Hôm nay,  

tan chảy…

29/07/202200:00:00(Xem: 3728)
 
Nhớ anh bạn trẻ đã qua đời vì bạo bệnh hôm trước dịch covid-19. Nhớ cứ bước vào tháng bảy, anh thường diễn tả cái nắng và cái nóng của mùa hè Texas với từ “tan chảy”, nắng cũng nắng tan chảy mà nóng cũng nóng tan chảy. Không riêng gì tôi mà nhiều anh em bạn nghe hơi khó chịu với từ tan chảy vì dị ứng với từ ngữ trong nước bây giờ thường nói quá, quá cả phép thậm xưng trong văn học dân gian như “con rận bằng con ba ba/ đêm nằm nó ngáy cả nhà thất kinh”. Người trong nước bây giờ ăn ngon cũng ngon tới tan chảy, nghe nhạc cũng nghe tới tan chảy với giọng hát ai đó, ra đường gặp gái đẹp cũng đẹp tan chảy… chỉ có đường cống thoát nước ở Sài gòn là không tan chảy khi trời mưa nên ngập cả Sài gòn. Còn lại thứ gì không tan chảy được theo từ ngữ xã hội chủ nghĩa thì dùng từ khó hiểu, từ ngữ càng âm u càng nổi bật “đẳng cấp” xã hội chủ nghĩa đang thịnh từ “a đù”.

   Nhưng dù sao năm nay tháng bảy về bỗng nhớ anh bạn vắn số nhiều hơn khi bước vào tháng bảy mới hai tuần thì đã hơn mười ngày nóng trên trăm độ F. Cái nắng và cái nóng vẫn như xưa, Những lúc lái trên đường vắng giữa trưa tháng bảy ở Texas sẽ dễ dàng ảo tưởng phía trước trời đang mưa vì thấy rõ một khúc đường loang loáng nước, nhưng khi lái đến nơi mới biết là ảo giác vì trời quá nóng tạo ra. Hay khi thấy rõ nắng loang như mây trên mặt đường xa xa, chạy đến không có gì, chạy qua chợt nhớ từ “hoa nắng” đã nghe hay đọc ở đâu đó.

   Nói gì thì anh em bạn còn lại đành cúi đầu chấp nhận là do bọn mình đã già, không còn chịu nổi cái nóng và cái nắng trên trăm độ mà vẫn nướng thịt, uống bia, xem banh cà na ở patio hay garage nhà ai đó. Anh bạn vắn số lại trẻ hơn nhiều anh em nhưng thường làm chủ xị. Anh thường hẹn mọi người đi ăn phở, uống cà phê vào sáng thứ bảy. Sau chầu cà phê ăn sáng cuối tuần sẽ kéo nhau đi nông trại của người Mễ để mua vịt sống về làm tiết canh, mua gà sống về nấu cà ri, trộn gỏi, làm gà nướng cho bọn trẻ con vui hưởng cuối tuần. Cứ bơi hồ bơi một lát, lũ trẻ kéo lên ăn gà thì nướng không kịp. Cánh chị em có chồng coi con cho đi shopping thì kéo nhau đi mua sắm quần áo, giày dép đại hạ giá, nói cười trở về như đoàn quân đại thắng nên gỏi gà bao nhiêu cũng hết, cà ri bánh mì bao nhiêu cũng không ngại sạch nồi…

   Những cuối tuần lại rơi vào dịp nghỉ lễ thì đi nông trại mua hẳn một con bê chừng trăm cân Anh. Thế là rôm rả mấy ngày cuối tuần với bê thui, bê tái chanh, lòng bê xào cải chua. Đặc biệt là món phở với sườn bê và thịt bê tái thì ngon ngọt tới ăn hoài không ngán.

   Tháng bảy vẫn về, thường được báo hiệu bằng những lá cờ Mỹ mà người bản xứ rất tự hào, hãnh diện, và trang trọng treo ở trước nhà họ để mừng lễ Độc lập của Hoa kỳ ngay vào những ngày đầu tháng bảy. Lá cờ Mỹ tung bay trong khoảng sân khiêm tốn của ngôi nhà người bản xứ không lớn, nhưng ý nghĩa của nó to lớn như bầu trời tháng bảy có hoa nắng vàng ươm những cánh đồng bắp đã thu hoạch.

   Nhưng khi chỉ ngồi một mình ở nhà nhìn sang nhà hàng xóm Mỹ xanh xanh đỏ đỏ màu cờ mừng lễ Độc lập, gió đưa muôn phương hương thơm mùi thịt nướng. Người di dân tôi lại thấm triết lý: cuộc vui nào cũng tàn nên những người bạn khi còn trẻ gặp nhau hàng tuần thì bây giờ có người cả tháng, cả năm không gặp, có người tóc xanh đã đi sớm hơn người tóc bạc vì bạo bệnh; người từ giã bạn bè về quê an hưởng tuổi già vì chọn chết ở quê nhà chứ không gởi nắm xương khô nơi đất khách quê người. Tháng bảy ngồi nhớ đến đám trẻ con thì giờ chúng cũng đang bươn bả như cha mẹ khi chúng còn tắm hồ với nhau hồn nhiên, vô tư ở nhà chú bác hay nhà bạn của ba mẹ…

   Thời gian trôi đi theo cơm áo gạo tiền, tuổi tác chồng chất theo con cái lớn khôn tới khi ngồi một mình trong căn nhà cũ mới vui buồn riêng mang. Vui hoàn thành nhiệm vụ với gia đình, nhưng lòng lại hoang hoải với người sống bên ngoài lãnh thổ quê nhà rằng quê tôi đâu, tôi là người Mỹ hay người Việt? Sẽ làm gì cho hết thời gian khi về hưu trong bối cảnh xã hội nước sở tại đã sa lầy quá trớn trong tay những người đang nắm quyền lực lớn nhưng năng lực nhỏ nên làm việc nhỏ cũng gây tai hoạ lớn cho nước Mỹ hôm nay. Trong lòng lại u uẩu đường về quê xa lắc lê thê, trót nghe theo lời u mê… như lời nhạc trong Tình khúc thứ nhất.

   Tháng bảy đã già nửa tháng, nóng vẫn hơn trăm độ, nắng vẫn cháy cỏ đồng xanh thành màu nâu nhạt để đậm dần. Cỏ sẽ úa khi mùa thu về, đông sẽ đội khăn tang trắng bằng tuyết đá để tiễn đưa linh hồn năm cũ. Vũ trụ tuần hoàn theo quy luật của vũ trụ, người sống tuần tự ra đi theo những chuyến xe đời, phải có người bước xuống để có chỗ cho người khác bước lên. Tháng bảy năm nay trời vẫn thế, vẫn nóng như câu ngạn ngữ của người dân bản địa là nóng như con gà trống mới đạp mái. Khác đi chút những tháng bảy đã qua là tháng bảy năm nay cuộc chiến Nga với Ukraine vẫn chưa kết thúc, cho thấy phe trục ma quỷ đâu có sợ phương tây với Hoa kỳ. Trung cộng vẫn âm thầm mua dầu giá rẻ cho Nga có ngân sách đổ vào cuộc chiến xâm lược, Iran vẫn lén lút gởi máy bay không người lái cho Nga để tấn công Ukraine. Phương tây là những tay nhà giàu keo kiệt nên giúp đỡ Ukraine nhỏ giọt thì làm sao thắng Nga?

   Tháng bảy năm nay nhiều biến động. Ông thủ tướng Boris Johnson của Anh quốc là người giúp đỡ Ukraine mạnh nhất từ tây phương lại phải từ chức vào ngày 4 tháng 9 tới đây vì chuyện bé xé ra to trong chính trường nước Anh. Cuộc chiến Ukraine với Nga còn dai dẳng vì trông gì được vào ông tổng thống Pháp nói nhiều nhưng làm không được bao nhiêu; gã khổng lồ keo kiệt Đức thì chờ gì từ kẻ coi đồng tiền bằng cái bánh xe bò. Chờ Mỹ thì phiêu lưu với chính quyền sở tại Hoa kỳ và ông tổng thống bất nhất…

   Tháng bảy đau lòng cho ông cựu thủ tướng Shinzo Abe của Nhật bản, người được người dân Nhật yêu thương, tin tưởng và kính trọng lại đột ngột ra đi với tay súng tâm thần, nhắc tên hắn làm gì như báo đài đưa tin ngu ngốc, chỉ đơn giản gọi hắn là một thằng điên. Tôi đã gặp vài thanh niên Mỹ trắng ở phi trướng DFW, họ đội trên đấu họ không phải cái nón rộng vành của cao bồi Texas mà là lá cờ Nhật xếp lại thành vành khăn tang, chừa cái mặt trời đỏ ra cho nhân loại cùng thấy loài người tiến bộ đích htực là gì, là ai?

   Những chiếc khăn tang vẫy máu của vài thanh niên Mỹ thương tiếc ông cựu thủ tướng Nhật thật ấn tượng. Trở về nhà sau khi đón người bạn từ xa tới. Đã bao năm thấy ông già hàng xóm là cựu chiến binh Mỹ trong chiến tranh Việt nam. Ông trang trọng thượng kỳ mừng ngày độc lập của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Ông lặng lẽ hạ kỳ đem cất tới năm sau… tới cuối đời ông. Màu cờ có phai theo nắng gió, tóc ông bạc hơn năm ngoái, nhưng lòng ông với lá quốc kỳ không thay đổi niềm tự hào và hãnh diện. Nhưng tháng bảy, lễ Độc lập năm nay, ông già không thượng kỳ mừng lễ Độc lập nữa mà nhà ông phủ tang trắng trên những hàng cây. Người lính Mỹ trọn đời yêu thương tồ quốc đã an nghỉ. Cầu chúc cho linh hồn ông sớm hạnh ngộ cùng đồng đội đã hy sinh trong chiến tranh Việt nam.

    Tháng bảy của nước Mỹ đi vào lịch sử với bản Tuyên ngôn Độc lập vào năm 1776, đến nay đã 246 năm. Thành phố Philadelphia là thành phố đầu tiên tổ chức kỷ niệm một năm độc lập vào ngày 4 Tháng 7 năm 1777, trong khi quốc hội vẫn còn đang đối phó với cuộc chiến với quân Anh. Năm 1778, để đánh dấu hai năm sau bản Tuyên ngôn Độc lập, George Washington đã ra lệnh cho tăng gấp đôi khẩu phần rượu rum cho binh lính của ông để ăn mừng, và đến năm 1781, nhiều tháng trước khi người Mỹ đạt được chiến thắng quan trọng tại Yorktown, Massachusetts trở thành tiểu bang đầu tiên chính thức lấy ngày 4 Tháng 7 làm ngày lễ nghỉ của tiểu bang.

   Ngày 4 Tháng 7 năm 1776 trở thành ngày được ghi trong bản Tuyên ngôn Độc lập, và bản văn viết tay đặc biệt này được ký vào tháng 8 cùng năm. Bản viết tay này hiện đang được lưu trữ tại Văn khố Quốc gia ở Washington. Nó cũng là ngày được ghi trong những bản in đầu tiên của Tuyên ngôn Độc lập và sau đó được gửi đi khắp nước. Do vậy, khi người ta nghĩ tới bản Tuyên ngôn Độc lập đều nghĩ là ngày 4 Tháng 7 năm 1776 là ngày tuyên bố. (Thực ra nhiêu khê của bản Tuyên ngôn Độc lập Hoa Kỳ còn nhiều nhiêu kê khác tới mãi năm 1778).

   Tinh thần ái quốc còn được khơi dậy mạnh hơn nữa trong ngày 4 Tháng 7 sau cuộc Chiến tranh 1812 xảy ra giữa Hoa Kỳ và Vương quốc Anh một lần nữa. Nên năm 1870, quốc hội đã thông qua luật và chỉ định ngày 4 Tháng 7 thành ngày lễ liên bang; và năm 1941, quốc hội ghi thêm một điều khoản vào trong luật để cho phép là ngày lễ nghỉ trả lương cho tất cả các nhân viên làm việc cho chính phủ liên bang.

   Lễ Độc lập năm nay, tháng bảy năm nay nhiều biến cố, thời tiết cũng là một biến cố không nhỏ với châu Âu lụt lội, Trung quốc bão tố, châu Phi thiếu lương thực… Hoa kỳ cắn răng với đợt nắng nóng dài ngày cũng không khốn khó bằng tình hình lạm pháp, kinh tế suy trầm, chính trị phân cực, dịch bệnh lại cứ đi đi về về như hiểm họa khôn lường. Phải như còn anh bạn “tan chảy” cho anh ấy thấy bây giờ mới là tan chảy. Mọi thứ đã và đang tan chảy từng ngày với chính quyền thiếu năng lực, bất nhất hiện tại trên xứ sở đã từng hùng mạnh nhất địa cầu về mọi mặt.
  

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hôm Chủ Nhật (10/11), tờ Reuters loan tin rằng trong chiến dịch tái tranh cử vừa qua, Donald Trump đã công khai tuyên bố sẽ thanh lọc quân đội, loại bỏ những tướng lĩnh theo khuynh hướng “tỉnh thức” (woke) – từ này được hiểu theo cách của Trump là những người ủng hộ các vấn đề công bằng xã hội, như bình đẳng sắc tộc và bình đẳng phái tính, thường bị phe bảo thủ coi là có tư tưởng tiến bộ quá mức, khó lòng chấp nhận. Giờ thì Trump đã đắc cử, câu hỏi lớn đang được đặt ra tại Ngũ Giác Đài là liệu ông có thực hiện những nước đi mạnh bạo không.
Một con cá mập bị chứng xáo trộn sắc tố hiếm gặp vừa được phát hiện gần bờ biển Albania. Đây là loài cá mập có gương mặt giống con heo, người ta hay gọi là cá mập mặt heo (hoặc còn gọi là cá mập Angular, tên khoa học là Oxynotus centrina), hiện được xếp vào loại vô cùng nguy cấp, có nguy cơ tuyệt chủng rất cao. Con cá mập này bị mắc vào lưới của một tàu cá thương mại gần đảo Sazan ở độ sâu khoảng 200 mét. Đảo Sazan là một hòn đảo quân sự không có người ở.
Một nước Mỹ thực dụng, chỉ quan tâm đến những lợi ích trước mắt đã đưa ông Donald Trump trở lại Tòa Bạch Ốc. Một loạt những thay đổi lớn, đảo ngược hoàn toàn những chính sách mà người tiền nhiệm Joe Biden đã cam kết sẽ được thực hiện, trong đó có vấn đề biến đổi khí hậu. Ngay sau khi tuyên bố thắng cử, ông Trump cho biết sẽ cho khai thác mạnh mẽ ngành dầu khí trở lại, đồng thời sẽ rút Hoa Kỳ ra khỏi Hiệp Ước Chống Biến Đổi Khí Hậu. Những đe dọa lớn nhất đối với địa cầu đang trở lại nước Mỹ.
WASHINGTON – Hôm thứ Năm (14/11), gần 90 nhà lập pháp Dân chủ đã gửi thư đề nghị Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden áp lệnh trừng phạt đối với các viên chức thuộc chính phủ của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu liên quan đến các vụ bạo lực nhắm vào người Palestine tại Bờ Tây, theo Reuters.
Tôi rất ngần ngại khi viết bài phiếm luận này. Nhưng vẫn phải giãi bày cùng các bằng hữu cao niên dù quý vị theo đảng Cộng Hòa hay Dân Chủ. Dù chỉ là người Mỹ gốc Việt nhưng đã trải qua hơn nửa đời người tại Hoa Kỳ, xin được ngỏ lời tâm huyết. Người ngoại nhập nhưng thực sự yêu quê hương mới.
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW: Human Rights Watch) cáo buộc Israel phạm "tội ác chống lại loài người" hôm thứ năm, viện dẫn việc Israel liên tục cưỡng bức di dời dân thường ở Gaza, cắt đứt các nguồn tài nguyên quan trọng cũng như phá hủy cơ sở hạ tầng.
WASHINGTON – Hôm thứ Tư (13/11), đội ngũ chuyển giao quyền lực của Tổng thống đắc cử Donald Trump đang lên danh sách các sĩ quan quân đội để sa thải, có thể bao gồm cả Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân. Nếu kế hoạch này được thực hiện, đây sẽ là một thay đổi lớn chưa từng có tại Ngũ Giác Đài, theo Reuters.
PARIS/VIENNA – Hôm thứ Tư (13/11), các cường quốc Âu Châu đang nỗ lực thúc đẩy một nghị quyết mới tại cơ quan giám sát nguyên tử của Liên Hiệp Quốc nhằm gây áp lực lên Iran, khi Tổng thống đắc cử Donald Trump đang chuẩn bị quay trở lại Tòa Bạch Ốc, theo Reuters.
Lý Lạp Ông, một triết gia Trung quốc thế kỷ thứ 16 viết trong Nhàn tình ngẫu ký: “Xét cơ thể con người, chỉ có hai cơ quan không cần thiết chút nào cả mà Trời phú cho là cái miệng và cái bao tử, nguồn gốc tất cả những cái lụy của con người từ xưa tới nay. Có cái miệng với cái bao tử nên sinh kế mới hóa ra phiền phức, sinh kế phiền phức mới sinh ra những mưu mô gian trá; mưu mô gian trá mới phải đặt ra hình pháp…”
Tờ báo Anh The Guardian đã đưa ra tuyên bố hôm thứ Tư rằng họ sẽ không còn đăng bài trên X, trước đây là Twitter, thông qua bất kỳ tài khoản chính thức nào của mình nữa. Ấn phẩm này chỉ trích X là "nền tảng truyền thông độc hại" và cáo buộc chủ sở hữu kiêm chủ tịch của
STAVANGER, Norway (AP) Karen Rafteseth Dokken rời phòng hộ sinh cùng bé gái đầu lòng mới sinh ở Sunnmøre, Na Uy vào tháng Hai năm 1965. Phải hơn 50 năm sau Karen mới biết rằng đứa bé bà mang về nhà không phải là con gái ruột của mình mà là một bé gái chào đời vào ngày hôm sau. Hai đứa trẻ — một đứa sinh ngày 14 tháng 2 và đứa còn lại sinh ngày 15 tháng 2 năm 1965 — hiện là những người phụ nữ 59 tuổi, cùng với Karen Rafteseth Dokken đang kiện nhà nước và chính quyền thành phố, theo báo DN, Thụy điển.
HOA KỲ – Hôm thứ Ba (12/11), một thẩm phán liên bang đã tuyên bố luật của Louisiana buộc phải trưng bày Mười Điều Răn (Ten Commandments) trong các lớp học là vi hiến, theo Reuters.
BOSTON – Hôm thứ Ba (12/11), thành viên của Lực lượng Vệ binh Quốc gia Không quân (Air National Guard) Massachusetts, Jack Teixeira, đã bị kết án 15 năm tù vì hành vi làm lộ các tài liệu quân sự tối mật của Hoa Kỳ lên mạng trực tuyến, bao gồm cả thông tin liên quan đến cuộc chiến Ukraine-Nga, theo Reuters.
Bhutan, vương quốc ở vùng núi Himalaya đã mang đến cho thế giới khái niệm về hạnh phúc quốc gia, chuẩn bị xây một "thành phố chánh niệm" (mindfulness city) và đã bắt đầu gây quỹ từ hôm thứ Hai để khởi động dự án đầy tham vọng này.
Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres kêu gọi các quốc gia phát triển "tăng gấp đôi nguồn tài chính thích ứng lên ít nhất 40 tỷ đô la một năm vào năm 2025" để bảo vệ những nhóm dân số dễ bị tổn thương khỏi cuộc khủng hoảng khí hậu.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.