Nhớ hồi ở dưới quê, Mõ thường theo các dì đi chợ. Trước là được ăn cái này cái khác. Sau mãn nhãn ngắm nhìn cho tận với người ta. Chứ ở trong kinh bao giờ mới biết đặng. Ngày nọ, Mõ ra chợ thấy một bà đang cúi xuống. Thổi phù phù cho lửa cháy bùng lên, rồi nhảy lại nhảy qua như trò chơi nhảy ngựa. Đã vậy miệng nhóp nhép những gì không nghe đến, mới nắm vội tay dì mau lẹ hỏi han, thì được nghe câu trả lời quá đã:
- Cái đó kêu bằng đốt... phong long. Mày đã hiểu chưa" Tỉ như sáng sớm có người tới vọc. Nắn cái này nót nhẹ cái kia, rồi bỏ đi luôn không hề ngoảnh lại, thì người ta đốt lên cho tan tành cái vía, cùng nhảy đại vài đường đặng có gì... đè bẹp chết luôn. Chớ để nó ngóc lên còn bán buôn làm sao được" Thôi thì sẵn trớn tao dặn mày cho dễ nhớ, kẻo sau này lỡ vụng rồi quên, thì hậu quả mai sau khó lòng đoán trước được. Mày phải nhớ ra chợ đừng bao giờ đi sớm. Đợi xế tà tà hãy xách gói lạng dzô, thì khỏi phải rác tai nghe tiếng này tiếng nọ. Mà giả như lỡ miệng trả thành cao giá. Cũng bấm bụng mĩm cười mà dứt đẹp nó ngay. Chớ đừng tiếc chút kim ngân mà động đến vong linh... bà cố nội. Chẳng vậy mà cha ông mình ngày xưa đã nói: Có thờ mới có thiêng. Có kiêng mới có lành. Có nghĩ đến người thì người mới nghĩ đến ta. Có nghĩ đến cõi âm thì phía bên kia mới trợ giúp mình hưng thịnh. Chớ cứ ỷ y vào sức lực mày đang có, mà không để ý... Cậu Bà đang lủ khủ gần bên, thì... hú một cái thôi ắt mày vong mạng...
- Cái đó kêu bằng đốt... phong long. Mày đã hiểu chưa" Tỉ như sáng sớm có người tới vọc. Nắn cái này nót nhẹ cái kia, rồi bỏ đi luôn không hề ngoảnh lại, thì người ta đốt lên cho tan tành cái vía, cùng nhảy đại vài đường đặng có gì... đè bẹp chết luôn. Chớ để nó ngóc lên còn bán buôn làm sao được" Thôi thì sẵn trớn tao dặn mày cho dễ nhớ, kẻo sau này lỡ vụng rồi quên, thì hậu quả mai sau khó lòng đoán trước được. Mày phải nhớ ra chợ đừng bao giờ đi sớm. Đợi xế tà tà hãy xách gói lạng dzô, thì khỏi phải rác tai nghe tiếng này tiếng nọ. Mà giả như lỡ miệng trả thành cao giá. Cũng bấm bụng mĩm cười mà dứt đẹp nó ngay. Chớ đừng tiếc chút kim ngân mà động đến vong linh... bà cố nội. Chẳng vậy mà cha ông mình ngày xưa đã nói: Có thờ mới có thiêng. Có kiêng mới có lành. Có nghĩ đến người thì người mới nghĩ đến ta. Có nghĩ đến cõi âm thì phía bên kia mới trợ giúp mình hưng thịnh. Chớ cứ ỷ y vào sức lực mày đang có, mà không để ý... Cậu Bà đang lủ khủ gần bên, thì... hú một cái thôi ắt mày vong mạng...
Rồi lời dạy dỗ ấy lại càng thêm chắc chắn, khi mấy cái rằm thấy dì trịnh trọng chuyện đón đưa. Chuyện cúng kiến ra sao cho mát trời ông Địa. Chuyện bánh trái làm sao cho tươm tất - đặng ấm lòng ấm dạ đám người thân - đã lặng lẽ buông tay xuôi về miền đất lạnh. Chí đến một hôm trong nhà đi vắng, dì mới ngồi gần thủ thỉ chuyện ước mong:
- Con trai lớn lên thì phải có vợ. Con gái phải có chồng. Điều luật xưa nay ngàn năm vẫn thế. Có điều mày dính chấu dzô rồi còn có thể dứt ra, hoặc vợ nhỏ vợ hai cái gì cũng đặng. Phần nữ nhi mười hai bến nước. Ru rú ở nhà thì làm gì biết được bến nào đục bến nào trong, nên tao hối lộ... cõi âm là điều dễ hiểu. Chứ nhìn ở ngoài làm sao tao biết - cái nào đồ thật cái nào chơi - rồi lỡ ra tao rút chân làm sao kịp! Đã vậy ngoại bây còn dặn dò hết nước: Phận đàn bà phải nhẫn nhục đó nghe! Chứ đừng tiếng nhẹ tiếng to mà đớn đau người dưỡng dục. Mà giả như thằng chồng bây hoang đàng hết ý, thì cũng có ngày dzìa lại với vợ con. Chứ không thể bay luôn mà quên nguồn quên cội. Nói thiệt với mày làm thân con gái. Chỉ mong gặp tấm chồng để nương tựa gió mưa. Để hủ hỉ bên nhau lúc da mồi tóc bạc. Chớ ở với nhau chưa được vài năm mươi tháng, rồi mỗi đứa mỗi đường, thì... tội dì lắm đó mày ơi!
Chừng ít lâu sau dì rộn ràng lên xe hoa về nơi khác, mà lúc ra khỏi nhà cứ... tít mắt cười toe, khiến bà ngoại la um mà không sao dì tốp được. Đợi ít hôm dì về thăm ba má. Mõ vội vàng gạn hỏi rõ đầu đuôi, mới hiểu ra nhân tình. Cớ sự:
- Trong đời của một người. Có những chuyện sống để dạ chết mang theo. Chớ không thể phơi bày tùm lum ra được, thành thử mày nghe qua rồi để đó, đặng lỡ mai này có giúp được gì chăng" Chớ đợi... chết mang theo tao thấy cũng hoài cũng uổng. Chẳng là ông ngoại bây tin số trời ghê lắm, nên đụng chuyện gì cũng phải bói phải xâm. Phải thỉnh ý cõi trên đường hoàng trước đã. Tao biết thế nên ngày đêm suy tính, bởi ông ngoại mày chỉ nhắm tuổi hạp với nhau. Chứ tuyệt nhiên chẳng để ý chi đến tính tình khắc hợp, mà tao với dượng mày thuộc loại... Dần Thân Tị Hợi tứ hành xung, nên phải đút lót Cô Ba... xìa cho một quẻ.
Thế là ngoại dzô xê không một lời... trăn trối, bởi số phần đã dzậy còn khăn khó nữa mà chi! Còn đòi hỏi búa xua mần chi cho mệt - bởi nợ duyên đã se từ muôn kiếp trước - thì phận mỏng như mình chỉ biết gật đầu. Vâng dạ, tuân theo. Chớ lạng quạng ở cõi ni coi chừng ôm búa tạ. Rồi mai đây... khổ đau về thăm chín suối, mới hổng biết nói gì với nợ nần gieo ở cõi dương gian, thì kiếp sau khó bề đầu thai đặng. Chuyện của tao trần ai thế đó. Mày nghe rồi ráng nhớ học theo. Chớ đừng có... hê lên mà tan hoang tình máu mủ.
Phần tao, bước chân ra xe mà lòng mừng khôn xiết. Chỉ vì cái gì giả thì sợ... hở cái lưng. Sợ chén rượu sương sương rồi trào tuôn tất cả, thì lúc í tiêu tùng chữ Hiếu - mà... cái ông chồng cũng bay mẹ nó luôn - thì biết đến bao lâu mới qua mình rước lại" Thành thử tao tươi lên chỉ vì lẽ đó. Chứ bỏ mẹ theo chàng cũng ray rứt hết một... giây. Cũng thấy dạ xốn xang chớ dzui cười làm sao đặng. Có điều mẹ cha thì còn nguyên ở đó. Còn chồng mới khó tìm. Phải dzậy hông bây"
Chừng một hôm ngoại đến nhà chơi, mang theo đống tương chao cùng tàu hủ, rồi ơi ới đám nhi đồng đang ngồi quanh ở đó, mới dặn dò, nhắc nhở đặng thế ni:
- Mặc dầu tụi bây đang còn sức lớn, nhưng phải tập tành ăn lạt với người ta, để ở mai sau có công đức mà hưởng phước, mà phẻ mạnh dài dài cho rạng mày rỡ mặt cái... nhà ta. Chớ không thể thịt cá quanh năm mà coi được. Lại nữa, bây ăn lạt vào ngày rằm như thế, hẳn tổ tộc bao đời cũng hưởng hết đó à nghe, thì chữ Hiếu của bây mới sáng bừng lên đặng. Mà giả như bây thấy ở đây loành quanh khó sống, thì phải dốc lòng ăn lạt nhiều hơn, để... phía bên kia phát tâm mà lo liệu. Cho bây rót một cái là đến bờ đến bến. Là thay đổi thần kỳ như chuyện cổ tích tự ngàn xưa, rồi biết đâu trở thành ông này ông nọ. Chớ bây cứ ngã mặn tràn ra như thế. Chẳng những hổng được gì mà còn di hại đến đời sau, bởi có tích đức đâu mà mong này mong nọ" Rồi lỡ con bây ngàn năm cúi xuống - nhổ mạ, gieo trồng cho đất của... người ta - thì bây hổng thấy vui mà tao cũng buồn rầu trong dạ...
Mà hông biết có phải vì dăm miếng tàu hủ hay không nữa, mà chuyến... hải hành trôi thật bình yên. Mới chập choạng ra khơi đã ào dzô dàn khoan cái rẹt, thành thử chỉ đôi ngày là Bi-đông trông thấy. Là tươi thắm đời mình mát tận cả đời sau, khiến lòng trí bay bay khó lòng mà nắm được. Rồi sẵn đang phê bèn cầu xin van vái: Cậu đã thương tình cho chạy đến đây, thì sao không tới luôn cho trăm đường trót lọt" Chừng qua xứ khác sẽ đền ơn mưa móc. Sẽ lễ lạc linh đình cho Cậu hưởng... thấy bà luôn, thì chẳng những cậu vui vui mà thế nhân cũng mừng sôi trong dạ, rồi khoảng đâu vài hôm đôi tháng, bay thẳng một lèo qua xứ Úc định cư. Lại may mắn ở chung với anh hùng hào kiệt, và trong buổi đầu tiên tương kiến, mới được đấng râu mày khai mở trí khôn:
- Cha ông mình ngày xưa có nói: Nhập gia tùy tục, nhập giang tùy khúc. Nhập... ở nhà này thì tùy thuộc vào tao. Chớ không thể tự tác tự tung mà coi được, nên mọi tiêu xài phải dày công suy tính. Phải đếm lọ dưa hành đặng tích lũy một ngày mai. Phải giữ đồng bạc trong tay cho ấm lòng ấm cật. Chớ thời buổi người khôn của khó - mà không biết xài của người - thì chẳng nên sống làm chi, bởi hạnh phúc ở tha nhân chớ còn tìm nơi đâu nữa. Đã vậy vợ con tao đang còn bên ấy, thì chuyện gởi quà là điều phải tính phải lo, thành thử chuyện uống ăn chỉ qua quít sơ sơ là xong bữa, nên tao tính mình ăn chay hai mươi ngày trong tháng. Còn tám buổi cuối tuần chạy đi kiếm pạc-ti. Vừa lắm... ca-lo-ri. Vừa khỏi lo tiền tan, sứt mẻ. Đã vậy rượu bia nằm lềnh khênh ra đó. Cứ nhậu đã đời chớ có hao tài tốn của chi, bởi ở xứ ni miếng ăn có gì đâu là lạ. Rỉ rả như thế mà gom cũng nhiều cũng khá. Cũng ngon lành chẳng kém thiên hạ chung quanh. Cũng hải sản búa sua mà chẳng tốn hao gì ráo trọi.
Đó là chưa nói thiên hạ tỏ lòng kính mến, khi ở đất này mà hướng lòng về cõi chân như. Về nơi chốn Bụt Tiên an nhàn thoát tục, và như thế lê dân càng mời... hăng hơn nữa, thì bếp núc làm gì cho nặng nợ cái biu" Cho hao hớt đi chút hoạch tài vừa kiếm được" Mà giả như kiếp này là phù du hư mất - thì phải chụp cho nhiều kẻo uổng phí đi - bởi hạnh phúc chóng qua, mà niềm vui cũng khó quay về trở lại, thành thử có động thớt động dao là tao tìm, chui đến. Đưa đẩy vài lời cho mát lòng mát dạ của người ta, rồi sau đó... hưởng phước tối đa chứ có đâu mà ngần với ngại. Chẳng vậy từ ngàn xưa người ta đã nói: Đời sẽ ngon lành nếu không có thành kiến chạy dzô. Cuộc sống sẽ dzui hơn nếu thế nhân dâng tặng... miếng ăn cho người khác!
Rồi một hôm có dịp mừng tân gia người bạn, Mõ mới nghe thiên hạ bàn luận chuyện tu tâm. Chuyện tính toán ra sao cho ngày sau nở rộ. Chuyện phước đức hiện tiền đang thu góp, mà giật mình muốn thót ruột thót gan:
- Tụi mày biết không! Tao có cái... tắc-cờ oay gần ga xe lửa, nên khách khứa ì xèo sống đặng lắm à nha, thành thử có ít năm đã chơi hai cái nhà đang để đó, mà trong đám bạn bè có ai bảnh bằng tao, khiến giòng họ phục lăn nên tao thấy mình ngon lành quá cản. Tao biết chắc cõi âm thương tình nhớ đến, mới trơn tuột như dầu sắp đổ vào... chiên, thành thử chuyện bán buôn mới xuôi chèo như dzậy. Nói thiệt ra tao ráng tu mình ghê lắm, nên mỗi ngày cúng ông Địa quá chời luôn, chứ tự hậu đến nay chưa bao giờ dám bỏ. Đặc biệt mồng một và cái rằm mỗi tháng, thì bao giờ cũng... nặng lễ mới dễ kêu, bởi có Thánh có Tiên cũng khoái nhìn cho xôm tụ, nên siêu thị... seo là tao nhào dzô rinh bánh, rồi chất ê hề thì cõi nào mà hổng ghé một tay, khiến chuyện tiến thân cứ bốc cao như chú diều gặp luồng gió mạnh. Mà nói hổng phải chớ lễ lạc sơ sài thần linh nào đâu khoan khoái" Bởi giúp mấy thằng nghèo thì biết chừng nào mới thu hồi vốn liếng lại đây" Mới khỏi mất công bởi... khố rách đầy trong thiên hạ. Chi bằng độ đứa đang có tiền có tiếng. Nó được chút gà mình cũng được tí cơm. Nó ngủ no say mình cũng ro ro kéo bè, kéo gỗ...
Đã vậy sốp của tao dán nhiều ghê lắm. Chỉ vì thịt mỡ dưa hành tung toé khắp mọi nơi, khiến lòng trí lo lo... cao-sồ nó lụm. Tao bèn nói người làm xịt giùm tao ít phát. Cho nó tiêu tùng cả giòng tộc nó luôn. Chứ tuyệt nhiên tao chẳng chạm gì hết cả. Nói hổng phải chớ mình... sát sinh làm sao khấm khá" Làm gì có ngày nở mày nở... túi với người ta" Làm chi áo mão xênh xang về quê ngó lại, rồi bỏ... ít đô mua tình mua tiếng. Mua sự cúi luồn, nịnh nọt của người ta, thì cuộc sống lưu vong mới đượm mang nhiều ý nghĩa.
Tính như thế nên chuyện sát sinh mình giao cho nó. Vừa khoẻ cái người, vừa khỏi sợ cao-sồ phạt nó với trách kia, thì hậu vận mai sau mới có ngày khá được. Chứ cứ một hai nhào dzô rinh hết, thì tội lỗi ngập đầu mới thấy mẹ thấy cha! Mới thấy chữ Hiếu kia có gì không tròn vẹn. Mà giả như lỡ làm ngay như thế, thì cũng chẳng nhằm gì với... dân chịu dân chơi. Dám tới mức ăn thua trên đường đời đơn độc. Nói thiệt ra tao chỉ lo một điều duy nhất: Là ở kiếp mai này. Hổng biết có còn... buôn bán được hay chăng"
Mõ nghe mà lùng bùng trong dạ, khi được tận tại dzô những lời tâm huyết - của người chuyên làm lành tránh chuyện sát sinh - mà đổ vấy cho tha nhân thế này thế nọ, thì hổng biết Bụt Thần ra sao nữa, khi cõi ta bà lắm chuyện mánh mung. Chuyện tính toán ra răng để đè đầu đè cổ thiên hạ. Chuyện làm lành mà đạp người ta vào nơi khốn khó, thì hổng biết mai này có hưởng được chút phúc phước nào không" Hay lại trớt hướt trớt he như cành khô củi mục, thì... thiệt là hết biết!
Mõ Sàigòn
Gửi ý kiến của bạn
