Hôm nay,  

Hai Ngày Sôi Động Trong Tháng 9 Năm 1963: Đánh Giá Tình Hình Của “Mr. Smith” Và “Mr. R”

04/01/202119:50:00(Xem: 5703)

HAI NGÀY SÔI ĐỘNG TRONG THÁNG 9 NĂM 1963:

ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH CỦA “MR. SMITH” VÀ “MR. R” 

(Tài liệu Giải mật của CIA, Bộ Ngoại giao và Pentagon Papers)

  

Người dịch: Tâm Diệu, Trí Tánh, Nguyên Giác
 

blank

Office of the Historian (Văn phòng Sử gia) là một cơ quan thuộc Bộ Ngoại giao Hoa kỳ, “theo luật định, chịu trách nhiệm về việc soạn thảo và phát hành tài liệu lịch sử chính thức của chánh sách ngoại giao Mỹ” trong Tổng tập FRUS (Foreign Relations of the United States), đã được giải mật.

 [The Office of the Historian is responsible, under law, for the preparation and    publication of the official documentary history of U.S. foreign policy in the "Foreign Relations of the United States" series].

  

Lời Giới Thiệu - Ngày 5 tháng 7 năm 1967, Quốc hội Mỹ khóa thứ 89 ban hành đạo luật “Freedom of Information Act (FOIA)” cho phép các tài liệu của chính phủ Mỹ có thể được giải mật (declassification) nếu vượt quá thời hạn 50 năm ban hành. Mục đích của  đạo luật nầy là  “… thúc đẩy trách nhiệm giải trình và tính minh bạch của chính phủ bằng cách cung cấp một khung pháp lý cho các cá nhân có nhu cầu truy cập các tài liệu của chính phủ” (“The FOI Act promotes government accountability and transparency by providing a legal framework for individuals to request access to government documents”). 

Những tài liệu liên quan đến “Biến cố 1963” tại miền Nam Việt Nam, kéo dài từ lễ Phật Đản đến Chính biến 1-11-1963, thì nay đã đáp ứng điều kiện khung “thời gian 50 năm” nầy của đạo luật FOIA. Khối tài liệu đồ sộ nầy của chính quyền Kennedy (tại Washington cũng như tại Sài Gòn) được giới nghiên cứu đặc biệt quan tâm kể từ giữa thập niên 2010’s, khi có một số sử gia Mỹ bắt đầu tìm cách nghiên cứu và đánh giá lại toàn bộ chiến tranh Việt Nam.

Hy vọng các thông tin được giải mật nầy, ít nhất là từ phía Mỹ, sẽ giúp các nhà viết sử có thêm tài liệu tham chiếu để thẩm định lại một cách chính xác và đúng đắn hơn về một giai đoạn bi hùng của lịch sử nước ta.

 

Vào cuối tháng 9 năm 1963, trong khuôn khổ chuyến viếng thăm VN để tìm hiểu (fact finding mission) của Bộ trưởng Quốc phòng Robert McNamara và Tướng Chỉ huy trưởng Liên quân Maxwell Taylor, có hai nhân vật được nhắc đến tên trong các văn kiện trao đổi giữa các giới chức lãnh đạo của Mỹ tại Sài Gòn và Washington. Họ được đặt bí danh là “Mr. R” cho một viên chức cao cấp Việt Nam thân tín bậc nhất của ông Diệm và “Mr Smith” cho một nhà nghiên cứu người Mỹ.

Bây giờ thì chúng ta biết rõ “Mr. R” chính là người “giúp việc cho Tổng thống cũng là Bộ trưởng tại Phủ Tổng thống, kiêm Bộ trưởng Phụ tá Quốc phòng, tạm giữ chức Bộ trưởng Đặc nhiệm Phối hợp An ninh Nguyễn Đình Thuần”. Còn “Mr Smith” “lúc đó ở Sài Gòn, là một nhà nghiên cứu và là nhà văn về Việt Nam, trước đó là người ủng hộ Diệm nồng nhiệt cho tới lúc đó”. Cho đến nay, nhân thân của “Mr. Smith” vẫn chưa được tiết lộ.

 

Tuy nhiên, những văn kiện trao đổi giữa Washington và Sài Gòn trong hai ngày 26 và 27/9/1963 đã đề cập đến các thông tin được cập nhật, cũng như phần phân tích và đánh giá tình hình tại thủ đô Nam Việt Nam của hai nhân vật nầy. Đáng lưu ý là, những ý kiến của hai “Mr” nầy đã được đánh giá cao và góp phần định hình quyết sách của Mỹ trong thời gian sôi động đó, cũng như đã cảnh báo khá đúng phản ứng của hai ông Diệm Nhu sau nầy.    

 

 (Hình ảnh lấy từ Internet - Phần nhấn mạnh / in đậm là của blog Nam Giao - 1/2021)

 

    

■ Ngày 26/9/1963. Từ CIA Sài Gòn gửi về trung ương Hoa Kỳ.

Sau đây là tóm tắt nội dung cuộc nói chuyện dài nửa giờ với Tướng Khiêm vào sáng ngày 26/9/1963 do Khiêm mời tới. Khiêm giải thích rằng Khiêm yêu cầu nói chuyện theo lệnh Tướng Dương Văn Minh, muốn tiếp tục liên lạc thế này. Khiêm nói về nội dung cuộc nói chuyện giữa Khiêm với Minh, chỉ với Minh thôi, và xin đừng để lộ ra. Tướng Khiêm nói Việt Cộng mới đây cho thấy sức mạnh ở chiến trường, nơi thiệt hại của quân đội VNCH lần đầu tiên nặng nề như của VC. Khiêm thêm rằng xuyên qua các chiến dịch mới đây chỉ huy do Đại Tá Phước của ARVN J-2 (Tình Báo Quân Đội, VNCH) cho thấy nhiều chứng cớ rằng VC đã rất mạnh, đã có kế hoạch kỹ lưỡng và có nguồn lực tại chỗ để nỗ lực tấn công Sài Gòn nếu có bất kỳ hỗn loạn nào xảy ra. Khiêm nói có biết phía "dân sự" cũng đang âm mưu đảo chánh, nhưng phía "dân sự" không biết gì về tình hình sức mạnh của Việt Cộng. Do vậy, nên các tướng (tức là, Minh, Khiêm và Khánh) quyết định hủy bỏ kế hoạch đảo chánh trong khi chờ chính phủ Diệm cải tổ theo yêu cầu của các tướng lãnh.

(Lời Người Dịch: Trong tuần lễ thứ nhì của tháng 9/1963, các tướng lo ngại Nhu sẽ thương thuyết với Hà Nội và sẽ từ từ nhuộm đỏ Miền Nam, nên đã đề nghị với TT Diệm cải tổ chính phủ, để quân nhân nắm chức Bộ Trưởng các Bộ Quốc Phòng, Bộ Nội Vụ, Bộ Tâm Lý Chiến và Bộ Giáo Dục. TT Diệm nói sẽ trả lời sau. Các tướng đề nghị với TT Diệm rằng, Bộ Quốc Phòng giao cho hoặc Tướng Minh, Đôn hoặc Khánh. Các tướng tiên đoán TT Diệm sẽ chọn Tướng Đôn nắm Bộ Trưởng Quốc Phòng. Đề nghị Tướng Tôn Thất Đính nắm Bộ Nội Vụ, và tin là TT Diệm sẽ đồng ý. Bộ Tâm Lý Chiến đề nghị hoặc Tướng Trần Tử Oai hay Lê Văn Kim. Bộ Giáo Dục, hoặc tướng Trần Văn Minh hoặc Phạm Xuân Chiểu.)

 

Tướng Khiêm tin rằng TT Diệm sẽ đồng ý. Khiêm dự trù rằng ngày 4/10/9163 sẽ là hạn chót của các tướng để TT Diệm chấp nhận thay đổi chính phủ, nếu không thì các tướng sẽ có kế hoạch khác. Các tướng tin rằng TT Diệm sẽ chấp thuận nội các chiến tranh đó, vì quân VC đã cho thấy họ có sức mạnh nguy hiểm là từ kết quả chính phủ Diệm-Nhu trong quá khứ đã có những sai lầm chính sách cho tới giờ này. Các tướng tin rằng nếu các bộ quan trọng thay đổi (tốt nhất là, Tướng Dương Văn Minh nắm Bộ Quốc Phòng, Tướng Trần Văn Đôn nắm Bộ Nội Vụ) thì đường dây chỉ huy các mặt trận, và xuống tới các tỉnh, huyện sẽ hiệu quả chống lại hiểm họa từ trong (nội bộ chính phủ Diệm-Nhu) cho tới ngoài là Bắc VN.

Diệm đã có một bước như các tướng muốn là mới vài ngày trước đã ký lệnh đưa Đại Tá Tung và Bộ Tư Lệnh Lực Lượng Đặc Biệt của Tung nằm trực tiếp dưới quyền Tổng Tham Mưu Trưởng Quân Lực VNCH. Chưa rõ lệnh này hiệu quả ra sao. Diệm cũng có hành động khác làm hài lòng các tướng là đưa Bác sĩ Trần Kim Tuyến (chỉ huy mật vụ, an ninh) ra ngoài VN. Tướng Khiêm xem Tuyến là một trong những người của Nhu chịu trách nhiệm nhiều nhất về tính kém hiệu quả của các cơ quan dân sự trong cuộc chiến chống VC. Khiêm nói, nếu tân chính phủ cải tổ như ý các tướng, ảnh hưởng của Cố vấn Nhu đối với hướng đi của VN sẽ thành tối thiểu. (Nhận định từ CIA Sài Gòn: Chúng tôi không chia sẻ niềm tin của Khiêm rằng Diệm sẽ chấp thuận đề nghị trao các Bộ đó cho các tướng nắm giữ.)

 

blank

Bộ Trưởng Quốc Phòng Robert S. McNamara trong chuyến

Tham quan Tìm hiểu (Fact Finding Mission trip) vào tháng 9 năm 1963. 

 

■ Ngày 26/9/1963. Bản báo cáo của Bộ Trưởng Quốc Phòng Robert S. McNamara. Viết từ Sài Gòn.

Nội dung: McNamara phỏng vấn Giáo sư Smith. Ghi chú cho biết, theo William P. Bundy, người tháp tùng McNamara tới Việt Nam, GS Smith là tên giả. Smith lúc đó ở Sài Gòn, là một nhà nghiên cứu và là nhà văn về Việt Nam, trước đó là người ủng hộ Diệm nồng nhiệt cho tới lúc đó. Bundy về sau nhớ lại rằng ý kiến của Smith ảnh hưởng mạnh vào McNamara. Sau đây là tóm lược bài phỏng vấn.

Smith, một giáo sư tại đại học hàng đầu American University, nói tiếng Việt lưu loát, học giả về Đông Phương, quen biết rộng với các lãnh đạo ở cả Nam và Bắc VN, công việc hàng ngày tiếp cận các bản chép lại các bài phát thanh của Bắc Việt và các lá thư cá nhân và các tài liệu khác được đưa lậu ra khỏi Bắc VN. Smith vừa hoàn tất chuyến thăm Nam VN, các lần viếng thăm trước đó là năm 1960 và 1953. Trong chuyến đi này, Smith không đi nhiều ra ngoài Sài Gòn. Smith nói với McNamara như sau.

 

Khi tới thăm Nam VN, Smith nghĩ rằng sẽ nguy hiểm nếu cuộc chiến chống Cộng không có TT Diệm. Sau nhiều tuần lễ ở đây, ông đổi ý kiến. Diệm già kinh khủng kề từ 1960, bây giờ trí não trì trệ. Nhu là người, với lưng đã bị đẩy vào tường; bản thân Nhu đã rơi vào tình trạng kinh hoàng và đã tới một giai đoạn phản ứng tuyệt vọng; và rồi, ngay cả với các thành phần không liên hệ tới chính trị tại Sài Gòn cũng lo sợ bị Nhu bắt giam.. Diệm sẽ không tồn tại quá 24 giờ nếu không có Nhu, người tiếp nhận các khoản tiền hối lộ và quấy động quyền lực để sống còn. Nhu sẽ không tồn tại quá 24 giờ nếu không có vẻ ngoài uy tín của Diệm. Họ cần nhau. Không thể làm cho chế độ cởi mở. Diệm không có khả năng thay đổi. Do vậy, Mỹ phải chọn giữa việc chiến thắng cùng với chế độ này, hay là ủng hộ sự thay đổi để có chế độ khác.

Trong nhiều năm, công chúng chỉ trích chế độ, nhưng là chỗ riêng tư. Bây giờ là chỉ trích công khai, từ người dân ngoài đường phố, và chỉ trích cũng công khai từ quân nhân và cảnh sát. Chế độ đàn áp Phật Tử đã gây bất mãn cho mọi thành phần người Việt. Họ kinh hoàng khi cảnh sát tấn công các chùa. Cả người Thiên Chúa Giáo cũng bất mãn như Phật Tử. Không có chuyện xô xát Phật Tử với giáo dân Thiên Chúa Giáo. Trong quá khứ chưa từng có giáo hội chính thức nào của Phật Giáo, thế rồi đột nhiên họ phải tổ chức lại, vv. Từ lâu đã có sự chống đối chế độ một cách tiêu cực khắp VN, nhưng đã hiển lộ ra quanh người Phật Tử sau khi xảy ra sự kiện Huế. Bây giờ, không chỉ là phong trào tôn giáo, mà còn là chính trị.

 

Điểm đầu tiên để nghiên cứu kỹ lưỡng là: Chúng ta có thể chiến thắng với chế độ Diệm không? GS Smith tin là không thể chiến thắng. Như vậy, là phải thay thế. Bất kỳ vận động nào tách rời chế độ đều rất rủi ro. Sinh viên và Phật Tử không thể lật đổ chính phủ. Chỉ có đảo chánh quân sự hay một cú ám sát mới hiệu quả, và một trong 2 viễn ảnh đó thế nào cũng sẽ xảy ra. Trong các viễn ảnh đó, Hoa Kỳ có 50% cơ may sẽ có được điều tốt đẹp hơn. Thompson tuần trước nói rằng chương trình Ấp Chiến Lược tiến triển khả quan; đài phát thanh Bắc Việt chỉ trích nặng nề nhất là chương trình đó. Qua các nguồn tin độc lập, Smith xác nhận rằng Nhu nói với phóng viên Alsop (của báo Washington Post) và rồi Alsop viết lên báo, và rằng Bắc Việt đã nói chuyện với Nhu xuyên qua người Pháp, như Nhu đã nói. Một Đại tá quân đội, bạn chung của Nhu và của GS Smith, nói rằng mới vài ngày trước, Nhu hỏi rằng quân đội VNCH sẽ phản ứng ra sao đối với việc thương thuyết hai miền. Đại Tá nói với Nhu rằng ông sẽ không sống sót quá 24 giờ sau khi khởi động thương thuyết như thế. Nếu CS chiếm trọn Miền Nam VN, sẽ không có lãnh tụ chính trị nào tại Châu Á còn tin vào thế giới Phương Tây nữa. Thực sự, mất lòng tin sẽ không riêng ở các lãnh đạo Châu Á. Chính phủ Mỹ không thể làm gì khác hơn là hoặc công khai ủng hộ Diệm, hoặc im lặng. Nếu Mỹ im lặng, sẽ có một cuộc đảo chánh có lẽ xảy ra trong vòng 4 tuần lễ nữa. Đó sẽ là ván cờ bạc để xem ai sẽ nắm quyền sau chế độ quân sự lâm thời.

Các giáo sư tại Đại Học Sài Gòn nói rằng đời sống y hệt như địa ngục. Nếu đại học mở cửa lại, sinh viên sẽ lại xuống đường và Khoa Trưởng Đại Học Văn Khoa sẽ cùng với sinh viên biểu tình. Nhu đan bắt giam nhiều người thêm, và căng thẳng không ngừng. Do vậy, tinh thần chiến binh cũng xuống. Gỡ bỏ thiết quân luật và giới nghiêm nhưng tăng tốc bắt giam. Thế là nhà tù đầy thêm. Nếu Mỹ âm mưu đảo chánh, thì lại thất bại, vì chính phủ mới sẽ bị tai tiếng  là búp-bê của Mỹ. VC chưa lợi dụng được bất ổn chính trị, và Bắc Việt đang thiếu lương thực thê thảm. Theo ý tôi (GS Smith), nếu chính phủ Mỹ không nói gì để ủng hộ chính phủ Diệm, sự bùng nổ sẽ xảy ra trong vòng 2 hay 3, hay 4 tuần lễ tới.

.

■ Ngày 27/9/1963. Bầu cử Quốc Hội VNCH trên toàn lãnh thổ Nam VN, với tiên đoán được là tỷ lệ đi bầu sẽ đông và đa số ứng cử viên là người của chính phủ Diệm. Bản ghi chú của Bộ Ngoại Giao Mỹ ghi rằng một ứng cử viên nổi tiếng với các quan điểm độc lập, Nguyễn Trân, bị chính phủ cho là bất hợp lệ. Không có nhà hoạt động đối lập nào được tranh cử. Có một số nghi ngờ rằng chính quyền gian lận bằng cách cấp cho các cá nhân tin cậy mỗi người nhiều hơn một phiếu bầu, và cũng gian lận bằng cách đếm sai, trong khi chính phủ có một danh sách các ứng cử viên được ưa thích sẵn và đã giúp cho các ứng cử viên này.

Các ứng cử viên thắng phiếu sẽ vào 123 ghế, trong đó có 60 ghế đương nhiệm (có 25 người đương nhiệm thất cử). Theo báo cáo của CAS, 96 ứng cử viên được chính phủ Diệm hỗ trợ đã thắng cử. Trong đó bao gồm 55 thành viên Phong Trào Cách Mạng Quốc Gia (NRM) và 19 phụ nữ, tất cả đều có lẽ là thành viên Phong Trào Phụ Nữ Liên Đới (WSM). Mặt khác, dựa vào báo cáo CAS, có 15 trường hợp được chính phủ VN hỗ trợ nhưng thất cử (chính phủ VN giữ trung lập trong phần còn lại cùa các ứng cử viên). Chưa rõ tất cả nhóm 15 người thất cử này sẽ chấp nhận thua hay không, vì có tin vài người nộp đơn khiếu nại. Khuôn mặt mới có 2 đại biểu người gốc Hoa, và là lần đầu tiên người Hoa ở Chợ Lớn gia nhập chính trị VN. Vắng mặt trong Quốc Hội mới sẽ là các khuôn mặt tương đối độc lập, những người có khuynh hướng gần với nghiệp đoàn lao động, như Phạm Văn Tùng và Trần Sanh Bửu. Điều chú ý là, 2 người này thua phiếu 2 ứng cử viên gốc Hoa kia. Trong tình hình Quốc Hội cũ vốn đã bất lực, các nhân sự mới không có vẻ gì sẽ là vai trò sáng tạo. Các viên chức ngoại giao Hoa Kỳ không sẵn sàng chấp nhận con số do chính phủ VN đưa ra là 92.82% dân số đi bầu là khả tín, nhưng xác nhận rằng người dân đông đảo đi bầu, một phần vì áp lực từ các viên chức địa phương, một phần vì không khí lễ hội trong ngày bầu cử. 

Biết rằng Bộ Trưởng McNamara và Tướng Taylor sẽ đề nghị dùng chương trình viện trợ để áp lực TT Diệm, cho nên cả Đại sứ Lodge và Brent (Giám Đốc USOM) đều chống lại phương pháp đó. Lodge gửi điện văn lúc giữa trưa, nói rằng nếu Mỹ cắt giảm viện trợ sẽ làm đời sống người dân khổ hơn, và sẽ bất lợi cho cuộc chiến chống Cộng.

.

■ Ngày 27/9/1963. 6 p.m. Gửi từ Tòa Đại sứ về BNG. Ký tên Lodge. Hãy chuyển tới USIA cho Murrow.

Tôi đề nghị nghiên cứu tức khắc về khả năng làm một loạt chương trình trên đài VOA, sẽ nói bằng tiếng Việt trên làn sóng phủ khắp Nam VN đều đặn, trình bày các lý tưởng Hoa Kỳ như tự do phát biểu, tự do báo chí, quyền được ra tòa nếu bị bắt, phẩm chất cá nhân phải được tôn trọng, quyền tìm hạnh phúc, mọi người đều bình đẳng, chính quyền là đầy tớ của dân, vân vân. Hiện nay tất cả các nguyên tắc đều bị vi phạm tàn bạo ở VN. Thực sự, tôi vừa nhận được bản báo cáo khả tin về chuyện cảnh sát nửa đêm gõ cửa nhà dân và bắt đi các phụ nữ trong một gia đình về nhà giam để thẩm vấn (Xem khung chữ đính kèm).

 blank

Mục đích chiến dịch thông tin này để dân VN ý thức về quyền của họ, tới mức gây lo ngại cho Diệm-Nhu và sẽ giúp Mỹ có sức ép. Tôi tin rằng sức mạnh của lý tưởng chúng ta sẽ mạnh hơn là tiền hay là thế lực của chúng ta. Tôi có ý nghĩ trên vì tin rằng đài VOA có đông thính giả tại VN. Mecklin cũng nghĩ thế.

.

■ Từ Sài Gòn. Không ghi ngày. Bản báo cáo của Bộ Trưởng Quốc Phòng McNamara. Về buổi nói chuyện ngày 27/9/1963 với Richardson (Trưởng Phòng CIA Sài Gòn). Buổi nói chuyện dài 2 giờ đồng hồ. Sau đây là nhận xét của Richardson.

Khủng hoảng Phật Giáo chỉ là cao điểm của những bất mãn đã ẩn tàng từ lâu. Tương lai bất định, khó đoán. Tình hình bắt giam hàng loạt sinh viên là rất tệ hại. Các vụ bắt giam này có cả các con của các sĩ quan và các công chức cao cấp. Các vụ bắt trong đêm chỉ làm người dân căm ghét thêm. R (bí danh của Bộ Trưởng Nguyễn Đình Thuần) nói với Diệm rằng cứ mỗi viên chức trong nội các là đều có một khủng hoảng cá nhân. Điều R muốn nói chính là bầu không khí của những nỗi nghi ngờ. Họ kính trọng Diệm, nhưng không chịu nổi gia đình nhà Ngô. R đặc biệt lo sợ hành động của các cấp cao nhất trong quân đội. Hai lần trong vài ngày qua, R từ chối đề nghị rằng R sẽ lên nắm chức Tổng Thư Ký Hội Đồng Chính Phủ (Secretary General of the Council); Diệm nói như thế là đưa R vào chức Thủ Tướng, nhưng R nói R không thể chấp nhận chức vụ đó trong chính phủ này. R được báo cáo là R đang bị theo dõi, gia đình nhà Ngô nhìn R như một người Mỹ. R nói R không thấy có ai có đủ đạo đức cá nhân để thay thế Diệm, nhưng hướng đi mà Diệm và nhà Ngô đang dẫn đi sẽ đưa tới thảm họa. Diệm là người yêu nước nhưng gắn bó với gia tộc nhà Ngô. Quan hệ giữa các cố vấn quân sự Hoa Kỳ và người tương nhiệm (VN) là tốt, nhưng nếu bầu không khí nghi ngờ không hết, các cấp thấp phía người Việt sẽ rút ra khỏi quan hệ này -- R nói có thấy tiến trình xấu này. Richardson nói, "Tôi yêu cầu Bộ Trưởng hãy rất cứng rắn; đây là con đường duy nhất. Đừng cắt đứt viện trợ; chỉ treo viện trợ thôi." Diệm lo lắng về chuyện chậm trễ viện trợ thương mại. R nói, có 4 tướng xin được giữ chức trong nội các chính phủ. Họ rất nguy hiểm.

 

 blank

Ông Nguyễn Đình Thuần (thứ hai từ trái, ngồi bên mặt PTT Nguyễn Ngọc Thơ) trong một cuộc họp báo của Ủy ban Liên Bộ năm 1963. Vì ông Ngô Đình Diệm là Tổng thống nhưng kiêm nhiệm luôn chức vụ Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng nên ông Thuần chỉ giữ chức “Bộ trưởng Phụ tá Quốc Phòng” kiêm nhiệm “Bộ trưởng Phủ Tổng thống”). - Hình của Lo Vinh, sưu tầm của southeastasiacollector.

  

Để cứu VN, chúng ta phải áp lực Diệm để buộc ngưng các biện pháp đàn áp dân và phải buộc Nhu ra đi. Nếu không, đảo chánh sẽ xảy ra và sẽ là thảm họa. Nhu là kẻ chủ mưu, chỉ huy trận tấn công các chùa. Đừng tin những gì nhìn thấy, vì người dân đang nổi giận. Chuỵện các sinh viên thì cực kỳ kinh hoàng. Trong thâm tâm, nhiều sĩ quan đã bất mãn lớn với chính phủ. Tư Lệnh Hải Quân, người đã cứu sinh mạng Diệm trong năm 1960, bây giờ không thuyết phục nổi chính thân phụ của mình về cái gì là tốt đẹp của chính phủ. Dân chúng ghét bà Nhu và cậu em (Trần Văn Khiêm). Nếu Nhu tìm cách nối ngôi Diệm, sẽ có chiến tranh liền. Không chỉ có chuyện bắt người ban đêm, cũng có chuyện Mật Vụ bắt cóc người. Có bao nhiêu người bị bắt, bao nhiêu được thả ra? Tôi không biết. Tổng Thư Ký tờ Trudo (Tự Do?), tờ báo bị nghi là ủng hộ người Mỹ, bây giờ đã bị bắt giam.

Nhiều thành viên nội các chính phủ đã chán rồi, muốn từ chức, nhưng nếu từ chức là sẽ có chuyện bất tường. Có 36 mật vụ trong nhà Mẫu [Ngoại trưởng] khi Mẫu tìm cách rời VN. R nói với Diệm: Tổng Thống không thể sống sót nếu không có viện trợ Mỹ. Đồng tiền sẽ sụt gíá, lúc đó đồng tiền đã sụt giá rồi. Khiêm, em trai bà Nhu và là chỉ huy cảnh sát bí mật, là một người điên khủng và bị ám ảnh tình dục. R nằm trong danh sách ám sát của Khiêm. Bộ Trưởng Kinh Tế, một tín đồ Thiên Chúa Giáo thuần thành, nói với R rằng ông không thể ngủ đêm qua khi nghĩ về các lời tuyên bố chống Mỹ của Nhu; ông tin rằng tuyên bố như thế thì phe hưởng lợi nhiều nhất là người Cộng sản và ông kết luận rằng hẳn là có một người Cộng sản phía sau Nhu. Bản báo cáo này có chữ ký được đánh máy của Bộ Trưởng Robert S. McNamara.

 

Source: http://hoangnamgiao.blogspot.com/2021/01/hai-ngay-soi-ong-cuoi-thang-9-nam-1963.html


      

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
-- Trump Mang ‘Khả Năng Chi Trả’ Đi Thử Nghiệm Ở Bang Chiến Trường . -- Dân chủ giành thắng lợi bất ngờ tại Georgia và Florida, báo hiệu làn sóng đổi thay. -- Tòa Chặn Chính Quyền Trump Khai Triển VBQG CA Ở LA. -- Thêm Chánh Án Chấp Thuận Công Khai Hồ Sơ Bồi Thẩm Đoàn Về Vụ Epstein. -- Fed Có Thể Cắt Giảm Lãi Suất Lần Thứ Ba Trong Năm. -- Muốn Có Visa Du Lịch Mỹ Phải Cung Cấp Lịch Sử Dùng Mạng Xã Hội Trong 5 Năm.. -- Người Đoạt Nobel Hòa Bình Vắng Mặt Trong Lễ Trao Giải Ở Olso. -- Bộ Nội An Mở Chiến Dịch Trục Xuất ‘‘You’re Going Ho Ho Home’. -- Gần 200 Đứa Trẻ Là Con Của Người Hiến Tinh Trùng Không Biết Mình Bị Ung Thư. -- Tác Giả Của Tiểu Thuyết Nổi Tiếng ‘Shopaholic’ Qua Đời Ở Tuổi 55. -- Việt Nam Sửa Luật Báo Chí, Gia Tăng Rủi Ro Pháp Lý Cho Phóng Viên. -- Úc Bắt Đầu Cấm Trẻ Dưới 16 Tuổi Dùng Mạng Xã Hội.
MIAMI, Hoa Kỳ – Theo tin của Decision Desk HQ, bà Eileen Higgins thuộc đảng Dân Chủ vừa hạ ông Emilio Gonzalez, ứng viên Cộng Hòa, trong vòng chung kết cuộc tranh cử thị trưởng thành phố Miami – đánh dấu lần đầu tiên từ năm 1997, phe Dân Chủ nắm quyền điều hành khu vực này.
-- Trump chi $12 tỷ ‘giải cứu’, nông dân nói ‘không thể bù đắp’. -- Úc Là Quốc Gia Đầu Tiên Trên Thế Giới Cấm Người Dưới 16 Tuổi Dùng Mạng Xã Hội. -- Trump Không Loại Trừ Khả Năng Đưa Quân Đội Đến Venezuela. -- Các Thống Đốc Dân Chủ Khẳng Định Vị Thế Đối Trọng Với Trump. -- Tòa New York Ra Lệnh Công Bố Hồ Sơ Đại Bồi Thẩm Đoàn Về Ghislaine Maxwell.. -- TCPV Cân Nhắc Xóa Bỏ Hạn Chế Tài Chính Trong Chiến Dịch Bầu Cử. -- Số Việc Làm Trong Tháng Mười Không Thay Đổi. -- Hàng Chục Bé Trai Bị Xâm Hại Tình Dục Khi Tham Gia Hướng Đạo Cơ Đốc Giáo. -- Bộ Tư Pháp Đối Diện Áp Lực Điều Tra Về Tính Hợp Pháp Các Cuộc Tấn Công Tàu Venezuela. -- Giáo Hoàng Leo Gặp Tổng Thống Ukraine.
J431. Harita Jātaka -- Tham đắm có thể chế ngự ngay cả những người học rộng và sức định sâu. Tóm tắt: Một nhà sư chuẩn bị hoàn tục sau khi gặp một phụ nữ xinh đẹp. Đức Phật kể câu chuyện về một nhà khổ hạnh bị mê hoặc khi nhìn thấy hoàng hậu khỏa thân, nhưng vị này không thể lừa dối nhà vua về điều đó, và cuối cùng đạo sĩ đã vượt qua được cơn mê của mình như thế nào.
SAN JOSE (VB) -- Các vị phụ huynh gốc Việt hãy quan sát và dặn dò con em: yêu cầu đừng tham gia bất kỳ hành vi kỳ thị sắc tộc đối với bất kỳ nhóm dân nào. Cộng đồng Bắc California đang sôi động vì nhiều học sinh trung học San Jose tạo hình chữ vạn trên sân bóng đá, đăng ảnh kèm trích dẫn của Hitler lên mạng xã hội. Nhiều cơ quan thông tấn, như báo Guardian, CBS, New York Post, San Francisco Chronicle... đã loan tin này.
Theo phóng viên Nia Prater, báo Intelligencer. Trong suốt nhiệm kỳ thứ hai, chính quyền Trump đã cố gắng theo đuổi các hành động pháp lý chống lại nhiều người bị coi là kẻ thù chính trị của tổng thống, bao gồm cả việc đưa ra cáo buộc gian lận thế chấp khi vay mua nhà đối với Bộ trưởng Tư pháp tiểu bang New York Letitia James và Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Lisa Cook.
Một phụ nữ Úc, cô Chloe Mowday, 31 tuổi, đang trong tình trạng nguy kịch tại Việt Nam sau khi hai thủ thuật thẩm mỹ tưởng chừng đơn giản lại đưa cô vào cơn nguy hiểm chỉ sau vài giờ, theo bản tin của tạp chí News.com.au, đăng ngày 8 tháng 12 năm 2025. Sự việc gây nhiều bàn tán tại Úc và làm dấy lên nghi vấn về mức an toàn của ngành thẩm mỹ trong nước.
- Nhật: động đất 7,6 độ ngoài khơi, cảnh báo sóng thần - Da màu báo động: 1/3 trong số khoảng 220.000 người bị ICE bắt trong 9 tháng đầu tiên của chính quyền Trump không hề có tiền án tiền sự. - DHS bố ráp di dân tại New Orleans, cư dân gốc Việt kinh hoàng. - Khi gõ chữ trên mạng xã hội, hãy cẩn thận vì chính phủ Trump theo dõi. Bố ráp di dân ở New Orleans có 1/3 người bị bắt không hề có tiền án. Dân Chủ nói Trump chỉ bố ráp các thành phố Dân Chủ. - Ngành thẩm mỹ VN tai tiếng: 1 phụ nữ Úc tới Đà Nẵng giải phẩu thẩm mỹ, bị hôn mê cấp cứu, chờ đưa về Úc chữa trị - TQ bố trí quân lực robot hình người tới khu vực gần biên giới Việt Nam - TQ tới cột mốc kinh tế chưa từng có: Thặng dư thương mại TQ đã vượt 1 ngàn tỷ đô lần đầu tiên - Thương mại hải vận giữa Mỹ-TQ giảm, dừng nhiều chuyến tàu container vì thuế quan tăng, thương vụ giảm - Dân biểu MT Greene kể trên TV: gia đình bà bị dọa giết sau khi Trump chụp mũ bà phản quốc; Trump không ưu tiên nước Mỹ; các dân cử Cộng Hòa giễu Tr
Tòa giúp Trump qua hồ sơ vụ án ngầm, đôi khi phán quyết mà không giải thích, không ký tên - Tòa này đã cấm Biden xóa nợ sinh viên, ngăn cản Biden kềm chế đại dịch Covid-19 Bái báo của New York Times nhận định như thế, và được phóng viên Adam Lynch của Alternet phân tích hôm 6/12/2025.
- Tối Cao Pháp Viện Mỹ Xem Xét Quyền Công Dân Theo Nơi Sinh. - Chi Phí Sinh Hoạt Và Y Tế Tăng Cao - Đảng Cộng Hòa Lo Ngại. - Nhiều Tiểu Bang Và Thành Phố Tăng Mức Lương Tối Thiểu Để Đối Phó Lạm Phát. - DB Marjorie Taylor Greene: Trump Nổi Khùng Khi Bà Đòi Công Bố Hồ Sơ Epstein. - Texas: DB Lloyd Doggett Quyết Định Nghỉ Hưu Sau Phán Quyết Của TCPV. - Indiana: Hạ Viện Tiểu Bang Thông Qua Bản Đồ Bầu Cử Mới Sau Nhiều Tranh Cãi. - Biden Chỉ Trích Đảng Cộng Hòa Vì Biến Vấn Đề Đồng Tính Thành ‘Trái Banh Chính Trị. - Dân Biểu Arizona Bị Xịt Hơi Cay Khi ICE Bố Ráp. - Úc Đại Lợi: Cháy Rừng Dữ Dội, Chính Quyền Kêu Gọi Dân Di Tản. - CFPB Xem Xét Thu Hẹp Quy Định Chống Kỳ Thị Trong Lĩnh Vực Tín Dụng. - Texas: Hàng Trăm Cuộc Gọi 911 Trong Ngày Lễ Độc Lập. - Louisiana: Ba Tù Nhân Khoét Tường Vượt Ngục, Một Người Tự Sát Khi Bị Vây Bắt. - Indonesia: Gần 1,000 Người Thiệt Mạng Trong Trận Lũ
-- Bãi bỏ chích ngừa viêm gan B cho trẻ sơ sinh tại Hoa Kỳ. -- Bị Chỉ Trích Vụ Đánh Chìm Ghe, Hegseth Càng Thách Thức Dư Luận. -- Tối Cao Pháp Viện Cho Phép Texas Dùng Bản Đồ Bầu Cử Mới Có Lợi Cho Đảng Cộng Hòa -- Tòa Bạch Ốc mở cổng tố cáo ‘thiên kiến báo chí’, lập Bảng Ô Nhục Truyền Thông. -- Chính Quyền Trump Chuẩn Bị Cấm Nhập Cảnh Hơn 30 Quốc Gia. -- Sở Di trú Hoa Kỳ rút ngắn thời hạn lao động của ngoại kiều. -- San Diego: Phát Hiện Thêm Hài Cốt Tại Nhà Cũ Của Can Phạm Giết Người. -- Đại Bồi Thẩm Đoàn Bác Truy Tố Bộ Trưởng Tư Pháp New York. -- Tòa Kháng Án Cho Vệ Binh Quốc Gia Tiếp Tục Hiện Diện ở D.C.. -- New York Times: Chính Quyền Zelensky Cố Tình Dung Túng Tham Nhũng. -- Giáo Sư Harvard Bị Bắt Giữ Và Trục Xuất Vì Nổ Súng Bắn Chuột Gần Giáo Đường Do Thái. -- Nga siết FaceTime, tăng kiểm soát mạng lưới truyền thông. -- Netflix thâu tóm Warner Bros. với giá 72 tỉ Mỹ kim, gây chấn động kinh đô điện ảnh. -- California Báo Động Không Khí Đỏ...
Năm 2026 sắp đến, hứa hẹn nhiều thay đổi sâu rộng về khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe đối với người có thu nhập trung bình thấp, người già, người tàn tật, nguyên nhân là do những chính sách mới, thay đổi luật ngân sách và cải cách Medicare/Medicaid.
J421. Gangamala Jātaka -- Lời Nguyện Nửa Ngày: Câu Chuyện về Công Đức Tóm tắt: Đức Phật khuyên người tại gia nên giữ ngày chay tịnh. Sau đó, Ngài kể câu chuyện về một người nhịn ăn nửa ngày và được tái sinh làm vua. Vị vua này đã rộng lượng chia sẻ vương quốc của mình cho một người lương thiện, người sau này đã từ bỏ cuộc sống thế tục và trở thành một vị Phật Độc Giác.
Chính quyền luôn biết cách tạo nên những khung hình đẹp. Cuộc bố ráp chung cư ở South Shore, Chicago, hồi tháng Chín là một ví dụ trọn vẹn: trực thăng lơ lửng giữa đêm, dây thả xuống mái nhà, đặc nhiệm xộc vào hành lang, cửa phòng tung ra trước khi máy quay bắt được một màu da ngăm và đôi tay bị trói. Mọi thứ gọn ghẽ như một đoản phim chuẩn bị sẵn cho truyền hình. Nhưng đó chỉ là phần được chiếu. Phần còn lại — phần không hiện ra trong những đoạn phim trơn tru — là đời sống bị giằng khỏi gối ngủ, bị đặt vào xe chở tù giữa đêm, và kỳ lạ thay, không ai biết họ là ai. Chính quyền nói chiến dịch nhắm vào bọn Tren de Aragua. Họ nói tòa nhà có súng, chất nổ, ma túy. Họ nói bắt được hai người có liên hệ. Họ không đưa danh sách ai bị giữ. Không đưa chứng cứ. Không trả lời những câu hỏi đơn giản nhất.
Tháng 10 năm 2025, một phiên bản mới của Bài thi Công dân Nhập tịch Hoa Kỳ chính thức được áp dụng. Bài thi cập nhật có 20 câu hỏi thay vì 10 câu như trước đây, được chọn ra trong bộ 128 câu hỏi. Để thi đậu, thí sinh phải trả lời đúng ít nhất 12 câu. Những người từ 65 tuổi trở lên và đã có thẻ xanh trên 20 năm vẫn được phép thi bài thi đơn giản hơn, chỉ gồm 10 câu hỏi lấy từ trong một bộ câu hỏi giới hạn.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.