Hôm nay,  

GS Nguyễn Văn Sâm Giới Thiệu Chú Giải Sách "Nữ Tắc Diễn Âm"

13/05/202100:22:00(Xem: 5943)

blankGS Nguyễn Văn Sâm (cầm sách "Nữ Tắc Diễn Âm" mới ấn hành) và phu nhân là nhà văn Trần Ngọc Ánh.

  

   

GS Nguyễn Văn Sâm Giới Thiệu
Chú Giải Sách "Nữ Tắc Diễn Âm"
 
Phan Tấn Hải

 

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm trong tuần qua  đã bắt đầu phát hành tác phẩm "Nữ Tắc Diễn Âm" (Lời Dạy Đàn Bà - Con Gái), bản gốc là do học giả Trương Vĩnh Ký phiên âm và chú giải năm 1911, và bản mới do GS Nguyễn Văn Sâm giới thiệu và chú giải thêm trong năm 2021.
 

Chúng ta đã tới thời kỳ nam nữ bình quyền. Trường học không còn tách biệt riêng các trường nam với trường nữ. Đa số trên thế giới, chỉ trừ một số quốc gia Hồi Giáo, giá trị nữ quyền đều được đề cao. Tác phẩm "Nữ Tắc Diễn Âm" thoạt nghe là lời dạy từ hơn thế kỷ trước, phải chăng là lạc điệu?
 

Đọc cho kỹ, những lời dạy xa xưa của ông bà mình vẫn còn nhiều, có thể nói là rất nhiều, lưu giữ các nguyên tắc ứng xử cần thiết cho người nữ Việt, từ khi còn ở trong nhà với ba mẹ, cho tới khi lấy chồng, rồi khi dạy con. Một số lời dạy trong sách này thực tế vẫn còn giá trị, như một khuôn mẫu muôn đời cho người nữ.
 

Thí dụ về cách ông bà mình nghĩ về ý nghĩa chữ "dung" trong công dung ngôn hạnh: trong khi chúng ta dễ dàng nghĩ tới chữ "dung" như là chăm sóc nhan sắc, lời dạy trong "Nữ Tắc Diễn Âm" nơi trang 20, đưa chữ "dung" về ngay tận nguồn đạo đức.

 

Dung thì chẳng lựa chuốt vời

Bẩm sanh tốt xấu có người có ta

Hơn nhau một chút nết na

Phải cho thanh khiết ấy là nữ dung (NTDA, trang 20).

 

Chúng ta có thể không đồng ý, vì hiển nhiên ông bà mình không dạy chuyện cắt mắt, sửa mũi… Nhưng khi nói “nữ dung” là nết na, là thanh khiết thì đâu có gì sai, thậm chí cũng có thể nói là giá trị muôn đời của dân tộc (nếu chúng ta muốn nói cho quá lời để ngợi ca cách nhìn rất nhân bản này).
 

Nếu chúng ta để ý, thời này nhiều phụ nữ ngôn phong bạo dạn, nhanh nhẹn hơn thời xưa. Tuy nhiên, nếu tới mức độ như to tiếng, thì hẳn là đi quá đà. Trong sách "Nữ Tắc Diễn Âm" về lời khuyên người nữ trong cách nói chuyện hãy:

 

Nói thì chớ lựa nhiều lời

Khoe khoang chớ bắt chước người d0ong đưa

Ở cho cẩn nhiệm sau xưa

Nói cười thong thả,, thốt thưa dịu dàng

Noi cho chính đính rõ ràng

Một lời quan hệ, giữ giàng chẳng chơi

Chớ hề  chớt nhả, cợt cười

Liệu lời nên nói, liệu lời nên chăng

Cẩn ngôn thận hạnh khăng khăng

Thì là chớ khá lẻo chưng sự người

Những tuồng nói nói cười cười

Chẳng phường ong bướm, thì lời trăng hoa

Đã đưa tấc lưỡi sai ngoa

Cả lời cao tiếng, ai là kẻ ưa?

Khôn ngoan chẳng bẵng thật thà

Có ai hỏi đến sẽ thưa vội gì? (NTDA, trang 22, 23)

 

 Trong sách cũng cho chúng ta thấy lại một số môn học người nữ thời xưa không còn thích nghi nhiều nữa. Thí dụ, chúng ta quen với mua trang phục áo quần ở các tiệm bách hóa, hay mua qua trực tuyến. Thời xưa, người nữ phải gánh vác chuyện may vá.

 

Vá may thêu tỉu hôm mai

Đắn đo kích thước vắn dài kẻo hư

Việc làm canh cửi sớm trưa

Tấc gang chắp nối, tóc tơ giữ giềng. (NTDA, trang 24).

.

Sách này tự thân có nhiều giá trị về mặt lịch sử, xã hội, ngữ học và văn hóa: chúng ta sẽ hiểu thêm về xã hội Miền Nam vào thời kỳ thế kỷ 19 và đầu 20, khi chữ quốc ngữ dùng trong thơ lục bát để truyền dạy các giá trị đạo đức. Sách chỉ dày 136 trang, nhưng là một cánh cửa cho chúng ta bước trở lại để tìm hiểu về xã hội Nam Kỳ lục tỉnh, xem ông bà mình đã dạy con gái ra sao.


 

Nguyên khởi tác phẩm Nữ Tắc trong bản Nôm được ghi tác giả vô danh, ấn hành dưới thời vua Tự Đức, chủ yếu dạy công dung ngôn hạnh cho người phụ nữ. GS Nguyễn Văn Sâm (NVS) nói rằng tài năng của học giả Trương Vĩnh Ký (TVK) cũng hiển lộ qua cách nghĩ ra một vài chữ mới để diễn ý của người xưa.

Nơi trang 13 và 14, NVS ghi nhận về cách sử dụng ngôn ngữ của TVK, trích:

"Dầu những lời dạy hay ho cách mấy, điểm son phải được dành cho người diễn ra chữ Nôm, không thể cho ông TVK về mặt nầy. Giá trị của TVK trong quyển Nữ Tắc ở chỗ khác, chỗ ông phiên âm từ bản Nôm ra bản Quốc ngữ theo một cách thế đặc biệt có một không hai. Đó là:

(a) thay đổi chữ khi cần thiết,

(b) chọn từ ngữ thích hợp với người Nam để thế vô chữ mà ông nghĩ rằng dân Nam kỳ khó thấu hiểu.

(c) đọc giọng Nam các chữ có âm Nam đương lưu hành, và

(d) thay bằng từ dễ hiểu hơn để tránh trùng lập.

Quyển Nữ Tắc còn có ưu điểm là chú giải rõ ràng. Đặc điểm nầy xin độc giả coi trong bản văn, người viết xin miễn trích ra đây vì quá dài dòng…" (NTDA, tr. 13, 14)

.

Sách hiển nhiên là cổ xưa, nhưng thấy rõ là nhiều giá trị không hề cổ xưa. Giáo sư Nguyễn Văn Sâm giải thích vì sao giới thiệu và chú giải cuốn sách cổ xưa này như sau:

"Chúng tôi phiên âm và giới thiệu quyển Nữ Tắc để giúp người đọc nhớ lại một thời con gái đàn bà được dạy dỗ thiệt chu đáo để cuộc đời của họ hạnh phúc - thời thế lúc đó như vậy thì được dạy như thế đâu có gì là đáng trách.

Nếu đừng đem cặp mắt của người để cao nữ quyền thế kỷ 21 để nhìn, thì quyển Nữ Tắc quả là một tác phẩm đầu tiên và có giá trị lớn trong việc bảo vệ người phụ nữ một cách hữu hiệu trong một xã hội mà quyền lợi của nam giới quá lấn lướt bằng cách dạy phải phát triển nữ hạnh, nữ dung - nhắc lại lần nữa là giá trị đó thuộc về người vô danh nào đó mà TVK có công khươi dậy lên, đưa ra cho công chúng.

Đó là chưa kể mặt văn chương, văn hóa đáp ứng được nhu cầu lúc nó xuất hiện.

Chúng tôi bỏ công tìm tòi để giới thiệu Nữ Tắc cũng vì những lẽ đó.

Victorville, CA, 21 tháng 4, 2021." (NTDA, tr. 18, 19)

  

Nếu bạn muốn biết về lời dạy, về vai trò người nữ trong những sinh hoạt thời xa xưa, không thể không tìm đọc sách này.

Nếu bạn muốn biết văn phong Nam Bộ của một thế kỷ trước, không thể không tìm đọc sách này.

Nếu bạn muốn nghiên cứu về một mảng y học thời xa xưa của ông bà, như cách dạy về giữ gìn khi có bầu, rồi thời gian “ba năm bú mớm” khi con ra đời, không thể không tìm đọc sách này.

Nếu bạn muốn nghiên cứu về khuôn phép gia đình, về cách người vợ phải xử thế "phức tạp" trong nhà chồng thời xa xưa ra sao, không thể không tìm đọc sách này.

.

GS Nguyễn Văn Sâm sanh ngày 21 tháng 03 năm 1940 tại Sàigòn. Tốt nghiệp Cử Nhân Giáo Khoa Triết Học (Tây Phương) 1965, Cao Học Văn Chương (Việt Nam) 1972, và Năm Thứ Nhứt Tiến Sĩ Văn Chương Việt Nam (Khóa độc nhất trước 1975). Từng dạy Trung học (Nguyễn Đình Chiểu, Mỹ Tho, Pétrus Ký, Sàigòn), Đại học (Sàigòn, Cần Thơ, Hòa Hảo, Cao Đài, Vạn Hạnh). Vượt biên đến Nam Dương tháng 03/1979, vào Mỹ tháng 09/1979. Dạy học từ đó đến khi về hưu năm 2006. Viết cho các tạp chí Văn, Văn Học, Đi Tới, Chánh Pháp….). Đã ấn hành vài chục sách biên khảo, phiên âm từ sách Nôm, chú giải sách xưa, sáng tác truyện ngắn.
 

Sách "Nữ Tắc Diễn Âm" in số lượng có giới hạn. Ấn phí: 16 Mỹ Kim.

Liên lạc GS Nguyễn Văn Sâm: [email protected]

 

  

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Các cuộc họp nảy sẽ là các cuộc họp cấp bộ của Hoa Kỳ-ASEAN, Thượng Đỉnh Đông Á (EAS), Diễn Đàn Khu Vực ASEAN (ARF), Đối Tác Mekong-Hoa Kỳ, và Những Người Bạn Mekong. Trong các cuộc họp này, Ngoại Trưởng Mỹ sẽ tham dự với các lãnh đạo từ khắp khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương về các vấn đề cấp bách của khu vực và quốc tế. Ngoại Trưởng Mỹ sẽ tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ đối với sự trung lập của ASEAN để làm việc với ASEAN và các đối tác quốc tế để chống lại đại dịch Covid-19 và ủng hộ việc phục hồi kinh tế.
Một vận động viên chạy nước rút người Belarus cáo buộc nhóm Olympic của cô đã cố bứng cô ra khỏi Nhật Bản trong một tranh luận dẫn tới bế tắc vào chiều tối Chủ Nhật, 1 tháng 8 năm 2021 tại phi trường chính của Tokyo, theo bản tin của AP tường thuật hôm Chủ Nhật. Nhóm hoạt động ủng hộ Krystsina Tsimanouskaya nói rằng cô tin là cuộc sống của cô đã gặp nguy hiểm tại Belarus và sẽ tìm tị nạn với Tòa Đại Sứ Áo tại Tokyo.
Ngọn lửa, được biết là Dixie Wildfire, có ít nhất 4,000 người được đặt dưới các lệnh di tản khi nó hoành hành trong các dãy núi tại các quận Butte và Plumas, theo Bộ Nông Nghiệp và Bảo Vệ Cháy Rừng California cho hay. Hơn 244,000 mẫu tây trong khu vực đã bị thiêu rụi bởi trận cháy kể từ khi nó bắt đầu trong Rừng Quốc Gia Fremont-Winema National Forest hôm 6 tháng 7, theo Trung Tâm National Interagency Fire Center cho biết. Trận lửa đã đốt cháy ít nhất 45 tòa nhà và đã đe dọa hơn 10,000 tòa nhà khác.
“Tôi không nghĩ chúng ta sẽ phải thấy sự phong tỏa. Tôi nghĩ chúng ta có đủ phần trăm số người trong nước – không đủ để đè bẹp sự bùng phát – nhưng tôi tin đủ để không cho chúng ta đi vào tình huống mà chúng ta đã ở trong mùa đông năm rồi. Nhưng các thứ sẽ còn tồi tệ hơn,” theo Fauci nói với xướng ngôn viên Jonathan Karl của chương trình “This Week” hôm Chủ Nhật.
Hoàn toàn ngập tràn trong cảm xúc hạnh phúc, Alexander Zverev ăn mừng thành công lớn nhất trong sự nghiệp của mình tại Thế vận hội Olympic. Alexander Zverev đã giành được Huy Chương Vàng quần vợt đơn nam tại Thế vận hội Olympic 2021- với tư cách là người Đức đầu tiên. Đó là thành công lớn nhất trong sự nghiệp của anh ấy. Khi đã đạt được mục tiêu trong mơ, Alexander Zverev khuỵu gối như thể đang quay phim chậm và nắm lấy tay trước mặt. Rồi những giọt nước mắt chiến thắng của anh trào ra.
Vì đạo tràng tu học không phải toạ lạc trên một quốc gia nào như trước đây, mà đạo tràng chỉ là khoảng không gian ảo, vì vậy không có sự sinh hoạt tập thể hằng ngày như là; Toạ Thiền - Tụng Thần Chú Lăng Nghiêm buổi sáng sớm, rồi Tảo Thực (điểm tâm), các ban Hành Đường, Trai Soạn và Vệ Sinh chấp tác, Học Pháp, Quá Đường Kinh Hành, Tụng Kinh Cầu An buổi trưa, Học Pháp và Vãn Thực (dùng chiều) rồi dạo quanh khung viên đạo tràng trước khi vào buổi học pháp cuối cùng trong ngày, rồi cùng chỉ tịnh chung trong một căn phòng từ 10 đến 20 người hoặc hơn và chính vì vậy mà mọi người được thưởng thức tiếng nhạc trong đêm khuya với đủ loại nhạc cụ và âm điệu, được phát ra từ mỗi học viên, nhưng kỳ 32 này chỉ có Học Pháp và tương tác với nhau trên màn ảnh nhỏ.
Ít nhất 233 nhân viên y tế tại hai bệnh viện ở San Francisco đã có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19, với đa số họ đã được chích ngừa đầy đủ nhưng lại bị nhiễm biến thể Delta. Hơn 50 trường hợp xảy ra trong các nhân viên tại Bệnh viện Zuckerberg San Francisco General Hospital, theo lời BS Lukejohn Day, Y Sĩ Trưởng của bệnh viện, nói với báo New York Times hôm thứ Bảy. Trong những người xét nghiệm dương tính, khoảng 75 đến 80% đã được chích ngừa đầy đủ.
Giận dữ và thất vọng lên cao khi Tổng Thống Joe Biden cho thấy không có dấu hiệu của việc làm sống lại các kế hoạch cho phép lệnh cấm đuổi khỏi nhà trên toàn quốc sẽ hết hạn vào giữa đêm Thứ Bảy, 31 tháng 7 năm 2021 – một nhà lập pháp Dân Chủ cắm trại bên ngoài Tòa Nhà Quốc Hội để phản đối trong khi hàng triệu người Mỹ sắp bị buộc ra khỏi nhà, theo bản tin của AP tường thuật hôm Thứ Bảy.
Florida đã báo cáo 21,683 trường hợp mới bị lây nhiễm Covid-19, tổng số một ngày cao nhất của tiểu bang kể từ bắt đầu đại dịch tới giờ, theo tài liệu sức khỏe liên bang công bố hôm Thứ Bảy, 31 tháng 7 năm 2021, trong khi các khu giải trí nơi công viên đã bắt đầu yêu cầu khách đeo khẩu trang bên trong, theo bản tin của AP tường thuật hôm Thứ Bảy. Tiểu bang Florida đã trở thành trung tâm mới trên toàn quốc đối với vi khuẩn, chiếm khoảng 1/5 tổng số trường hợp mới lây nhiễm tại Hoa Kỳ.
Lúc nào người csVN cũng sống với căm thù cho nên chưa bao giờ người csVN hiểu được “tinh thần mã thượng” của người Tây Phương. Đa số người Tây Phương đánh nhau “chí chóe”, xong, thì thôi, bắt tay nhau. Còn người csVN, đưa tay ra nhận sự yểm trợ của Mỹ rồi quay lại ra lệnh cho dư luận viên lên án, kết tội Hoa Kỳ!
Một phi cơ chiến đấu đa năng Sukhoi Su-35 của Nga đã rớt xuống Biển Okhotsk, theo lời Lực lượng Quốc Phòng vệ Không Gian Nga cho biết hôm thứ Bảy. Thông cáo báo chí của cơ quan này giải thích rằng phi cơ này lúc đó đang thực hiện chuyến bay huấn luyện, lý do bị rơi là do hỏng động cơ.
Nhiều người Việt ở Mỹ tiếc ngẩn ngơ khi nghe tin hàng trăm ngàn liều vaccine ở những tiểu bang Cộng Hòa có nguy cơ phải bỏ đi vì hết hạn sử dụng, lý do là vì nhiều người dân ở đây không muốn chích ngừa covid-19...
Một văn bản lưu hành nội bộ của CEC nói rằng biến thể, lần đầu được phát hiện tại Ấn Độ và hiện khống chế trên toàn cầu, là lây nhiễm như bệnh trái rạ và lây nhiễm xa hơn cảm cúm bình thường. Nó có thể được truyền nhiễm ngay bởi những người đã chích ngừa, và có thể gây ra bệnh nghiêm trọng hơn các chủng vi khuẩn corona lúc đầu. Tài liều, có tên “Cải thiện thông tin chung quanh việc đột phá thuốc chích ngừa và hiệu quả của thuốc chích ngừa,” nói rằng biến thể đòi hỏi một biện pháp mới để giúp công chúng hiểu sự nguy hiểm – gồm việc làm rõ rằng những người không chích ngừa có 10 lần trở thành bệnh trầm trọng hay chết hơn những người đã chích ngừa.
Một người phát biểu tự xác nhận là Tyler Durden, một vai trong phim Fight Club, chỉ trích các chính sách cách ly Covid của Việt Nam và nói với ông Đỗ: “Ông đến đất nước của tôi, và ông hành động giống như một trong những ký sinh trùng cộng sản. Tôi yêu cầu ông trở về lại Việt Nam [chửi thề lời tục tĩu]!” Đỗ là một người tị nạn mà gia đình ông đã chạy thoát khỏi chế độ cộng sản tại Việt nam và đã sống ở Hoa Kỳ 46 năm. Một người phát biểu khác nói: “Ông có gan đến đây và cố biến đất nước của chúng tôi, hỡi Andrew Do, thành nước cộng sản. Xấu hổ ông quá!” “Ông đã nói về việc chạy thoát cộng sản sáng nay,” theo một người phát biểu khác. “Tại sao ông mang theo cộng sản tới Quận Cam? Chúng tôi muốn tự do. Chúng tôi là người Mỹ, chúng tôi có tự do.”
‘Tổng thu nhập một tháng trên một khẩu của chúng tôi là 40.000 đồng …’ 40.000 đồng có giá trị như thế nào lúc này. Đó là giá của 2 bát phở, giá của 4 lít xăng, giá của hai xuất cơm trưa văn phòng, giá của một cuốc xe ôm trên đoạn đường 10km, giá của hơn một bao thuốc lá 555, giá của 3 ly cà phê… Tôi biết sẽ có rất nhiều người không thể tin rằng tổng thu nhập hàng tháng của một khẩu trong hầu hết những gia đình nông dân lại chỉ với một con số ‘kinh hoàng’ như thế.”


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.