Hôm nay,  

CÁ RÔ ĐỒNG VÀ TÔI

21/03/201300:00:00(Xem: 13994)
Tác giả tên thật David Huỳnh, cư dân Los Angeles, là một "chức sắc" của Hội Đi Câu tại Hoa Kỳ, từng nhận giải Đặc Biệt Viết Về Nước Mỹ 2012 với loạt bài kể chuyện đi câu đủ nơi, đủ loại, từ cá sấu gar Houston tới cá tầm California, câu tới Alaska, sang Mễ, qua tận Thái Lan, và nay thì câu về đến quê cũ.
mr_bond_1
Tuy đã đi nhiều nơi và câu khá nhiều loại cá khác nhau, nhưng cứ mỗi khi nhắc đến việc đi câu Rô Đồng là trong tôi lại nổi lên niềm xao xuyến bồi hồi kỳ lạ.

Tuy sinh ra, lớn lên và đi học tại khu trung tâm Saigon nhưng gia đình tôi lại có 2 khu đất nằm ven đô để ông bà tôi ở, vì ông bà không quen cảnh tù túng của thành thị. Một miếng đất thuộc khu Xóm Mới - Gò Vấp và cái thứ hai cũng nằm trên cùng một con đường, nhưng cách đó cỡ 1 km nơi giáp ranh giữa quận Gò Vấp và Hóc Môn mà bây giờ nguời ta gọi là quận 12.

Khu đất của gia đình tôi gồm 2 mảnh vuờn khá vuông vức, mỗi cái rộng trên nửa mẫu (khoảng 6 ngàn mét vuông) có mặt sau giáp ranh với sông lớn và mặt truớc giáp với quốc lộ và cái thứ hai theo tôi còn tuyệt vời hơn nữa, vì nó có hai mặt đuợc bao bọc bởi cùng một con sông; mặt còn lại cũng giáp mặt đường. Hai mảnh vườn này ông bà tôi mướn người đao ao thả cá, bồi đất, đắp bờ trồng dừa và cây ăn trái, rồi sau này làm trại nuôi heo, nuôi bò và các loại gia cầm.

Với một thằng học trò 9-10 tuổi thành thị nhu tôi thì 2 khu vườn này là cả một thiên đang, chứa đựng đầy bí ẩn cho những đứa trẻ lí lắc nhu tôi lùng sục, khám phá. Khác với xua, những noi này ngày nay đa được đô thị hóa và đa trở thành những quận nội thành của Saigon. Nhung vào đầu thập niên 80 noi đây còn khá hoang vắng, đa số là những ruộng trồng cây lác để nguời ta dệt chiếu, ruộng cỏ năn và rừng lá dừa nuớc. Còn sông nước thì không bị ô nhiễm như bây giờ nên cá tôm rất nhiều.

Gia đình tôi truớc năm 1975, có công ty xuất nhập cảng tại Saigon nên suốt ngày ba mẹ tôi luôn bận bịu với việc làm ăn buôn bán. Chỉ có dịp cuối tuần hay mùa nghỉ hè là ba mẹ tôi lại thuờng chở mấy anh em tôi về đây chơi, vừa để thăm ông bà vừa nghỉ dưỡng sau những ngày làm việc mệt nhọc. Còn vào dịp nghỉ hè thì tôi được về đó chơi với ngoại tôi lâu hơn, nên so với chúng bạn học cùng lớp, tôi có nhiều cơ hội sống gần gũi với thiên nhiên hơn bọn chúng.

Bạn học ở truờng của tôi có mấy đứa từ nhỏ tới lớn sinh ra và lớn lên chỉ sống ở thành thị, nên tụi nó rất ngố. Chúng không bao giờ biết được những trò chơi dân dã, hay việc phân biệt những cây cỏ như tôi. Nói thật bạn trên thành phố của tôi, có đứa còn không biết phân biệt cây đu đủ và cây khoai mì khác nhau như thế nào. Tuổi thơ của tôi ngoài những lễ nghỉ học ở truờng và tiếp xúc với văn minh của lối sống thành thị, tôi cũng làm quen với nếp sống dân dã như bao đứa trẻ sống ở nông thôn khác. Tôi cũng tắm sông, câu cá, tát đìa, mò cua, bắt ốc, cắt cỏ, chăn trâu... ngoài ra còn có lần tôi dám mạo hiểm bắt rắn bằng tay không nữa. Tôi làm những việc này như bao đứa trẻ sống ở nông thôn, nhưng khác với chúng là tôi làm là chỉ để phá phách, để thỏa mãn sự tò mò và là kiếm chuyện để vọc nước, tắm bùn, chứ không phải bươi chải kiếm sống hay phụ giúp gia đinh như những đứa trẻ kém may mắn kia.

Trở lại việc câu rô đồng, tôi nhớ khi xua đi câu cá rất dễ, chỉ cần theo chân mấy anh người làm cho ngoại tôi ra mấy cái ao sau nhà, trèo lên mấy cây bần hay dừa nước mọc theo bờ sông, rồi thọc cây cần trúc xuống sông câu một hồi là đuợc vài ki' cá xà bần (theo cách nói của ngoại tôi). Cá sặt buớm, lòng tong, bã trầu (ngoại tôi còn gọi là cá hủn hỉn), rồi lâu lâu lại câu được mấy em rô cụ (rô mề) sống lâu năm trong ao mà thằng nhóc nhu tôi cho là phải "đẳng cấp" lắm mới câu đuợc.

Mồi câu thì cũng rất đa dạng, bữa nào lười thì nắm cơm nguội cá cũng ăn, bữa nào siêng hơn nữa thì đi thọc ổ kiến vàng trên mấy cây mận trong vườn, hay đi kiếm tổ ong lá phá lấy nhộng đem câu thì còn gì bằng. Vì mồi câu loại này rất nhạy, mồi chưa kịp chạm đáy thì cá đa ăn rồi và câu cá rô bằng trứng kiến hay nhộng ong thì tôi thường câu được rô cụ..?
mr_bond_2
*Con Rô Đồng, Ngày Trở Về

Một mùa xuân, tôi trở lại VN sau bao nhiêu năm xa cách, Saigon bây giờ như các thành phố khác, được đô thị hóa và thay đổi rất nhiều. Ngay cả con đường từ phi trường TSN dẫn về nhà mình mà tôi cũng nhận không ra. Saigon bây giờ nhiều thay đổi quá! Nó thay đổi từ cảnh vật đến con người. Hàng xóm của tôi bây giờ là những nguời lạ hoắc, hỏi thăm mới biết họ từ ngoài bắc mới nhập cư vào sau năm 1975. Bạn bè thời thơ ấu của tôi bây giờ đứa còn đứa mất, mỗi đứa mỗi nơi. Đứa nào may mắn thì cung lưu lạc một góc trời tây như tôi, còn không thì cũng đã dọn đi nơi khác ….

Hai miếng đất ven đô nhà tôi truớc kia giờ đã trở thành nội đô Saigon. Con đường tỉnh lộ nhỏ xíu truớc nhà tôi sau bao lần đổi tên, bây giờ là đại lộ Lê Đức Thọ. Vườn nhà tôi bây giờ vẫn còn, những cây cối đa lớn và ao hồ xưa kia đã được anh tôi đổ đất lấp lại cho bằng phẳng. Nhà cửa nơi đây đã mọc lên san sát. Chỉ riêng 2 mảnh đất nhà tôi là vẫn còn để trống và gia đình tôi cũng chưa có dự định xây cất gì cả.

Con sông sau lưng miếng đất thứ nhất bây giờ chỉ còn là con rạch nhỏ, do kết quả của quá trình đô thị hóa. Đất nơi đây đa trở thành "tấc đất, tấc vàng" nên người ta lấn sông làm nhà. Nhớ xưa kia con sông này ghe bầu hai ba mươi tấn có thể vào đến tận nhà tôi dễ dàng, nhưng bây giờ ngay cả chiếc xuồng 3 lá đi lại cũng còn khó. Nuớc sông xưa kia trong xanh mát mẻ chứa nhiều tôm cá, còn bây giờ thì bị ô nhiễm nặng, chỉ một màu đen sịt và có mùi bùn thúi hoắc làm cho không tôm cá nào có thể sống đuợc.

Tình trạng con sông sau lung miếng đất thứ hai của nhà tôi thì cung cùng chung số phận nhung có phần khá hơn một chút, vì là sông lớn nên lòng sông khá sâu và nuớc chảy mạnh nên nguời ta khó lấp sông làm nhà. Và nước cũng đỡ bị ô nhiễm hơn, nhưng tôi nghĩ tôm cá cũng vẫn chưa sống được và chúng nếu có sống được thì người bắt đuợc cũng chưa chắc dám ăn.

Trở lại chuyện con rô đồng. Về đến nhà sau khi tắm rửa nghỉ ngơi sau chuyến đi dài. Chị dâu tôi cho nguời làm dọn lên một mâm cơm, và như đoán được ý tôi, bữa ăn đầu tiên chị dành cho tôi tại quê nhà lại là món ăn mà tôi thích nhất: canh chua cá lóc, ăn với cá rô kho tộ và cơm trắng.

Sau vài ngày ở chơi với gia đinh đi đây đó thăm bà con, tôi gọi điện thoại cho anh em câu lạc bộ câu cá Nguoivietcauca.com. Bạn câu của tôi quen trên nguoivietcauca rất nhiều và mỗi nguời có một sở truờng câu một loại cá khác nhau… Nói câu bông lau thì gặp anh Cường; câu rô đồng thì gặp anh Bửu hay anh Châu..v.v. Tôi gọi tìm anh Bửu mà không gặp, cung may gặp được anh Châu, mặc dù anh cũng đang bận việc xây nhà nhưng anh cũng ráng dành ra một ngày dẫn thằng em từ phương xa về đi câu con rô đồng.
mr_bond_3
Tôi Đi Câu Rô Đồng

Sau nhiều năm xa quê hương, tôi lại được lang thang trên những con đường nhỏ miệt Long An - Bình Chánh. Gió xuân mơn man trên cánh đồng lúa xanh trải tận chân trời. Hương lúa, quyện hương bùn non tạo thành một mùi không dễ gì diễn tả.

Tôi nhớ khi xưa câu con rô đồng dễ lắm, nơi nào có nước, có ruộng lúa là có nó, nhưng bây giờ đi tìm con rô đồng câu ngoài thiên nhiên sao khó quá. Có lẽ do bây giờ nhiều vùng ven đô Saigon đã được đô thị hóa, ruộng lúa thì xịt thuốc cỏ, thuốc rầy, cũng như nguời ta chích điện quá nhiều làm cho dân câu thực thụ phải khốn khổ đi tìm những chỗ câu mới. Nhiều khi họ phải chạy xe mấy chục cây số thì mới tìm được điểm câu lý tuởng làm tôi thấy thấm thía câu nói của ai đó: "Câu cá là thú vui trời đày!"

Tôi và anh Châu mỗi nguời một chiếc Honda từ Saigon đi về miệt Bình Chánh đa hon một giờ rồi mà vẫn chưa tìm đuợc điểm câu thích hợp. Tôi bắt đầu thấy kiến bò bụng nên rủ anh ghé qua một quán hủ tiếu ven đuờng làm một tô lót dạ. Nhìn tô hủ tiếu nghi ngút khói mà tôi không khỏi ứa nuớc miếng. Cái quán hủ tiếu nhỏ bé chỉ lèo tèo đôi ba cái bàn thấp và vài cái ghế kê tạm bên vỉa hè sao mà ngon lạ. Có lẽ trong tô hủ tiếu mà tôi ăn ngay hôm nay có mùi vị của quê hương.

Đúng là trời không phụ lòng nguời, vì chồng của nguời phụ nữ bán quán này cung là một tay nghiện câu … nên qua anh chúng tôi đa tìm đuợc môt điểm câu lý tưởng cách quán của anh chỉ vài kí lô mét. Chúng tôi rời đuờng nhựa và đi vào mấy con đường đất, để rồi sau cùng lái xe xiêu vẹo trên những bờ đe mới đến được điểm câu.

Đây là khúc sông còn rất hoang sơ nằm giữa đồng trống và nuớc chưa bị ô nhiễm. Chúng tôi xuống xe và lấy hành lý ra chuẩn bị câu. Trong số dụng cụ mà anh Châu mang theo, tôi thấy có một thứ rất lạ. Đó là một vật dụng nhìn giống cái câu liêm dành để hái dừa của miền sông nước Bến Tre nhưng nó ngắn và nhỏ hơn nhiều. Tôi hỏi anh đi câu mà đem theo cái này để làm gì, thì anh nhìn tôi cuời cười nói …. Cái này dùng để "móc lỗ". Tôi nghi bụng đi câu mà có cái vụ móc móc này coi bộ hay à nha …. hihi
mr_bond_4
Một mùa xuân, tôi trở lại VN sau bao nhiêu năm xa cách. dòng sông lớn năm xưa nay thành cái lạch nhỏ, đành nhường lũ trẻ. Phải đi rất xa mới có chỗ câu được chú ngô đồng thứ thiệt.
Loay hoay một hồi, mồ hôi nhễ nhại, khom người chổng mông, đưa 2 tay móc trên rồi lai móc dưới liên tục tôi mới móc đuợc một cái lỗ cung tàm tạm, thì ra cái vật dụng nhìn như cái câu liêm hồi nãy tôi thắc mắc là dùng để móc cỏ và lục bình để dọn chỗ câu - hú hồn. Khi mọi việc xong xuôi thì mặt trời đa lên đến đỉnh đầu… Đâu đây tiếng bìm bịp kêu nước lớn vang cả một khúc sông làm tôi ghe nao nao trong lòng.

Anh Châu bắt đầu lên cá … và sau đó là đến lượt tôi. Những con rô đồng mà tôi gọi là "chính hiệu con nai vàng" (tôi gọi như vậy để phân biệt với những con cá rô ngày nay được người ta nuôi một cách công nghiệp trong ao hồ, hay bè cá mà tôi thường thấy bán ở chợ hay trong siêu thị … Nghe nói có loại cá rô lai, nhiều khi cân nặng tới 5,6 lạng một con mới kinh!) có cái bụng mập ú vàng ươm nhu ghệ to bằng ba ngón tay người lớn lần luợt được bọn tôi đưa vào thùng đựng cá.

Bọn tôi đứng câu cho đến xế chiều, cái thùng đựng cá của hai anh em chúng tôi đa đầy ắp cá. Cung là lúc mặt trời đang lặn ở xa xa, thế là kết thúc một ngày câu đầy thú vị. Tôi chạy xe về Sàigòn với mấy chục chú rô mề vàng nghệ, vẫn còn giãy rồ rồ trong thùng và bỏ lại sau lưng những cảnh đồng nội, ruộng lúa, bờ ao và ánh nắng vàng yếu ớt của buổi xế chiều mà tôi đã một thời quen thuộc … một thời của tuổi thơ xa ngái.

Mr. Bond

Nhấn Vào Đây Để Tải Tập Tin PDF

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tìm hiểu văn hóa của một đất nước không thể không nghiên cứu đến những tác phẩm hội họa, Nguyễn Gia Trí là một trong những tên tuổi hàng đầu của hội họa Việt Nam hiện đại. Ông sinh năm 1908 tại một làng quê nghèo bên sông Hồng, thuộc Tràng An, Thường Tín,
Chủ biên Xuân Việt Báo viết về một tác phẩm sơn mài của Nguyễn Gia Trí, nổi trôi cùng gia đình ông trong những biến động của đất nước....
Tác giả Lê Thị, người nhận giải Chung Kết Viết Về Nước Mỹ 2012 vừa qua chính là Calvin Trần, nhà thiết kế thời trang gốc Việt nổi tiếng trong dòng chính. Những khán giả từng bật đài Bravo xem chương trình The Ultimate Collection ở mùa thứ Hai, điều hợp bởi nàng siêu mẫu Iman và nhà thiết kế thời trang danh tiếng Isaac Mizrahi, hẳn đều đã từng trải qua những giây phút rất "Calvinism".
Lần đầu tiên, chuyện Thi Sĩ và Nàng Thơ thành phim Đại học Havard xuất bản The Essential Tagore, 2011
Với trên dưới 200 tác phẩm đa dạng, đặc biệt nhào trộn những hiện thực, ảo giác, pha trộn chuyện kể dân gian với lịch sử xa xưa cũng như cận đại, nhà văn Trung Quốc Mạc Ngôn (Mo Van) đã giành được giải Nobel văn học 2012.
Được đề cử vào Giải Phim độc Lập về Tâm Linh dành cho thể loại phim ngoại quốc năm 2012 và là một trong chín cuốn phim đã lọt vào danh sách đề cử phim ngoại quốc ngắn của giải Oscar năm 2013, phim “War Witch” do đạo diễn Kim Nguyễn thực hiện có đề tài đặc biệt, nhức nhối.
Paula Jeanine là ca sĩ, nhạc sĩ và thi sĩ, giảng viên tại nhiều đại học danh tiếng. Năm 2009, Paula Jeanine được University of Oklahoma vinh danh sự đóng góp của bà trong lãnh vực múa.
Trong năm 2013 này, để ghi nhớ 50 năm biến cố 1963, vụ đảo chính giết Tổng thống Diệm, đưa tới việc cáo chung nền Cộng Hoà tại miền Nam, chúng ta có thể tìm đọc một cuốn sách mới vừa được phát hành đúng vào dịp năm mới Quý Tỵ 2013, cuốn Vietnam Labyrinth – Allies, Ennemies and Why the U.S. Lost the War (Việt Nam mê cung - Đồng minh, Kẻ thù và Tại sao Hoa Kỳ thất trận).
Nhìn lại năm con Rồng vừa qua, biến cố chính trị lớn nhất dĩ nhiên là Đại Thắng Mùa Thu lần thứ hai của TT Obama. Cuộc bầu cử đã chiếm trọn trang nhất của tất cả các báo suốt từ đầu năm đến cuối năm.
Có phải Bố đã nói với các con rằng các con của Bố tuyệt vời ra sao Rằng tiếng chân của các con từ xa bắt nhịp cho ngày của bố khởi hành rằng khi các con cười ánh mặt trời ùa vào sưởi ấm căn phòng?


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.