WASHINGTON (IHT) - Thương ước Mỹ-Việt thập phần nguy ngập, không riêng tại Hà Nội mà còn tại Washington. Tình hình bản thương ước Việt-Mỹ bị ngâm tôm chỉ làm tăng sức mạnh thêm cho phe bảo thủ trong đảng CSVN. Đó là nhận xét của báo International Herald Tribune hôm 10/4.
Bản thương ước, được ký hồi năm ngoái và lúc đó dự kiến sẽ được phê chuẩn bởi Quốc Hội Mỹ mùa xuân này, đã bị trì hoãn khi vị tân đại diện mậu dịch Hoa Kỳ, Robert Zoellick, đòi hỏi gói chung bản thương ước này với các bản thương ước khác, trong đó gồm cả bản thương ước tự do mậu dịch do Mỹ ký với Jordan, trong một gói dự luật lớn hơn. Nhưng rồi cũng chính sách mậu dịch của chính phủ Bush còn bị chống đối bởi nhiều vị dân cử, những người muốn gài thêm các vấn đề quyền lao động và bảo vệ môi sinh vô trong bất kỳ thương ước nào của Mỹ.
Các nhà ngoại giao và phân tích gia Hoa Kỳ tại Á Châu lo ngại rằng bên cạnh tình hình đang căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Việt, những giằng co tại Hoa Kỳ về bản thương ước có thể tạo sức mạnh cho phe bảo thủ trong chế độ Hà Nội. Ngay cả những thay đổi nhỏ nhặt nào trong cách dùng chữ cũng sẽ đòi hỏi phải mở lại các cuộc thương thuyết.
Jean-Pierre Verbiest, một giám đốc Ngân Hàng Phát Triển Á Châu người mới đây vẫn còn đại diện cho cơ quan này ở Hà Nội, nhận xét, “Chưa bao giờ có sự đồng thuận bên phía CSVN về bản thương ước. Sự bất ổn [Tây Nguyên] và trì hoãn [ở Washington] sẽ tăng thêm ảnh hưởng cho đám bảo thủ trong đảng CSVN.”
Sự trì hoãn “sẽ gây tổn thương cho cả quyền lợi kinh tế của chúng ta và quan hệ chính trị của chúng ta,” theo Thượng Nghị Sĩ Max Baucus đã viết trong 1 lá thư gửi TT Bush mới đây.
Đã có những dấu hiệu cho thấy phía VN có thể đang tính xét lại quyết định đơn phương cấp quy chế tối huệ quốc cho Hoa Kỳ, điều cho các hãng Mỹ đưa hàng vào VN với thuế quan thấp. Ngay cả trước khi ký thương ước hồi năm ngoái, CSVN đã cấp Hoa Kỳ quy chế tối huệ quốc như 1 cử chỉ thiện chí.
Một chuyên gia thương mại giấu tên tại Hà Nội nói với ký giả Thomas Crampon của IHT, Nếu không có bản lộ trình từ phía Mỹ về những gì Mỹ muốn làm, thì tôi không ngạc nhiên nếu CSVN thu hồi lệnh cấp tối huệ quốc cho Mỹ. Điều này ảnh hưởng tới bất kỳ hãng Mỹ nào đang nhập hàng vào VN.”
Chủ Tịch Phòng Thương Mại Hoa Kỳ tại VN, Thomas Siebert, đã gửi 1 lá thư lên TT Bush tuần trước, mạnh mẽ thúc giục rằng phải đưa bản thương ước Mỹ-Việt tức khắc qua Quốc Hội.
Send comment
