Hôm nay,  

Suối Phi Khanh

07/09/200500:00:00(Xem: 7148)

Từ thời Trung học, khi học Việt sử, chúng ta đều biết giai thoại Phi Khanh-Nguyễn Trãi. Tháng 6 năm Đinh Hợi 1407, Trương Phụ sai Liễu Thăng bắt một số quan quân tướng sỹ của Việt Nam, giai về Tầu. Trong số những người bị bắt có Nguyễn Phi Khanh.
Theo sử liệu ghi chép thì Nguyễn Phi Khanh là một sỹ phu uyên bác, lầu thông kinh sử nên được quan Tư Đồ Trần Nguyên Đán mời về làm ông giáo kèm dạy các cậu ấm cô chiêu trong gia tộc. Trong số học trò có cô Trần Thị Thái ngưỡng mộ thầy tới mức vượt qua tình thầy trò. Kề cận giai nhân, lại được tỏ lộ tình yêu đằm thắm làm sao Nguyễn Phi Khanh có thể cưỡng được định mệnh!; nên khi tiểu thư Trần Thị Thái có thai thì hai người sợ hãi bỏ trốn. Quan Tư Đồ cho người tìm về rồi chính thức gả con gái cho. Nguyễn Trãi là kết quả của đôi trai tài gái sắc đó.
Nguyễn Trãi lẽo đẽo theo cha trên đường Nguyễn Phi Khanh bị dẫn giải về Kim Lăng dù Nguyễn Phi Khanh nhiều lần khuyên con hãy quay về Nam tìm đường phục hận hơn là rỏ nước mắt nam nhi ủy mỵ trên đoạn đường thống hận hờn oan.
Khi đến Ải Nam Quan, bọn nhà Minh quyết liệt đuổi những người đưa tiễn thân nhân lùi về ranh giới. Nguyễn Trãi muốn dâng cha một bình nước cuối trước khi chia biệt nhưng hỡi ơi, bình nước mang theo đã cạn!!! Nguyễn Trãi ngửa mặt nhìn trời, khóc rống lên ba tiếng bi thương, lòng thành khẩn khấn nguyện: "Con đê đầu khấn lạy Chư Phật mười phương nếu nước Việt Nam còn cơ hội phục hồi tự chủ, xin ban cho con bầu nước cuối từ đất Việt thân yêu để thay nước mắt tiễn biệt cha già".
Khấn nguyện xong, quá bi phẫn, Nguyễn Trãi dậm mạnh chân xuống đất. Mầu nhiệm thay, tù nền đất khô cứng phun lên nguồn nước mát ngọt trong. Nguyễn Trãi quỳ xụp xuống cảm tạ Chư Phật rồi hứng nước thiêng đó mà dâng cha.
Giòng suối thiêng liêng từ đấy được dân địa phương gọi là Suối Phi Khanh.
Từ khi giòng suối mẹ phun nước nuôi con, mẹ Việt Nam vẫn trôi nổi cùng con dân nước Việt. Mẹ Việt Nam xả thân cùng các con bám chặt lấy đất, sống chết với ruộng vườn thôn xóm. Trải qua bao lần tranh chấp biên giới, các vị vua nước Nam quyết một mất một còn giữ từng tất đất quê mẹ; đặc biệt, hơn 18 lần dưới triều Lý, vua nước Nam đã can trường phá Tống bình Chiêm, không để một tấc đất phương Nam lọt vào tay phương Bắc.
Hỡi ơi! giữa năm 2001, đảng Cộng Sản Việt Nam đã hèn nhát, lén lút dâng đất cho quan thầy của chúng là Trung Cộng! Hèn nhát vì Cộng Sản Việt Nam đã tuân hành lời đòi hỏi vô điều kiện. Lén lút vì chỉ khi ranh giới Ải Nam Quan bị dời sâu vào nội địa Việt Nam với tên mới là "Cây số Zéro", dân chúng mới biết!.

Cây số Zéro, cái tên vô hồn, lạnh lẽo ấy nằm giữa Ải Nam Quan cũ và Cửa Hữu Nghị mới bây giờ. Cây số Zéro ấy đã cắt đôi thác Bản Giốc thuộc tỉnh Cao Bằng từng là thắng cảnh miền Bắc Việt Nam, nay, một nửa đã thuộc về Trung Quốc!!!
Cây số Zéro ấy đã cắt hang Pakbo, nơi Cộng Sản Việt Nam coi là linh địa; nay, ¾ hang Pakbo đã thuộc về Trung Quốc!!!
Cây số Zéro cũng đã phá vỡ lời mẹ ru con ngọt ngào qua hàng nhiều thế kỷ:
"Đồng đăng có phố Kỳ Lừa
Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh...."
Chùa Tam Thanh không còn nữa vì Hồng-quân đã san bằng tỉnh Lạng Sơn năm 1979 khì cần dạy đàn em CSVN một "bài học". Nàng Tô Thị có tìm về chùa ru con thì chùa đã nơi đâu"; thổn thức trong mờ ảo khói sương chỉ còn động đá đã bị đẩy lùi, thật sâu, trong lặng câm phẫn uất!
Đất đã thế, biển thì sao"
Đảng Cộng Sản Việt Nam đã gửi thư chấp nhận bản tuyên bố trong đó họ đồng ý nhường cho Trung Quốc toàn bộ:
- Các hải đảo của Việt Nam trên biển Nam Hải
- Toàn bộ các đảo cách đó 12 hải lý.
Đó có phải là lý do mà gần đây nhà cầm quyền Trung Cộng đã dùng chủ quyền để công khai bắn giết các ngư phủ Việt Nam, bất chấp dư luận quốc tế hay không"
"Thiên hạ mang mang, ai người tri kỷ "" (+)
Tinh thần Nguyễn Trãi ngày nay tiễn cha bằng nước mắt chính mình vì suối thiêng đã cạn, hồn nước đã xa:
"Cơn giông tới, trời cuồng vật vã
Tin cha già gục ngã chốn rừng sâu
Lặn lội ngày đêm, mẹ tìm mộ chí
Nắm cỏ bên đường ai lấp vội cho nhau!
Bỗng hân hoan,
Hỡi trời!
Như mừng rỡ!
Cha thoát rồi, năm tháng chịu xiềng gông
Báng súng, khảo tra,
Thôi dập bầm xương thịt,
Đói lạnh rã rời,
Thôi hành hạ thân đơn.
Đàn chó dại hẳn phải tru từng hồi tức giận,
Vì nanh dài, vuốt nhọn, nọc cuồng điên,
Chúng bủa vây cắn xé ngày đêm,
Vẫn không thể khiến con người khiếp sợ.
Bản cáo trạng,
Tội danh loài man rợ,
Sử ngàn trang hằn ứa máu tươi hồng
Vận nước bao đời trôi nổi hưng vong,
Giòng sinh mệnh vẫn xuôi về nguồn cội.
Cha biết thế, hẳn yên lòng phút cuối
Chút hơi tàn gom nốt hiến Quê Hương
Trọn lời nguyền vì Tổ Quốc Giang Sơn
Lòng Đất Mẹ ấp ôm thân rã mục!
Di chúc cho con:
"Trả hờn, rửa nhục,
Với quân thù, ta có một đường thôi
Là quyết dấn thân dành lại mặt trời
Hay cam chịu đời đời tăm tối !"
Ôi trang sử xưa,
Lời nghiêm huấn Phi Khanh gương còn sáng chói
Đem thù nhà mà trả nợ non sông
Biên ải bùi ngùi phụ tử tình thâm
Lòng Nguyễn Trãi tả tơi hồn-cung-kiếm
*
Pho Kinh mở, khói nhang tụng niệm
Lệ đầm tuôn nhòa nhạt bóng Di Đà
Nợ sinh thành: nghĩa mẹ ơn cha
Nợ Tổ Quốc: mầu da tiếng nói....
Nắng xứ người mà lòng con bão nổi
Quyện trầm hương linh hiển bóng cha già
Xin run rủi cơ may cho con trẻ
Được đem thân còn lại,
Hiến san hà." (*)

Nguyễn Bỉ Ngạn
(+) ThơNguyễn Bá Trạc
(* Thơ Diệu Trân

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Đọc lịch sử, ta thấy bất cứ dòng họ vua chúa nước nào cũng thường trải qua một thời hưng thịnh ban đầu rồi dần dần suy tàn, nhường chỗ cho một triều đại mới. Những kẻ cướp ngôi hầu hết đều thuộc hạng bề tôi đã gây được thế lực đủ mạnh để lấn lướt nhà vua...
Dọc đường tôi đi bộ bên bờ kênh Delaware và Raritan, khoảng cuối tháng Tư có loại hoa màu tím nhạt nở từng chùm treo lúc lỉu trên những cành cây; thấp thì sà xuống mặt nước, cao thì cách mặt đất chừng chục mét. Hoa thuộc loại dây leo, nở lâu sắp tàn thì màu tím nhạt dần rồi biến thành màu trắng; khi chưa nở, nụ hoa trông giống như những hạt đậu màu tím. Có lẽ vì thế người ta gọi là cây đậu tía. Hoa còn có tên khác, đẹp hơn. Hoa Tử Đằng. Có người giải thích, Tử là màu tím; Đằng là chữ dùng chung cho loại dây leo.
Đó là một buổi sáng thứ Hai băng giá ở Matxcơva. Bên trong Viện Văn hóa Nhà nước của thành phố, Yuri Kot quyết tâm khơi ngọn lửa trong lớp. “Là người Nga nghĩa là gì?” ông gầm lên, nghiêng người về phía trước và nhìn chằm chằm vào các sinh viên. Kot – một người đàn ông 47 tuổi tóc vàng, trông giống một con gấu với những tuyên truyền yêu nước đã khiến ông trở thành khách mời nổi tiếng trên các chương trình truyền hình Nga – là trưởng khoa báo chí của học viện này.
Tìm được một nụ cười trên môi một người VN lưu vong vào tháng 4 hàng năm không dễ dàng. Cả 30 ngày của tháng tư, "những ngày mây xám giăng trên đỉnh trời", hình ảnh những người đã bỏ mình cho 20 năm tự do của miền Nam, những người mãi mãi nằm lại dưới đáy đại dương , không đặt chân được bến bờ tự do hiện về trong ký ức của chúng tôi rõ mồn một như mới hôm qua.
Nguyên tác của bản dịch là “The Vietnam War and its Conclusions”, một trích đoạn trong tác phẩm Leadership -- Six Studies in Wold Strategy của Henry Kissinger do Nhà xuất bản Penguiun Press, New York ấn hành năm 2022, (trang 149-63). Trong bài viết, Kissinger nêu lên chiến lược nguyên thuỷ khi đàm phán của Richard Nixon đề ra là binh sĩ Mỹ và Bắc Việt phải cùng lúc rút ra khỏi miền Nam. Nhưng khi dự thảo cho Hoà ước Paris, có sự thay đổi điều kiện là Lê Đức Thọ chỉ chấp thuận cho việc binh sĩ Mỹ đơn phương ra đi trong khi binh sĩ Bắc Việt được tiếp tục đồn trú tại miền Nam. Kissinger không giải thích tại sao phải chấp nhận điều kiện này. Trong cuốn sách Kissinger’s Betrayal: How America Lost the Vietnam War do Nhà xuất bản Real Clear Publishing ấn hành vào tháng 4 năm 2023, Stephen B. Young có phát hiện một sự thật khác: Kissinger đã qua mặt cả Nixon khi tự ý đề ra điều kiện cho binh sĩ Bắc Việt ở lại.
Một quy hoạch vùng cho hệ thống cao tốc đồng bằng sông Cửu Long, vựa lúa của cả nước đã được phê duyệt, thực ra công trình giao thông này đã đến với dân chậm mất vài thập niên vì quy hoạch này đã sớm phải là một trong những ưu tiên cao nhất quốc gia...
Trong cuộc chiến 1954-1975 giữa Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa ở Bắc Việt Nam và Việt Nam Cộng Hòa ở Nam Việt Nam, khi tình hình càng ngày càng căng thẳng và bất lợi cho Nam Việt Nam, thì Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa, một nước cộng sản, mở cuộc vận động ngoại giao nhằm tránh sự sụp đổ của Nam Việt Nam. Đây là một diễn biến khá bất thường, nên để tìm hiểu việc nầy, xin quay trở lại chủ trương ngoại giao của CHND Trung Hoa từ năm 1954 về vấn đề Đông Dương.
✱ ĐS Martin: Tôi nói, tôi có cảm giác rằng nếu ông không có quyết định sớm, các tướng lãnh của ông sẽ yêu cầu ông ra đi - tôi đoán là ông ta sẽ sớm ra đi bằng cách này hay cách khác. Nếu các tướng lãnh của ông ta cho thêm vài ngày nữa - và rằng nếu ông không hành động sớm, các sự kiện sẽ ập đến với ông. ✱TT Thiệu: Cái bản văn hiệp định đó là bản văn hiệp định Hoa Kỳ bán miền Nam Việt Nam cho cộng sản – tôi nói với ông Ngoại trưởng Kissinger lúc đó nếu như ông chấp nhận bản hiệp vì lý do riêng tư tôi không biết, nể nang nhau, đổi chác nhau, đem quyền lợi sinh mạng của dân tộc miền Nam này ra bán – chớ tôi là người Việt Nam, tôi không chấp nhận - Nếu tôi không có thiện chí đàm phán thì làm sao hiệp định Paris ngày 27 tháng 1 năm 1973 được ký kết? Mặc dù thỏa thuận đó là một thỏa thuận què quặt, tôi phải chấp nhận nó. ✱ TT Thiệu: Người Mỹ... thất hứa, thiếu công bằng, thiếu chính nghĩa, vô nhân đạo đối với một đồng minh đang chịu đau khổ, trốn tránh trách nhiệm của một đại cường...
Rõ ràng là các gen của quý vị và vợ/chồng của quý vị sẽ xác định giới tính của con cái quý vị. Nhưng quý vị có biết rằng gen xác định giới tính mà quý vị truyền lại cho con cái có thể đã được truyền lại từ ông của chúng không?
Có phải bạn rất đỗi ngạc nhiên về tiêu đề của bài viết này? Có thể bạn nghĩ rằng chắc chắn có điều gì đó không ổn trong câu chuyện này, bởi vì lịch sử về cuộc đời của đức Phật xưa nay không hề thấy nói đến chuyện đức Phật đi tới Châu Âu và Châu Phi. Bạn nghĩ không sai.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.