Hôm nay,  

Chiều buông… (đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

18/12/202106:32:00(Xem: 4251)
blankBìa sách Khong Đứng Mãi Trong Tranh, và tác giả Lê Chiều Giang
  .

Chiều buông…

 

(đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

 

Đỗ Nghê

 

 

 

Không biết nên gọi Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang là gì cho đúng? Tùy bút? Không phải. Tản mạn? Không phải. Viết ngắn? Không phải. Thơ... Ừ, thơ. Đúng là thơ rồi. Nó cuốn hút. Nó xao xuyến. Nó ray rứt. Nhưng, thực ra thì nó có hơi hướm của một hồi ký hơn với rất nhiều những năm, những tháng, những ngày... cùng với những yêu thương, khóc giấu, khổ đau… Nhưng hình như vẫn không phải là hồi ký, tuy dàn trải cả một đời người, một kiếp người. Tôi biết mình vẫn cứ lẽo đẽo tìm theo những rêu phong của ngày tháng cũ (64). Nó trộn lẫn thơ với nhạc với họa, âm thanh và màu sắc, tưởng tượng và sự kiện. Nó tuôn chảy như một dòng sông, “yên ba giang thượng” mỗi khi chiều xuống…

 

 

Ta có thể hỏi tò mò: Khi muốn Không đứng mãi trong tranh thì người ta làm cách nào? Mà thiệt ra có mấy cách đâu! Những bức tranh đời đó. Một bức bị xé toang với những lời chát đắng. Một bức bị giấu nhẹm với nước mắt và giận hờn. Một bức với những sắc màu sặc sỡ như để bù đắp mà không kịp hoàn tất, để rồi vùi theo với nhan sắc trăm năm.

 

 

Không đứng mãi trong tranh là lúc muốn xổ lồng bay xa. Thiệt không dễ! Bởi muốn bay mà vẫn còn ngập ngừng e sợ. Cái gì làm cho ngập ngừng, e sợ, nấn ná?

Và tôi cứ lẳng lơ, tôi rất lẳng lơ viết những chữ mông lung, vật vờ như gió… sáng trưa chiều tối với hằng tỷ bức email như vậy.

Vẫn có một bờ vực còn đó. Một giới tuyến không thể vượt qua.

Tôi biết mình không được bước xa hơn, dù chỉ là một inch nhỏ. Chúng tôi  dừng lại, đứng ngay ngắn ngay lằn ranh khắt khe nhất của định mệnh. Với tới nhau qua khoảng không gian xa vời ngàn dặm, mù tăm (156).

 

 

Nhưng tuổi vẫn chẳng tha người. Đó là khi người ta “Kên” với tuổi đời. Khi chợt nghĩ tới số 60, tôi nhắm mắt uống thêm ba hớp café một lúc...  Nếu café mà làm tan biến mất được cái số đáng sợ này, chiều nay tôi tình nguyện uống thêm vài ngàn ly nữa…

Phản ứng với số 60 dễ ghét, tôi tiếp tục măc jeans bó sát, áo trễ xuống thêm chút nữa và luôn đi giày cao gót… khua vang, vọng theo mỗi bước chân. Tôi cố gắng hết sức để nhìn như 50 hay trẻ hơn thế… (145).

 

Để rồi chợt nhận ra “thế gian hằng như mộng”:

 

Thiên hạ hay bàn về những điều bất biến, những bền bỉ trăm năm… tôi tính theo phút theo giây.

Những bóng những bọt của đời người (148).

 

Giật mình,

Ta

Chắc phải… yêu thôi.

 

(Liều mạng, 151).

 

Khi yêu thương và được yêu thương, tháng ngày như ngắn lại, tôi sợ đời sẽ hết, tôi sợ ngày sắp hết… Và chúng tôi hấp tấp vội vàng. Vội vàng nhưng… “tinh khiết”.

Một thứ “tình yêu hàm thụ”.

 

Tôi về lại vị trí mình đang đứng, ngó mông ra cuối chân trời, thấy có những óng ánh của hai chữ “Đạo đức”. Với tôi, nó không chỉ phù phiếm mà rất nhiều khi mang ý nghĩa của những người Dại dột, không biết sống và chẳng bao giờ dám sống. (159).

 

Thấy không, xổ lồng bay xa đâu có dễ.

 

Đứng mãi trong tranh

Đóng vai:

Góa phụ

Sáng nay ta

Ra với mặt trời

Như kẻ xa xôi về lại trái đất…

 

Rồi nhìn quanh quất, vội vã lại bước vào trong tranh:

 

… Diễn tiếp

Hỡi thế gian

Ta

Bỏ cuộc chơi.

(Đầu hàng,103).

 

 

Duyên chăng? Nghiệp chăng? Từ những ngày còn thơ đọc mà chẳng cần hiểu với Krishnamurti Tagore, Khalil Gibran, Hermann Hesse… Những ngày lang thang phòng tranh, Pagode, Givral… Những ngày trốn học, cà phê góc phố, bỏ Lễ nhà thờ, canh giờ về muộn…

Những ngọn lửa nhỏ cứ ngún dần như thể đợi một cơn gió. Và gió đã bùng lên.

 

Bước vào trong tranh, có lúc như ngựa chứng, tóc bờm tung bay như phi nước đại, cổ vươn cao ngoằng hí vang, cho nên không ngạc nhiên khi tranh thiếu nữ của NĐ luôn kề bên một bóng ngựa phi đường xa dưới bóng trăng huyền hoặc lẫn bóng tối u mê giữa ngàn lá biếc.

Sự cách điệu không hài hòa làm cho gương mặt có sắc sáng như trăng, lại thêm chút bóng tối của u mê (11).

 

 

Lê Chiều Giang viết Không đứng mãi trong tranh có khi như thơ, có khi như nhạc, như họa. Giọng điệu đôi khi ngổ ngáo, khinh bạc, nhưng ẩn chứa bên trong là rụt rè, bẽn lẽn, đắn đo…

Cái đó làm cho Không đứng mãi trong tranh đáng đọc, để thấy thương hơn một nhan sắc, một tính cách, một số phận như dòng sông những buổi chiều về...

 

 Chiều buông

Trên dòng sông cuốn mau…

…………………….

 

Về đâu?

Bọt bèo tuôn khắp nơi…

 

Để rồi, nhận ra cõi vô lượng tâm:

 

“Bể sầu không nhiều, nhưng cũng đủ yêu…”

 

(Chiều về trên sông, Phạm Duy)

                   

 

(ĐN Saigon,12.2021)

 



 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
-- Giáng Sinh, Trump cho không kích ISIS tại Nigeria để “bảo vệ tín đồ Thiên Chúa Giáo.” -- Chính quyền Trump không giữ thế trung lập về tôn giáo trong thông điệp Giáng Sinh. -- Danh hài Jimmy Kimmel trên truyền hình Anh: Hoa Kỳ đang bước vào thời kỳ chuyên chế. -- Maryland: ICE nổ súng vào xe di dân, hai người bị thương. -- Thẩm phán liên bang chặn chính quyền Trump bắt giữ nhà hoạt động chống tin giả người Anh. -- Zelenskyy: đã có cuộc thảo luận “rất tốt đẹp” với đặc sứ của Trump. -- Putin gợi ý có thể đổi đất, nhưng cương quyết đòi trọn Donbas. -- Thổ Nhĩ Kỳ bắt giữ phần tử IS âm mưu tấn công vào dịp mừng năm mới. -- Nhật Bản tăng mạnh ngân sách quốc phòng để đối phó áp lực từ TQ. -- Ba phạm nhân vượt ngục bắt cóc nữ tài xế Lyft suốt 10 giờ -- Hoa Kỳ: kinh tế tăng trưởng nhưng việc làm không tăng, chuyên gia cảnh báo cơ nguy. -- Chứng khoán Á Châu lên xuống thất thường, giá vàng bạc tăng vọt vì dân lo ngại bất ổn. -- Giá thịt bò tăng cao...
Có một số kinh Phật, kể rằng có một số vị trưởng lão trình với Đức Phật rằng, “Kính bạch Thế Tôn! Thế Tôn hãy thuyết pháp vắn tắt cho con, sau khi Thế Tôn thuyết pháp, con sẽ sống một mình, an tịnh, không phóng dật, nhiệt tâm, tinh cần.” Có khoảng vài mươi Kinh Phật, có lẽ khoảng 20 tới 30 Kinh như thế. Điều chúng ta suy nghĩ rằng, có vẻ như có một số pháp vắn tắt giành cho những người muốn lui hẳn vào núi trong những ngày cuối đời vì sẽ không còn cơ hội để nghe pháp trực tiếp từ Đức Phật nữa.
Sở Di Trú Hoa kỳ hiện đã cung cấp mẫu đơn đăng ký cho Thẻ Vàng. Đó là Mẫu I-140G (“G” có thể là viết tắt của Gold?). Tòa Bạch Ốc gọi đây là “một lộ trình mới để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thông qua việc đóng góp một khoản tài chính đáng kể và không bị ràng buộc cho Hoa Kỳ.” Nói cách khác: Hoa Kỳ hiện đang bán Thẻ Xanh, và cho rằng với “khoản tặng” dành cho chính phủ Hoa Kỳ, thì nhà đầu tư được xem là đủ điều kiện trở thành đương đơn theo diện EB1 hoặc EB2.
Chính quyền Trump đang chuẩn bị mở rộng đáng kể việc tước quốc tịch đối với một số công dân Hoa Kỳ nhập tịch, theo chỉ dẫn nội bộ của U.S. Citizenship and Immigration Services (USCIS), theo tờ The New York Times tiết lộ tuần trước. Đây được xem là bước leo thang mới trong chính sách siết chặt di trú của Tổng thống Donald Trump. Theo văn bản ban hành, các văn phòng địa phương của USCIS được yêu cầu mỗi tháng chuyển từ 100 đến 200 hồ sơ tước quốc tịch cho Văn phòng Tranh tụng Di trú thuộc Department of Justice trong niên khóa 2026. Nếu chỉ tiêu này được thực hiện đầy đủ, số vụ tước quốc tịch sẽ tăng vọt, vượt xa mọi giai đoạn trước đây. Từ năm 2017 đến nay, tổng cộng chỉ hơn 120 hồ sơ như vậy được nộp.
Sky River Casino chào đón năm 2026 với chương trình mừng Giao Thừa theo chủ đề “Lửa & Băng” vào thứ Tư, ngày 31 tháng 12, bao gồm các tiết mục biểu diễn xiếc, DJ trực tiếp, và nhiều điểm chụp ảnh đầy sắc màu miễn phí khắp khuôn viên sòng bài. Sự kiện này đồng thời bổ sung cho chuỗi khuyến mãi mùa lễ trị giá $450,000 đang diễn ra, bao gồm Chương Trình Biếu Tặng Xe BMW Chỉ Cho Bài Bàn $200,000 và Chương Trình Ghép Tương Ứng Tiền Mặt Mùa Lễ $250,000 kéo dài đến cuối tháng 12.
Pechanga Resort Casino hân hạnh giới thiệu Đêm Nhạc "Best Wishes 2026" vào thứ Bảy, ngày 28 tháng 02 năm 2026, tại Trung Tâm Sự Kiện Pechanga Summit. Siêu sao nhạc pop tiếng Quảng Đông của Hồng Kông Lý Khắc Cần cùng Hồng Trác Lập và Thẩm Chấn Hiên sẽ chào đón Tết Nguyên Đán với những ca khúc kinh điển bất hủ.
Kỳ nghỉ lễ có thể là thời gian vui vẻ nhất trong năm, nhưng cũng tiềm ẩn những rủi ro nghiêm trọng về an toàn. Mỗi năm, có hơn 1,100 vụ cháy nhà bắt nguồn từ đồ trang trí ngày lễ. Và không chỉ dừng lại ở đó — khoảng 4,000 vụ tai nạn có liên quan đến dây nối dài, từ nguy cơ vấp ngã đến bỏng vì điện và giật điện. Kỳ nghỉ lễ là thời gian đặc biệt để tận hưởng khoảng thời gian bên cạnh người thân, chứ không phải để nằm viện vì bị thương. Hãy giúp gia đình quý vị tận hưởng mùa lễ trọn vẹn hơn bằng cách làm theo các lời khuyên an toàn dưới đây.
Năm 2026 hứa hẹn sẽ là một năm đáng nhớ cho những ai yêu thích bầu trời đêm, với hàng loạt sự kiện thiên văn ngoạn mục từ nhật thực toàn phần đến các trận mưa sao băng và sự xuất hiện rực rỡ của các hành tinh. Dưới đây là những sự kiện đáng chú ý nhất mà người yêu thiên văn không nên bỏ lỡ.
Ở Hoa Kỳ, ngay cả khi đã có bảo hiểm, không ít người bệnh vẫn không kham nổi tiền thuốc trong toa bác sĩ. Khoảng một phần năm người trưởng thành mỗi năm ít nhất một lần phải bỏ toa vì quá tốn kém, và cứ ba người thì có một người tìm cách “tiết giảm” như bẻ đôi thuốc uống dần hoặc tự ý đổi sang thuốc không cần toa – những cách làm có khi lại phương hại sức khỏe. Hai giáo sư dược học Sujith Ramachandran và Adam Pate, Đại học Mississippi, chuyên nghiên cứu về khả năng tiếp cận thuốc men tại Hoa Kỳ, cho rằng nếu nắm rõ luật lệ bảo hiểm và biết hỏi đúng chỗ ở nhà thuốc, người bệnh có thể giảm được khá nhiều phần phải móc túi.
Hoa Thịnh Đốn – Mùa cảm cúm tại Hoa Kỳ đang vào giai đoạn gay gắt. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) cho biết trong vài tuần gần đây, các ca nhiễm tăng nhanh ở nhiều tiểu bang, đặc biệt nơi có khí hậu lạnh. Bà Alicia Budd, trưởng toán giám sát cảm cúm của CDC, cho hay dịch bệnh năm nay khởi phát sớm và lan rộng bất thường. Từ đầu mùa tới nay, nước Mỹ đã ghi nhận trên bốn triệu người mắc, gần năm chục ngàn trường hợp nhập viện và gần hai ngàn tử vong. Trẻ em từ sơ sinh đến bốn tuổi là nhóm bị ảnh hưởng nặng nhất.
Trong rừng rậm Belize, các nhà khảo cổ phát hiện một mộ hoàng gia Maya khoảng 1.700 năm tuổi tại khu phức hợp Caana, trung tâm của thành phố cổ Caracol. Bên trong mộ có mặt nạ khảm ngọc và vỏ sò, đồ tùy táng bằng ngọc bích, cùng bộ xương của một người đàn ông lớn tuổi. Nếu đúng là mộ của vua Te K’ab Chaak – người sáng lập triều đại Maya tại Caracol – đây sẽ là phát hiện quan trọng giúp hiểu rõ hơn về lịch sử và tổ chức xã hội của người Maya thời kỳ cổ đại. Phát hiện này cũng cho thấy mối liên hệ giữa Maya và thành phố Teotihuacan ở Mexico thông qua các hiện vật như dao obsidian xanh.
--- Bethlehem rộn ràng Giáng Sinh sau hai năm im lặng vì chiến tranh Gaza. -- Đức Giáo hoàng Leo XIV: đối thoại thay vì chiến tranh trong thông điệp Giáng Sinh đầu tiên. -- Trump mở đầu Giáng Sinh bằng loạt bài tấn công người Somali, ca ngợi kinh tế và tố gian lận bầu cử. -- Hồ sơ Epstein phanh phui nghi vấn Trump liên quan vụ sát hại trẻ sơ sinh tại Lake Michigan. -- Dân biểu Cộng hòa: Hồ sơ Epstein mới chứng minh Trump và nội các nói dối. -- CBS: Lễ Vinh Danh Kennedy Center sụt khán giả kỷ lục sau khi Trump tuyên bố chủ trì. -- Trump đe dọa rút giấy phép phát sóng nếu đài truyền hình chỉ trích ông. -- Hội Nhi khoa Mỹ kiện Bộ Y tế vì cắt ngân sách chương trình trẻ em. -- Giáo hoàng Mỹ lên tiếng phản đối luật trợ tử tại quê nhà.. -- Vợ bị trục xuất trước khi kịp nhìn mặt chồng sắp chết trong trại giam ICE. -- Gia đình Virginia kiện Delta và KLM vì bị rệp cắn trên chuyến bay. -- Bắc Hàn phô trương tiến độ tàu ngầm nguyên tử, cảnh báo Nam Hàn và Mỹ...
LOS ANGELES (VB) -- Hai vợ chồng -- Alex Nguyen, 50 tuổi, và Sam Nguyen, 52 tuổi, cư trú ở Irvine (Quận Cam) đã nhận tội che giấu Sở Thuế IRS, không khai ít nhất 127 triệu đôla giao dịch tiền mặt. Báo National Jeweler hôm 24/12/2025 loan tin rằng một cặp vợ chồng kinh doanh vàng bạc đá quý ở khu phố trang sức Los Angeles đã nhận tội che giấu hàng trăm triệu đôla tránh khai ở các hồ sơ cho Sở Thuế vụ Mỹ.
Không rút tỉa được kinh nghiệm trong nhiệp kỳ I, Tổng Thống lại cho áp dụng chính sách thuế quan trong nhiệm kỳ II. Thuế quan một lần nữa lài gây thiệt hại đáng kể đến nông nghiệp Hoa Kỳ bằng cách gây ra các biện pháp trả đũa thuế quan, khiến hàng hóa Mỹ kém cạnh tranh hơn ở nước ngoài, thu hẹp thị trường xuất khẩu (như đậu nành sang Trung Quốc), tăng chi phí vật liệu và máy móc (phân bón, phụ tùng máy móc), xáo trôn thị trường và giảm lợi nhuận của nông dân, dẫn đến khó khăn tài chính nghiêm trọng. Chỉ có một số nhà sản xuất trong nước (như người nuôi tôm) được bảo vệ ngắn hạn khỏi hàng nhập khẩu.
Cựu Công tố đặc biệt Jack Smith nên bị điều tra vì năng lực yếu kém, chứ không phải vì ông đã “vũ khí hóa” hệ thống tư pháp. Đó là nhận xét của James D. Zirin, cựu Công tố khu vực Nam New York và hiện là tác giả các ấn phẩm pháp lý, viết trên báo The Hill hôm Thứ Ba, ngày 23 tháng 12/2025. Nội dung cho biết lẽ ra Bộ trưởng Tư Pháp Merrick Garland (thờ Biden) và cựu Công tố đặc biệt Jack Smith đã phải truy tố và đẩy Trump vào tù từ vài năm trước.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.