên kỷ đã qua, con người đã già thêm 1,000 tuổi. Càng già càng giỏi càng hay, lại càng phải đặt câu hỏi: Ta là ai, tại sao ta ở đây và tại sao ta đạt đến mức này"
Gửi ý kiến của bạn
