Khi chúng ta già đi, khả năng loại bỏ alcohol của cơ thể sẽ kém hơn nên chúng ta sẽ bị sỉn dễ hơn và cũng lâu hơn. Vì vậy trước mỗi cuộc vui, chúng ta cần xem lại tình trạng sức khỏe của bản thân, cân nhắc xem có nên uống hay không và nên uống bao nhiêu là đủ. (Nguồn: pixabay.com)
Khi đã có tuổi, tự nhiên một lúc nào đó quý vị chợt thấy rằng sao mới uống một, hai ly cocktail mà đã muốn sỉn, không còn uống “khỏe” như hồi xưa? Đó không phải là ảo giác đâu.
Nhiều người không nhận ra rằng dù là đàn ông hay đàn bà thì tất cả chúng ta đều nhạy cảm với rượu, bia hơn khi già đi – nói nôm na là tửu lượng kém hơn hồi còn trẻ. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy tình hình tiêu thụ rượu, bia ngày càng tăng ở những người từ 65 tuổi trở lên trong những năm gần đây, và số lượng người cao niên thì ngày càng nhiều khi tuổi thọ con người tăng cao.
George Koob, nhà thần kinh học và là giám đốc Viện National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism (NIAAA) cho biết: “Nhiều người không nhận ra những thay đổi sinh lý [liên quan đến lão hóa] khiến nồng độ alcohol trong máu tăng cao hơn và làm suy giảm về hành vi và nhận thức nhiều hơn.”
“Một số người sẽ thấy kỳ kỳ và khó chịu, ‘Ồ, có nhiêu đó thì nhằm nhò gì, tôi đã từng uống được cả chục ly cơ’ – nhưng họ không thể tiếp tục uống như khi còn trẻ vì tác động của rượu, bia sẽ mạnh hơn khi tuổi già ập đến,” Michael Weaver, giám đốc y tế của Center for Neurobehavioral Research on Addiction tại Health Science Center, Đại học Texas, Houston cho biết. “Có rất nhiều thay đổi sinh lý xảy ra khi chúng ta già đi.”
Thực tế, một ly martini hoặc margarita ở tuổi 60 hoặc 70 sẽ có ảnh hưởng như hai hoặc ba ly cùng loại khi ở tuổi 20 hoặc 30.
Nguyên nhân khiến tửu lượng yếu đi
Cơ thể của chúng ta sẽ thay đổi khi già đi. Thí dụ, tỷ lệ mỡ trong cơ thể thì tăng, còn tỷ lệ nước sẽ giảm, dù cân nặng không có gì thay đổi.
Theo một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Kidney Research and Clinical Practice vào năm 2023, ở những người có cân nặng bình thường, nước chiếm 62% trọng lượng cơ thể trong giai đoạn từ 3 đến 10 tuổi; sau đó, trong giai đoạn từ 11 đến 60 tuổi, tỷ lệ này duy trì khá ổn định ở nam giới và giảm xuống còn 55% ở nữ giới. Bước sang tuổi 61, tỷ lệ nước trong cơ thể giảm ở cả hai giới – xuống còn 57% ở nam giới và 50% ở nữ giới.
Điều này rất quan trọng, vì “rượu bia hòa tan trong nước,” Alison Moore, giám đốc Viện Stein Institute for Research on Aging và Cơ quan UC San Diego Center for Healthy Aging giải thích. Khi chúng ta già đi, lượng nước trong cơ thể cũng ít đi, nên “khi đã 80 tuổi mà quý vị uống cùng một lượng rượu, bia như hồi ba mươi mấy tuổi, nồng độ alcohol trong máu sẽ cao hơn rất nhiều.” Một ly rượu lúc già có thể bằng hai, ba ly lúc còn trẻ, khiến chúng ta nhanh bị sỉn hơn.
Dù là ở độ tuổi nào, nữ giới dễ bị ảnh hưởng bởi rượu hơn nam giới, vì tỷ lệ nước trong cơ thể phụ nữ ít hơn so với đàn ông. Dạ dày của phụ nữ cũng ít enzyme giúp loại bỏ rượu hơn so với nam giới. Do đó, nếu một ông và một bà đều nặng 150 pound và uống cùng một lượng rượu, bia như nhau, thì nồng độ alcohol trong máu của bà sẽ cao hơn của ông. Và điều này cũng có nghĩa là tuổi càng cao, phụ nữ càng dễ bị ảnh hưởng bởi rượu bia hơn.
Ngoài ra, Olivera Bogunovic, giảng sư tâm thần học tại Trường Y Harvard và giám đốc y tế của chương trình Alcohol, Drug, and Addiction Outpatient Program tại Bệnh viện McLean cho biết rằng tuổi càng cao, khả năng loại bỏ rượu của cơ thể sẽ càng kém hiệu quả. Lý do là vì hoạt động của một số enzyme giúp loại bỏ rượu, bia (alcohol dehydrogenase, aldehyde dehydrogenase, và cytochrome P450 2E1) – sẽ giảm dần theo tuổi tác. Do đó, rượu, bia dễ tích tụ trong cơ thể hơn và ảnh hưởng cũng kéo dài hơn.
Bộ não của người cao niên cũng nhạy cảm hơn với tác động của rượu bia, làm tăng nguy cơ bị mất thăng bằng, dễ bị loạng choạng và té ngã, và ảnh hưởng đến khả năng phán đoán và phản ứng, đặc biệt khi lái xe.
Tất cả những thay đổi này xảy ra dần dần, bắt đầu từ độ tuổi 40 và trở nên rõ ràng hơn từ độ tuổi 60 trở đi.
Nguy cơ tiềm tàng
Còn một vấn đề thường bị bỏ qua: người cao niên thường sẽ phải động tới thuốc men nhiều hơn so với người trẻ. Nhiều loại thuốc kê đơn (như thuốc chống đông máu, thuốc làm dịu sedatives, và thuốc điều trị tiểu đường) và thuốc không kê đơn (như thuốc giảm đau và thuốc giúp ngủ ngon sleep aids) nếu sử dụng chung với rượu, bia thì có thể gây hại.
Các loại thuốc được gan lọc và loại bỏ có thể gặp vấn đề khi có rượu, bia. Rượu bia có thể làm chậm quá trình loại bỏ thuốc hoặc ngược lại, thuốc có thể cản trở quá trình loại bỏ rượu bia. Những tương tác này có thể tăng hoặc giảm hiệu quả của thuốc, gây ra các hiệu ứng phụ như buồn ngủ hoặc dễ bị xuất huyết dạ dày-ruột.
Ngoài ra, uống rượu bia thường xuyên có thể làm trầm trọng thêm các bệnh như trầm uất (depression), huyết áp cao, và rối loạn nhịp tim (cardiac arrhythmias), cũng như khó ngủ, ngủ không thẳng giấc. Người cao niên cũng thường mắc các bệnh mãn tính, thí dụ như tim mạch, gan, thận, phổi, ngủ ngáy nghẹt thở (sleep apnea) hoặc ung thư… Rượu bia có thể khiến các bệnh này nguy hiểm hơn. Các quý bà cao niên hay uống rượu bia cũng dễ bị ung thư vú hơn.
Vui vẻ nhưng phải an toàn
Nói cho cùng, khi cân nhắc xem có nên uống vài ly hay không, quý vị nên xem lại tình trạng sức khỏe cá nhân, việc sử dụng thuốc men cùng các yếu tố khác. Theo Moore, rượu bia không phải là tệ hại, xấu xa, nhưng khi chúng ta có tuổi, việc uống rượu bia sẽ có nhiều nguy hại hơn nên chúng ta cần phải cẩn thận hơn.
Nếu thích, hoặc cần phải uống do hoàn cảnh, quý vị nên kiểm soát lượng rượu bia mình uống và nắm rõ “một ly” là cỡ bao nhiêu. Mỗi nơi mỗi khác, và nhiều khi còn do người rót nữa, nên “một ly” có thể sẽ là vừa vừa, cũng có thể là đầy ắp. Thường thì định nghĩa “một ly” sẽ là 12-ounce (khoảng 355 ml) dành cho bia; 5-ounce (khoảng 148 ml) đối với rượu vang; và chỉ 1.5-ounce (khoảng 44 ml) với các loại rượu mạnh như vodka, gin, hoặc tequila.
Theo Hướng dẫn Dinh dưỡng Hoa Kỳ (Dietary Guidelines for Americans) của USDA hiện nay, nam giới chỉ nên uống tối đa hai ly mỗi ngày, còn phụ nữ chỉ nên uống tối đa một ly mỗi ngày. Tuy nhiên, do những thay đổi sinh lý liên quan đến tuổi tác ảnh hưởng đến cách cơ thể phản ứng với rượu bia, một số chuyên gia cho rằng người trên 65 tuổi không nên uống nhiều hơn một ly mỗi ngày.
Và để an toàn, quý vị nên ăn nhẹ hoặc ăn no hẳn trước và trong khi uống rượu bia, sẽ giúp làm chậm quá trình rượu bia ngấm vào cơ thể. Hãy nhớ uống nhiều nước hoặc các loại đồ uống không alcohol khác – có thể uống xen kẽ, luân phiên – để giúp cơ thể duy trì đủ lượng nước cần thiết.
Gần gũi với bạn bè và gia đình là chuyện rất quan trọng khi con người ta bước vào tuổi xế chiều. Chỉ cần đừng quá hơn thua, cố uống cho bằng bạn bằng bè, bằng con bằng cháu là được.
Nguồn: “Why your alcohol tolerance diminishes as you age” được đăng trên trang Nationalgeographic.com.
Gửi ý kiến của bạn
