Hôm nay,  

Thảo Luận về Tuồng Kim Vân Kiều Tại Viện Việt Học, Quận Cam

26/10/202122:28:00(Xem: 5013)

 

 
blank

Từ phải, GS Nguyễn Văn Sâm, và MC Kim Ngân (Giám đốc Viện Việt Học)

 

WESTMINSTER (VB/PTH) --- Hy hữu. Hôm Thứ Bảy 23/10/2021, ngày đầu tiên Viện Việt Học mở cửa lại sau một năm rưỡi đại dịch, cũng là một buổi thảo luận sôi nổi về “Tuồng Kim Vân Kiều” – tác phẩm mới ấn hành của Giáo sư Nguyễn Văn Sâm. Tác phẩm mới phát hành có tên chính thức là: “Tuồng Kim Vân Kiều: Truyện Kiều ở Nam Kỳ Lục Tỉnh – Toàn bộ ba hồi với chữ Nôm” do Nguyễn Văn Sâm phiên âm và giới thiệu, Nguyễn Hiền Tâm bổ chính.
 

Mở đầu, người MC là bà Kim Ngân, Giám Đốc Viện Việt Học, cho biết rằng hôm Thứ Bảy 23/10/2021 cũng là buổi giới thiệu sách đầu tiên kể từ đại dịch. Sau một thời gian dài văn phòng Viện Việt Học đóng cửa vì lệnh giãn cách, bà cho biết một số viên chức trong Viện Việt Học vẫn làm việc hàng ngày và liên lạc thường xuyên cho các dự án của Viện.
 

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm nói rằng ông hân hạnh khi thấy bất ngờ có đông người tới tham dự, trong đó đa số là bạn văn và bạn ngoài đời, như thế cũng cho biết vẫn còn nhiều người quan tâm về Việt học. GS Sâm nói rằng “Tuồng Kim Vân Kiều” là một phó phẩm từ Truyện Kiều của Nguyễn Du, nhưng không có nghĩa phó phẩm là những gì hoàn toàn dựa vào bản chính, vì có khi tự phó phẩm lại có một đời sống riêng, và có khi xuất sắc hơn bản chính, như trường hợp bản chính “Kim Vân Kiều Truyện” của Thanh Tâm Tài Nhân thời nhà Minh, Trung Quốc, thua xa khi so với phó phẩm Truyện Kiều do Nguyễn Du mô phỏng, viết lại, sáng tác thành thể thơ độc đáo của Việt Nam.

 
blank

Bìa tác phẩm “Tuồng Kim Vân Kiều”
 

GS Nguyễn Văn Sâm dẫn ra một thí dụ, như phở có nguồn gốc từ Hà Nội, khi vào Nam có phở Sài Gòn đã thấy khác rồi, ra hải ngoại lại có phó phẩm là phở vùng Quận Cam hay phở khu vực Bolsa, thì phở trong VN khôngt hể nào so sánh nổi. Và cũng nhờ món phở vùng Quận Cam mà quốc tế mới biết tới món ăn này.
 

GS Nguyễn Văn Sâm cho biết tác phẩm “Tuồng Kim Vân Kiều” khi phiên âm là dựa vào bản chép tay của ông Cao Đảnh Hưng (1924-1999) chép lại năm 1942 từ một bản khác trước đó. Nghĩa là, đây là độc bản. GS Sâm nói rằng một ông Tiến sĩ, Trưởng Ban Hán Nôm Đại Học An Giang, đã chụp lại và gửi tới GS Nguyễn Văn Sâm để tác phẩm được phiên âm, chú giải, và phát hành. GS Nguyễn Văn Sâm nói rằng ông làm công việc cực nhọc và hứng thú này nhằm in để lưu thế, hoàn toàn không có ý thương mãi.
 

Nhà thơ Đặng Phú Phong hỏi về tác giả “Tuồng Kim Vân Kiều” là ai. GS Nguyễn Văn Sâm trả lời rằng không biết, vì chỉ biết là cụ Cảo Đảnh Hưng chép tay năm 1942 từ một bản trước đó, không thấy ghi tác giả, nhưng có thể suy đoán rằng tác phẩm “Tuồng Kim Vân Kiều” là của chung, của thời đại, cũng như Bích Câu Kỳ Ngộ, và vì là tuồng, tức là có đời sống  trên sân khấu để làm vui cho những di dân khai phá phương Nam, cho nên có thể có tác giả tập thể trong thời gian dài.
 

Nhà báo Hoa Thế Nhân nói rằng 95% tác phẩm Việt Nam là mô phỏng theo văn học Trung Quốc. GS Nguyễn Văn Sâm nói rằng Truyện Kiều của Nguyễn Du đã có đời sống riêng, có giá trị văn học cao hơn bản gốc của Thanh Tâm Tài Nhân, và Nguyễn Du ngay từ khi mới sáng tác lại, cho nhiều chuyển biến khác.

 blank

Anh Minh Phương (đứng, trái) và MC Kim Ngân (đứng, phải)

 

Nhà báo Văn Lan hỏi rằng Tuồng Kim Vân Kiều đã từng diễn trên sân khấu nào chưa. GS Nguyễn Văn Sâm nói là không thấy tài liệu nào ghi là tuồng này từng được diễn, vì các cụ ngày xưa không bận tâm ghi rằng tuồng này đã diễn ở đâu và mấy lần, chỉ biết rằng tuồng Hoàng Tử Cảnh Đi Tây là có diễn ở sân khấu vì sách có ghi là có lên sân khấu, nhưng nếu Tuồng Kim Vân Kiều đã có lên sân khấu thì bây giờ không thấy tài liệu nào xác minh.
 

Giáo sư Đào Trung Đạo nêu ý kiến rằng đồng ý với GS Nguyễn Văn Sâm, vì càng ngày càng thấy tác giả không quan trọng, vì điều quan trọng không phải là ai viết nhưng là cái gì được viết, được chép vào văn bản; do vậy, hành vi viết mới là văn chương, chứ không phải tác giả.
 

Nhà thơ Đặng Phú Phong nói, tác phẩm nhìn từ nhiều phía mới có giá trị.
 

Nhà báo Phan Tấn Hải góp ý rằng đối với nghệ thuật sân khấu, tác giả nhiều khi bị bỏ quên, thí dụ như khi chúng ta vào YouTube, tìm xem chèo cổ “Thị Mầu Lên Chùa” thì có rất nhiều phó bản tùy nghệ sĩ, tùy thời đại.

 
blank

Nhà văn Ngự Thuyết (trái) và GS Nguyễn Văn Sâm
 

GS Nguyễn Văn Sâm nói rằng nghệ thuật sân khấu như tuồng phần lớn là nhu cầu giải trí, thời đó (thời xuất hiện Tuồng Kim Vân Kiều) lại không có vọng cổ, không có Internet, nhưng giới lưu dân ưa thích tuồng vì lời dễ hiểu, trong khi lời viết theo thể thơ lại khó hiểu đối với lưu dân; nếu biết thêm về tác giả thì hay hơn, nhưng không biết thì coi như con mồ côi.
 

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm cũng nói Giáo sư cảm ơn anh Minh Phương đã giúp ấn hành tác phẩm  “Tuồng Kim Vân Kiều,” cũng như Giáo sư gửi lời cảm ơn nhiều góp sức từ nhiều người khác, như vị Tiến sĩ Hán Nôm ở Đại Học An Giang, như bạn trẻ Nguyễn Thụy Đan, một dự tuyển Tiến sĩ tại Hoa Kỳ, và đặc biệt là “người phụ nữ đã giúp tôi hầu hết mọi chuyện đời thường” (ám chỉ nhà văn Ngọc Ánh, tức là phu nhân của GS Nguyễn Văn Sâm).
 

Nhà văn Ngự Thuyết góp ý, rằng Nguyễn Du viết Truyện Kiều là sáng tạo, không mô phỏng, chính Nguyễn Du đặt tên tác phẩm mới là Đoạn Trường Tân Thanh, rồi các học giả đời sau gọi tắt là Truyện Kiều cho gọn, trong khi Thanh Tâm Tài Nhân viết theo kiểu có chương hồi, thì Nguyễn Du làm thơ một mạch, không chương hồi, và sáng tác thành văn bản mới, rất mới…
 

Nhà báo Phan Tấn Hải góp ý rằng, Tuồng Kim Vân Kiều mà GS Nguyễn Văn Sâm phiên âm thì cũng giống như làm phim Hollywood lấy tiểu thuyết rồi chuyển thành phim, không thể nói phim hay hơn tiểu thuyết hay ngược lại, vi còn tùy và cũng vì khác thể loại, như cam với táo.
 

MC Kim Ngân góp ý, nói rằng phải chi có nhiều cuộc thảo luận về Truyện Kiều, vì có nhiều bạn trẻ thắc mắc và quan tâm về Truyện Kiều với Nguyễn Du, thậm chí có một em nói rằng có cách nào để em đó chụp hình đẹp như cô Kiều.
 

GS Nguyễn Văn Sâm nói rằng trong khi phiên âm Tuồng Kim Vân Kiều, Giáo sư đã ghi thêm vài trăm chữ Nôm, như thế sẽ giúp cho những người làm tự điển đời sau đỡ mất công, phiên âm không khó nhưng chú giải mới khó, viết thành chữ Nôm mới khó.
 

Anh Minh Phương nói rằng anh sẽ giúp Viện Việt Học làm Tự Điển Chữ Nôm. Nhà báo Phan Tấn Hải nói rằng in sách giấy thì tốn tiền, lại khó phổ biến, nên đưa lên mạng thành Tự Điển Chữ Nôm online thì người Việt khắp thế giới tiếp cận được, có lợi vô củng.

 blank

Toàn cảnh hội trường
 

Nhà báo Văn Lan nói rằng Giáo sư Nguyễn Văn Sâm có muốn dựng thành tuồng trên sân khấu hay không, vì Viện Việt Học và thân hữu hẳn là có nhiều nghệ sĩ sẵn sàng đóng vai trên sân khấu tuồng.

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm nói là không có thì giờ, vì giáo sư đang phiên âm nhiều tuồng khác cần phổ biến, như Tuổng Nhị Độ Mai…

Tham dự buổi giới thiệu sách và thảo luận có nhiều người trong giới trí thức và văn nghệ sĩ, như GS Phạm Lệ Hương, GS Đào Trung Đạo, GS Cao Minh Châu (Giải Khuyến Học), Ngự Thuyết, Thành Tôn, Phạm Phú Minh, Phan Thanh Tâm, Phạm Gia Cổn, Trịnh Y Thư, Cung Tích Biền, Nguyễn Thanh Huy, Thân Trọng Mẫn, ca sĩ Thu Vàng, vân vân.
 

Cũng nên thêm rằng, trong Thư Mời của Viện Việt Học, có kèm lời GS Nguyễn Văn Sâm nói về tuồng:

“Tuồng vốn là biến thể của truyện thơ, biến thể để phù hợp với trình độ thưởng thức của người bình dân vào thời tác phẩm xuất hiện. Người dân thế kỷ 19 trong Nam không thể nào hiểu hết cái hay của truyện Kiều, do văn chương quá uyên bác của nguyên tác và nhứt là không thể trình diễn được -- Tuồng hát bội lúc đó là bộ môn văn nghệ nổi bật nhứt do hoàn cảnh sanh hoạt của dân chúng --  Ở Miền Bắc cũng có hai tuồng Kiều, nhưng mang sắc thái của miền ngoài. Bản chúng ta có đây chứa đựng một kho tàng về từ ngữ, về cách nói chuyện đặc trưng Nam Bộ vô cùng quý báu khó lòng tìm thấy ở các tác phẩm thuộc thể loại khác. Đọc thầm hay ê a đồng thời nhớ lại những câu tương ứng trong Đoạn Trường Tân Thanh tôi nghĩ là một hạnh phúc tuyệt diệu của người thích văn nghệ...”

blank

Từ phải: GS Nguyễn Văn Sâm, nhà thơ Đặng Phú Phong, nhà văn Ngự Thuyết, GS Đào Trung Đạo

.

Sau đây là trích tiểu sử GS Nguyễn Văn Sâm từ trang nhà Viện Việt Học: Sanh tại Sài gòn, 1940. Từng dạy ở trường Nguyễn Đình Chiểu, Mỹ Tho, Pétrus Ký, Đại Học Văn Khoa (Sài gòn) và các trường Đại Học Vạn Hạnh, Cao Đài, Hoà Hảo, Cần Thơ.

Sang Mỹ từ năm 1979, vẫn sống bằng nghề dạy học. Viết cho Văn, Văn Học và các tạp chí Việt ngữ của người Việt.

Trước 1975 chuyên viết về biên khảo văn học. Đã in: Văn Học Nam Hà (1971, 1973), Văn Chương Tranh Đấu Miền Nam (1969), Văn Chương Nam Bộ và Cuộc Kháng Pháp (1972).

Qua Mỹ viết truyện ngắn vì những thôi thúc phải nói lên sự suy nghĩ của mình về quê hương và thân phận người Việt, ngay trên quê hương, hay lạc loài tha hương.

Đã in ở Mỹ: Câu Hò Vân Tiên (1985), Ngày Tháng Bồng Bềnh (1987), Khói Sóng Trên Sông (2000).

Gần đây, trở về gia tài cổ của dân tộc bằng cách phiên âm các tuồng hát bội, truyện thơ viết bằng chữ Nôm chưa từng được phiên âm mà nguyên bản hiện còn đang nằm trong các thư viện lớn ở Âu Châu: Tam Quốc Diễn Nghĩa, Lôi Phong Tháp, Sơn Hậu Diễn Truyện, Trương Ngáo v.v...

Thành viên Ban Biên Tập Tự Điển Chữ Nôm Trích Dẫn. Trưởng ban Văn chương, Viện Việt-Học. Hiện cư ngụ tại California, Hoa Kỳ.

 
blank

Hai vị giáo sư Viện Việt Học, từ phải: GS Phạm Lệ Hương, GS Nguyễn Văn Sâm
 

Tuồng Kim Vân Kiều in trên khổ lớn, dày 496 trang. Độc giả quan tâm có thể liên lạc tới GS Nguyễn Văn Sâm, theo thông tin ở trang 491:

[email protected] 

Telephone: (714) 332-9086.
 

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước193194195196197198199Trang sauTrang cuối

Các trường học ở một quận phía đông nam tiểu bang Georgia sẽ thưởng 1.000 USD cho các nhân viên nhà trường chịu tiêm chủng để ngừa Covid-19 trong nỗ lực bảo vệ trường học tránh khỏi đại dịch đang bùng phát trở lại. Tổng Giám đốc Học khu Mary Elizabeth Davis viết trong bản văn: "Năm ngoái là một thử thách chưa từng có đối với học sinh và nhân viên học khu."

Kiều Mỹ Duyên cũng là một nhà văn với lối hành văn giản dị mà lôi cuốn người đọc vô cùng. Lời giới thiệu tác giả HOA CỎ BÊN ĐƯỜNG của 3 vị này đã quá đầy đủ và tuyệt dịu, vậy mà chị Kiều Mỹ Duyên vẫn muốn em viết đôi dòng cho tuyển tập này làm chi nữa? Vì vậy, em xin lỗi không giới thiệu sách HOA CỎ BÊN ĐƯỜNG nữa mà chỉ "bật mí" những cá tính đặc biệt, đáng yêu của "chị Hai Kiều Mỹ Duyên" như tên gọi thân thương mà nhà văn Chinh Nguyên đã tặng cho chị.

Suốt chiều dài những kênh, những rạch, bên hai bờ sông Vàm Cỏ Đông, tuổi thơ miệt trũng, miệt giồng bên cạnh những con trâu, con bò, con vịt… còn có những lá, cỏ và hoa trái gắn bó và làm quà cho tuổi nhỏ, đó là những thứ lá chua chua, chát chát, nhâm nhi nhấm trong miệng như lá vừng, lá mặt trăng, lá cóc, lá cách…, còn có những thứ trái với những hương vị ngọt, đắng, chua, chát, béo bùi như trái trường, trái trâm, trái chùm đuông, trái cò ke, trái gùi, trái bứa, trái bình bát và trái cà na!

Giá xăng ở Nam California vẫn tiếp tục tăng từng chút một. Câu lạc bộ Auto Club cho biết những người lái xe ở Quận Los Angeles hiện đang trả trung bình 4.38 đô la/gallon cho loại xăng bình thường do người lái tự bơm. Như thế là cao hơn 2 cents so với mức giá trung bình của tuần trước và cao hơn 7 cents so với mức giá của tháng trước. Như thế cũng tăng $1.20 so với giá mức trung bình của năm ngoái ở quận Los Angeles County.

Ít nhất 233 nhân viên y tế tại hai bệnh viện ở San Francisco đã có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19, với đa số họ đã được chích ngừa đầy đủ nhưng lại bị nhiễm biến thể Delta. Hơn 50 trường hợp xảy ra trong các nhân viên tại Bệnh viện Zuckerberg San Francisco General Hospital, theo lời BS Lukejohn Day, Y Sĩ Trưởng của bệnh viện, nói với báo New York Times hôm thứ Bảy. Trong những người xét nghiệm dương tính, khoảng 75 đến 80% đã được chích ngừa đầy đủ.

Một phi cơ chiến đấu đa năng Sukhoi Su-35 của Nga đã rớt xuống Biển Okhotsk, theo lời Lực lượng Quốc Phòng vệ Không Gian Nga cho biết hôm thứ Bảy. Thông cáo báo chí của cơ quan này giải thích rằng phi cơ này lúc đó đang thực hiện chuyến bay huấn luyện, lý do bị rơi là do hỏng động cơ.

Nói tới thành tựu của nền văn học miền Nam Việt Nam, không thể không nói tới nhà văn, nhà thơ quân đội, những người lính Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa vừa cầm súng vừa cầm bút. Người lính nghệ sĩ là chứng nhân của lịch sử miền Nam oai hùng, là những người có khuynh hướng cảm hứng trước cái đẹp của cuộc sống xã hội trong một đất nước loạn lạc. Dù ngày nay, sau 46 năm lưu đày ngay trên đất mẹ hay lưu lạc nơi đâu, người lính cũ Việt Nam Cộng Hòa vẫn bền gan đấu tranh trên mặt trận văn hóa, chính trị cũng như miệt mài, tận tụy với ngòi bút sáng tạo, duy trì và phát huy Văn Học Miền Nam.

Cơn dịch nguy hiểm chết người này là hiện tướng của vô thường, tác hại của nó khó mà tính nổi, mặc khác nó cũng cho chúng ta những bài học thiết thực, nó cũng là hiện thực chứng minh những lời Phật dạy, là cơ hội để quán xét và chiêm nghiệm.

Nhạc Sĩ Tô Hải và Cựu Đại Tá Bùi Tín là hai nhân vật đã có dịp theo dõi và tham gia cuộc sống trong thời gian hai biến cố kể trên xảy ra, đã phục vụ chính quyền Cộng Sản trong Quân Đội Nhân Dân, trong văn nghệ và báo chí, sau đó đã đổi thái độ. Ngày 11/8/ 2018, hơn một tuần lễ trước ngày có thể coi là mở đầu cho định mệnh của hai ông, hai ông cùng qua đời, cùng ở tuổi 91. Câu hỏi được đặt ra là hai ông đã nhận định ra sao về ngày 19/8/1945 này? Người viết xin vắn tắt ghi lại sau đây để người đọc tiện theo dõi và hiểu rõ hơn quan điểm của hai ông, đồng thời cũng xin ghi thêm một vai chi tiết liên quan tới ngày 19/8/1945 ít được mọi người biết tới hay chỉ biết mơ hồ, trong đó có chuyện tấm ảnh của Tướng Cọp Bay Chennault ký tặng Hồ Chí Minh, chuyện Việt Minh lấy đồ trong cung vua đem ra chợ bán, chuyện bốn tấn bạc người Nhật trả lại cho Chính Phủ Việt Nam, chuyện Việt Minh tịch thu của cải của nhà giầu...

Theo bản tin của phóng viên David Fahrenthold trên tờ Washington Post, người theo dõi tình hình tài chánh của Donald Trump từ khi Trump thắng cử Tổng Thống 2016, lời Trump hứa tặng tiền lương không có dấu hiệu được giữ gìn trong 6 tháng cuối nhiệm kỳ.
Trang đầuTrang trước193194195196197198199Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.