Hôm nay,  

GS Nguyễn Văn Sâm Giới Thiệu Chú Giải Sách "Nữ Tắc Diễn Âm"

13/05/202100:22:00(Xem: 6293)

blankGS Nguyễn Văn Sâm (cầm sách "Nữ Tắc Diễn Âm" mới ấn hành) và phu nhân là nhà văn Trần Ngọc Ánh.

  

   

GS Nguyễn Văn Sâm Giới Thiệu
Chú Giải Sách "Nữ Tắc Diễn Âm"
 
Phan Tấn Hải

 

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm trong tuần qua  đã bắt đầu phát hành tác phẩm "Nữ Tắc Diễn Âm" (Lời Dạy Đàn Bà - Con Gái), bản gốc là do học giả Trương Vĩnh Ký phiên âm và chú giải năm 1911, và bản mới do GS Nguyễn Văn Sâm giới thiệu và chú giải thêm trong năm 2021.
 

Chúng ta đã tới thời kỳ nam nữ bình quyền. Trường học không còn tách biệt riêng các trường nam với trường nữ. Đa số trên thế giới, chỉ trừ một số quốc gia Hồi Giáo, giá trị nữ quyền đều được đề cao. Tác phẩm "Nữ Tắc Diễn Âm" thoạt nghe là lời dạy từ hơn thế kỷ trước, phải chăng là lạc điệu?
 

Đọc cho kỹ, những lời dạy xa xưa của ông bà mình vẫn còn nhiều, có thể nói là rất nhiều, lưu giữ các nguyên tắc ứng xử cần thiết cho người nữ Việt, từ khi còn ở trong nhà với ba mẹ, cho tới khi lấy chồng, rồi khi dạy con. Một số lời dạy trong sách này thực tế vẫn còn giá trị, như một khuôn mẫu muôn đời cho người nữ.
 

Thí dụ về cách ông bà mình nghĩ về ý nghĩa chữ "dung" trong công dung ngôn hạnh: trong khi chúng ta dễ dàng nghĩ tới chữ "dung" như là chăm sóc nhan sắc, lời dạy trong "Nữ Tắc Diễn Âm" nơi trang 20, đưa chữ "dung" về ngay tận nguồn đạo đức.

 

Dung thì chẳng lựa chuốt vời

Bẩm sanh tốt xấu có người có ta

Hơn nhau một chút nết na

Phải cho thanh khiết ấy là nữ dung (NTDA, trang 20).

 

Chúng ta có thể không đồng ý, vì hiển nhiên ông bà mình không dạy chuyện cắt mắt, sửa mũi… Nhưng khi nói “nữ dung” là nết na, là thanh khiết thì đâu có gì sai, thậm chí cũng có thể nói là giá trị muôn đời của dân tộc (nếu chúng ta muốn nói cho quá lời để ngợi ca cách nhìn rất nhân bản này).
 

Nếu chúng ta để ý, thời này nhiều phụ nữ ngôn phong bạo dạn, nhanh nhẹn hơn thời xưa. Tuy nhiên, nếu tới mức độ như to tiếng, thì hẳn là đi quá đà. Trong sách "Nữ Tắc Diễn Âm" về lời khuyên người nữ trong cách nói chuyện hãy:

 

Nói thì chớ lựa nhiều lời

Khoe khoang chớ bắt chước người d0ong đưa

Ở cho cẩn nhiệm sau xưa

Nói cười thong thả,, thốt thưa dịu dàng

Noi cho chính đính rõ ràng

Một lời quan hệ, giữ giàng chẳng chơi

Chớ hề  chớt nhả, cợt cười

Liệu lời nên nói, liệu lời nên chăng

Cẩn ngôn thận hạnh khăng khăng

Thì là chớ khá lẻo chưng sự người

Những tuồng nói nói cười cười

Chẳng phường ong bướm, thì lời trăng hoa

Đã đưa tấc lưỡi sai ngoa

Cả lời cao tiếng, ai là kẻ ưa?

Khôn ngoan chẳng bẵng thật thà

Có ai hỏi đến sẽ thưa vội gì? (NTDA, trang 22, 23)

 

 Trong sách cũng cho chúng ta thấy lại một số môn học người nữ thời xưa không còn thích nghi nhiều nữa. Thí dụ, chúng ta quen với mua trang phục áo quần ở các tiệm bách hóa, hay mua qua trực tuyến. Thời xưa, người nữ phải gánh vác chuyện may vá.

 

Vá may thêu tỉu hôm mai

Đắn đo kích thước vắn dài kẻo hư

Việc làm canh cửi sớm trưa

Tấc gang chắp nối, tóc tơ giữ giềng. (NTDA, trang 24).

.

Sách này tự thân có nhiều giá trị về mặt lịch sử, xã hội, ngữ học và văn hóa: chúng ta sẽ hiểu thêm về xã hội Miền Nam vào thời kỳ thế kỷ 19 và đầu 20, khi chữ quốc ngữ dùng trong thơ lục bát để truyền dạy các giá trị đạo đức. Sách chỉ dày 136 trang, nhưng là một cánh cửa cho chúng ta bước trở lại để tìm hiểu về xã hội Nam Kỳ lục tỉnh, xem ông bà mình đã dạy con gái ra sao.


 

Nguyên khởi tác phẩm Nữ Tắc trong bản Nôm được ghi tác giả vô danh, ấn hành dưới thời vua Tự Đức, chủ yếu dạy công dung ngôn hạnh cho người phụ nữ. GS Nguyễn Văn Sâm (NVS) nói rằng tài năng của học giả Trương Vĩnh Ký (TVK) cũng hiển lộ qua cách nghĩ ra một vài chữ mới để diễn ý của người xưa.

Nơi trang 13 và 14, NVS ghi nhận về cách sử dụng ngôn ngữ của TVK, trích:

"Dầu những lời dạy hay ho cách mấy, điểm son phải được dành cho người diễn ra chữ Nôm, không thể cho ông TVK về mặt nầy. Giá trị của TVK trong quyển Nữ Tắc ở chỗ khác, chỗ ông phiên âm từ bản Nôm ra bản Quốc ngữ theo một cách thế đặc biệt có một không hai. Đó là:

(a) thay đổi chữ khi cần thiết,

(b) chọn từ ngữ thích hợp với người Nam để thế vô chữ mà ông nghĩ rằng dân Nam kỳ khó thấu hiểu.

(c) đọc giọng Nam các chữ có âm Nam đương lưu hành, và

(d) thay bằng từ dễ hiểu hơn để tránh trùng lập.

Quyển Nữ Tắc còn có ưu điểm là chú giải rõ ràng. Đặc điểm nầy xin độc giả coi trong bản văn, người viết xin miễn trích ra đây vì quá dài dòng…" (NTDA, tr. 13, 14)

.

Sách hiển nhiên là cổ xưa, nhưng thấy rõ là nhiều giá trị không hề cổ xưa. Giáo sư Nguyễn Văn Sâm giải thích vì sao giới thiệu và chú giải cuốn sách cổ xưa này như sau:

"Chúng tôi phiên âm và giới thiệu quyển Nữ Tắc để giúp người đọc nhớ lại một thời con gái đàn bà được dạy dỗ thiệt chu đáo để cuộc đời của họ hạnh phúc - thời thế lúc đó như vậy thì được dạy như thế đâu có gì là đáng trách.

Nếu đừng đem cặp mắt của người để cao nữ quyền thế kỷ 21 để nhìn, thì quyển Nữ Tắc quả là một tác phẩm đầu tiên và có giá trị lớn trong việc bảo vệ người phụ nữ một cách hữu hiệu trong một xã hội mà quyền lợi của nam giới quá lấn lướt bằng cách dạy phải phát triển nữ hạnh, nữ dung - nhắc lại lần nữa là giá trị đó thuộc về người vô danh nào đó mà TVK có công khươi dậy lên, đưa ra cho công chúng.

Đó là chưa kể mặt văn chương, văn hóa đáp ứng được nhu cầu lúc nó xuất hiện.

Chúng tôi bỏ công tìm tòi để giới thiệu Nữ Tắc cũng vì những lẽ đó.

Victorville, CA, 21 tháng 4, 2021." (NTDA, tr. 18, 19)

  

Nếu bạn muốn biết về lời dạy, về vai trò người nữ trong những sinh hoạt thời xa xưa, không thể không tìm đọc sách này.

Nếu bạn muốn biết văn phong Nam Bộ của một thế kỷ trước, không thể không tìm đọc sách này.

Nếu bạn muốn nghiên cứu về một mảng y học thời xa xưa của ông bà, như cách dạy về giữ gìn khi có bầu, rồi thời gian “ba năm bú mớm” khi con ra đời, không thể không tìm đọc sách này.

Nếu bạn muốn nghiên cứu về khuôn phép gia đình, về cách người vợ phải xử thế "phức tạp" trong nhà chồng thời xa xưa ra sao, không thể không tìm đọc sách này.

.

GS Nguyễn Văn Sâm sanh ngày 21 tháng 03 năm 1940 tại Sàigòn. Tốt nghiệp Cử Nhân Giáo Khoa Triết Học (Tây Phương) 1965, Cao Học Văn Chương (Việt Nam) 1972, và Năm Thứ Nhứt Tiến Sĩ Văn Chương Việt Nam (Khóa độc nhất trước 1975). Từng dạy Trung học (Nguyễn Đình Chiểu, Mỹ Tho, Pétrus Ký, Sàigòn), Đại học (Sàigòn, Cần Thơ, Hòa Hảo, Cao Đài, Vạn Hạnh). Vượt biên đến Nam Dương tháng 03/1979, vào Mỹ tháng 09/1979. Dạy học từ đó đến khi về hưu năm 2006. Viết cho các tạp chí Văn, Văn Học, Đi Tới, Chánh Pháp….). Đã ấn hành vài chục sách biên khảo, phiên âm từ sách Nôm, chú giải sách xưa, sáng tác truyện ngắn.
 

Sách "Nữ Tắc Diễn Âm" in số lượng có giới hạn. Ấn phí: 16 Mỹ Kim.

Liên lạc GS Nguyễn Văn Sâm: [email protected]

 

  

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nhân mùa Lễ Tạ Ơn với món ăn truyền thống không thể thiếu là gà tây, Việt Báo xin dịch bài viết của Giáo Sư Jack Lynch dạy tại Đại Học Rutgers University – Newark, mà trong đó đề cập đến một thắc mắc của không ít người rằng là tại sao con gà này lại có tên là ‘Turkey’ tức Thổ Nhĩ Kỳ, và một số chuyện có liên qua đến cái tên gà tây này. Bài này được đăng trên trang mạng https://theconversation.com hôm 22 tháng 11 năm 2021.
Ni Trưởng Thích Nữ Trí Hải (1938 – 2003) đã để lại nhiều tác phẩm lớn, vừa có giá trị Phật học, vừa có giá trị văn học. Một tác phẩm trong những tháng cuối của cuộc đời Ni Trưởng là tập thơ Ngọa Bệnh Ca, được sáng tác trong thời gian nằm bệnh vào đầu năm 2003. Rồi cuối năm 2003, Ni Trưởng tử nạn trong một tai nạn giao thông. Bài viết nảy sẽ ghi lại những suy nghĩ về bài thơ “Người Gỗ” trong thi tập Ngọa Bệnh Ca của Ni Trưởng.
Mùa lễ cuối năm đang tới nhưng đại dịch vẫn chưa hoàn toàn hết trên toàn cầu, dù vậy các chuyên gia sức khỏe tại Mỹ nói rằng nếu tất cả người thân trong gia đình đều đã chích ngừa Covid-19 đầy đủ thì khi tụ họp gia đình không cần đeo khẩu trang. Sài Gòn, Hà Nội, Đà Nẵng, Bình Dương, Bà Rịa Vũng Tàu: Dịch Bệnh Gia Tăng. WHO Cảnh Báo: 53 Nước Tại Châu Âu và Trung Á Có Thể Đạt Tới Hơn 2.2 Triệu Người Chết Từ Covid-19 Vào Tháng 3 Sang Năm. Hoa Kỳ Cho Phép Tất Cả Người Mỹ Trên 18 Tuổi Nên Chích Liều Tăng Cường Thuốc Ngừa Covid-19
Kevin Strickland, 62 tuổi, đã được miễn tội vào sáng Thứ Ba, 23 tháng 11, sau khi thọ án nhiều thập niên tại Nhà Tù Western Missouri Correctional Center ở thành phố Cameron, tiểu bang Missouri. Strickland đã bị kết tội vào năm 1979 về một tội giết người và 2 tội giết người bậc hai trong một vụ 3 người bị giết chết. Ông đã nhận bản án 50 năm tù mà không có thể ân xá vì là một trọng tội mà, qua nhiều năm, ông đã khẳng định là ông không có dính vào. Chánh Án James Welsh đã xóa tất cả trọng tội chống lại Strickland. Việc thả ông đã trở thành việc giam cầm tù tội sai trái lâu nhất trong lịch sử của tiểu bang Missouri và là một trong những vụ bỏ tù sai lầm lâu nhất trong nước Mỹ, theo The National Registry of Exonerations.
Cơ quan kiểm soát bệnh tật quốc gia Đức nói rằng họ đã ghi nhận 351 tử vong liên quan với vi khuẩn corona trong vòng 24 giờ, nâng tổng số người chết từ Covid-19 lên tới 100,119 người. Tại Châu Âu, Đức là nước thứ năm vượt qua dấu mốc đó, đứng sau Nga, Anh Quốc, Ý và Pháp. “Đây là một ngày rất buồn mà chúng ta phải thương tiếc 100,000 nạn nhân của vi khuẩn corona,” theo Merkel phát biểu trong một cuộc họp báo tại Berlin. “Và không may, ở thời điểm này, hơn 300 tử vong đang được thêm vào tổng số đó mỗi ngày.” “Những cái chết có tương quan rất rõ với số người bị truyền nhiễm đang xảy ra,” theo bà nói. “Chúng ta biết trung bình có bao nhiêu người không sống sót dịch bệnh này.”
Tuy nhiên, một số thành viên RNC và những người tặng tiền đã cáo buộc đảng đã vi phạm các quy định trung dung của chính mình và đặt sai những ưu tiên của đảng. Một số trong cùng các viên chức này là những người nói với CNN cũng đã nêu thắc mắc tại sao đảng lại trả tiền cho các hóa đơn pháp lý cho một tỉ phú tự nhận là người lúc đó đang ngồi trên chiếc rương chiến tranh 102 triệu đô la cũng như gần đây trong tháng 7 và trước đó đã sử dụng các ủy ban chính trị khác nhau của ông để chi trả cho các chi phí pháp lý. Theo hồ sơ của FEC từ tháng 8, ủy ban Make America Great Again của Tổng Thống đã trả cho Jones Day hơn $37,000 kể từ đầu năm, trong khi siêu PAC Make America Great Again của ông đã trả tổng cộng 7.8 triệu đô la cho các luật sư giải quyết các vụ kiện của ông liên quan đến cuộc bầu cử 2020.
Thủ Tướng Anh Boris Johnson nói rằng ông đã “kinh hoàng” bởi những gì đã xảy ra, nói thêm rằng Anh Quốc sẽ lật từng hòn đá để chận đứng các băng đảng buôn người. 5 phụ nữ và một người con gái nằm trong số người chết, theo bộ trưởng nội vụ Pháp cho hay. Gerald Darmanin cũng nói rằng 2 người đã được cứu và một người đã mất tích. Báo cáo ban đầu nói 31 người đã chết, nhưng tổng số đã được rút lại qua đêm hôm Thứ Năm.
“Nó đã không làm gì ngoài việc chạy và ước mơ,” theo Marcus Arbery Sr. nói về người con trai của ông. Bên ngoài tòa án, hàng chục người Da Đen ủng hộ đã ôm nhau và khóc. Bồi thẩm đoàn đã cân nhắc trong khoảng 10 giờ trước khi kết tội Greg McMichael, người con Travis McMichael và người láng giềng William “Roddie” Bryan. Cha con McMichaels chụp lấy khẩu súng và nhảy lên xe tải để đuổi theo Arbery 25 tuổi sau khi thấy anh này chạy ra ngoài thành phố hải cảng Brunswick của Georgia. Bryan tham gia cuộc rượt đuổi với chiếc xe tải của ông và đã thu hình bằng chiếc điện thoại cầm tay về vụ Travis McMichael bắn chết Arbery.
Quyết tâm khôi phục lại truyền thống Lễ Tạ Ơn mà đã bị đình hoãn vào năm ngoái vì đại dịch, hàng triệu người Mỹ đi xe hơi hay máy bay để đoàn tụ với bạn bè và gia đình, theo Hãng Tin Mỹ AP tường thuật hôm Thứ Tư, 24 tháng 11 năm 2021. Số hành khách đi máy bay trong tuần này được dự đoán đạt tới ngang bằng hay nhiều hơn các mức trước đại dịch, và câu lạc bộ xe hơi AAA tiên đoán có 48.3 triệu người đi chơi ít nhất 50 dặm từ nhà vào dịp lễ, là sự gia tăng gần 4 triệu người so với năm ngoái dù giá xăng cao hơn nhiều.
Năm nay, lễ Tạ Ơn diễn ra vào thứ năm ngày 25/11/ 2021. Mỗi lần đến lễ Tạ Ơn, tôi muốn tạ ơn Thượng Đế đã ban cho tôi cuộc sống no đủ, an lành và cảm ơn tất cả những người thân quen luôn yêu thương và giúp đỡ tôi trong cuộc sống. Mỗi người trong chúng ta nợ nhiều người, ngoài nợ ông bà cha mẹ đã sinh ra, nuôi cho lớn khôn, thương yêu đùm bọc cho đến khi cha mẹ qua đời.
Chương trình Thạc sĩ Học viện Lãnh đạo Nghĩa Sinh và Đại học Công lập Chicago phối hợp tổ chức Lễ Tạ Ơn 2021. Trân trọng kính mời quý Cha, quý Soeurs và quý Huynh trưởng cùng quý Giáo L‎ý Viên Chương trình Thạc sĩ Khoa học chuyên ngành Quản trị và Lãnh đạo Thực hành tham dự trực tuyến (online) Thánh lễ Tạ Ơn 2021 Thanksgiving Mass
Dự thượng đỉnh chống dịch, 7 bác sĩ có lập trường chống vaccine liền dính COVID. Chuyện bây giờ mới kể: Hội nghị thượng đỉnh tổ chức ở Florida đầu tháng này giữa những người chống vaccine để thảo luận về các phương pháp ngoài luồng chống dịch COVID-19 lại trở thành ổ dịch siêu lây nhiễm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.