Hôm nay,  

- Mỹ: Hỏa tiễn do Trung Quốc bắn lên, mảnh vỡ rơi lại địa cầu, tan ra nhiều mảnh trên bầu trởi Texas. - Khoảng 80,6% người Ukraine tin rằng Belarus đã nhúng tay vào cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine. - Ukraine: quân Ukraine đã tiêu diệt phần lớn lính đánh thuê Wagner gần Bakhmut.

10/03/202310:08:51(Xem: 6550)

blankChuyện lạ: Trường THCS Lương Yên (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội), Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam đã tổ chức hội nghị lấy ý kiến tham gia của học sinh vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Có dư luận nói, khu vực này toàn là đảng viên gộc, họ không dám có ý kiến dị biệt, nên cho học sinh nói giùm ba mẹ, sẽ không bị đảng theo dõi trù dập?
.
- Mỹ: Hỏa tiễn do Trung Quốc bắn lên, mảnh vỡ rơi lại địa cầu, tan ra nhiều mảnh trên bầu trởi Texas.
- Khoảng 80,6% người Ukraine tin rằng Belarus đã nhúng tay vào cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine.
- Ukraine: quân Ukraine đã tiêu diệt phần lớn lính đánh thuê Wagner gần Bakhmut.
- Phương Tây đoán thành phố Bakhmut sắp bị Nga chiếm, nhưng Ukraine nói Nga sẽ không chiếm nổi
- Tướng Tư lệnh Không quân Thái Bình Dương của Mỹ: nếu chiến tranh bùng nổ, phải tập trung đánh chìm tàu chiến TQ trước.
- Putin chúc mừng Tập giữ ghế chủ tịch Trung Quốc, nhiệm kỳ thứ 3 thêm 5 năm.
- Tòa ra lệnh cho Peter Navarro (cố vấn Trump) nộp hàng trăm email được kết nối với tài khoản cá nhân.
- Các công tố ở Manhattan báo cho Trump rằng Trump có thể bị truy tố hình sự vì trả tiền để bịt miệng một cô bạn dan díu cũ. Mởi Trump ra nói trước bồi thẩm.
- Ron DeSantis lặng lẽ tranh cử tổng thống 2024.
- Bỉ: cấm TikTok trên các thiết bị của chính phủ trong 6 tháng
- Biden công bố ngân sách 2024, sẽ cắt thâm hụt gần 3 nghìn tỷ USD trong 10 năm tới, sẽ buộc tỷ phú trả thuế ít nhất 25% trên tất cả thu nhập.
- Joe Biden tăng ngân sách quốc phòng 3,2% cho tài khóa 2024.
- Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy chỉ trích ngân sách 2024 của Joe Biden. Trưởng khối Đa số Thượng viện Chuck Schumer ca ngợi ngân sách 2024 do Biden đưa ra là tuyệt vời.
- Joe Biden và Đệ nhất phu nhân sẽ đi Canada, họp về viện trợ Ukraine, tăng trừng phạt Nga
- TT Joe Biden sẽ đến San Diego vào thứ Hai, họp với Thủ tướng Anh và Thủ tướng Úc về đối tác an ninh AUKUS.
- Đức: 6 người chết và 2 người khác bị thương nặng trong vụ xả súng tại 1 nhà thờ giáo hội Jehovah's Witnesses
- Phụ nữ ở Berlin (Đức) tắm hồ bơi công cộng sẽ được phép để ngực trần.
- Khoảng 70% tiếp viên hàng không Nhật bị chụp hình lén.
- Tòa Ohio: Larry Householder (Cựu Chủ tịch Hạ viện Ohio) và Matt Borges (cựu Chủ tịch Đảng Cộng hòa tiểu bang) có tội trong vụ hối lộ 60 triệu đô.
- California: một phụ nữ Da đen và 2 cô con gái bị cảnh sát còng vô lý, được tòa cho bồi thường 8,25 triệu đô.
- Quận Cam: California kiện thành phố Huntington Beach vì ngăn chặn luật về xây nhà giá rẻ của tiểu bang.
- Nam California: bão tuyết vùi dập núi San Bernardino Mountains, 12 người chết
- Florida: Steven Nguyen, 26 tuổi, chết đuối sau khi tham dự Lễ hội âm nhạc Okeechobee 2023.
- TIN VN. Vì sao lại tổ chức hội nghị lấy ý kiến của học sinh về Luật Đất đai (sửa đổi)?
- TIN VN. Vốn ngoại đổ về nhiều nhất là: Bắc Giang, TP.SG, Bình Dương, Quảng Ninh, Đồng Nai.
- TIN VN. Khách du lịch theo đoàn từ TQ sẽ vào VN từ ngày 15/3/2023.
- HỎI 1: Có tới 77% người thành niên Hoa Kỳ có thiện cảm với Đài Loan? ĐÁP 1: Đúng thế.
- HỎI 2: Hơn 86% dân Nhật thấy nguy cơ Nhật rơi vào chiến tranh? ĐÁP 2: Đúng thế.
.
QUẬN CAM (VB-10/3/2023) ---- Một thẩm phán liên bang đã ra lệnh cho cựu cố vấn thương mại của Trump, Peter Navarro, nộp hàng trăm email được kết nối với tài khoản cá nhân mà ông đã sử dụng trong nhiệm kỳ của mình tại Bạch Ốc. Thẩm phán Colleen Kollar-Kotelly đã ban hành lệnh hôm thứ Năm, bác bỏ nỗ lực của Navarro nhằm bác bỏ vụ kiện chống lại ông vào tháng 8/2022 do Bộ Tư pháp tìm kiếm các tài liệu với lý do chúng là hồ sơ của tổng thống.
.
Bộ Tư pháp đã cáo buộc Navarro giữ hồ sơ tổng thống một cách sai trái, vi phạm Đạo luật Hồ sơ Tổng thống, trong đó nêu rõ hồ sơ tổng thống được tạo ra hoặc nhận bởi một nhân viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của họ đối với tổng thống. Theo đạo luật, bất kỳ hồ sơ tổng thống nào được gửi hoặc nhận từ tài khoản email không chính thức phải được gửi đến tài khoản chính thức của họ trong vòng 20 ngày và tất cả chúng phải được trao cho Sở Quản lý Hồ sơ và Lưu trữ Quốc gia sau nhiệm kỳ tổng thống.
.
Việc Navarro sử dụng tài khoản ProtonMail cá nhân của ông đã được biết đến bởi một tiểu ban Hạ viện khi tiểu ban này điều tra về phản ứng của chính phủ Trump đối với dịch COVID, và sau đó người ta biết rằng từ 200 đến 250 email được coi là hồ sơ tổng thống theo luật này đã được gửi hoặc nhận từ tài khoản đó.
.
---- Các công tố viên ở Manhattan (New York) đã thông báo cho cựu Tổng thống Trump rằng ông có thể phải đối mặt với cáo buộc hình sự vì trả tiền để bịt miệng một ngôi sao khiêu dâm, người nói rằng cô có dan díu với Trump, mà New York Times coi là "dấu hiệu mạnh mẽ nhất cho thấy các công tố viên đang tiến gần đến truy tố cựu tổng thống."
.
Biện Lý khu vực Manhattan đã cho Trump cơ hội ra khai vào tuần tới trước một đại bồi thẩm đoàn, hiện đang nghe bằng chứng về vụ trả tiền để bịt miệng, theo 4 người nói với tờ NY Times. Các luật sư của Trump đã xác nhận có lời mời Trump ra khai. Báo NYT viết, "Những lời đề nghị như vậy hầu như luôn cho thấy một bản cáo trạng truy tố đã gần kề."
.
Vì đây là lời mời, không phải trát đòi, nên dự kiến Trump sẽ không ra khai. Nhưng sự im lặng cũng là cạm bẫy. Luật sư cũ của Trump, Michael Cohen -- người cho biết Trump đã ra lệnh cho Cohen thanh toán 130.000 đô la vào cuối chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016 để giữ cho cô Daniels im lặng và sau đó Trump hoàn lại tiền này cho Cohen -- dự kiến [Cohen] sẽ ra làm chứng.
.
Cohen được trả tự do hồi năm 2021 sau bản án 3 năm tù vì vi phạm luật tài chính của chiến dịch tranh cử [cho Trump] và thề sẽ hỗ trợ "tất cả các cuộc điều tra đang diễn ra để đảm bảo rằng những người khác phải chịu trách nhiệm về những hành động bẩn thỉu của họ [Trump và tay chân]." Trump có thể bị truy tố tội vi phạm luật bầu cử tiểu bang New York và làm sai lệch hồ sơ kinh doanh, theo NY Times.
.
---- Ron DeSantis đã nói riêng tư rằng ông đang có kế hoạch tranh cử tổng thống, theo một bản tin từ báo Washington Post. Thống đốc tiểu bang Florida—từ lâu được coi là đối thủ lớn của Trump để giành đề cử của Đảng Cộng hòa năm 2024—đã nói về các kế hoạch tranh cử tổng thống của ông sau cánh cửa đóng kín theo cách cho thấy DeSantis không còn do dự về việc tham gia cuộc đua, theo các nguồn tin nói với Washington Post.
.
Một siêu ủy ban PAC có tên Never Back Down cũng khai trương hôm thứ Năm bởi cựu quan chức của Trump, Ken Cuccinelli, đang thúc giục DeSantis tham gia cuộc đua. Có 3 người giấu tên quen thuộc với kế hoạch của DeSantis nói với WP rằng tổ chức PAC này có khả năng đóng vai trò là phương tiện chi tiêu bên ngoài cho DeSantis tranh cử.
.
---- Chính phủ Bỉ nói hôm thứ Sáu rằng sẽ cấm ứng dụng truyền thông xã hội TikTok khỏi các thiết bị của chính phủ trong 6 tháng, sau đó biện pháp này có thể được gia hạn. Quyết định này tuân theo các khuyến nghị của Hội đồng An ninh Quốc gia, cơ quan này cũng khuyên các nhân viên chính phủ không nên cài đặt ứng dụng này trên thiết bị cá nhân của họ.
.
Trung tâm An ninh mạng Bỉ cảnh báo rằng TikTok thu thập dữ liệu từ người dùng mà họ không hề hay biết, thao túng thông tin thông qua thuật toán của mình và có nghĩa vụ phải hợp tác với chính phủ Trung Quốc theo luật TQ. Theo Le Soir, khu vực Flemish đã chặn ứng dụng này trên các thiết bị chính thức, với Walloonia dự kiến sẽ sớm làm điều tương tự.
.
---- Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Sáu đã chúc mừng Tập Cận Bình được bầu vào nhiệm kỳ thứ 3 của ông với tư cách là chủ tịch Trung Quốc, đồng thời cho biết 2 nước sẽ thúc đẩy hợp tác trong các vấn đề quốc tế, theo điện tín của Putin: "Tôi tin tưởng rằng, khi làm việc cùng nhau, chúng ta sẽ đảm bảo mở rộng hợp tác Nga-Trung hiệu quả trong nhiều lĩnh vực." Đầu ngày hôm Thứ Sáu, Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc lần thứ 14 đã nhất trí bầu ông Tập tiếp tục tại vị thêm 5 năm nữa.
.
---- Mỹ: Hỏa tiễn do Trung Quốc bắn lên, mảnh vỡ rơi lại địa cầu, tan ra nhiều mảnh trên bầu trởi Texas. Một phần của hỏa tiễn Trung Quốc đã vỡ ra trên bầu trời Texas hôm thứ Tư sau khi rơi trở lại Trái đất trong một lần quay trở lại không kiểm soát “có rủi ro cao”, theo lời Bộ Tư lệnh Không gian Hoa Kỳ (U.S. Space Command). Tầng thứ 2 của hỏa tiễn Trường Chinh (Long March) rơi trở lại bầu khí quyển với tốc độ hơn 17.000 dặm/giờ sau khi đưa 3 vệ tinh do thám quân sự vào quỹ đạo hồi tháng 6/2022, theo USNI News đưa tin.
.
Các quan chức quân sự Mỹ vẫn chưa tìm thấy bất kỳ mảnh vỡ nào của con tàu vũ trụ nặng 4 tấn, mặc dù mảnh vỡ có thể rơi rải ra dài hàng trăm dặm và rộng vài dặm. Xác nhận sự tan rã của hỏa tiễn TQ trên nước Mỹ, Bộ Tư lệnh USSC gửi ra bản văn: “Đây là một lần quay trở lại không kiểm soát, có nghĩa là nó không được điều khiển mà quỹ đạo của nó bị phân rã và hạ xuống một cách tự nhiên.Tình hình này cho thấy cần có các tiêu chuẩn quốc tế tốt hơn liên quan đến các vật thể từ không gian quay lại địa cầu không kiểm soát được và có rủi ro cao.”
.
---- Khoảng 80,6% người Ukraine tin rằng Belarus đã nhúng tay vào cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine, theo thăm dò của Trung tâm Razumkov, công bố ngày 9 tháng 3/2023. Tuy nhiên, 7,5% những người được hỏi có quan điểm ngược lại.
.
Thăm dò cho thấy dân Ukraine có thái độ:
. tiêu cực đối với Belarus (56,3% tiêu cực, 24,4% tiêu cực nặng nề). Chỉ có 12,4% người nói có cái nhìn tích cực đối với Belarus (3,1% tích cực, 9,3% rất tích cực).
. hơn 90% người Ukraine có thái độ tiêu cực đối với nhà độc tài Belarus Alexander Lukashenko (76,3% tiêu cực, 15,9% chủ yếu là tiêu cực), chỉ có 3,3% có thái độ tích cực đối với nhà độc tài (0,5% tích cực và 2,8% chủ yếu là tích cực).
.
---- Quân đội Ukraine đã tiêu diệt phần lớn lính đánh thuê Wagner gần Bakhmut, tỉnh Donetsk, theo người phát ngôn của Cụm quân sự miền Đông Serhiy Cherevatyi cho biết trên truyền hình Ukraine hôm 10/3. Tư lệnh Wagner là Yevgeny Prigozhin, tiếp tục mâu thuẫn với bộ chỉ huy Nga và Tổng tham mưu trưởng Nga, Valery Gerasimov, theo các thông tin liên lạc bị Ukraine nghe lén.
.
Cherevatyi nói: “Prigozhin có mong muốn duy trì bản sắc quân sự và chính trị của mình, nhưng y đã bị ngăn cản bởi Quân Lực Ukraine, lực lượng gần như đã tiêu diệt quân Wagner và họ đã chịu tổn thất lớn. Hầu hết họ tử trận gần Bakhmut. Lịch sử vinh quang của họ đã kết thúc trong thời gian trung hạn.” Trước đó, Cherevatyi cho biết quân Nga đã mất hàng chục nghìn binh sĩ trong trận chiến giành Bakhmut.
.
---- Các giới chức phương Tây tiên đoán thành phố Bakhmut sắp bị quân Nga chiếm, nhưng quân Ukraine nói rằng quan sát viên phương Tây không nắm tình hình cụ thể, vì Ukraine sẽ vẫn giữ được Bakhmut. Phát ngôn viên Serhiy Cherevatyi của Bộ chỉ huy tác chiến phía Đông Ukraine nói với các đài truyền hình Ukraine hôm 9/3 rằng các quan chức NATO không nắm đủ các dữ kiện thật tế, khi họ nói rằng Bakhmut, Donetsk Oblast, có thể rơi vào tay lực lượng Nga trong tương lai gần.
.
Cherevatyi nói rằng ông có một số kinh nghiệm giao tiếp với các chuyên gia NATO, rằng cuộc chiến cuối cùng mà NATO có ít nhiều quan hệ là cuộc chiến ở Nam Tư cũ, nhỏ hơn nhiều về quy mô, sử dụng binh lính, v.v. Theo ông, NATO đã quen với các sứ mệnh ổn định, huấn luyện và gìn giữ hòa bình hơn, và "Thật khó để họ hiểu hết logic của cuộc chiến ở đây. Họ không nhận ra rằng người Ukraine đã phát triển khả năng phục hồi cao hơn nhiều, các cách tiếp cận mới lạ và sức mạnh của các quyết định chiến thuật trong năm qua."
.
----- Theo Tư lệnh Không quân Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, quân đội Hoa Kỳ sẽ phải tập trung vào việc đánh chìm tàu Trung Quốc nếu chiến tranh nổ ra ở Đài Loan. Đó là một trong những bài học mà Tướng Kenneth Wilsbach rút ra khi đi kèm với chuyến thăm của cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (Dân Chủ-Calif.) đến Đài Loan hồi tháng 8/2022.
.
Wilsbach nói với các phóng viên tại Hội nghị chuyên đề về tác chiến của Hiệp hội Lực lượng Hàng không & Vũ trụ ở Aurora, Colorado, hôm thứ Tư, rằng Hải quân Trung quốc đưa chiến hạm vây phía đông của Đài Loan - phía đối diện với Trung Quốc - như một kiểu phong tỏa. Phi đạn đất-đối-không trên tàu sẽ mang lại cho quân đội TQ khả năng tạo ra cái mà Wilsbach gọi là hàng rào hỏa lục.
.
Nếu chiến tranh bùng nổ, ưu tiên phải làm gì? Wilsbach nói, “Chúng ta phải đánh chìm tàu chiến TQ. Đánh chìm tàu là mục tiêu chính không chỉ của PACAF [Lực lượng Không quân Thái Bình Dương] mà thực sự là của bất kỳ ai sẽ tham gia vào một cuộc chiến như thế này."
.
Để chuẩn bị cho một cuộc xung đột tiềm ẩn trong khu vực, Wilsbach cho biết Hoa Kỳ và các quân đội đối tác quốc tế đang lên kế hoạch và luyện tập cùng nhau nhiều hơn nữa; và rằng các đơn vị dưới quyền chỉ huy của ông thường xuyên thực hành chiến lược phân tán phi hành đoàn và phi cơ của Không quân Hoa Kỳ trên "rất nhiều hòn đảo."
.
---- Cảnh sát Đức cho biết 6 người đã chết và 2 người khác bị thương nặng trong vụ xả súng tại một nhà thờ giáo hội Jehovah's Witnesses ở Hamburg hôm thứ Năm. Hãng tin Bild của Đức đưa tin tay súng đã bỏ trốn sau khi xả súng. Trong khi đó, cảnh sát kêu gọi tất cả người dân tránh khu vực xung quanh Deelboege và những người ở khu vực này "hãy tìm nơi trú ẩn trong một tòa nhà ngay lập tức." Động cơ nổ súng vẫn chưa được biết.
.
---- Phụ nữ ở Berlin (Đức) sẽ sớm được phép để ngực trần tại các hồ bơi công cộng của thành phố, giống như nam giới, theo chính quyền tiểu bang Berlin cho biết hôm thứ Năm. Luật mới cho phép mọi người đi bơi mà không cần che thân trên sau khiếu nại phân biệt đối xử của một phụ nữ không được phép để ngực trần trong một hồ bơi ở thủ đô.


.
Người phụ nữ, danh tính không được tiết lộ, đã đến văn phòng thanh tra của thượng viện để được đối xử bình đẳng và yêu cầu phụ nữ, giống như nam giới, có thể để ngực trần bơi. Trước đây, những phụ nữ để ngực trần tại các hồ bơi ở Berlin được yêu cầu che thân trên hoặc rời khỏi bể bơi, và đôi khi bị cấm quay lại.
.
---- Khoảng 70% tiếp viên hàng không ở Nhật Bản báo cáo rằng họ đã bị chụp hình lén, hoặc có khả năng đã bị chụp hình lén, theo lời một công đoàn hàng không cho biết hôm thứ Năm, kêu gọi trừng phạt cứng rắn hơn đối với hành động này. Có 38% số người được hỏi cho biết họ đã bị bí mật chụp ảnh, trong khi 33% nói rằng họ không chắc nhưng "tin" rằng điều đó đã xảy ra, với kết quả tổng hợp tăng 9% so với cuộc khảo sát trước đó vào năm 2019, theo Japan Federation of Aviation Industry Unions. (Liên công đoàn Hàng không Nhật Bản).
.
---- Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã công bố ngân sách năm 2024, nói sẽ cắt giảm thâm hụt gần 3 nghìn tỷ USD trong 10 năm tới, trong đó đề xuất "thuế tối thiểu dành cho tỷ phú" yêu cầu các tỷ phú phải trả ít nhất 25% trên tất cả thu nhập của họ vì "không tỷ phú nào nên trả mức thuế thấp hơn giáo viên trường học hoặc thấp hơn lính cứu hỏa."
.
Hơn nữa, ngân sách đặt mục tiêu tăng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp lên 28%. Chính quyền Biden nói thêm rằng tổng thống cũng phản đối việc tăng thuế đối với những người có thu nhập dưới 400.000 đô la/năm, cũng như chống cắt giảm thuế đối với những người giàu có và "ủng hộ các cải cách bổ sung để đảm bảo rằng những người giàu có và các tập đoàn lớn phải trả phần công bằng của họ."
.
----Bạch Ốc tìm cách tăng ngân sách quốc phòng 3,2% cho năm tài chính 2024. Bạch Ốc đã đệ trình ngân sách năm tài chính 2024 lên Quốc hội yêu cầu 886,4 tỷ đô la trong tổng chi tiêu quốc phòng, với 842 tỷ đô la dành riêng cho Bộ Quốc phòng, hoặc tăng hơn 3% một chút so với mức mà các nhà lập pháp ban hành cho năm tài chính 2023, theo Văn phòng Quản lý và Ngân sách.
.
---- Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đã lên Twitter hôm thứ Năm để bày tỏ sự không hài lòng với đề xuất ngân sách của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, gọi đó là "hoàn toàn không nghiêm túc" và chỉ trích về tăng thuế, "Biden đề xuất hàng nghìn tỷ đồng tiền thuế mới mà bạn và gia đình bạn sẽ phải trả trực tiếp hoặc thông qua các chi phí cao hơn."
.
Nhưng Lãnh đạo Đa số Thượng viện Hoa Kỳ Chuck Schumer hôm thứ Năm đã mô tả kế hoạch ngân sách của Tổng thống Joe Biden cho năm tài chính 2024 là "táo bạo" và "lạc quan" sẽ tiếp tục củng cố nền kinh tế của đất nước, là một kế hoạch "thực tế" nhằm giảm thâm hụt mà không cắt giảm phúc lợi của người Mỹ. Schumer nói: "Không giống như đảng Cộng hòa, kế hoạch của Tổng thống thực sự bảo vệ an sinh xã hội và Medicare, đồng thời giảm chi phí thuốc theo toa và tiết kiệm đô la của người nộp thuế."
.
---- Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Đệ nhất phu nhân Jill Biden sẽ đi thăm hai ngày tới Ottawa vào ngày 23/3, nơi tổng thống dự kiến sẽ gặp Thủ tướng Canada Justin Trudeau, theo lời Bạch Ốc hôm thứ Năm: "Họ cũng sẽ thảo luận về nỗ lực viện trợ Ukraine, tăng trừng phạt Nga và phe thân Nga, đồng thời chống lại tác động tiêu cực của cuộc chiến đối với phần còn lại của thế giới."
Tổng thống Biden cũng sẽ phát biểu trước Quốc hội Canada trong chuyến thăm "để nêu bật tầm quan trọng của mối quan hệ song phương Hoa Kỳ-Canada."
.
---- Tổng thống Joe Biden sẽ đến thăm San Diego vào thứ Hai 13/3/2023 để gặp Thủ tướng Anh Rishi Sunak và Thủ tướng Úc Anthony Albanese để họp thượng đỉnh 3 nước. Trọng tâm sẽ tập trung vào quan hệ đối tác an ninh giữa Hoa Kỳ, Úc và Anh, được gọi là Đối tác AUKUS. Bạch Ốc không xác nhận địa điểm hoặc thông tin chi tiết về cuộc gặp sắp tới đó.
.
Dự kiến Biden sẽ tới Công viên Monterey để nói về những nỗ lực của ông nhằm giảm bạo lực súng đạn. Biden cũng dự kiến thăm Las Vegas trong chuyến công du Bờ Tây của Hoa Kỳ. AP đưa tin có đồn đoán rằng 3 nhà lãnh đạo sẽ đưa ra thông báo về kế hoạch đóng tàu ngầm chạy bằng năng lượng nguyên tử của Úc. Anh xác nhận rằng Thủ tướng Rishi Sunak sẽ gặp Biden và Albanese tại San Diego vào thứ Hai về việc Úc mua tàu ngầm nguyên tử theo thỏa thuận quốc phòng AUKUS giữa 3 quốc gia.
.
---- Larry Householder (Cựu Chủ tịch Hạ viện Ohio) và Matt Borges (cựu Chủ tịch Đảng Cộng hòa tiểu bang) đã bị tòa phán có tội hôm thứ Năm trong một phi vụ hối lộ 60 triệu đô la, cấu thành vụ án tham nhũng lớn nhất trong lịch sử tiểu bang. Sau phiên tòa kéo dài 7 tuần, một bồi thẩm đoàn ở Cincinnati đã phán quyết chỉ sau 9 tiếng rưỡi. Theo báo Columbus Dispatch, cả hai cựu quan chức đều không thể hiện bất kỳ cảm xúc nào khi bản án của họ được đọc to.
.
Cả hai hiện phải đối mặt với án tù 20 năm. Householder, 63 tuổi, đã dựng lên jế hoạch cùng với các giám đốc điều hành của một công ty điện lực hồi năm 2017. Được bơm tiền hối lộ 61 triệu đô la từ công ty FirstEnergy Corp., Householder nắm giữ quyền lực trong Cơ quan Lập pháp Ohio, sau đó thông qua gói ngân sách cứu trợ doanh nghiệp trị giá 1 tỷ đô la mang lại lợi ích cho công ty FirstEnergy. Borges đã vận động hành lang cho dự luật và trả khoản hối lộ 15.000 đô la để có được thông tin nội bộ về một cuộc trưng cầu dân ý có thể lật ngược gói cứu trợ.
.
---- Một phụ nữ Da đen và hai cô con gái của cô đã dừng lại ở tiệm Starbucks chỉ để bị còng tay đã được bồi thẩm đoàn California trao tiền bồi thường 8,25 triệu đô la. Tờ Washington Post đưa tin rằng Aasylei Loggervale và các con gái của cô ấy đã lái xe 9 giờ hồi năm 2019 từ nhà của họ ở Las Vegas đến trường của con gái lớn, Berkeley City College, nơi cô ấy dự kiến làm bài kiểm tra thống kê.
.
Theo đài truyền hình KRON của San Francisco, Loggervale tấp vào một bãi đậu xe của Starbucks, nơi 2 cảnh sát của thị trấn Castro Valley là Monica Pope và Steven Holland đã quan sát chiếc xe một lúc, sau đó kiểm tra biển số và xác định đó là xe cho thuê. Đó là lúc Pope và Holland đến gần người tài xế. Họ nói với Loggervale rằng họ đang xem xét các vụ đột nhập xe hơi gần đây và hỏi căn cước của cô [Loggervale] — nhưng cô Loggervale nói cô không làm gì sai, dẫn đến một cuộc tranh cãi giữa cô và Holland, theo KRON.
.
Cô Loggervale sau đó bảo một trong những cô con gái của mình bắt đầu ghi hình vụ việc. Khi một trong 2 cô con gái cố gắng rời khỏi xe để đi vệ sinh, cánh cửa xe đập vào chân Pope, nên Holland đã giam cả gia đình. Loggervales bị còng và giữ tại hiện trường trong một giờ trước khi cảnh sát thả họ ra.
.
Holland và Quận Alameda phải trả 2,75 triệu đô la cho Loggervale và 2 triệu đô la cho mỗi cô con gái của cô, trong khi Pope và quận phải trả 750.000 đô la cho mỗi cô con gái.
.
---- Bộ Trưởng Tư Pháp California Rob Bonta hôm thứ Năm 9/3/2023 đã kiện thành phố Huntington Beach (Quận Cam) vì nơi này ngăn chặn luật nhà ở giá rẻ của tiểu bang. Hôm thứ Ba 7/3/2023, Hội đồng thành phố Huntington Beach đã bỏ phiếu với tỷ lệ 4-3 để ngăn chặn cái họ gọi là luật “builder’s remedy” (“biện pháp khắc phục của công ty xây dựng”) cho phép các công ty xây dựng các dự án nhà ở mà không cần sự chấp thuận của thành phố tại bất kỳ khu vực nào không có kế hoạch nhà ở miễn là 20% diện tích đơn vị mới là giá cả phải chăng.
.
Hồi tháng 2/2023, Huntington Beach, một thành phố có giá nhà trung bình là $845,500, cũng đã thông qua lệnh cấm các đơn xin xây nhà phụ (accessory dwelling unit - ADU), một thủ tục pháp lý được tiểu bang cho phép để có thêm nhà cho cư dân. (ghi chú: luật tiểu bang California Housing Opportunity and More Efficiency [HOME] Act cho xây thêm căn nhà phụ nơi sân sau, gọi là căn nhà phụ ADU, để giải quyết nạn thiếu nhà ở. Nhưng Huntington Beach cấm.)

.
---- Cảnh sát hôm Thứ Tư 8/3/2023 nói đã tìm thấy 12 người chết sau cơn bão lịch sử đã chôn vùi Dãy núi San Bernardino Mountains, một vùng giáp biên Quận Cam, dưới lớp tuyết dày vài mét, bao phủ nhiều ngôi nhà và làm tê liệt giao thông. Những cơn bão đã chặn đường vào các khu vực miền núi, khiến những người dân địa phương bị mắc kẹt phải tự lo cho mình mà không có điện khi nguồn cung cấp thực phẩm, thuốc men và nhiên liệu đang cạn kiệt.
.
Thống đốc Gavin Newsom đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp trong khu vực từ ngày 1 tháng 3/2023. Với một cơn bão khác đang trên đường vào cuối tuần này, chính quyền quận lo ngại về khả năng sẽ có tai nân chết người giữa mưa và tuyết. Với 40% các con đường vẫn chưa được ủi tuyết vào tối thứ Tư, có thể vẫn còn vài ngày nữa trước khi các đội cứu hộ có thể tiếp cận mọi ngôi nhà trong khu vực.
.
---- Steven Nguyen, 26 tuổi, đã chết sau khi tham dự Lễ hội âm nhạc Okeechobee 2023. Theo Cảnh sát Quận Okeechobee (Florida), cái chết Nguyen đang được điều tra, sau khi xác của Steven Nguyen được tìm thấy bởi một người đi xem hòa nhạc khác. Xác Nguyen lúc đó chìm dưới nước. Người ta nhìn thấy Nguyen lần cuối vào khoảng 11 giờ tối đêm hôm trước bởi Christian Tolentino, bạn của Nguyen. Cái chết của Nguyen được coi là tai nạn đuối nước. Lễ hội âm nhạc Okeechobee diễn ra từ ngày 2 đến ngày 5/3/2023 tại Sunshine Grove, Okeechobee.
.
Nguyễn đến từ Baton Rouge, Louisiana. Một quỹ GoFundMe:
https://www.gofundme.com/f/stevie-nguyen-support-fund 
đã được tạo ra để giúp đỡ gia đình và bạn cùng phòng của Nguyen. Cho đến nay họ đã huy động được 12.663 đô la với mục tiêu là 15.000 đô la.
.
---- TIN VN. Vì sao lại tổ chức hội nghị lấy ý kiến của học sinh về Luật Đất đai (sửa đổi)?. Theo Báo Sức Khỏe & Đời Sống. Mới đây, tại Trường THCS Lương Yên (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội), Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam đã tổ chức hội nghị lấy ý kiến tham gia của học sinh vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Được biết, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) gồm 16 chương, 236 điều được đưa ra lấy ý kiến nhân dân từ ngày 3/1 kéo dài cho đến ngày 15/3... Mới đây, dư luận xôn xao trước hình ảnh Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam tổ chức hội nghị lấy ý kiến tham gia của trẻ em vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) tổ chức vào ngày 9/3. Cụ thể, đối tượng ở đây là học sinh Trường THCS Lương Yên, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. (ghi nhận: có dư luận nói, khu vực này toàn là đảng viên gộc, họ không dám có ý kiến dị biệt, nên cho học sinh nói giùm ba mẹ, sẽ không bị đảng theo dõi trù dập.)
.
blank.
---- TIN VN. Khách du lịch theo đoàn từ TQ sẽ vào VN từ ngày 15/3/2023. Theo Báo Nhịp Sống Kinh Doanh. Chính phủ Trung Quốc đã quyết định đưa Việt Nam vào danh sách thí điểm mở cửa du lịch theo đoàn đợt II (từ 15/3/2023). Cao Trí Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng cho rằng, “Các doanh nghiệp du lịch đã sẵn sàng đón khách quốc tế đến Việt Nam, đặc biệt là khách từ Trung Quốc từ nhiều năm nay. Dự kiến, năm 2023, Việt Nam sẽ đón khách Trung Quốc khoảng từ 1,5-1,8 triệu lượt khách.” Với việc Việt Nam sẽ đón khách du lịch Trung Quốc theo đoàn nhiều chuyên gia kỳ vọng mục tiêu đạt 8 triệu lượt khách quốc tế mà Việt Nam đề ra trong năm 2023 là hoàn toàn khả thi.
.
blankDu khách thăm Huế.
.
---- TIN VN. Vốn ngoại đổ về vùng nào nhiều nhất cả nước?. Theo Báo Nhịp Sống Kinh Tế. Theo Báo cáo tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) 2 tháng đầu năm 2023 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến 20/2/2023, lũy kế tổng vốn FDI vào 63 tỉnh, thành đạt 442,3 tỷ USD. Các nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư vào 39 tỉnh, thành phố trên cả nước trong 2 tháng đầu năm 2023. Bắc Giang dẫn đầu với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 824,3 triệu USD, chiếm hơn 26,6% tổng vốn đầu tư đăng ký và tăng hơn 8,4 lần so với cùng kỳ năm 2022. TP Hồ Chí Minh xếp thứ hai với 103 dự án mới, tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 369,1 triệu USD, chiếm hơn 11,9% tổng vốn đầu tư cả nước. Tiếp theo lần lượt là Bình Dương, Quảng Ninh, Đồng Nai…
.
---- HỎI 1: Có tới 77% người thành niên Hoa Kỳ có thiện cảm với Đài Loan?
.
ĐÁP 1: Đúng thế. Hơn 3/4 người Mỹ trưởng thành có thiện cảm với Đài Loan, theo một cuộc khảo sát của Gallup công bố hôm thứ Ba (7/3). Cuộc khảo sát cho thấy 77% người Mỹ trưởng thành có thiện cảm với Đài Loan, cao nhất trong số 8 cuộc thăm dò của Gallup được thực hiện kể từ năm 1996 về chủ đề này và cao hơn 5 điểm phần trăm so với cuộc thăm dò gần đây nhất vào năm 2021.
.
Cả chính quyền Trump và Biden đều có quan hệ sâu sắc hơn với Đài Loan, trong khi Gallup cho biết chuyến thăm của cựu Chủ tịch Hạ Viện Nancy Pelosi tới nước này vào tháng 8 đã khiến Bắc Kinh tức giận và dẫn đến sự thù địch gia tăng đối với Đài Loan và Mỹ.
.
Gallup cũng nói rằng cuộc khảo sát mới nhất, được thực hiện từ ngày 1 đến ngày 23 tháng 2 trong cuộc thăm dò thường niên về Các vấn đề Thế giới, đã được hoàn thành trước khi Washington tuyên bố sẽ bán hơn 600 triệu đô la vũ khí cho Đài Loan.
Chi tiết:
https://www.taiwannews.com.tw/en/news/4830671 
.
---- HỎI 2: Hơn 86% dân Nhật thấy nguy cơ Nhật rơi vào chiến tranh?
.
ĐÁP 2: Đúng thế. Hơn 86% người dân được hỏi trong một cuộc khảo sát của chính phủ Nhật Bản công bố hôm thứ Ba cho biết họ thấy nguy cơ đất nước dính vào chiến tranh, một con số tăng nhẹ so với cuộc thăm dò trước đó vào năm 2018.

Trong cuộc khảo sát của Văn phòng Nội các, được thực hiện từ ngày 17 tháng 11 đến ngày 25 tháng 12, có 86,2% số người được hỏi cho biết họ thấy mối nguy hiểm đó hoặc sẽ nói là có nếu họ phải nói, con số cao nhất kể từ cuộc khảo sát năm 2009. Trong cuộc khảo sát trước đó, 85,5% số người được hỏi cho rằng có nguy cơ như vậy.
Chi tiết:
https://japantoday.com/category/national/86-fear-japan-could-be-involved-in-war-as-tensions-mount 
.
.



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nhận được tin buồn thân mẫu của Anh Lê Xuân Mỹ tác giả VVNM Bà quả phụ LÊ XUÂN ĐIỂM, Nhũ danh NGUYỄN THỊ LỘC, Pháp danh NHẬT PHƯỚC sinh ngày 8 tháng 4, năm 1930 - Canh Ngọ tại Triệu Phong, Quảng Trị, Việt Nam đã mệnh chung ngày 2 tháng 5, năm 2025, tại San Jose, California Hưởng thọ 96 tuổi
Trung Tâm Nghệ Thuật Segerstrom (Segerstrom Center for the Arts) hân hoan ghi nhận và tôn vinh cộng đồng người Mỹ gốc Á, người bản địa Hawaii và các đảo Thái Bình Dương (Asian American, Native Hawaiian, and Pacific Islander - AANHPI) cùng những di sản và đóng góp tuyệt vời của họ cho nghệ thuật trong suốt tháng Năm.
(HOA KỲ, ngày 14 tháng 5, Reuters) – Bộ Tư Pháp (DOJ) Hoa Kỳ đang mở một cuộc điều tra hình sự nhắm vào tập đoàn UnitedHealth Group vì nghi ngờ có gian lận trong chương trình Medicare.
(WASHINGTON, ngày 14 tháng 5, Reuters) – Chính quyền Tổng Thống Donald Trump đang tiếp tục tháo gỡ những chính sách then chốt của chính quyền tiền nhiệm. Mới đây, Sở Bảo Vệ Tài Chánh Người Tiêu Dùng Hoa Kỳ (Consumer Financial Protection Bureau, CFPB) thông báo đã hủy bỏ một kế hoạch quan trọng được ban hành dưới thời Tổng Thống Joe Biden nhằm kiểm soát nghiêm ngặt hoạt động buôn bán dữ liệu cá nhân của người dân Hoa Kỳ bởi các công ty môi giới dữ liệu.
(HOA Kỳ, ngày 13 tháng 5, Reuters) – Tòa án liên bang tại Pennsylvania đã ra phán quyết cho phép chính quyền Trump sử dụng Đạo Luật Kẻ Thù Là Người Nước Ngoài (Alien Enemies Act, AEA) để đẩy nhanh quá trình trục xuất những người Venezuela bị cáo buộc là thành viên băng đảng tội phạm. Đây là lần đầu tiên tòa án đồng tình với cách hiểu của Trump về đạo luật năm 1798 này.
(WASHINGTON, ngày 13 tháng 5, Reuters) – Các nghiệp đoàn đại diện cho nhân viên các cơ quan nghiên cứu, bác sĩ thú y và dinh dưỡng của Bộ Nông Nghiệp Hoa Kỳ (USDA) đã gửi thư đến Quốc Hội, bày tỏ lo ngại rằng chính sách cắt giảm nhân lực của Tổng thống Trump không chỉ mang động cơ chính trị mà còn gây ra thiệt hại không thể khắc phục đối với công việc chuyên môn của họ.
“Việc cắt giảm chăm sóc sức khỏe để trả tiền cho các khoản giảm thuế sẽ là sai về mặt đạo đức và tự sát về mặt chính trị.” TNS Josh Hawley (Cộng Hòa, Missouri)
- Giáo hội Tin Lành Episcopal sẽ giúp người tỵ nạn khác, sau khi từ chối hỗ trợ tái định cư người Nam Phi da trắng mà Trump nhận vào tị nạn vì "nhà thờ không nhận ưu tiên" - Tập Cận Bình: đừng bắt nạt và thống trị trong thương mại toàn cầu bằng thuế quan vì sẽ bị cô lập.
(CALIFORNIA, ngày 12 tháng 5, Reuters) – Trước tình trạng người vô gia cư ngày càng gia tăng và lấn chiếm không gian công cộng trên khắp tiểu bang, Thống đốc California Gavin Newsom kêu gọi các chính quyền địa phương mạnh dạn “giành lại đường sá,” đồng thời đưa ra một bản mẫu quy định để giúp các thành phố và quận ban hành lệnh cấm cắm trại nơi công cộng.
(WASHINGTON, ngày 12 tháng 5, Reuters) – Nhằm thực hiện kế hoạch của Tổng thống Donald Trump về việc loại bỏ quân nhân chuyển tính khỏi hàng ngũ quân đội Hoa Kỳ, Ngũ Giác Đài đã ra lệnh ngừng hoàn toàn các dịch vụ y tế mang tính xác định lại giới tính (gender-affirming), bao gồm các phương thức điều trị hormone mới và các loại phẫu thuật có liên quan đển việc xác định lại giới tính.
Ông Trump làm Tổng Thống chỉ hơn 100 ngày nhưng thế giới hoảng loạn. Ngay cả nhiều người ủng hộ Trump cũng không biết ông Trump đánh võ khùng hay ông Trump khùng! Người viết suốt 3 tháng không thể nào chạy kịp ông Trump do vừa hạ bút lại thêm tin mới nóng bỏng đau tim hơn. Nhưng nay quá hạn 100 ngày: thị trường chứng khoán Mỹ trở lại ngang điểm so với 4/02/2025 khi ông Trump tuyên bố Ngày Giải Phóng (Liberation Day) áp thuế khủng khiếp khiến thế giới nghẹt thở; đồng đô-la ổn định dù vẫn còn sụt giá gần 10%; Elon Musk rút về với Tesla; Mỹ-Tàu rục rịch đàm phán thương mại; Hoa Kỳ ký hiệp định thương mại đầu tiên với Anh; nên tạm xem đây là lúc tổng kết hiệp đầu cho dù biết rằng với ông Trump không thể nào lường trước được tương lai...
- LG Electronics ngừng hoạt động 1/2 cơ xưởng làm tủ lạnh ở Hải Phòng, sẽ chuyển xưởng đi nơi khác - BGMEA: nhiều đơn hàng may dệt quốc tế sẽ bỏ VN để sang Bangladesh cho nhẹ thuế quan - Nhật: bắt 1 người Việt trộm cây cảnh từ tiệm bonsai
Giáo hoàng Leo là một mục tử truyền giáo, phụng vụ và hướng dẫn tâm linh cho giáo dân tại Peru, một quốc gia nghèo thuộc Châu Mỹ La Tinh. Khi nói bằng tiếng Tây Ban Nha rằng Peru là "mi segunda patria" - "quê hương thứ hai của tôi" trong lần xuất hiện đầu tiên trên ban-công tòa thánh Vatican, có lẽ Giáo hoàng Leo đã dành rất nhiều tình cảm của ngài cho quê hương thứ hai của mình, nơi mà ngài đã tiếp xúc, tận tụy phục vụ những giáo dân nghèo được bền đỗ trong đức tin với lòng bác ái từ thời còn rất trẻ. Phẩm hạnh lẫn tài đức của ngài đã là những yếu tố để được Giáo hoàng Francis tấn phong một linh mục thuộc dòng truyền giáo Augustino của những tu sĩ chú trọng vào đời sống cộng đồng, sự nghèo khó và sự trong sạch bản thân, lên hàng Giám Mục, rồi được đưa về Vatican nắm giữ các các cấp vụ lãnh đạo hội thánh tại Vatican. Ngài trở thành Trưởng quản Thánh Bộ Giám Mục hoàn vũ, rồi được tấn phong Hồng Y chỉ đôi năm qua như những bước chuẩn bị âm thầm vào vai trò lãnh đạo Vatican.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.