Hôm nay,  

GS Nguyễn Văn Sâm Giới Thiệu Chú Giải Sách "Nữ Tắc Diễn Âm"

13/05/202100:22:00(Xem: 5758)

blankGS Nguyễn Văn Sâm (cầm sách "Nữ Tắc Diễn Âm" mới ấn hành) và phu nhân là nhà văn Trần Ngọc Ánh.

  

   

GS Nguyễn Văn Sâm Giới Thiệu
Chú Giải Sách "Nữ Tắc Diễn Âm"
 
Phan Tấn Hải

 

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm trong tuần qua  đã bắt đầu phát hành tác phẩm "Nữ Tắc Diễn Âm" (Lời Dạy Đàn Bà - Con Gái), bản gốc là do học giả Trương Vĩnh Ký phiên âm và chú giải năm 1911, và bản mới do GS Nguyễn Văn Sâm giới thiệu và chú giải thêm trong năm 2021.
 

Chúng ta đã tới thời kỳ nam nữ bình quyền. Trường học không còn tách biệt riêng các trường nam với trường nữ. Đa số trên thế giới, chỉ trừ một số quốc gia Hồi Giáo, giá trị nữ quyền đều được đề cao. Tác phẩm "Nữ Tắc Diễn Âm" thoạt nghe là lời dạy từ hơn thế kỷ trước, phải chăng là lạc điệu?
 

Đọc cho kỹ, những lời dạy xa xưa của ông bà mình vẫn còn nhiều, có thể nói là rất nhiều, lưu giữ các nguyên tắc ứng xử cần thiết cho người nữ Việt, từ khi còn ở trong nhà với ba mẹ, cho tới khi lấy chồng, rồi khi dạy con. Một số lời dạy trong sách này thực tế vẫn còn giá trị, như một khuôn mẫu muôn đời cho người nữ.
 

Thí dụ về cách ông bà mình nghĩ về ý nghĩa chữ "dung" trong công dung ngôn hạnh: trong khi chúng ta dễ dàng nghĩ tới chữ "dung" như là chăm sóc nhan sắc, lời dạy trong "Nữ Tắc Diễn Âm" nơi trang 20, đưa chữ "dung" về ngay tận nguồn đạo đức.

 

Dung thì chẳng lựa chuốt vời

Bẩm sanh tốt xấu có người có ta

Hơn nhau một chút nết na

Phải cho thanh khiết ấy là nữ dung (NTDA, trang 20).

 

Chúng ta có thể không đồng ý, vì hiển nhiên ông bà mình không dạy chuyện cắt mắt, sửa mũi… Nhưng khi nói “nữ dung” là nết na, là thanh khiết thì đâu có gì sai, thậm chí cũng có thể nói là giá trị muôn đời của dân tộc (nếu chúng ta muốn nói cho quá lời để ngợi ca cách nhìn rất nhân bản này).
 

Nếu chúng ta để ý, thời này nhiều phụ nữ ngôn phong bạo dạn, nhanh nhẹn hơn thời xưa. Tuy nhiên, nếu tới mức độ như to tiếng, thì hẳn là đi quá đà. Trong sách "Nữ Tắc Diễn Âm" về lời khuyên người nữ trong cách nói chuyện hãy:

 

Nói thì chớ lựa nhiều lời

Khoe khoang chớ bắt chước người d0ong đưa

Ở cho cẩn nhiệm sau xưa

Nói cười thong thả,, thốt thưa dịu dàng

Noi cho chính đính rõ ràng

Một lời quan hệ, giữ giàng chẳng chơi

Chớ hề  chớt nhả, cợt cười

Liệu lời nên nói, liệu lời nên chăng

Cẩn ngôn thận hạnh khăng khăng

Thì là chớ khá lẻo chưng sự người

Những tuồng nói nói cười cười

Chẳng phường ong bướm, thì lời trăng hoa

Đã đưa tấc lưỡi sai ngoa

Cả lời cao tiếng, ai là kẻ ưa?

Khôn ngoan chẳng bẵng thật thà

Có ai hỏi đến sẽ thưa vội gì? (NTDA, trang 22, 23)

 

 Trong sách cũng cho chúng ta thấy lại một số môn học người nữ thời xưa không còn thích nghi nhiều nữa. Thí dụ, chúng ta quen với mua trang phục áo quần ở các tiệm bách hóa, hay mua qua trực tuyến. Thời xưa, người nữ phải gánh vác chuyện may vá.

 

Vá may thêu tỉu hôm mai

Đắn đo kích thước vắn dài kẻo hư

Việc làm canh cửi sớm trưa

Tấc gang chắp nối, tóc tơ giữ giềng. (NTDA, trang 24).

.

Sách này tự thân có nhiều giá trị về mặt lịch sử, xã hội, ngữ học và văn hóa: chúng ta sẽ hiểu thêm về xã hội Miền Nam vào thời kỳ thế kỷ 19 và đầu 20, khi chữ quốc ngữ dùng trong thơ lục bát để truyền dạy các giá trị đạo đức. Sách chỉ dày 136 trang, nhưng là một cánh cửa cho chúng ta bước trở lại để tìm hiểu về xã hội Nam Kỳ lục tỉnh, xem ông bà mình đã dạy con gái ra sao.


 

Nguyên khởi tác phẩm Nữ Tắc trong bản Nôm được ghi tác giả vô danh, ấn hành dưới thời vua Tự Đức, chủ yếu dạy công dung ngôn hạnh cho người phụ nữ. GS Nguyễn Văn Sâm (NVS) nói rằng tài năng của học giả Trương Vĩnh Ký (TVK) cũng hiển lộ qua cách nghĩ ra một vài chữ mới để diễn ý của người xưa.

Nơi trang 13 và 14, NVS ghi nhận về cách sử dụng ngôn ngữ của TVK, trích:

"Dầu những lời dạy hay ho cách mấy, điểm son phải được dành cho người diễn ra chữ Nôm, không thể cho ông TVK về mặt nầy. Giá trị của TVK trong quyển Nữ Tắc ở chỗ khác, chỗ ông phiên âm từ bản Nôm ra bản Quốc ngữ theo một cách thế đặc biệt có một không hai. Đó là:

(a) thay đổi chữ khi cần thiết,

(b) chọn từ ngữ thích hợp với người Nam để thế vô chữ mà ông nghĩ rằng dân Nam kỳ khó thấu hiểu.

(c) đọc giọng Nam các chữ có âm Nam đương lưu hành, và

(d) thay bằng từ dễ hiểu hơn để tránh trùng lập.

Quyển Nữ Tắc còn có ưu điểm là chú giải rõ ràng. Đặc điểm nầy xin độc giả coi trong bản văn, người viết xin miễn trích ra đây vì quá dài dòng…" (NTDA, tr. 13, 14)

.

Sách hiển nhiên là cổ xưa, nhưng thấy rõ là nhiều giá trị không hề cổ xưa. Giáo sư Nguyễn Văn Sâm giải thích vì sao giới thiệu và chú giải cuốn sách cổ xưa này như sau:

"Chúng tôi phiên âm và giới thiệu quyển Nữ Tắc để giúp người đọc nhớ lại một thời con gái đàn bà được dạy dỗ thiệt chu đáo để cuộc đời của họ hạnh phúc - thời thế lúc đó như vậy thì được dạy như thế đâu có gì là đáng trách.

Nếu đừng đem cặp mắt của người để cao nữ quyền thế kỷ 21 để nhìn, thì quyển Nữ Tắc quả là một tác phẩm đầu tiên và có giá trị lớn trong việc bảo vệ người phụ nữ một cách hữu hiệu trong một xã hội mà quyền lợi của nam giới quá lấn lướt bằng cách dạy phải phát triển nữ hạnh, nữ dung - nhắc lại lần nữa là giá trị đó thuộc về người vô danh nào đó mà TVK có công khươi dậy lên, đưa ra cho công chúng.

Đó là chưa kể mặt văn chương, văn hóa đáp ứng được nhu cầu lúc nó xuất hiện.

Chúng tôi bỏ công tìm tòi để giới thiệu Nữ Tắc cũng vì những lẽ đó.

Victorville, CA, 21 tháng 4, 2021." (NTDA, tr. 18, 19)

  

Nếu bạn muốn biết về lời dạy, về vai trò người nữ trong những sinh hoạt thời xa xưa, không thể không tìm đọc sách này.

Nếu bạn muốn biết văn phong Nam Bộ của một thế kỷ trước, không thể không tìm đọc sách này.

Nếu bạn muốn nghiên cứu về một mảng y học thời xa xưa của ông bà, như cách dạy về giữ gìn khi có bầu, rồi thời gian “ba năm bú mớm” khi con ra đời, không thể không tìm đọc sách này.

Nếu bạn muốn nghiên cứu về khuôn phép gia đình, về cách người vợ phải xử thế "phức tạp" trong nhà chồng thời xa xưa ra sao, không thể không tìm đọc sách này.

.

GS Nguyễn Văn Sâm sanh ngày 21 tháng 03 năm 1940 tại Sàigòn. Tốt nghiệp Cử Nhân Giáo Khoa Triết Học (Tây Phương) 1965, Cao Học Văn Chương (Việt Nam) 1972, và Năm Thứ Nhứt Tiến Sĩ Văn Chương Việt Nam (Khóa độc nhất trước 1975). Từng dạy Trung học (Nguyễn Đình Chiểu, Mỹ Tho, Pétrus Ký, Sàigòn), Đại học (Sàigòn, Cần Thơ, Hòa Hảo, Cao Đài, Vạn Hạnh). Vượt biên đến Nam Dương tháng 03/1979, vào Mỹ tháng 09/1979. Dạy học từ đó đến khi về hưu năm 2006. Viết cho các tạp chí Văn, Văn Học, Đi Tới, Chánh Pháp….). Đã ấn hành vài chục sách biên khảo, phiên âm từ sách Nôm, chú giải sách xưa, sáng tác truyện ngắn.
 

Sách "Nữ Tắc Diễn Âm" in số lượng có giới hạn. Ấn phí: 16 Mỹ Kim.

Liên lạc GS Nguyễn Văn Sâm: [email protected]

 

  

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Để có thể giao thiệp trở lại có thể mang nhiệt huyết và cảm giác của sự bình thường – nhưng cũng có thể gia tăng sự lo lắng cách mà cơ thể của bạn có thể đã thay đổi.Tôi là một nhà tâm lý học là người đã nghiên cứu cơ thể trên 20 năm, và tôi đã nhìn thấy cách mà đại dịch Covid-19 đã có thể ảnh hưởng tới sức khỏe và cuộc sống hạnh phúc trong nhiều cách, gồm cơ thể. Các phòng tập thể dục bị đóng cửa. Các cách thức tự chăm sóc có thể đã giảm xuống do căng thẳng và khó khăn như việc học tại nhà và tài chánh căng thẳng chồng chất. Đại dịch cũng lấy đi cách chính mà con người đối phó: sự ủng hộ xã hội thông qua giao tiếp bằng cơ thể vật lý. Căng thẳng đại dịch khiến nhiều người chuyển sang các cơ chế đối phó khác, với một số người bị tổn hại sức khỏe thể xác và tinh thần. Trong một nghiên cứu đối với 5,469 người lớn tại Úc, 35% báo cáo ăn uống không đều độ, hay ăn nhiều thực phẩm trong một thời gian ngắn, vì cuộc sống thời đại dịch. Trong nghiên cứu khác đối với 365 người lớn tại Ý
Lần đầu tiên, trong tư cách tổng thống Hoa Kỳ, Ông Joe Biden đã họp thượng đỉnh với Tổng Thống Nga Putin tại Thụy Sĩ dù kết quả không hoàn toàn khả quan nhưng điều đó đã phá vỡ mối căng thẳng diễn ra giữa Mỹ và Nga sau khi Biden lên nhậm chức. Ngoài ra tình hình đại dịch tại trên thế giới đã diễn ra không đồng đều vì có nơi thì đã mở cửa hoàn toàn như Mỹ, có nơi đang chật vật đối phó như Việt Nam.
Bà Harris nhấn mạnh rằng những người di dân không nên thực hiện cuộc hành trình nguy hiểm đến biên giới phía nam Hoa Kỳ. "Đừng đến", bà Harris đã nhắc lại điều này. Bà nói với các phóng viên rằng bày đang tập trung vào việc giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của việc di dân theo cách tốt lành nhất. Bà Harris nói: “Mục tiêu công việc của chúng tôi là giúp người Guatemala tìm thấy hy vọng ở quê nhà, thay vì cố gắng di dân sang Hoa Kỳ”.
Với việc gỡ bỏ mọi hạn chế xã hội về COVID-19 ở Quận Los Angeles ngày hôm qua – và với ngày Lễ Độc Lập và những ngày nghỉ hè cận kề, CORE (Community Organized Relief Effort) nêu lên tầm quan trọng chưa từng có của việc tiêm chủng ngừa để bảo vệ bản thân và người khác trước khi cư dân “Angelenos” có thể cùng bạn bè và người thân đón lễ một cách an toàn. Cho đến hôm nay, chỉ 47% người lớn ở quận Los Angeles đã chích ngừa đầy đủ, và việc chích ngừa tiếp tục duy trì ở mức thấp kém đối với các cộng đồng da màu.
Là một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nhi khoa và là cha mẹ của hai thanh thiếu niên đủ điều kiện, đây là một tin vui mừng. Chồng tôi - cũng là một bác sĩ nhi khoa - và tôi ngay lập tức lên lịch hẹn cho các con thiếu niên của chúng tôi để được tiêm liều đầu tiên khi có. Năm vừa qua thật là vất vả cho tất cả mọi người, nhưng đặc biệt là khó khăn đối với thanh thiếu niên của chúng ta khi chúng phải dừng hoãn lại cuộc sống. Giờ đây, với các điều kiện được mở rộng, chúng ta có thể tự tin cho con mình cơ hộ trở thành trẻ em một lần nữa với sự thoải mái khi biết chúng được bảo vệ khỏi COVID-19.
Biến thể, được phát hiện lần đầu tiên bởi các khoa học gia tại Ấn Độ, hiện đã lây lan tới hơn 80 quốc gia và chiếm hơn 10% các trường hợp lây nhiễm mới tại Hoa Kỳ. Đó là tăng 6% từ tuần trước. “Nếu bạn đã chích ngừa, bạn được bảo vệ, và nếu bạn không chích ngừa, mối đe dọa của các biến thể là thực và đang gia tăng,” theo Tổng Y Sĩ Hoa Kỳ là Bác Sĩ Vivek Murthy phát biểu trong báo cáo hôm Thứ Năm sau khi giải thích rằng biến thể Delta là “truyền nhiễm nhiều hơn một cách đáng kể và có thể nguy hiểm hơn các biến thể trước.”
Trong khoảng thời gian 90 phút, một người đàn ông với một khẩu súng đã bắn vào nhiều người – dường như ngẫu nhiên – tại nhiều thành phố ở West Valley, khiến cho một người chết và 12 người khác bị thương, theo cảnh sát nói qua tường thuật của Đài ABC15 hôm Thứ Năm, 17 tháng 6 năm 2021.
Kế hoạch, được gọi là Chương Trình Chống Vi Khuẩn Đối Với Các Đại Dịch, sẽ thúc đẩy những thử nghiệm lâm sàng và việc sản xuất các điều trị hứa hẹn đối với Covid-19, với mục tiêu có được thẩm quyền sử dụng từ Cơ Quan FDA cho một số thuốc chống vi khuẩn và biến nó trở thành sẵn sàng cho công chúng trong vòng 1 năm, theo Bộ Y Tế Hoa Kỳ cho biết trong một tuyên bố.
Juneteenth, hay 19 tháng 6, đang tham gia vào các ngày lễ liên bang như Lễ Chiến Sĩ Trận Vong, Lễ Giáng Sinh và các ngày lễ khác, theo bản tin của báo Sacramento Bee tường thuật hôm Thứ Năm, 17 tháng 6 năm 2021. Hầu hết nhân viên liên bang sẽ nghỉ ngày Thứ Sáu, nhưng ảnh hưởng tức thì đối với công chức California thì có thể không rõ ràng trong một thời gian. Lưỡng Viện Quốc Hội Hoa Kỳ trong tuần này đã thông qua dự luật đặt Ngày Độc Lập Quốc Gia Juneteenth thành ngày lễ liên bang mới nhất toàn quốc, lần đầu tiên kể từ khi Ngày Lễ Mục Sư Martin Luther King Jr. được chấp nhận vào năm 1983. Tổng Thống Joe Biden đã ký thành luật vào trưa xế Thứ Năm. Hiệu quả thực sự tức thì của luật mới bắt đầu vào Thứ Sáu này, hầu hết các nhân viên liên bang sẽ được nghỉ Lễ Juneteenth có lương. Khoảng 170,000 nhân viên liên bang làm việc tại California, theo Phòng Quản Trị Nhân Sự cho biết. California đã thừa nhận Juneteenth như ngày lễ kể từ năm 2003, dù nó không phải là một trong 11 ngày lễ có
Cuộc họp thượng đỉnh giữa hai tổng thống Biden và Putin được báo chí quốc tế quan tâm và tin tức về cuộc họp này được loan tải rộng rãi. Phần tóm lược sau dựa vào các bản tin và bình luận của các cơ quan truyên thông Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc về cuộc họp này.
Tòa Tối Cao Hoa Kỳ hôm Thứ Năm 17/6/2021 quyết định duy trì ObamaCare --- chương trình bảo hiểm y tế dân nghèo, còn có tên Affordable Care Act (ACA), Luật Chăm Sóc Y Tế Vừa Túi Tiền do Tổng Thống Obama đưa ra và đã bị Trump ra sức dẹp bỏ --- như thế là giữ chăm sóc y tế cho những người đã có tiền sử bệnh.
Liên Hiệp Châu Âu đang đề nghị 27 quốc gia thành viên của họ bắt đầu gỡ bỏ các hạn chế về dụ lịch từ Hoa Kỳ, theo bản tin của Đài NPR tường thuật hôm Thứ Tư, 16 tháng 6 năm 2021. Các thành viên Liên Âu hôm Thứ Tư đã đồng ý thêm Hoa Kỳ vào danh sách các nước mà họ từ từ gỡ bỏ các hạn chế về đi lại không quan trọng. Hành động ngày được đáp ứng trong cuộc họp tại Brussel của các đại diện thường trực đối với tổ chức này.
Juneteenth, rơi vào ngày 19 tháng 6, đánh dấu ngày cuối cùng những người Mỹ gốc Phi Châu bị nô lệ được cho tự do. Vào này đó trong năm 1865, các binh sĩ Liên Minh được lãnh đạo bởi Tướng Gordon Granger đã tới thành phố ven biển Galvaston, Texas, để tuyên đọc Lệnh Số 3 chính thức chấm dứt chế độ nô lệ trong tiểu bang.
Mỹ đang tăng cường lực lượng quân sự tại Biển Đông qua dự định thành lập lực lượng hải quân đặc biệt để đối phó với Trung Quốc ngày cảng hung hăng trong vùng này, theo bản tin của Đài Á Châu Tự Do (RFA) trích thuật tin của Báo Politico cho biết hôm Thứ Tư, 16 tháng 6 năm 2021.
Một tiểu tiết khá thú vị được ghi nhận trong cuộc gặp gỡ này là TT Biden đã đến biệt thự Villa La Grande, nơi tổ chức cuộc họp sau Putin. Theo bản tin của VOA Anh ngữ, dù Putin đã đến khá đúng giờ, nhưng đây là sắp xếp chu đáo của các nhân viên Bạch Ốc nhằm ngừa sự tái diễn như TT Donald Trump đã bị Putin cho đợi đến 30 phút trong cuộc họp thượng đỉnh tại Helsinki vào năm 2018, dù trước đó Trump đã đến muộn khi đến họp với NATO hay yết kiến Nữ Hoàng Anh.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.