Hôm nay,  

Thảo Luận về Tuồng Kim Vân Kiều Tại Viện Việt Học, Quận Cam

26/10/202122:28:00(Xem: 5311)

 

 
blank

Từ phải, GS Nguyễn Văn Sâm, và MC Kim Ngân (Giám đốc Viện Việt Học)

 

WESTMINSTER (VB/PTH) --- Hy hữu. Hôm Thứ Bảy 23/10/2021, ngày đầu tiên Viện Việt Học mở cửa lại sau một năm rưỡi đại dịch, cũng là một buổi thảo luận sôi nổi về “Tuồng Kim Vân Kiều” – tác phẩm mới ấn hành của Giáo sư Nguyễn Văn Sâm. Tác phẩm mới phát hành có tên chính thức là: “Tuồng Kim Vân Kiều: Truyện Kiều ở Nam Kỳ Lục Tỉnh – Toàn bộ ba hồi với chữ Nôm” do Nguyễn Văn Sâm phiên âm và giới thiệu, Nguyễn Hiền Tâm bổ chính.
 

Mở đầu, người MC là bà Kim Ngân, Giám Đốc Viện Việt Học, cho biết rằng hôm Thứ Bảy 23/10/2021 cũng là buổi giới thiệu sách đầu tiên kể từ đại dịch. Sau một thời gian dài văn phòng Viện Việt Học đóng cửa vì lệnh giãn cách, bà cho biết một số viên chức trong Viện Việt Học vẫn làm việc hàng ngày và liên lạc thường xuyên cho các dự án của Viện.
 

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm nói rằng ông hân hạnh khi thấy bất ngờ có đông người tới tham dự, trong đó đa số là bạn văn và bạn ngoài đời, như thế cũng cho biết vẫn còn nhiều người quan tâm về Việt học. GS Sâm nói rằng “Tuồng Kim Vân Kiều” là một phó phẩm từ Truyện Kiều của Nguyễn Du, nhưng không có nghĩa phó phẩm là những gì hoàn toàn dựa vào bản chính, vì có khi tự phó phẩm lại có một đời sống riêng, và có khi xuất sắc hơn bản chính, như trường hợp bản chính “Kim Vân Kiều Truyện” của Thanh Tâm Tài Nhân thời nhà Minh, Trung Quốc, thua xa khi so với phó phẩm Truyện Kiều do Nguyễn Du mô phỏng, viết lại, sáng tác thành thể thơ độc đáo của Việt Nam.

 
blank

Bìa tác phẩm “Tuồng Kim Vân Kiều”
 

GS Nguyễn Văn Sâm dẫn ra một thí dụ, như phở có nguồn gốc từ Hà Nội, khi vào Nam có phở Sài Gòn đã thấy khác rồi, ra hải ngoại lại có phó phẩm là phở vùng Quận Cam hay phở khu vực Bolsa, thì phở trong VN khôngt hể nào so sánh nổi. Và cũng nhờ món phở vùng Quận Cam mà quốc tế mới biết tới món ăn này.
 

GS Nguyễn Văn Sâm cho biết tác phẩm “Tuồng Kim Vân Kiều” khi phiên âm là dựa vào bản chép tay của ông Cao Đảnh Hưng (1924-1999) chép lại năm 1942 từ một bản khác trước đó. Nghĩa là, đây là độc bản. GS Sâm nói rằng một ông Tiến sĩ, Trưởng Ban Hán Nôm Đại Học An Giang, đã chụp lại và gửi tới GS Nguyễn Văn Sâm để tác phẩm được phiên âm, chú giải, và phát hành. GS Nguyễn Văn Sâm nói rằng ông làm công việc cực nhọc và hứng thú này nhằm in để lưu thế, hoàn toàn không có ý thương mãi.
 

Nhà thơ Đặng Phú Phong hỏi về tác giả “Tuồng Kim Vân Kiều” là ai. GS Nguyễn Văn Sâm trả lời rằng không biết, vì chỉ biết là cụ Cảo Đảnh Hưng chép tay năm 1942 từ một bản trước đó, không thấy ghi tác giả, nhưng có thể suy đoán rằng tác phẩm “Tuồng Kim Vân Kiều” là của chung, của thời đại, cũng như Bích Câu Kỳ Ngộ, và vì là tuồng, tức là có đời sống  trên sân khấu để làm vui cho những di dân khai phá phương Nam, cho nên có thể có tác giả tập thể trong thời gian dài.
 

Nhà báo Hoa Thế Nhân nói rằng 95% tác phẩm Việt Nam là mô phỏng theo văn học Trung Quốc. GS Nguyễn Văn Sâm nói rằng Truyện Kiều của Nguyễn Du đã có đời sống riêng, có giá trị văn học cao hơn bản gốc của Thanh Tâm Tài Nhân, và Nguyễn Du ngay từ khi mới sáng tác lại, cho nhiều chuyển biến khác.

 blank

Anh Minh Phương (đứng, trái) và MC Kim Ngân (đứng, phải)

 

Nhà báo Văn Lan hỏi rằng Tuồng Kim Vân Kiều đã từng diễn trên sân khấu nào chưa. GS Nguyễn Văn Sâm nói là không thấy tài liệu nào ghi là tuồng này từng được diễn, vì các cụ ngày xưa không bận tâm ghi rằng tuồng này đã diễn ở đâu và mấy lần, chỉ biết rằng tuồng Hoàng Tử Cảnh Đi Tây là có diễn ở sân khấu vì sách có ghi là có lên sân khấu, nhưng nếu Tuồng Kim Vân Kiều đã có lên sân khấu thì bây giờ không thấy tài liệu nào xác minh.
 

Giáo sư Đào Trung Đạo nêu ý kiến rằng đồng ý với GS Nguyễn Văn Sâm, vì càng ngày càng thấy tác giả không quan trọng, vì điều quan trọng không phải là ai viết nhưng là cái gì được viết, được chép vào văn bản; do vậy, hành vi viết mới là văn chương, chứ không phải tác giả.
 

Nhà thơ Đặng Phú Phong nói, tác phẩm nhìn từ nhiều phía mới có giá trị.
 

Nhà báo Phan Tấn Hải góp ý rằng đối với nghệ thuật sân khấu, tác giả nhiều khi bị bỏ quên, thí dụ như khi chúng ta vào YouTube, tìm xem chèo cổ “Thị Mầu Lên Chùa” thì có rất nhiều phó bản tùy nghệ sĩ, tùy thời đại.

 
blank

Nhà văn Ngự Thuyết (trái) và GS Nguyễn Văn Sâm
 

GS Nguyễn Văn Sâm nói rằng nghệ thuật sân khấu như tuồng phần lớn là nhu cầu giải trí, thời đó (thời xuất hiện Tuồng Kim Vân Kiều) lại không có vọng cổ, không có Internet, nhưng giới lưu dân ưa thích tuồng vì lời dễ hiểu, trong khi lời viết theo thể thơ lại khó hiểu đối với lưu dân; nếu biết thêm về tác giả thì hay hơn, nhưng không biết thì coi như con mồ côi.
 

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm cũng nói Giáo sư cảm ơn anh Minh Phương đã giúp ấn hành tác phẩm  “Tuồng Kim Vân Kiều,” cũng như Giáo sư gửi lời cảm ơn nhiều góp sức từ nhiều người khác, như vị Tiến sĩ Hán Nôm ở Đại Học An Giang, như bạn trẻ Nguyễn Thụy Đan, một dự tuyển Tiến sĩ tại Hoa Kỳ, và đặc biệt là “người phụ nữ đã giúp tôi hầu hết mọi chuyện đời thường” (ám chỉ nhà văn Ngọc Ánh, tức là phu nhân của GS Nguyễn Văn Sâm).
 

Nhà văn Ngự Thuyết góp ý, rằng Nguyễn Du viết Truyện Kiều là sáng tạo, không mô phỏng, chính Nguyễn Du đặt tên tác phẩm mới là Đoạn Trường Tân Thanh, rồi các học giả đời sau gọi tắt là Truyện Kiều cho gọn, trong khi Thanh Tâm Tài Nhân viết theo kiểu có chương hồi, thì Nguyễn Du làm thơ một mạch, không chương hồi, và sáng tác thành văn bản mới, rất mới…
 

Nhà báo Phan Tấn Hải góp ý rằng, Tuồng Kim Vân Kiều mà GS Nguyễn Văn Sâm phiên âm thì cũng giống như làm phim Hollywood lấy tiểu thuyết rồi chuyển thành phim, không thể nói phim hay hơn tiểu thuyết hay ngược lại, vi còn tùy và cũng vì khác thể loại, như cam với táo.
 

MC Kim Ngân góp ý, nói rằng phải chi có nhiều cuộc thảo luận về Truyện Kiều, vì có nhiều bạn trẻ thắc mắc và quan tâm về Truyện Kiều với Nguyễn Du, thậm chí có một em nói rằng có cách nào để em đó chụp hình đẹp như cô Kiều.
 

GS Nguyễn Văn Sâm nói rằng trong khi phiên âm Tuồng Kim Vân Kiều, Giáo sư đã ghi thêm vài trăm chữ Nôm, như thế sẽ giúp cho những người làm tự điển đời sau đỡ mất công, phiên âm không khó nhưng chú giải mới khó, viết thành chữ Nôm mới khó.
 

Anh Minh Phương nói rằng anh sẽ giúp Viện Việt Học làm Tự Điển Chữ Nôm. Nhà báo Phan Tấn Hải nói rằng in sách giấy thì tốn tiền, lại khó phổ biến, nên đưa lên mạng thành Tự Điển Chữ Nôm online thì người Việt khắp thế giới tiếp cận được, có lợi vô củng.

 blank

Toàn cảnh hội trường
 

Nhà báo Văn Lan nói rằng Giáo sư Nguyễn Văn Sâm có muốn dựng thành tuồng trên sân khấu hay không, vì Viện Việt Học và thân hữu hẳn là có nhiều nghệ sĩ sẵn sàng đóng vai trên sân khấu tuồng.

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm nói là không có thì giờ, vì giáo sư đang phiên âm nhiều tuồng khác cần phổ biến, như Tuổng Nhị Độ Mai…

Tham dự buổi giới thiệu sách và thảo luận có nhiều người trong giới trí thức và văn nghệ sĩ, như GS Phạm Lệ Hương, GS Đào Trung Đạo, GS Cao Minh Châu (Giải Khuyến Học), Ngự Thuyết, Thành Tôn, Phạm Phú Minh, Phan Thanh Tâm, Phạm Gia Cổn, Trịnh Y Thư, Cung Tích Biền, Nguyễn Thanh Huy, Thân Trọng Mẫn, ca sĩ Thu Vàng, vân vân.
 

Cũng nên thêm rằng, trong Thư Mời của Viện Việt Học, có kèm lời GS Nguyễn Văn Sâm nói về tuồng:

“Tuồng vốn là biến thể của truyện thơ, biến thể để phù hợp với trình độ thưởng thức của người bình dân vào thời tác phẩm xuất hiện. Người dân thế kỷ 19 trong Nam không thể nào hiểu hết cái hay của truyện Kiều, do văn chương quá uyên bác của nguyên tác và nhứt là không thể trình diễn được -- Tuồng hát bội lúc đó là bộ môn văn nghệ nổi bật nhứt do hoàn cảnh sanh hoạt của dân chúng --  Ở Miền Bắc cũng có hai tuồng Kiều, nhưng mang sắc thái của miền ngoài. Bản chúng ta có đây chứa đựng một kho tàng về từ ngữ, về cách nói chuyện đặc trưng Nam Bộ vô cùng quý báu khó lòng tìm thấy ở các tác phẩm thuộc thể loại khác. Đọc thầm hay ê a đồng thời nhớ lại những câu tương ứng trong Đoạn Trường Tân Thanh tôi nghĩ là một hạnh phúc tuyệt diệu của người thích văn nghệ...”

blank

Từ phải: GS Nguyễn Văn Sâm, nhà thơ Đặng Phú Phong, nhà văn Ngự Thuyết, GS Đào Trung Đạo

.

Sau đây là trích tiểu sử GS Nguyễn Văn Sâm từ trang nhà Viện Việt Học: Sanh tại Sài gòn, 1940. Từng dạy ở trường Nguyễn Đình Chiểu, Mỹ Tho, Pétrus Ký, Đại Học Văn Khoa (Sài gòn) và các trường Đại Học Vạn Hạnh, Cao Đài, Hoà Hảo, Cần Thơ.

Sang Mỹ từ năm 1979, vẫn sống bằng nghề dạy học. Viết cho Văn, Văn Học và các tạp chí Việt ngữ của người Việt.

Trước 1975 chuyên viết về biên khảo văn học. Đã in: Văn Học Nam Hà (1971, 1973), Văn Chương Tranh Đấu Miền Nam (1969), Văn Chương Nam Bộ và Cuộc Kháng Pháp (1972).

Qua Mỹ viết truyện ngắn vì những thôi thúc phải nói lên sự suy nghĩ của mình về quê hương và thân phận người Việt, ngay trên quê hương, hay lạc loài tha hương.

Đã in ở Mỹ: Câu Hò Vân Tiên (1985), Ngày Tháng Bồng Bềnh (1987), Khói Sóng Trên Sông (2000).

Gần đây, trở về gia tài cổ của dân tộc bằng cách phiên âm các tuồng hát bội, truyện thơ viết bằng chữ Nôm chưa từng được phiên âm mà nguyên bản hiện còn đang nằm trong các thư viện lớn ở Âu Châu: Tam Quốc Diễn Nghĩa, Lôi Phong Tháp, Sơn Hậu Diễn Truyện, Trương Ngáo v.v...

Thành viên Ban Biên Tập Tự Điển Chữ Nôm Trích Dẫn. Trưởng ban Văn chương, Viện Việt-Học. Hiện cư ngụ tại California, Hoa Kỳ.

 
blank

Hai vị giáo sư Viện Việt Học, từ phải: GS Phạm Lệ Hương, GS Nguyễn Văn Sâm
 

Tuồng Kim Vân Kiều in trên khổ lớn, dày 496 trang. Độc giả quan tâm có thể liên lạc tới GS Nguyễn Văn Sâm, theo thông tin ở trang 491:

[email protected] 

Telephone: (714) 332-9086.
 

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước130131132133134135136Trang sauTrang cuối

Không bàn đến các lực lượng Nga thậm chí còn không kiểm soát hoàn toàn các vùng lãnh thổ mà Putin cho treo cờ Nga. Không bàn đến “các cuộc trưng cầu dân ý” dàn dựng trắng trợn của Nga – người ta phải bỏ phiếu trước họng súng. Không bàn đến sự thật rằng, số người trốn chạy khỏi Nga hiện nay còn nhiều hơn con số 300,000 quân lính bổ sung được “huy động một phần” để hỗ trợ cho nỗ lực chiến tranh của Putin. Và cũng không cần phải nói, các lực lượng Nga đang rút lui ở nhiều vùng lãnh thổ họ mới giành được, như thành phố Lyman vừa được Ukraine giải phóng chưa đầy 24 giờ sau tuyên bố sáp nhập

Mặc dù trên thực tế chưa hẳn được như vậy, văn hoá chúng ta nhấn mạnh vào sự đoàn kết nội bộ, đồng thời cổ xuý sự đề kháng đối với các yếu tố bên ngoài. "Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại thành hòn núi cao". Câu chuyện ngụ ngôn đứa trẻ nào cũng phải học là bài học bó đũa, nếu là một bó thì không ai bẻ gãy nổi, nếu chia ra từng chiếc sẽ bị bẻ gẫy dễ dàng. Chúng ta sợ “chia rẽ là chết", đến nỗi có lúc chúng "bị" đoàn kết, thống nhất đến cùng, dù là trong cái chết.

Tác giả người Pháp Annie Ernaux, 82 tuổi, đã thắng giải Nobel Văn học năm 2022, theo Viện Hàn lâm Thụy Điển công bố hôm thứ Năm. Viện này ghi nhận Ernaux đã giành được giải thưởng cho "lòng dũng cảm và sự nhạy bén mà bà đã khám phá ra gốc rễ, sự lạc lõng, những hạn chế tập thể của trí nhớ cá nhân" và lưu ý rằng tác giả sẽ được trao giải thưởng vào ngày 10 tháng 12/2022 tại Stockholm.

Giải Nobel hóa học năm 2022 được trao cho Morten Meldal (Đan Mạch), Barry Sharpless (Hoa Kỳ) và Carolyn R. Bertozzi (Hoa Kỳ) vì đã tìm ra cách "gắn các phân tử lại với nhau".

Giải Nobel vật lý năm nay đã được trao cho 3 nhà khoa học --- Alain Aspect của Pháp, John F. Clauser của Mỹ và Anton Zeilinger của Áo --- cho công trình nghiên cứu về khoa học thông tin lượng tử (quantum information science) của họ.

Giải Nobel về sinh-vật-lý học (physiology) hay y học năm nay đã được trao cho nhà khoa học Thụy Điển Svante Paabo vì những khám phá của ông về sự tiến hóa của loài người. Thomas Perlmann, thư ký của Ủy ban Nobel, đã công bố người chiến thắng hôm thứ Hai tại Viện Karolinska ở thủ đô Stockholm của Thụy Điển.

Tết Âm lịch trở thành một ngày nghỉ lễ chính thức của tiểu bang California: Thống đốc Gavin Newsom đã ký dự luật chính thức công nhận Tết Nguyên đán là một ngày lễ của tiểu bang. Dự luật Hợp đồng (AB) 2596, do Dân biểu tiểu bang Evan Low (Dân Chủ-Campbell) soạn thảo, nằm trong số các dự luật mà Newsom đã thông qua trước thời hạn nửa đêm thứ Sáu.

✱ Axios: Sau tranh cãi với NARA về hồ sơ mật, nay lại đôi co với Thẩm phán đặc biệt do chính phía ông Trump đề cử… ✱ ABC News: NARA cho biết trong số 15 hộp hồ sơ được lấy lại 1.2022 chứa các vật phẩm được đánh dấu an ninh quốc gia được phân loại. ✱ NARA: NARA nhận được hồ sơ bao gồm giấy tờ đã bị cựu Tổng thống Trump xé bỏ - NARA tiếp tục theo đuổi việc đòi lại hồ sơ không được chuyển giao và để bảo quản một cách chính thức. ✱ Lawfare: Nhân viên trong Tòa Bạch Ốc thường phát hiện thấy những miếng giấy in làm tắc nghẽn bồn cầu- và tin rằng tổng thống đã ném những mảnh giấy đã bị xé vào bồn cầu. ✱ ABC News 5.2022: Triệu tập đại bồi thẩm đoàn để mở cuộc điều tra liên quan đến việc cựu TT Donald Trump bị cáo buộc xử lý sai các tài liệu mật, ✱ Yahoo/Fox TV/Shawn: Cựu Tổng thống Trump liệu đã bán hoặc chia sẻ tài liệu được phân loại cao cho người Nga hay cho người Ả Rập Xê Út hay những người khác không? ✱ TT Trump (2018) ký ban hành FISA Admend.Act 20.

Giám đốc điều hành Tesla Inc. Elon Musk đã trình bày mô hình mẫu của robot Optimus tại AI Day (Ngày AI: Ngày Thông Minh Nhân Tạo) của công ty. Khi được đưa vào sản xuất, robot sẽ có thể vận hành các công cụ và "hữu ích", theo lời Musk nói và nói thêm rằng điều "cực kỳ quan trọng" là nó có thể được sản xuất với khối lượng lớn, chi phí thấp và độ tin cậy cao.

Tiểu bang quan trọng nhất của những tiểu bang Miền Nam (The South) là tiểu bang Florida....
Trang đầuTrang trước130131132133134135136Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.