Hôm nay,  

Nữ Thần Tự Do

03/07/202311:46:00(Xem: 5039)


hien 1

Tượng Nữ Thần Tự Do được dân chúng Pháp tặng cho dân Hoa Kỳ như là biểu tượng của những giá trị cộng hoà, để vinh danh Hoa Kỳ độc lập (1776), thoát khỏi nền quân chủ Đế quốc Anh, cũng như sự bãi bỏ chế độ nô lệ qua cuộc nội chiến Nam-Bắc. Tượng nữ thần Libertas (Tự Do) cầm ngọn đuốc và bảng luật có ghi ngày của Tuyên Ngôn Độc Lập Mỹ, được nhà điêu khắc Pháp Frédéric Auguste Bartholdi thiết kế và do Gustave Eiffel, một kỹ sư dân sự và kiến trúc sư, xây dựng và khánh thành năm 1886 (1) (Oái oăm thay năm 1886 là năm thực dân Pháp hoàn tất công cuộc chinh phục Bắc Kỳ và chiếm đóng toàn lãnh thổ của nước Việt Nam).
 
Emma Lazarus, một nữ thi sĩ gốc Do Thái, tranh đấu cho người Do Thái vô tổ quốc bị bạc đãi khắp nơi và vận động sự thành lập lại một quê hương riêng cho người Do Thái (trước khi ra đời chủ nghĩa Zionism). Lazarus viết bài thơ này năm 1883, lúc bà 34 tuổi, để bán đấu giá ủng hộ cho việc gây quỹ  xây dựng chân bệ cho ngôi tượng khổng lồ của dân chúng Pháp tặng dân Mỹ. Trái với dự tính ban đầu lúc thi sĩ được yêu cầu sáng tác The New Colossus, bài thơ không được đọc lên trong ngày khánh thành tượng đài. Lazarus mất chỉ 4 năm sau khi sáng tác bài thơ nổi tiếng này. Hai mươi năm sau (1903), để tưởng niệm bà, bài thơ được khắc vào một bảng đồng dưới chân tượng, biến bức tượng khổng lồ này thành một biểu tượng của nước Mỹ soi đường dẫn lối cho những di dân bất hạnh bị Thế giới cũ ruồng bỏ, phế thải, và chào đón họ vào một vùng đất hứa mới.
 
hien 2
Tượng Thần Tự Do với người Khổng Lồ Đảo Rhodes (Rhodes Colossus).
 
Câu đầu bài thơ so sánh tượng Thần Tự Do với người Khổng Lồ Đảo Rhodes (Rhodes Colossus) ngày xưa, là tượng Thần Mặt Trời Hy Lạp Helios, được dựng lên vào năm 280 TCN ở thành phố Rhodes trên một hòn đảo cùng tên. Bức tượng là một trong bảy kỳ quan thế giới thời Cổ Đại, và bị đổ năm 222 TCN trong một trận động đất. Như thi sĩ trong bài thơ, trước đây người ta nghĩ là hai chân của bức tượng Rhodes đứng trên hai bờ của hải cảng, tuy trên thực tế ngôi tượng Rhodes nằm trên đất liền và hai chân khép lại. Cũng theo khung cảnh tưởng tượng hai bên bờ của một hải cảng đó, trong bài thơ này thi sĩ mô tả đôi mắt hiền từ của tượng Thần Tự Do nhìn bao quát về phía dưới, với cây cầu mây (cloud bridge) là cầu Brooklyn mới được xây xong (1883) nối liền Thành Phố New York và Thành Phố Brooklyn, thời đó còn là hai thành phố riêng biệt, song sinh.
 
Chúng ta có mặt trên mảnh đất này cũng do một cơ duyên hiếm có. Hiện nay hàng triệu người nghèo khó, bất hạnh từ Trung Đông, Châu Phi cũng như Châu Á cũng đang bị ngọn đèn của Mẹ Những Kiếp Lưu Vong thu hút, "co ro khao khát thở không khí tự do" và gõ vào "cánh cửa vàng" xin vào nước Mỹ. Bên cạnh đó có biết bao nhà triệu phú từ Trung quốc đang ngột ngạt vì không khí ô nhiễm và lo sợ đầu độc vì thức ăn nước uống nhiễm độc; họ sẵn sàng trả bất cứ giá nào bằng đô la để đi qua cửa của Nữ Thần Tự Do.
 
Nhưng một thời đã qua, thế giới đã thay đổi từ ngày Emma Lazarus lưu danh hậu thế với bài thơ khí khái trên đây của một phụ nữ lãng mạn và trẻ tuổi như nước Mỹ thời cuối thế kỷ thứ 19. Tuy New York hiện nay vẫn còn Nữ Thần Tự Do chào đón du khách muôn phương, người di dân không còn đến từ Châu Âu qua ngả Đại Tây Dương và đổ bộ vào Ellis Island trong cảng New York nữa. Người di dân được "chào đón" bởi các nhân viên của cơ quan di trú (ICE) và cơ quan phụ trách an toàn giao thông vận tải (TSA) tại các phi trường. Đồng thời, dọc theo biên giới Mỹ và Mexico, đã mọc lên "Hàng Rào Biên Giới" dài chừng 1000km không phải chỉ để để ngăn chặn di dân bất hợp pháp, mà còn có mục đích cô lập các tội phạm ma tuý cũng như đe dọa về an ninh bên hông phía nam của nước Mỹ.
 
hien 3
Nữ thi sĩ Emma Lazarus [1849-1887].
 
Bài thơ “The New Colossus” của nữ thi sĩ Emma Lazarus (1849-1887)
 
Not like the brazen giant of Greek fame,
With conquering limbs astride from land to land;
Here at our sea-washed, sunset gates shall stand
A mighty woman with a torch, whose flame
Is the imprisoned lightning, and her name
Mother of Exiles. From her beacon-hand
Glows world-wide welcome; her mild eyes command
The air-bridged harbor that twin cities frame.
"Keep ancient lands, your storied pomp!" cries she
With silent lips. "Give me your tired, your poor,
Your huddled masses yearning to breathe free,
The wretched refuse of your teeming shore.
Send these, the homeless, tempest-tost to me,
I lift my lamp beside the golden door!"
 
Người Khổng Lồ Mới (Bản dịch Việt ngữ)
 
Không như tên khổng lồ hống hách tiếng tăm của truyền kỳ Hy Lạp,
Bước chân chinh phục nối liền hai vùng đất;
Sẽ đứng đây, lúc hoàng hôn, trước những cổng vào tràn nước biển của chúng ta,
Một phụ nữ oai hùng cầm cây đuốc, mà ngọn lửa
Là thần sét bị giam hãm, và tên gọi là
Mẹ Của Những Kiếp Lưu Vong. Từ bàn tay hải đăng
Sáng lên lời đón chào toàn thế giới; đôi mắt hiền từ
Bao quát hải cảng với chiếc cầu mây, đóng khung bởi đôi thành phố song sinh.
"Hỡi các miền đất cũ xưa, hãy giữ lại những hào nhoáng già nua", Bà kêu lên
Đôi môi lặng yên. "Hãy trao cho ta
Những đám đông co ro khao khát thở không khí tự do.
Những rác rưởi khốn cùng của vùng đất các người chen chúc,
Gởi cho ta những thứ đó, những kẻ không nhà, lao đao trong bão tố,
Đứng cạnh cánh cửa vàng, giương cao ngọn đèn sáng, có ta."
 
– Hồ Văn Hiền
(Dịch và chú thích)
 
Chú thích:
 
(1)  Gustave Eiffel (1832-1923) cũng là người xây dựng tháp Eiffel (1889) tại Hội chợ Hoàn Vũ Paris, thiết kế Cầu Trường Tiền trên sông Hương ở Huế (năm 1897), lúc đầu được đặt tên là Cầu Thành Thái, sau đó thay tên nhiều lần: Cầu Clémenceau, Cầu Nguyễn Hoàng. Cầu Long Biên ở Hà Nội, cũng do Gustave Eiffel thiết kế, khai trương năm 1902 với tên Cầu Doumer, Paul Doumer là Toàn Quyền Pháp tại Đông Dương thời bấy giờ.
(2)  Quý bạn có thể nghe đọc bài thơ này trên youtube, có kèm theo những hình ảnh đẹp đầy ý nghĩa:
 

https://www.youtube.com/watch?v=N0B9CitsfU0

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Đại dịch COVID-19 nhắc nhở chúng ta phải quan tâm hơn đến vấn đề sức khoẻ, các biện pháp phòng tránh lây nhiễm, và những việc cần làm ngay để tăng khả năng đề kháng nếu như bị lây nhiễm. Trong buổi trình bày trực tuyến tới đây, chúng tôi giới thiệu một đề tài mà có lẽ có ảnh hưởng sâu rộng trong cộng đồng người Việt không riêng ở Hoa Kỳ mà còn ở mọi nơi, kể cả Việt Nam: Nguy cơ của hút thuốc lá đối với người nhiễm bệnh COVID-19. Hút thuốc làm tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Hút thuốc làm tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh nặng hơn từ COVID-19.
Cựu Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Đảng Viên Cộng Hòa Colin Powell hôm Chủ Nhật nói rằng Tổng Thống Donald Trump đã “rời xa” Hiến Pháp, thêm vào danh sách ngày càng tăng các cựu viên chức quân đội hàng đầu là những người chỉ trích mạnh mẽ phản ứng của Tổng Thống đối với những người biểu tình trên toàn quốc chung quanh việc cảnh sát giết chết George Floyd, theo CNN cho biết hôm Chủ Nhật, 7 tháng 6. “Chúng ta có Hiến Pháp. Và chúng ta phải tuân theo Hiến Pháp đó. Và Tổng Thống đã rời xa nó,” Powell, vị đại tướng về hưu là người đã phục vụ dưới thời Tổng Thống George W. Bush, nói với Jake Tapper trong chương trình “State of the Union” của CNN.
Vào xế chiều Chủ Nhật, 7 tháng 6 năm 2020 đám đông người biểu tình tại Thủ Đô Washington đã tụ họp từ DuPont Circle tới đường 16th Street mà hiện có hàng chữ vĩ đại “Black Lives Matter” sơn dưới đường. Ở đó, những người biểu tình tham dự cùng nhau hô to khẩu hiệu, “Tôi không thể thở” – là những lời mà Floyd nói khi cảnh sát Minneapolis dè cổ ông ấy. Những người biểu tình tại Nam California, nhiều người trong số đó là gốc La Tinh, đã đi bộ từ thành phố Compton tới trụ sở của Sở Cảnh Sát Los Angeles. Một nhà tổ chức cho biết cuộc diễu hành trong trật tự và giữ khoảng cách xã hội.
• Cựu Tổng thống George W. Bush và Thượng nghị sĩ Mitt Romney của tiểu bang Utah sẽ không ủng hộ việc tái cử của Tổng thống Donald Trump và các nhân vật Cộng Hoà khác hiện đang suy tính việc bỏ phiếu cho Joe Biden - tờ New York Times tường thuật. • Tờ Times cho rằng Trump thất bại do việc xử lý các cuộc biểu tình phản đối sự tàn bạo của cảnh sát và việc xử lý không đúng về đại dịch coronavirus. • Một số nhân vật Cộng Hoà đã công khai bộc lộ tình trạng tiến thoái lưỡng nan của họ, trong khi cố gắng cân bằng lương tâm, ý thức hệ và sự rủi ro cho chính họ và chương trình nghị sự của họ.
Các viên chức y tế Quận Los Angeles báo báo 1,523 trường hợp mới bị lây vi khuẩn corona và 25 người thiệt mạng hôm Chủ Nhật, 7 tháng 6 năm 2020, nâng tổng số trường hợp bị lây lên 63,844 và 2,645 người thiệt mạng. Phần trăm người chết vì tình trạng sức khỏe tiềm ẩn vẫn ở mức cao, 93%, khiến bà Ferrer cảnh báo những người dân dễ bị tổn thương tiếp tục ở trong nhà ngay cả khi nhiều cơ sở kinh doanh bắt đầu mở và gọi bác sĩ lúc dấu hiệu đầu tiên của các triệu chứng. - Tính tới Chủ Nhật, trên toàn cầu có 6,799,713 trường hợp bị lây, với 397,388 người thiệt mạng. - Tại Hoa Kỳ hiện có 1,977,899 trường hợp bị lây, với 112,054 người thiệt mạng. - Tại California có 128,812 trường hợp bị lây, với 4,626 người thiệt mạng. - Tại Quận Cam thuộc miền Nam California có 7,440 trường hợp bị lây, với 177 người thiệt mạng.
Lời dịch giả: Đây là bức tâm thư của cựu tổng thống George W. Bush gởi người dân Mỹ trong lúc cả nước đang sôi sục sau cái chết của George Floyd.
Đối với người Việt Nam, cơm là thức ăn chánh. Người mình, dù sống bên nhà hay tại hải ngoại, ai ai cũng đều ăn cơm hết. Ngoại trừ thỉnh thoảng vì hoàn cảnh đặc biệt, chẳng hạn như lúc phải nằm bệnh viện hay chỉ vì muốn đổi món, đổi gu, trong đôi ba bữa chúng ta bèn bỏ cơm để ăn hủ tíu, phở, bún,macaroni, mì, bánh mì, khoai Tây, hoặc pizza vv...nhưng đây cũng chỉ là những món ăn phụ, ăn tạm thế cơm mà thôi.
Vào lúc 3 giờ chiều Thứ Bảy ngày 6 tháng 6 năm 2020 tại công viên Westminster số 1402 Magnolia, thành phố Westninster hơn một ngàn người đủ các sắc tộc đa số là giới trẻ đã tham dự cuộc biểu tình ôn hoà đòi công lý và cầu nguyện cho ông Floyd, về phía Việt Nam rất đông những người trẻ tham dự trong đó có một số nhân sĩ như Tiến sĩ Lê Minh Nguyên, Tiến sĩ Đinh Xuân Quân… và rất đông các cơ quan truyền thông.
Nhạc sĩ Trần Quang Lộc vừa từ trần tại Bà Rịa - Vũng Tàu, hưởng thọ 72 tuổi. Nhạc sĩ Trần Quang Lộc vừa qua đời lúc 17h30 chiều ngày 7-6-2020 tại nhà riêng ở Bà Rịa - Vũng Tàu, sau một thời gian dài chống chọi với ung thư bàng quang và ung thư phổi. Tin buồn này do nhiều báo trong nước phổ biến.
Trong nghĩa đơn giản nhất, tu Hạnh Bồ Tát là những người ra sức hoằng pháp và không muốn Chánh pháp bị đoạn đứt, bất kể người này có thọ giới Bồ Tát hay không. Theo nghĩa đơn giản này, Hòa Thượng Thích Minh Châu (người đã dịch Tam Tạng Pali sang tiếng Việt) và tất cả quý tăng ni, cư sĩ đã thiết lập Đại Học Vạn Hạnh đều là các vị Bồ Tát.
Nếu mục tiêu của trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam tại Đà Lạt là đào luyện cho đất nước những sĩ quan có tư cách và văn võ kiêm toàn, Trung tá Bùi Quyền của chúng ta rất xứng đáng với danh hiệu ấy
Hàng chục ngàn người biểu tình đã tuần hành tại Thủ Đô Washington và các thành phố khác của Hoa Kỳ vào Thứ Bảy, 6 tháng 6 để yêu cầu chấm dứt nạn phân biệt chủng tộc và sự tàn bạo của cảnh sát, trong khi George Flold được tưởng niệm tại thành phố quê nhà của ông ở North Carolina bởi những người tới dự tưởng niệm chờ nhiều giờ để nhìn quan tài của ông, theo bản tin của AP cho biết hôm Thứ Bảy. Đeo khẩu trang và kêu gọi cảnh sát cải tổ, những người biểu tình hòa bình xuống đường khắp Hoa Kỳ và 4 châu lục khác, tạo ra cuộc vận động lớn nhất trong một ngày kể từ khi Floyd chết 12 ngày trước trong tay của cảnh sát Minneapolis.
Kinh tế Mỹ đã thức giấc chậm từ cuộc phong tỏa vì đại dịch, hôm Thứ Sáu chứng kiến lần đầu tin tin tức về việc làm lạc quan khi hàng triệu công nhân tạm nghỉ việc không lương đã bắt đầu trở lại làm việc trong tháng 5. Tuy nhiên, điều đó cũng che giấu một thực tế nghiệt ngã đối với hàng triệu người vẫn đang chờ đợi để trở lại làm việc, vẫn chờ đợi các phúc lợi, hoặc mất việc lâu dài hơn ở những nơi như Sturtevant, Wisconsin, nơi chế tạo động cơ Evinrude.
Tổng Thống Donald Trump đã ra lệnh rút 9,500 binh sĩ Hoa Kỳ ra khỏi Đức trong một hành động làm tăng lo ngại tại Châu Âu về sự cam kết của Hoa Kỳ đối với khu vực này. Việc rút bớt này sẽ giảm quân số Mỹ tại Đức xuống còn 25,000, so với 34,500 như hiện nay, theo một viên chức cao cấp Hoa Kỳ cho biết. Viên chức này nói rằng hành động mới này là kết quả của nhiều tháng làm việc bởi viên chức quân sự hàng đầu của Hoa Kỳ là Đại Tướng Mark Milley, chủ tịch ban tham mưu, và đã không làm gì với những căng thẳng giữa Trump và Thủ Tướng Đức Angela Merkel, người đã phá hỏng kế hoạch của Trump định tổ chức G7 trong tháng này.
Hoa phượng được Nhất Tuấn gọi là hoa học trò vì thuở đó hầu như ngôi trường nào cũng trồng cây phượng trong sân trường. Khi phượng đơm hoa báo hiệu cho mùa Hè cũng là thời điểm chia tay sau niên học. Để lưu niệm, nữ sinh đóng tập Lưu Bút giấy pelure xen kẽ các sắc màu, trông thật nhã, ghi cảm nghĩ cho nhau… Ở lớp Đệ Tứ, không còn học chung nhau vì lên lớp Đệ Tam theo ban A, B, C và lớp Đệ Nhất là thời điểm chia tay vĩnh viễn, tập Lưu Bút dày hơn, chia sẻ, tâm tình… của tuổi học trò. Hầu như nam sinh không có Lưu Bút, chỉ được xía phần, dù có tinh nghịch nhưng phải viết đứng đắn, lịch sự.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.