Hôm nay,  

Thảo Luận về Tuồng Kim Vân Kiều Tại Viện Việt Học, Quận Cam

26/10/202122:28:00(Xem: 4869)

 

 
blank

Từ phải, GS Nguyễn Văn Sâm, và MC Kim Ngân (Giám đốc Viện Việt Học)

 

WESTMINSTER (VB/PTH) --- Hy hữu. Hôm Thứ Bảy 23/10/2021, ngày đầu tiên Viện Việt Học mở cửa lại sau một năm rưỡi đại dịch, cũng là một buổi thảo luận sôi nổi về “Tuồng Kim Vân Kiều” – tác phẩm mới ấn hành của Giáo sư Nguyễn Văn Sâm. Tác phẩm mới phát hành có tên chính thức là: “Tuồng Kim Vân Kiều: Truyện Kiều ở Nam Kỳ Lục Tỉnh – Toàn bộ ba hồi với chữ Nôm” do Nguyễn Văn Sâm phiên âm và giới thiệu, Nguyễn Hiền Tâm bổ chính.
 

Mở đầu, người MC là bà Kim Ngân, Giám Đốc Viện Việt Học, cho biết rằng hôm Thứ Bảy 23/10/2021 cũng là buổi giới thiệu sách đầu tiên kể từ đại dịch. Sau một thời gian dài văn phòng Viện Việt Học đóng cửa vì lệnh giãn cách, bà cho biết một số viên chức trong Viện Việt Học vẫn làm việc hàng ngày và liên lạc thường xuyên cho các dự án của Viện.
 

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm nói rằng ông hân hạnh khi thấy bất ngờ có đông người tới tham dự, trong đó đa số là bạn văn và bạn ngoài đời, như thế cũng cho biết vẫn còn nhiều người quan tâm về Việt học. GS Sâm nói rằng “Tuồng Kim Vân Kiều” là một phó phẩm từ Truyện Kiều của Nguyễn Du, nhưng không có nghĩa phó phẩm là những gì hoàn toàn dựa vào bản chính, vì có khi tự phó phẩm lại có một đời sống riêng, và có khi xuất sắc hơn bản chính, như trường hợp bản chính “Kim Vân Kiều Truyện” của Thanh Tâm Tài Nhân thời nhà Minh, Trung Quốc, thua xa khi so với phó phẩm Truyện Kiều do Nguyễn Du mô phỏng, viết lại, sáng tác thành thể thơ độc đáo của Việt Nam.

 
blank

Bìa tác phẩm “Tuồng Kim Vân Kiều”
 

GS Nguyễn Văn Sâm dẫn ra một thí dụ, như phở có nguồn gốc từ Hà Nội, khi vào Nam có phở Sài Gòn đã thấy khác rồi, ra hải ngoại lại có phó phẩm là phở vùng Quận Cam hay phở khu vực Bolsa, thì phở trong VN khôngt hể nào so sánh nổi. Và cũng nhờ món phở vùng Quận Cam mà quốc tế mới biết tới món ăn này.
 

GS Nguyễn Văn Sâm cho biết tác phẩm “Tuồng Kim Vân Kiều” khi phiên âm là dựa vào bản chép tay của ông Cao Đảnh Hưng (1924-1999) chép lại năm 1942 từ một bản khác trước đó. Nghĩa là, đây là độc bản. GS Sâm nói rằng một ông Tiến sĩ, Trưởng Ban Hán Nôm Đại Học An Giang, đã chụp lại và gửi tới GS Nguyễn Văn Sâm để tác phẩm được phiên âm, chú giải, và phát hành. GS Nguyễn Văn Sâm nói rằng ông làm công việc cực nhọc và hứng thú này nhằm in để lưu thế, hoàn toàn không có ý thương mãi.
 

Nhà thơ Đặng Phú Phong hỏi về tác giả “Tuồng Kim Vân Kiều” là ai. GS Nguyễn Văn Sâm trả lời rằng không biết, vì chỉ biết là cụ Cảo Đảnh Hưng chép tay năm 1942 từ một bản trước đó, không thấy ghi tác giả, nhưng có thể suy đoán rằng tác phẩm “Tuồng Kim Vân Kiều” là của chung, của thời đại, cũng như Bích Câu Kỳ Ngộ, và vì là tuồng, tức là có đời sống  trên sân khấu để làm vui cho những di dân khai phá phương Nam, cho nên có thể có tác giả tập thể trong thời gian dài.
 

Nhà báo Hoa Thế Nhân nói rằng 95% tác phẩm Việt Nam là mô phỏng theo văn học Trung Quốc. GS Nguyễn Văn Sâm nói rằng Truyện Kiều của Nguyễn Du đã có đời sống riêng, có giá trị văn học cao hơn bản gốc của Thanh Tâm Tài Nhân, và Nguyễn Du ngay từ khi mới sáng tác lại, cho nhiều chuyển biến khác.

 blank

Anh Minh Phương (đứng, trái) và MC Kim Ngân (đứng, phải)

 

Nhà báo Văn Lan hỏi rằng Tuồng Kim Vân Kiều đã từng diễn trên sân khấu nào chưa. GS Nguyễn Văn Sâm nói là không thấy tài liệu nào ghi là tuồng này từng được diễn, vì các cụ ngày xưa không bận tâm ghi rằng tuồng này đã diễn ở đâu và mấy lần, chỉ biết rằng tuồng Hoàng Tử Cảnh Đi Tây là có diễn ở sân khấu vì sách có ghi là có lên sân khấu, nhưng nếu Tuồng Kim Vân Kiều đã có lên sân khấu thì bây giờ không thấy tài liệu nào xác minh.
 

Giáo sư Đào Trung Đạo nêu ý kiến rằng đồng ý với GS Nguyễn Văn Sâm, vì càng ngày càng thấy tác giả không quan trọng, vì điều quan trọng không phải là ai viết nhưng là cái gì được viết, được chép vào văn bản; do vậy, hành vi viết mới là văn chương, chứ không phải tác giả.
 

Nhà thơ Đặng Phú Phong nói, tác phẩm nhìn từ nhiều phía mới có giá trị.
 

Nhà báo Phan Tấn Hải góp ý rằng đối với nghệ thuật sân khấu, tác giả nhiều khi bị bỏ quên, thí dụ như khi chúng ta vào YouTube, tìm xem chèo cổ “Thị Mầu Lên Chùa” thì có rất nhiều phó bản tùy nghệ sĩ, tùy thời đại.

 
blank

Nhà văn Ngự Thuyết (trái) và GS Nguyễn Văn Sâm
 

GS Nguyễn Văn Sâm nói rằng nghệ thuật sân khấu như tuồng phần lớn là nhu cầu giải trí, thời đó (thời xuất hiện Tuồng Kim Vân Kiều) lại không có vọng cổ, không có Internet, nhưng giới lưu dân ưa thích tuồng vì lời dễ hiểu, trong khi lời viết theo thể thơ lại khó hiểu đối với lưu dân; nếu biết thêm về tác giả thì hay hơn, nhưng không biết thì coi như con mồ côi.
 

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm cũng nói Giáo sư cảm ơn anh Minh Phương đã giúp ấn hành tác phẩm  “Tuồng Kim Vân Kiều,” cũng như Giáo sư gửi lời cảm ơn nhiều góp sức từ nhiều người khác, như vị Tiến sĩ Hán Nôm ở Đại Học An Giang, như bạn trẻ Nguyễn Thụy Đan, một dự tuyển Tiến sĩ tại Hoa Kỳ, và đặc biệt là “người phụ nữ đã giúp tôi hầu hết mọi chuyện đời thường” (ám chỉ nhà văn Ngọc Ánh, tức là phu nhân của GS Nguyễn Văn Sâm).
 

Nhà văn Ngự Thuyết góp ý, rằng Nguyễn Du viết Truyện Kiều là sáng tạo, không mô phỏng, chính Nguyễn Du đặt tên tác phẩm mới là Đoạn Trường Tân Thanh, rồi các học giả đời sau gọi tắt là Truyện Kiều cho gọn, trong khi Thanh Tâm Tài Nhân viết theo kiểu có chương hồi, thì Nguyễn Du làm thơ một mạch, không chương hồi, và sáng tác thành văn bản mới, rất mới…
 

Nhà báo Phan Tấn Hải góp ý rằng, Tuồng Kim Vân Kiều mà GS Nguyễn Văn Sâm phiên âm thì cũng giống như làm phim Hollywood lấy tiểu thuyết rồi chuyển thành phim, không thể nói phim hay hơn tiểu thuyết hay ngược lại, vi còn tùy và cũng vì khác thể loại, như cam với táo.
 

MC Kim Ngân góp ý, nói rằng phải chi có nhiều cuộc thảo luận về Truyện Kiều, vì có nhiều bạn trẻ thắc mắc và quan tâm về Truyện Kiều với Nguyễn Du, thậm chí có một em nói rằng có cách nào để em đó chụp hình đẹp như cô Kiều.
 

GS Nguyễn Văn Sâm nói rằng trong khi phiên âm Tuồng Kim Vân Kiều, Giáo sư đã ghi thêm vài trăm chữ Nôm, như thế sẽ giúp cho những người làm tự điển đời sau đỡ mất công, phiên âm không khó nhưng chú giải mới khó, viết thành chữ Nôm mới khó.
 

Anh Minh Phương nói rằng anh sẽ giúp Viện Việt Học làm Tự Điển Chữ Nôm. Nhà báo Phan Tấn Hải nói rằng in sách giấy thì tốn tiền, lại khó phổ biến, nên đưa lên mạng thành Tự Điển Chữ Nôm online thì người Việt khắp thế giới tiếp cận được, có lợi vô củng.

 blank

Toàn cảnh hội trường
 

Nhà báo Văn Lan nói rằng Giáo sư Nguyễn Văn Sâm có muốn dựng thành tuồng trên sân khấu hay không, vì Viện Việt Học và thân hữu hẳn là có nhiều nghệ sĩ sẵn sàng đóng vai trên sân khấu tuồng.

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm nói là không có thì giờ, vì giáo sư đang phiên âm nhiều tuồng khác cần phổ biến, như Tuổng Nhị Độ Mai…

Tham dự buổi giới thiệu sách và thảo luận có nhiều người trong giới trí thức và văn nghệ sĩ, như GS Phạm Lệ Hương, GS Đào Trung Đạo, GS Cao Minh Châu (Giải Khuyến Học), Ngự Thuyết, Thành Tôn, Phạm Phú Minh, Phan Thanh Tâm, Phạm Gia Cổn, Trịnh Y Thư, Cung Tích Biền, Nguyễn Thanh Huy, Thân Trọng Mẫn, ca sĩ Thu Vàng, vân vân.
 

Cũng nên thêm rằng, trong Thư Mời của Viện Việt Học, có kèm lời GS Nguyễn Văn Sâm nói về tuồng:

“Tuồng vốn là biến thể của truyện thơ, biến thể để phù hợp với trình độ thưởng thức của người bình dân vào thời tác phẩm xuất hiện. Người dân thế kỷ 19 trong Nam không thể nào hiểu hết cái hay của truyện Kiều, do văn chương quá uyên bác của nguyên tác và nhứt là không thể trình diễn được -- Tuồng hát bội lúc đó là bộ môn văn nghệ nổi bật nhứt do hoàn cảnh sanh hoạt của dân chúng --  Ở Miền Bắc cũng có hai tuồng Kiều, nhưng mang sắc thái của miền ngoài. Bản chúng ta có đây chứa đựng một kho tàng về từ ngữ, về cách nói chuyện đặc trưng Nam Bộ vô cùng quý báu khó lòng tìm thấy ở các tác phẩm thuộc thể loại khác. Đọc thầm hay ê a đồng thời nhớ lại những câu tương ứng trong Đoạn Trường Tân Thanh tôi nghĩ là một hạnh phúc tuyệt diệu của người thích văn nghệ...”

blank

Từ phải: GS Nguyễn Văn Sâm, nhà thơ Đặng Phú Phong, nhà văn Ngự Thuyết, GS Đào Trung Đạo

.

Sau đây là trích tiểu sử GS Nguyễn Văn Sâm từ trang nhà Viện Việt Học: Sanh tại Sài gòn, 1940. Từng dạy ở trường Nguyễn Đình Chiểu, Mỹ Tho, Pétrus Ký, Đại Học Văn Khoa (Sài gòn) và các trường Đại Học Vạn Hạnh, Cao Đài, Hoà Hảo, Cần Thơ.

Sang Mỹ từ năm 1979, vẫn sống bằng nghề dạy học. Viết cho Văn, Văn Học và các tạp chí Việt ngữ của người Việt.

Trước 1975 chuyên viết về biên khảo văn học. Đã in: Văn Học Nam Hà (1971, 1973), Văn Chương Tranh Đấu Miền Nam (1969), Văn Chương Nam Bộ và Cuộc Kháng Pháp (1972).

Qua Mỹ viết truyện ngắn vì những thôi thúc phải nói lên sự suy nghĩ của mình về quê hương và thân phận người Việt, ngay trên quê hương, hay lạc loài tha hương.

Đã in ở Mỹ: Câu Hò Vân Tiên (1985), Ngày Tháng Bồng Bềnh (1987), Khói Sóng Trên Sông (2000).

Gần đây, trở về gia tài cổ của dân tộc bằng cách phiên âm các tuồng hát bội, truyện thơ viết bằng chữ Nôm chưa từng được phiên âm mà nguyên bản hiện còn đang nằm trong các thư viện lớn ở Âu Châu: Tam Quốc Diễn Nghĩa, Lôi Phong Tháp, Sơn Hậu Diễn Truyện, Trương Ngáo v.v...

Thành viên Ban Biên Tập Tự Điển Chữ Nôm Trích Dẫn. Trưởng ban Văn chương, Viện Việt-Học. Hiện cư ngụ tại California, Hoa Kỳ.

 
blank

Hai vị giáo sư Viện Việt Học, từ phải: GS Phạm Lệ Hương, GS Nguyễn Văn Sâm
 

Tuồng Kim Vân Kiều in trên khổ lớn, dày 496 trang. Độc giả quan tâm có thể liên lạc tới GS Nguyễn Văn Sâm, theo thông tin ở trang 491:

[email protected] 

Telephone: (714) 332-9086.
 

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước33343536373839Trang sauTrang cuối

Gần đây, tòa án cao nhất Alabama đã đưa ra phán quyết rằng phôi thai đông lạnh sẽ được coi là trẻ em, và người ta có thể phải chịu trách nhiệm nếu vô tình phá hủy phôi thai. Phán quyết này đã mở ra một mặt trận mới trong cuộc chiến về y tế sinh sản ở Hoa Kỳ, cũng như đẩy các liệu pháp IVF (thụ tinh trong ống nghiệm) ở Alabama vào một tương lai bất định đầy mơ hồ. Nhiều nhà cung cấp dịch vụ y tế trong tiểu bang đã quyết định tạm ngừng cung cấp dịch vụ IVF.

Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm thứ Năm đã công bố một loạt hành động nhằm giải quyết các mối đe dọa tiềm tàng do các xe "kết nối" mạng ra nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc, gây ra, tổng thống cho biết trong một tuyên bố do Bạch Ốc công bố.

Hôm thứ Tư, Đức Giáo Hoàng Francis đã tới bệnh viện Gemelli ở Rome sau buổi tiếp kiến chung tại Vatican. Một quan chức Vatican cho biết: “Sau buổi tiếp kiến chung, Đức Giáo Hoàng Francis đã đến Bệnh viện Gemelli Isola Tiberina để thực hiện một số xét nghiệm chẩn đoán. Sau đó, ngài trở lại Vatican.”

Đức Thánh Tổ Đại Ái Đạo Kiều Đàm Di, Người đã dấn thân vượt khó cầu xin Đức Phật cho phép Ni giới được xuất gia, hội nhập Tăng Đoàn, đã mở ra trang sử rạng ngời cho Ni giới ngày nay. Với lòng hoài niêm ân xưa, chư Ni miền Nam California chúng con hằng năm đều hân hoan, thành kính tổ chức Đại Lễ Tưởng Niệm Đức Thánh Tổ Kiều Đàm Di. Tiếp theo tinh thần Lễ Tưởng Niệm lần thứ 2 năm 2023 tại chùa Phước Quang và muốn tiếp nối truyền thống này không bị đứt đoạn, Chùa Hương Sen dù ở vùng xa và ít người Việt, chúng con cũng mạo muội phát tâm đảm trách Lễ Tưởng Niệm Đức Thánh Tổ lần thứ 3 tại chùa Hương Sen, 19865 Seaton Avenue, Perris, CA-92570.

Một cựu giáo sư tại một trường y ở thành phố New York đã trao cho quỹ này 1 tỷ USD, nói rằng số tiền này nên được sử dụng để trang trải học phí cho tất cả sinh viên tương lai. Ruth Gottesman, 93 tuổi, đã nghiên cứu về khuyết tật học tập và điều hành một số chương trình tại Đại học Y khoa Albert Einstein ở Bronx, theo tờ New York Times đưa tin.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm Chủ nhật nói rằng khoảng 31.000 binh sĩ Ukraine đã tử trận trong cuộc chiến đang diễn ra với Nga. Điều này đánh dấu lần đầu tiên Zelensky công khai thừa nhận một con số cụ thể liên quan đến thương vong quân sự kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu. Zelensky cũng nhấn mạnh thiệt hại của lực lượng Nga, tuyên bố rằng 180.000 binh sĩ Nga được cho là đã thiệt mạng tại Ukraine.

Cựu Tổng Thống Donald Trump đã chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa Nam Carolina, đánh bại Nikki Haley trên tiểu bang nhà của Haley, nơi Haley hai lần được bầu làm thống đốc. Sự thống trị phiếu bầu Cộng Hòa của Trump ở Nam Carolina hầu như không gây ngạc nhiên. Tiểu bang này là một trong những tiểu bang bảo thủ nhất Hoa Kỳ và luôn ủng hộ Trump trước giờ.

Hôm nay, ngày 24/2/2024, là tròn hai năm ngày cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine bùng nổ. Ngày 24 tháng 2/2022: ‘Chiến dịch quân sự đặc biệt’ bắt đầu. Tổng thống Nga Vladmir Putin đã thất bại: Ukraine vẫn là một quốc gia có chủ quyền, nhưng 1/5 lãnh thổ của Ukraine đã bị quân Nga chiếm. Putin nói muốn ngăn chặn NATO mở rộng: Nhưng Putin phải đối mặt với một liên minh đã kéo dài thêm hàng trăm km biên giới với Nga sau khi Phần Lan gia nhập.

AP đưa tin, việc sa thải một giáo viên Georgia vì đã đọc cuốn sách về tính linh hoạt của giới tính cho lớp năm của cô đã được Hội đồng Giáo dục Georgia giữ nguyên hôm thứ Năm. Katie Rinderle đã khẳng định rằng cuốn sách nói về tính bao dung xã hội [đối với người đồng tính]. Cô bị sa thải vào tháng 8/2023 và nộp đơn kháng cáo vào tháng sau đó.

Kế hoạch của Florida nhằm nhập cảng thuốc từ Canada để tiết kiệm chi phí đã được Cơ Quan Kiểm Soát Thực-Dược Phẩm (FDA) ‘bật đèn xanh’ trong tháng này. Và việc này cũng ‘hâm nóng’ lại chủ đề chi phí thuốc kê toa ở Hoa Kỳ. Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng giá thuốc ở Hoa Kỳ mắc hơn đáng kể so với giá thuốc ở các nước tân tiến khác. Năm 2018, giá thuốc ở Hoa Kỳ cao gần gấp đôi so với ở Pháp và Anh, ngay cả khi đã tính đến các khoản giảm giá mà các chương trình bảo hiểm y tế và chủ lao động Hoa Kỳ đã phải trả.
Trang đầuTrang trước33343536373839Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.