Hôm nay,  

Đi trong mùa Thu

02/11/202221:22:00(Xem: 3596)
Tản mạn

japanese lake


Tôi đứng trong buồng khách, nhìn ra ngoài trời. Trời quang và khô, cơn mưa hôm qua không để lại một vũng nước nào, chỉ giúp cho những chùm lá có mầu xanh sạch bóng, mướt rượt, và những cây có lá vàng thi nhau trút xuống nhưng vẫn giữ lại những cành đẹp nhất để rung múa với gió thu.

 

 Trời bên ngoài quyến rũ quá! Tôi quyết định rất nhanh cho mình một buổi sáng đi bộ dưới bầu trời mùa thu. Hoa tươi trong nhà cũng vừa tàn, cần hoa mới. Giầy vải, áo len, quần jeans, khăn quàng, cho mấy đồng vào túi, tôi đi bộ ra chợ mua hoa.

 

Tôi mở cửa bước ra ngoài, đứng một giây tĩnh lặng, ngắm nhìn rặng núi mùa thu xanh lam chạy một vòng trước nhà từ bên trái sang bên phải, bên dưới núi là thông xanh ngọc bích, phong đỏ, phong vàng, mọc chen kẽ với những mái nhà có ống, đang bốc khói. Trông toàn cảnh giống như một giải thắt lưng gấm dệt bọc ngang vòng eo của chiếc hồ bên dưới. Nước hồ trong xanh, những đám khói sóng bốc lên mơ màng, những đám mây trắng trên cao hoang mang thả xuống. Tôi ngửa mặt, hít không gian ngọt như đường vào lồng ngực, bước từng bước, tôi cũng hoang mang trôi mình xuống con dốc nhỏ, ra phố.

 

Quãng đường đầu tiên, còn trong xóm, tôi vừa đi vừa đếm những thùng thư bên đường trước mỗi căn nhà, nghĩ đến những hóa đơn nằm lẫn vào những lá thư tình (Có ai còn viết thư tình không nhỉ?) Tưởng tượng những tấm thiệp từ một nơi xa xăm nào đó của người lang bạt gửi về, chờ bàn tay ai rạo rực mở; những tờ quảng cáo đầy mầu sắc, sẽ bị vứt đi trước nhất. Đếm những gốc cây, tìm con sóc, con thỏ hoang như tìm một hạnh phúc tình cờ; nhìn vào từng cánh cửa mỗi ngôi nhà, đoán ai đã thức, ai còn đang ngủ, đoán có bao nhiêu tiếng cười, bao nhiêu giọt lệ (hy vọng giọt lệ ít hơn tiếng cười).

 

Khu xóm thật yên tĩnh, thỉnh thoảng mới thấy bóng người dậy sớm, thấp thoáng sau tấm kính mờ. Đã có một hai nhà sửa soạn chăng đèn giáng sinh sớm, trên những cây lá vàng chưa rụng hết, hãy còn từng chùm lưu luyến trên cánh tay cây. Thỉnh thoảng gặp người đi bộ, khăn quàng, giầy vải giống mình, đi ngược chiều với con chó và cái xích dài, con chó không mặc áo len, không đi giầy vải (sao nó không lạnh nhỉ?)

 

Tôi đã ra đến đường phố, tôi cần đi mười hai ngã tư mới đến chợ. Hai tay bỏ vào túi áo khoác cho ấm, tôi vừa đi vừa đếm từng ngọn đèn ở mỗi khúc đường, vừa đếm bước chân mình, nghe tiếng xe băng băng lướt qua mình, nhìn gió vò đầu những bụi cây thấp, nghe gió tuốt lá những cây cao thả xuống đường; lá vàng, lá đỏ rơi dưới đất trông như đàn cá vàng đang lội tung tăng. Mùa thu quyến rũ thật! Mặc dù tôi đang đi trong thu tàn, mùa đông đang dọn đến từ từ trên những cành trơ lá, trên những giọt mưa, trên những cơn gió. Tôi nhủ tôi, cuối năm rồi đó!

 

Từ nhà ra phố, ghé vào chợ, tôi đi mất bốn mươi phút. Tôi vào chợ, không dám mua nhiều, sợ không ôm hết, tôi chọn mua mấy quả táo đỏ rực, cây rau xà lách xanh mướt, đi vào khu hàng hoa, tôi cúi xuống lựa một bó hoa mùa thu với mầu vàng và mầu cam. Tôi ôm những mầu sắc rực rỡ đó vào lòng, quay trở về. Lần này tôi không hoàn toàn đi phía ngoài hè phố nữa, có một phần ba đường, tôi có thể băng qua “Công Viên Cá Voi.” Tôi đặt tên cho công viên đấy, vì trong công viên, chỗ để xích đu và cầu tuột cho trẻ em, có một cái hồ cát đặt con cá voi ciment xanh khổng lồ, phun nước cho trẻ chơi trong mùa hè.

 

Vào buổi sáng mùa thu cuối tuần như sáng nay, công viên rất vắng, cha mẹ chắc còn ôm con trong chăn ấm. Một mình tôi băng qua công viên. Tôi bước trên mặt đất ướt, cỏ vẫn có mầu xanh, nhưng trên mặt cỏ, đó đây rắc rải rác từng cụm  lá vàng, và rất nhiều lá mũi kim của thông đã ngả sang mầu nâu nằm chen chúc trong cỏ. Tôi nghe gót giầy thỉnh thoảng lún xâu xuống khi gặp chỗ đất sũng nước. Cả một vòm trời mở rộng trên cao, bao dung cúi xuống một tôi bé tí teo. Tôi ôm một ôm mùa thu: đỏ, cam, vàng, xanh trong ngực, ngước mặt lên nhìn trời. Mây vô xứ đang lang thang từng cụm, trôi về đâu? Mây đến rồi mây đi, mây tụ rồi mây tan. Tôi vô xứ lang thang một mình, đi về đâu? Tôi đang đi về một chỗ gọi là “Nhà”. Có nhà nhưng không có quê, có quê nhưng không có xứ, có xứ nhưng không có nước, có nước nhưng… biết nói sao bây giờ!

 

Tôi ôm mùa thu trong lòng, vừa đi vừa ấm ức với thu. Nhưng tôi phải trở về căn nhà tôi đang ở, nơi đó có những người thân yêu của tôi đang đợi tôi về nhóm lửa, làm ấm căn bếp nhỏ. Gạo cần được thổi thành cơm, thịt và rau cần nấu thành canh, những chiếc đũa cần xếp thành đôi như vợ như chồng, những chiếc bát bầy ra như con như cháu.

Mùa Thu đến rồi đi. Đông qua Xuân tới, Hạ về... Đời người là thế.

 

Một đời người, có được bao nhiêu lần đi trong mùa Thu? Những chiếc lá vàng có biết không?

 

– Trần Mộng Tú

(11/02/2022)

 

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối

Nhận được tin buồn nhà thơ Phan Xuân Sinh sau một cơn bạo bệnh, nhập viện vì bệnh tim mạch, hôn mê sau 10 ngày vô phương cứu chữa đã qua đời tại Texas ngày 28/2/2024. Thọ 76 tuổi...

Từ hồi trẻ, tôi đã có thói quen là những ngày giáp Tết thì bắt đầu chọn một vài bài nhạc xuân để nghe; và trong những ngày đầu năm thì sẽ đọc một cuốn sách. Thói quen “khai sách đầu xuân” có thêm một chi tiết khi tuổi quá độ “ngũ thập nhi tri thiên mệnh”: đọc một cuốn sách có chủ đề về Phật Giáo. Trong năm Giáp Thìn này, tôi chọn cuốn “Từ Mặc Chiếu Đến Như Huyễn” của một tác giả cũng tuổi con rồng: cư sĩ Nguyên Giác, cũng là nhà báo Phan Tấn Hải. Giới thiệu “tác giả, tác phẩm” dài dòng như vậy, nhưng đối với tôi, người viết đơn giản chỉ là anh Hải, một người anh thân thiết, đã từng có một thời ngồi gõ bàn phím chung trong tòa soạn Việt Báo ở phố Moran. Đọc sách của anh Hải, tôi cũng không dám “điểm sách” hay “phê bình sách”, vì có thể sẽ bị anh phán rằng “… viết như cậu thì chỉ… làm phí cây rừng thôi!” Bài viết này chỉ ghi lại một vài niềm hứng khởi khi được tặng sách, khi đọc qua cuốn sách mà cái tựa cũng đã chạm sâu thẳm vào những điều bản thân đang chiêm nghiệm.

Chúng ta thường được nghe nói, rằng mọi người đều bình đẳng trước Thượng Đế. Tuy nhiên, Thượng đế thì không ai thấy, nhưng có một thứ còn đáng sợ hơn nhân vật cổ sử đó (nếu thật sự là có Thượng Đế): đó là những trận mưa bom. Người dân Ukraine và Palestine ý thức rất rõ, vì đó là chuyện hằng ngày của họ: mọi người đều bình đẳng khi đứng dưới mưa bom. Già, trẻ, nam, nữ, trí thức, nông dân, nhà thơ, họa sĩ… đều bình đẳng: khi bom rơi trúng là chết. Cuộc chiến giữa người Palestine muốn giữ đất và người Israel từ nơi xa tới nhận phần đất mới do quốc tế trao tặng từ đất Palestine đã kéo dài nhiều thập niên. Bây giờ căng thẳng mới nhất là ở Gaza, cuộc chiến đang tiếp diễn giữa nhóm Hamas, thành phần chủ trương bạo lực của dân Palestine, và quân Israel. Trong những người chết vì bom Israel, có những người hiền lành nhất, đó là trẻ em và phụ nữ.

Thông thường khi nghe hai chữ “cô đơn” chúng ta liên tưởng đến trạng thái tinh thần yếm thế, tâm tư buồn bã, ngày tháng chán chường, thậm chí, cuộc đời trống rỗng. Có lẽ, vì ý nghĩa từ điển của từ vựng này; có lẽ, vì ảnh hưởng văn chương nghệ thuật; có lẽ vì chúng ta đã từ lâu tin như thế, mà không bao giờ đặt một nghi vấn nào. Đây là định nghĩa của “cô đơn” qua Bách thư toàn khoa Wikipedia: “Cô đơn là một trạng thái cảm xúc phức tạp và thường gây khó chịu, đáp ứng lại với sự cách ly xã hội. Cô đơn thường bao gồm cảm giác lo lắng về sự thiếu kết hợp hay thiếu giao tiếp với những cá nhân khác, cả ở hiện tại cũng như trong tương lai. Như vậy, người ta có thể cảm thấy cô đơn ngay cả khi xung quanh có nhiều người. Nguyên nhân của sự cô đơn rất đa dạng, bao gồm các vấn đề về xã hội, tâm thần, tình cảm và các yếu tố thể chất.

Vào những ngày cuối năm 2023, khi mà người Mỹ bắt đầu chuẩn bị cho những bữa tiệc Giáng Sinh, năm mới, bàn tán chuyện mua sắm, thì chiến sự giữa Isarel và Hamas chưa có dấu hiệu thuyên giảm. Trên vùng đất thánh của cả ba tôn giáo lớn, những kiếp người lầm than chỉ mong có một ngày hòa bình, một ngày không bom đạn. Cũng vào những ngày cuối năm 2023, người Mỹ bắt đầu nhìn thấy một viễn cảnh Ukraine bị bỏ rơi, phải chấp nhận đổi đất lấy hòa bình. Nhiều người Việt cho rằng Ukraine sắp là một Việt Nam Cộng Hòa khác, một đồng minh bị Mỹ bỏ rơi, nhưng sau một thời gian có thể nhanh hơn nhiều.

Vào ngày 6 Tháng 12, giới truyền thông Mỹ đồng loạt đưa tin Taylor Swift, nữ ca nhạc sĩ đầy tài năng, được tạp chí Time vinh danh là “Nhân Vật Của Năm 2023” (Person of The Year). Đây là lần đầu tiên một ca nhạc sĩ được bình chọn danh hiệu giá trị này, càng nhấn mạnh thêm sự thành công và sức ảnh hưởng của cô gái hát nhạc pop-đồng quê. Trước đây, nhiều nhân vật được Time chọn từ năm 1927 là các tổng thống Hoa Kỳ, những nhà hoạt động chính trị lỗi lạc.

Bốn câu thơ này được bố tôi (nhà văn Doãn Quốc Sỹ) ghi lại như một giai thoại văn học, làm lời tựa cho tác phẩm Mình Lại Soi Mình. Bố tôi kể rằng khoảng năm 1984, phong trào vượt biên đang rầm rộ. Một người bạn mới gặp đó, mà hôm sau đã vượt biên rồi! Vào một ngày đẹp trời, bố tôi đạp xe từ Sài Gòn qua Làng Báo Chí bên kia cầu xa lộ để thăm chú Nguyễn Đình Toàn. Đến giữa cầu thì thấy chú đang đạp xe theo chiều ngược lại, cũng định đến thăm mình ở căn nhà hẻm Thành Thái. Hai người bạn gặp nhau giữa cầu. Có lẽ chú Toàn đã nhìn những cánh đồng lúa bên Thủ Thiêm, tức cảnh sinh tình, ngẫu hứng làm ra bốn câu thơ này.

Hôm đó, một chàng đương từ Sài Gòn đạp xe tới thăm bạn ở Làng Báo Chí bên kia cầu xa lộ. Chàng vừa đạp xe tới cầu thì gặp bạn cũng đương từ bên kia cầu phóng sang dự định về Sài Gòn thăm mình...

Có một người sống trong thành phố, bận rộn, tranh đấu, xông pha, lăn lộn giữa sự phức tạp như một sinh trùng bị mắc lưới nhện vẫn phải vùng vẫy để sống, để chờ ngày bị ăn thịt. Một hôm, ông ta đi du lịch, thấy một phong cảnh đẹp đến mức lặng người, cảm thấy siêu thoát, nhận ra đạo lý của mục tiêu tại sao con người tồn tại. Nhưng vẫn phải trở về phố cũ, y như Lưu Nguyễn phải trở về làng cũ vì những lý do chính xác, vì lẽ phải của những bổn phận làm người. Ông vẽ lại phong cảnh đó trên một vách tường lớn. Mỗi khi đời giông bão, mỗi khi hồn âm u, mỗi khi trí khổ não, ông đến trước bức tranh, nhìn ngắm, ngẫm nghĩ để tìm thấy sự thanh thản, sở hữu cảm giác bình an. Ông nghe được tiếng hát “chiều nay vang lừng trên sóng.” Ông thấy được “Âm ba thoáng rung cánh đào rơi. Nao nao bầu sương khói phủ quanh trời.” Hồn ông “lênh đênh dưới hoa chiếc thuyền lan.” Những giờ phút tĩnh lặng đó, tâm trí ông “Đèn soi trăng êm nhạc lắng tiếng quên … là cả một thiên thu trong tiếng đàn chơi vơi…”

Bùi Giáng qua đời tại Sài-gòn tháng 10-1998, tới tháng 10 năm này, 2023, đúng là 25 năm, một phần tư thế kỷ “Vắng bóng người Điên giữa kinh thành”. Trong tất cả các bút hiệu của Bùi Giáng, Sáu Giáng là tên hiệu dễ thương với mọi người, Bùi Giáng lại thích “anh Sáu Giáng” nhất; bởi/từ cái gốc gác quê mùa, đồi sim, ruộng lúa, tiếng gà trưa, con cò bãi nước xa, cái nền nhà lát gạch hoa, đứa con thứ sáu trong gia đình tộc Bùi, thằng bé Giáng tập bò tập đi.
Trang đầuTrang trước45678910Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.