Hôm nay,  

LM Hồ Ngọc Cẩn: Tuồng Bảy Mối Tội Đầu & Trương Minh Ký: Tuồng Joseph

25/11/202321:05:00(Xem: 6343)

 

LM Hồ Ngọc Cẩn: Tuồng Bảy Mối Tội Đầu

Trương Minh Ký: Tuồng Joseph

 

Phan Tấn Hải

 

 
blankTừ phải: GS Trần Huy Bích, GS Nguyễn Văn Sâm, và nhà văn Trần Ngọc Ánh (phu nhân của GS Sâm).
    

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm vừa ấn hành một tác phẩm có nhan đề sách rất dài: “Tuồng Bảy Mối Tội Đầu của LM Hồ Ngọc Cẩn và Tuồng Joseph – 1887 của Trương Minh Ký.” Cuốn sách này là tuyển tập 2 vở tuồng được viết trong tinh thần Công Giáo của vùng đất Nam Bộ của thời kỳ cuối thế ký thứ 19 và đầu thế kỷ 20. Đây là ấn bản 2023 do GS Nguyễn  Văn Sâm giới thiệu và chú giải.

 

Chúng ta nói rằng tuyển tập tác phẩm trên là viết trong tinh thần đạo Công Giáo, thực ra vẫn có dị biệt giữa 2 vở tuồng trên. Mỗi vở tuồng vẫn có một giá trị riêng biệt. Một phần, mục đích của Linh mục Hồ Ngọc Cẩn khi soạn ra vở Tuồng Bảy Mối Tội Đầu là khác với ý định văn học của Trương Minh Ký khi soạn vở Tuồng Joseph. Ngay nơi dòng đầu tiên trong phần Tiểu Dẫn của Tuồng Bảy Mối Tội Đầu, LM Hồ Ngọc Cẩn đã nêu ngay ra thẩm quyền siêu nhiên: “Hẳn như Lời Kinh Thánh dạy, vì ma quỉ ghen ghét, nên sự chết đã vào thế gian: nó đã hỏng mất thiên đàng, nó lại muốn cho loài người đồng sa hỏa ngục.” (trang 51) Do vậy, khi nói là tuồng, nghĩa là một sản phẩm nghệ thuật sân khấu để giải trí, những dòng chữ viết của LM Hồ Ngọc Cẩn có ý tuyên thuyết giáo lý Cơ Đốc hẳn hoi.

 

Phía nhà văn Trương Minh Ký lại khác. Vở Tuồng Joseph của họ Trương chỉ là “lấy sự tích đạo” chứ không phải “tuồng đạo.” Giáo sư Nguyễn Văn Sâm giải thích nơi trang 6 về Trương Minh Ký khi viết Tuồng Joseph: “Lấy tích từ sách truyện nầy kia hay từ đạo Phật, đạo Chúa, đạo Nho là chuyện bình thường. Cũng như ta nói Hàn Mặc Tử là tác giả chịu ảnh hưởng từ đạo Thiên Chúa chứ không nói đó là nhà văn Công Giáo…”

  blank              GS Nguyễn Văn Sâm ký tên lên sách.

Chúng ta có thể thấy văn phong dị biệt giữa Tuồng Bảy Mối Tội Đầu của LM Hồ Ngọc Cẩn và Tuồng Joseph – 1887 của Trương Minh Ký. Khởi đầu Tuồng Joseph của Trương Minh Ký là những lời nói thơ mộng của Joseph, nơi trang 8:

 

Phong điền võ thuận

Quốc thới dân an.

Trong vẻo nước sông vàng,

Lặng trang trời biển đỏ.

Joseph là tên mỗ,

Quê quán ở Chanaan.

Như tôi: Thung dung rèn tới bực tài năng,

Kềm thúc luyện theo đàng nhơn đức,

Thỉ chung một mực

Trung hiếu hai đàng.

Hà! Nghĩ cha già mừng được còn an.

Nhớ mẹ yếu thảm thương sớm mất.

Chừ cũng đà khuya rồi phải vào ma nghỉ…(hết trích)

 

Đọc những dòng thơ tự sự đầu vở tuồng, chúng ta không thấy chất đạo Công Giáo, trong khi nếu nói về hình ảnh thì duy có chữ “Chanaan” là một vùng đất Trung Đông, có tên trong Kinh Thánh. Nhưng nghĩ kỹ, chỉ qua những lời nói mở đầu này, có thể suy đoán là tác giả viết trong bầu không khí Nho giáo, khi nghĩ tới nhờ ơn đức của vua nên mới có “phong điền võ thuận, quốc thới dân an.”

 blank                        Bìa sách.

Trong khi đó, ngay trang đầu của Tuổng Bảy Mối Tội Đầu, linh mục Hồ Ngọc Cẩn đưa ngay văn phong nhà thờ Ky tô vào từ dòng đầu, với nhân vật nói mở đầu cho tuồng là Thiên Thần:

 

Bạch: Trung thần hưởng phước tại thiên đình

Ngụy quỉ lưu giam chốn địa hình

Lương thiện hà giao nhơn bất nghĩa,

Thanh liêm khỉ mộ chúng khuy tình.

Nói: Hỉ hoan nơi cõi thọ

Nhàn lạc chống quang vinh.

Hằng chầu chực Chúa chí linh.

Cùng giữ gìn người dương thế

Tính linh thiêng phụng quyền Thượng đế…(hết trích)

 

Nghĩa là, ngay dòng đầu, LM Hồ Ngọc Cẩn nói tới thiên đình (cõi trời), nói tới địa ngục (có quỉ, có lưu giam chốn địa hình), lại nói rằng “chầu chực Chúa chí linh” và rồi “phụng quyền Thượng đế.” Đó là những khái niệm của thiện thắng ác, của những người Ky tô hữu phụng quyền Thượng đế. Như thế, hoàn toàn mất hẳn tính nhà Nho trong những lời nói đầu vào tuồng, mà chỉ là văn phong Kinh Thánh Cơ Đốc.

 

Tuyển tập được Giáo sư Nguyễn Văn Sâm phát hành từ tuần qua trong vòng các thân hữu, và trong giới học giả thân quen. Trong đó, Giáo sư Trần Huy Bích đã theo sát để hỗ trợ, vì GS Nguyễn Văn Sâm vừa rời bệnh viện sau một kỳ nằm bệnh viện nhiều tuần lễ.

 

Hai vở tuồng trong tuyển tập có nhiều giá trị về văn học sử đối với những người nghiên cứu về thời kỳ đầu của văn học Công Giáo Nam Bộ, và đồng thời cũng có giá trị đặc biệt với những người nghiên cứu về tiến trình sơ kỳ của công cuộc hình thành chữ quốc ngữ tại Việt Nam.

 

Các độc giả quan tâm, có thể liên lạc với tác giả qua:

GS Nguyễn Văn Sâm – Email: [email protected]

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước877878879880881882883Trang sauTrang cuối

Nha Lộ Vận California hôm nay thông báo rằng người cao niên có bằng lái xe hết hạn sẽ nhận được gia hạn thêm 120 ngày qua thư trong thời gian đại dịch COVID-19. Ngoài ra, những người có hồ sơ lái xe an toàn từng đến văn phòng DMV lần cuối cách đây 15 năm sẽ không phải đích thân đến gia hạn trong 60 ngày tới và sẽ có thể gia hạn trực tuyến hoặc qua thư. “Các hành động ngày hôm nay có thể giúp đảm bảo hàng trăm ngàn người dân California có thể giữ hạn hiệu lực bằng lái xe của họ trong khi vẫn tuân thủ yêu cầu của Tiểu Bang là ở nguyên trong nhà", Giám Đốc DMV Steve Gordon phát biểu. "Sức khỏe và sự an toàn của nhân viên và khách hàng của chúng tôi là ưu tiên hàng đầu của DMV. Chúng tôi khuyến khích khách hàng tận dụng các dịch vụ trực tuyến của chúng tôi bất cứ khi nào có thể, bao gồm cả bằng lái xe đủ điều kiện hoặc gia hạn đăng ký xe.”

Thất nghiệp tại Mỹ tiếp tục gia tăng vì đóng cửa để ngăn chận dịch corona lây lan, với 6.6 trệu người Mỹ lần đầu tiên khai thất nghiệp vào tuần trước, theo Bộ Lao Động cho biết hôm Thứ Năm, 9 tháng 4. Với số người thất nghiệp mới tuần rồi đã nâng tổng số người thất nghiệp trong 3 tuần qua tại Mỹ lên tới 16 triệu. Nếu bạn so sánh đơn xin thất nghiệp đó với 151 triệu người làm việc trong báo cáo nhân dụng vào tháng trước, thì có nghĩa là nước Mỹ đã mất 10% lực lượng lao động trong 3 tuần.

Chúng tôi rất hãnh diện và thán phục nhóm anh chị em trẻ Olympia thuộc tiểu bang Washington đã tự động suốt ngày đêm may các khẩu trang để kịp thời cung cấp cho các cơ sở Y tế tại địa phương đang thiếu hụt. Đồng thời, gởi những phần ăn đến cho nhân viên các bệnh viện trong thời gian họ phải tranh đấu để chống dịch bệnh. Mặc dù, chỉ là hành động nhỏ nhoi, nhưng đây là tinh thần uống nước nhớ nguồn, đầy tình người và lòng nhân bản của các bạn trẻ ở Olympia và nhiều CĐ người Việt khắp nơi ở Hoa kỳ. Chúng tôi được biết trong thời gian vừa qua CĐ người Việt thành phố Seattle cũng như các tiệm nail, các nhà hàng đã nhanh chóng góp một bàn tay như: May khẩu trang và gởi những bữa ăn đến các bệnh viện cho Bác Sĩ và nhân viên y tế. Chúng tôi rất hãnh diện và cảm phục những chia xẻ đầy tình người của CĐ người Việt tiểu bang Washington.

Các Tổ Chức, Hội Đoàn, Đảng Phái và các Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia Chống Cộng trên khắp thế giới đều có thể ghi danh tham dự và phát biểu cảm tưỡng trong buổi Lể Tưởng Niệm 45 năm Ngày Quốc Hận VNCH 30/4/1975. Vui lòng liên lạc qua E-mail: [email protected] từ nay cho đến trước ngày 30/4/2020.

Dù tổng số người thiệt mạng được báo cáo mỗi ngày vẫn ở mức cao nhất, số trường hợp bị lây vi khuẩn corona tại Hoa Kỳ đang có khuynh hướng giảm xuống, theo Đại Học Johns Hopkins theo dõi các số liệu trên toàn thế giới cho biết hôm Thứ Tư, 8 tháng 4, theo CNN tường thuật. Đại Học Johns Hopkins đã thay đôi tình trạng chiều hướng đối với Hoa Kỳ tới mức “giảm” vào tối Thứ Ba, bởi vì những thay đổi trong mức di chuyển trung bình 5 ngày của các trường hợp mới bị lây bệnh. Tài liệu có thể thay đổi khi nhiều trường hợp hơn được báo cáo. Theo bản tin của báo Tuổi Trẻ hôm 9 tháng 4, Việt Nam hiện có 251 trường hợp bị lây vi khuẩn corona. Cũng theo báo này cho biết rằng VN hiện có 77,292 người được cách ly, trong đó 624 người cách ly trong bệnh viện, 48,866 người được cách ly tại nhà và 27,790 người được cách ly tại các chỗ khác.

Hướng dẫn áp dụng cho các công nhân chính, như những người làm việc trong ngành chăm sóc sức khỏe và cung cấp thực phẩm, là những ngành có khoảng cách 6 feet với người có trường hợp đã xác nhận hay nghi bị vi khuẩn corona. Giám Đốc CDC Robert Redfield nói rằng nhân viên có thể trở lại làm việc thì phải đo nhiệt độ trước khi họ đi làm, mang khẩu trang mọi lúc và thực hiện giữ khoảng cách xã hội trong lúc họ ở sở làm.

Phong tỏa vì dịch vi khuẩn corona có thể là chấm dứt tại Vũ Hán, nhưng tại nơi khác của Trung Quốc thì có vẻ mới chỉ bắt đầu. Suifenhe, một tỉnh dọc biên giới phía bắc của TQ giáp với Nga, hiện đang ra lệnh cho người dân phải ở trong nhà và chỉ đi ra ngoài khi cần thiết mỗi ngày một lần, theo Reuters trích thuật truyền thông nhà nước TQ cho biết hôm Thứ Tư.

Dịch cúm Covid-19 [Cô Vi] đã làm đảo lộn các sinh hoạt đời sống từ văn hoá, thể thao, giải trí đến kinh tế, chính trị tại Hoa Kỳ và thế giới trong một tháng qua. Đúng ra lúc này tại Mỹ đang sôi nổi với các buổi vận động tranh cử của các ứng viên Đảng Dân chủ, nhưng hiện không còn cuộc vận động nào của đảng này.

Ồ thì ra thế! Hoá ra là mặt của ông Đức chạm vào dầy của viên đại úy công an chứ đương sự không hề bị ai chà đạp gì ráo trọi. Trong mọi giao tiếp xã hội thì tránh sao được những chuyện đụng chạm, và những chạm đụng kiểu này vẫn diễn ra hằng ngày ở huyện ấy mà:

Đối với nhiều người chúng ta, vi-rút Corona có nghĩa là ở nhà trong một thời gian dài. Mặc dù thấy chán nản khi biết rằng các sinh hoạt bị huỷ bỏ, nhưng biện pháp này là cần thiết để giúp làm chậm lại sự lây lan dịch bệnh. Đồng thời, ở nhà cho chúng ta cơ hội thực hiện vài thay đổi tích cực, cho dù đó là bắt đầu một thói quen tập thể dục, ăn uống lành mạnh hơn, hoặc nghỉ ngơi nhiều hơn. Nếu bạn có hút thuốc hoặc dùng vape, một trong những thay đổi quan trọng và đúng lúc nhất bạn có thể thực hiện là bỏ thuốc lá hoặc vape.

Có thêm bằng chứng đảng cầm quyền Cộng sản Việt Nam đã để mất chủ quyền ở Biển Đông, nhưng Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng vẫn huyênh hoang:”độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững”.

WASHINGTON — Trung Tâm Kiểm Soát Và Ngăn Ngừa Bệnh Tật Hoa Kỳ (CDC) đang xem xét việc thay đổi các hướng dẫn của họ đối với việc tự cách ly để làm cho nó dễ dãi hơn cho những người đã tiếp xúc với người nào đó bị lây vi khuẩn corona trở lại làm việc nếu họ không có triệu chứng. Cơ quan y tế công cộng, trong phối hợp với lực lượng chống vi khuẩn corona của Bạch Ốc, đang xem xét việc tuyên bố trong Thứ Tư, theo Phó Tổng Thống Mike Pence cho hay hôm Thứ Tư, 8 tháng 4.

nếu bán điện về Việt Nam, đường dây truyền tải sẽ xa gấp đôi sang Thái Lan, và chi phí xây lắp đường truyền tải cũng nhiều hơn 312 triệu USD. Không chỉ thế, điện năng tổn thất nếu dẫn về Việt Nam cũng sẽ gấp đôi sang Thái Lan

Thượng Nghị Sĩ Bernie Sanders đã chấm dứt cuộc vận động tranh cử tổng thống của ông hôm Thứ Tư, 8 tháng 4 năm 2020, dọn sạch đường cho Joe Biden tiến tới việc nhận sự đề cử của Đảng Dân Chủ và bắt đầu cuộc đọ sức với Tổng Thống Donald Trump vào tháng 11 sắp tới, theo tin của CNN cho biết hôm Thứ Tư.

Thế là đã 12 ngày trôi qua, kể từ ngày chính phủ Ấn Độ quyết định phong tỏa toàn quốc. Dù quyết định này đã làm nhiều nơi trong xứ Ấn gào lên đây là .. một '' Thảm họa Nhân Đạo '', nhưng cá nhân tôi vẫn thông cảm cho sự chọn lựa này của Thủ tướng Ấn, bởi có sự chọn lựa nào mà toàn vẹn, không thương tổn, đớn đau
Trang đầuTrang trước877878879880881882883Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.