Hôm nay,  

Thánh và Phàm

22/02/202210:49:00(Xem: 2450)

Tôn giáo - Triết học

phat image


 

Michael là một thanh niên thuộc trường phái vô thần (1), chuộng khoa học, chỉ tin cái gì có thể chứng minh được bằng khoa học, bằng luận lý, cho nên không tin có ma quỷ, thần linh, thượng đế. Là một tiến sĩ thiên văn học, ngày ngày theo dõi viễn vọng kính Hubble, quan sát cả tỷ tỷ ngôi sao trên Dải Ngân Hà (Milky Way) chàng không thấy một Thiên Đình nào do người Tàu bịa đặt ra, nơi Ngọc Hoàng Thượng Đế ngự trị, có tiên nữ ngày đêm ca múa. Tuy nhiên còn Thánh thì vẫn còn hồ nghi, cho nên tới hỏi một vị sư tu hành đắc đạo:

 

“Thưa thầy con nghe người ta nói phàm-thánh. Vậy phàm là gì và thánh là gì? Thánh có phải là vị thần có phép mầu không?

 

Sư đáp bằng một bài kệ như sau:

 

Này người bạn trẻ

Thánh nhân hầu như không còn ham muốn.

Thiện tri thức thì nhu cầu rất ít.

Còn phàm phu thì dục vọng quá nhiều.

Đề bồi đắp cho tấm thân tứ đại.

 

Tài sản của thánh nhân là trí tuệ. (2)

Di sản của thiện tri thức là những đóng góp cho đời.

Tài sản của phàm phu chỉ là vật chất.

Tiền của càng nhiều càng hãnh diện người ơi.

 

Thánh nhân sợ gieo nhân hái quả.

Thiện tri thức lo tu sửa tấm thân.

Còn phàm phu thì rất hung hăng.

Khi trả quả lại khóc than thảm thiết.

 

Thánh nhân thấy đời là huyễn mộng.

Cho nên chẳng mê luyến vào đời.

Kẻ trí thức thấy đời sao ngắn ngủi.

“Cảnh phù du trông thấy cũng mực cười”. (3)

Còn phàm phu nhìn thấy đời là thực.

Cái gì cũng ham vơ vét cho nhiều.

Khi chết rồi tay trắng buông xuôi.

Để lại hết chẳng mang đi cho được.

Trong  Kinh Nhật Tụng Sơ Thời Phật dạy: (4)

“Tất cả những gì người ta nhận là “của tôi”

đều bị rời bỏ trong cái chết.

Biết như thế, người trí

không nên sống ích kỷ với những gì cho là “của tôi.”

 

Thánh nhân tưởng chừng như khờ dại.

Chẳng lao đầu vào chuyện thị phi.

Còn phàm phu thì rất thích hơn thua.

Tôi phải thắng dù đổi bằng sinh mạng.

 

Thánh nhân chịu nhẫn nhục mà không tranh cãi.

Ai chửi mình thì cũng nhịn mà thôi.

Kẻ phàm phu lại rất thích hơn đời.

Thích chửi rủa và hận thù dai dẳng.

Trong Kinh Nhật Tụng Sơ Thời Phật dạy:

“Bậc hiền giả không tham dự các cuộc tranh cãi khởi lên,

và do vậy, dù đi bất cứ nơi nào cũng không vướng bận.”

 

Này người bạn trẻ:

Bậc trí thức ưa sống đời ẩn dật.

Còn phàm phu thì thích chỗ đông người.

Bậc thánh nhân không nói lời vu khoát. (5)

Còn phàm phu thì nói đất nói trời.

 

Thánh nhân đi đâu cũng chẳng cần võng lọng.

Và chẳng cần đệ tử xum xoe. (6)

Phàm nhân đi đâu mong có người hộ vệ.

Để thấy mình quan trọng lắm đây.

 

Các bậc thánh Phương Đông đều là người đạo đức.

Không phải thần hù dọa chúng sinh.

Không biến cát thành cơm, không mê mờ trí tuệ.

Chỉ là Người biết tu dưỡng mà thôi.

 

Này người bạn trẻ:

Bậc thánh nhân vô cùng khiêm tốn.

Nếu có độ người thì nói rằng tôi chẳng độ được ai.

Bởi nếu có người được độ,

Thì vẫn còn chấp ngã.

Mà theo lời Phật dạy,

Hễ chấp tướng đều là hư vọng. (7)

 

Này người bạn trẻ:

Đời này nổi trôi theo dòng nghiệp lực.

Xoay vần trong cái trục Vô Minh.

Tất cả do người mà chẳng phải thần linh.

Nếu bảo rằng Thần tạo ra chinh chiến.

Hóa ra Thần tàn ác lắm sao?

Này người bạn trẻ:

Dù thế giới có thêm ngàn tỷ phú,

Vài triệu cô hoa hậu,

Thì cũng không cứu vớt được ai.

Nhưng chỉ cần một đạo sư vĩ đại.

Đạo sư vĩ đại chẳng phải chỉ dạy ngồi Thiền, ngồi thở.

Mà dạy người “trực chỉ nhân tâm”. (8)

Nương theo Con Đường Bát Chánh. (9)

Chuyển tâm tham thành tâm xả.

Chuyển tâm dữ thành tâm hiền.

Chuyển tâm chúng sinh thành tâm Phật.

Chẳng phải bằng phép mầu,

Mà bằng trí tuệ và bản thân chứng nghiệm.

Sẽ chuyền hóa được lòng người.

Mà khi lòng người chuyển hóa,

Thì thế giới cũng sẽ chuyển theo.

Này người bạn trẻ:


Nói phàm-thánh là nói trong phân biệt. Trong thế giới của chư Phật hay trong pháp giới hay trong Viên Giác thanh tịnh thì chẳng có gì là thánh và chẳng có gì là phàm. Tất cả chỉ là cái tâm vọng động và cái tâm không động. Phàm phu tu được cái tâm không động thì gọi là thánh. Thánh mà còn vọng động theo tham-sân-si thì rớt xuống  phàm phu.

 

Khi sư dứt lời, Michael nói rằng, “Qua lời của thầy thì Phật Giáo giống như khoa học và đạo đức chứ không phải tôn giáo thuần túy thờ phượng, cầu xin.”

 

Nói rồi lạy tạ sư, lui ra. Nghe nói sau này người thanh niên vào một thiền đường ở New York, chẳng phải tu theo Phật, chẳng phải không tu theo Phật, tập hạnh xả bỏ giống như những câu ngạn ngữ của Tây Phương, “Take it easy”, “Let bygones be bygones”. “Forget it” (10) mà chàng ta học từ nhỏ nhưng ngày nay nhờ sư mới thấm vào máu. Chàng chợt ngộ ra rằng đời này là cuộc hành trình dài, hạnh phúc thì rất ít, nhưng mỗi ngày mỗi chồng chất thêm khổ đau, phiền não. Nếu biết xả bỏ thì giống như người quăng bớt những tảng đá đang vác trên lưng. Xả bỏ được thì là Thánh. Ôm chặt lấy phiền não thì là phàm.

 

– Đào Văn Bình (Người thuật lại)

 

(1) Theo Wikipedia, ngày nay trên thế giới có khoảng từ 500-700 triệu người vô thần.

(2) Thiền sư Bảo Giám (?-1173): Muốn thành Phật chánh giác phải nhờ trí tuệ.

(3) Cao Bá Quát.

(4) Kinh Nhật Tụng Sơ Thời bản dich của Cư Sĩ Nguyên Giác.

(5) Viển vông, trên trời dưới đất không thiết thực.

(6) Trong Kinh Pháp Cú phẩm Ngu, Đức Phật dạy: “Chớ ưa thích cung kính, Hãy tu hạnh viễn ly.”

(7) Kinh Kim Cang.

(8) Lục Tổ Huệ Năng: Trực chỉ nhân tâm, kiến tánh thành Phật.

(9) Thiền Định hay Chánh Định nằm trong Bát Chánh Đạo.

(10) Take it easy=Nhẹ nhàng và đừng kích động nhiều quá.

Let bygones be bygones=  Tha thứ và bỏ qua những người hoặc những gì mà mình không ưng ý hoặc bất hòa.

Forget it= Bỏ đi, quên đi.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Thời gian thắm thoát trôi qua nhanh. Chuyến hành hương một tháng: Phật tích, hội thảo Phật giáo và từ thiện của Chùa Hương Sen tại ba nước Hàn Quốc, Ấn Độ và Tích Lan đã khép lại với nhiều thành tựu đáng nhớ. Thành kính tri ân Chư tôn thiền đức Tăng ni và các Phật tử đồng hương xa gần đã ủng hộ cho chương trình Bảo trợ Tăng Ni Sinh du học và Từ thiện ba nước.
Khởi viết từ năm 2013, sách Tự Điển Tiếng Việt Đổi Đời vừa hoàn tất và được Ananda Viet Foundation ở Nam California xuất bản, Amazon phát hành...
Với tư cách một công dân, nhà văn Khuất Đẩu đã, ít nhất, không hổ thẹn là một người cầm bút...
"Một Tuần Một Đời", tác phẩm thứ bảy của Đặng Mai Lan, là một truyện dài hai trăm trang. Theo lời tâm sự của tác giả, truyện được hoàn tất chỉ sau vài tháng. Tác giả đã viết như được ai cầm tay ghi lên giấy...
Cô Liudmyla Chychuk là nhạc sĩ piano người Ukraine, một nhà giáo dục danh tiếng, và là sáng lập viên của Tổ chức “Power of Art” với mục đích giới thiệu âm nhạc, văn học, nghệ thuật và văn hóa cổ truyền của Ukraine đến công chúng Ukraine và thế giới...
Bản dịch Việt ngữ dựa trên nguyên bản Anh ngữ bài điểm sách ‘Wild Dances’ puts consequences of a long-ago, faraway conflict at center (NPR May 9, 2023) của Đinh Từ Bích Thúy...
Ý nghĩa thâm nghiêm của tượng Phật đi.
Uyên Hà (Lê Đình Ba) làm thơ từ ngày đi học Trường Trung Học Trần Quý Cáp nơi phố cổ Hội An vào những năm đầu của thập niên 1960s và đợi… cho đến Hè năm 2023, ở tuổi tám mươi mới ấn hành “đứa con đầu lòng” thi phẩm Người Đứng Khóc Tay Không...
Bài phỏng vấn dưới đây do Christian Salmon thực hiện, đăng trên quý san văn học The Paris Review năm 1983 và sau đó xuất hiện trong tập văn luận “Milan Kundera Nghệ thuật tiểu thuyết” xuất bản năm 1986...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.