Ngay sau nửa đêm Thứ Sáu, ngày 16 tháng 5 năm 2025, một chuyên viên kỹ thuật cải huấn tại New Orleans đi kiếm thức ăn. Khi ông ấy trở lại thì khu nhà giam Orleans Justice Center đã đóng từ lúc 10 giờ rưỡi tối, như thường lệ, với các tù nhân được dự kiến sẽ vào các phòng giam của họ vào ban đêm.
Nhưng trong lúc chuyên viên vắng mặt, nhiều tù nhân đã bắt đầu phá cửa Phòng Giam Delta 1006. Họ đã cố sức kéo cho đến khi cửa bung ra, và lén vào trong phòng giam người khuyết tật. Rồi, một người đàn ông chui qua một lỗ nhỏ trong tường bên sau một cầu tiêu bằng kim loại.
Một người khác theo sau. Và người khác nữa. Bảy người nữa đã chạy thoát qua kẽ hở nhỏ khi 10 tù nhân trốn chạy khỏi nhà tù New Orleans trong đêm ấm áp, oi bức. Họ đã để lại một lời nhắn trên tường trên đường chạy trốn, ghi rằng: “Dễ ợt, haha…”
Những nam tù nhân, trẻ nhất là 19 tuổi và lớn nhất là 42 tuổi, thọ án với nhiều tội danh gồm giết người, hành hung nghiêm trọng bằng súng, và bạo hành gia đình. Họ đã chuẩn bị cho cuộc đào tẩu, và có thể đã được giúp đỡ, theo các viên chức cho biết.
Những đồ dùng vệ sinh còn để lại đã được sử dụng để dời cầu tiêu và bồn rửa, cũng như nhiều ốc vít trong phòng giam. Có ít nhất một miếng thép được gắn để bảo vệ những đồ hàn chì có vẻ đã bị cố tình cắt ra để làm dụng cụ, theo cơ quan chấp pháp cho hay.
Khoảng 1 giờ sáng, gần 40 phút sau khi các tù nhân đã bắt đầu bỏ trốn, họ đã rời nhà tù thông qua một cửa lên xuống hàng nơi các vật dụng cung cấp được mang vào, họ chạy nước rút và nhảy khỏi nơi chất hàng để chạy thoát trong các bóng mờ màu xám, màu tro và màu cam. Một người đội mũ xanh da trời. Hai người khác mang giày màu cam. Một người đàn ông vấp phải một bó vải mà ông đang mang theo trước khi đứng dậy rồi chạy khỏi tầm ngắm của máy thu hình.
Nhóm người này leo qua hàng rào dọc theo Xa Lộ Liên Bang số 10, dùng những tấm mền mà họ mang theo để che chắn họ vượt khỏi hàng rào kẽm gai, theo viên chức chấp pháp cho biết. Các tù nhân này chạy qua đường xe lửa và nhiều làn đường xe đang chạy, trên đường họ đi tới gần một xóm nơi họ cởi bỏ những bộ đồ tù.
Trong một cuộc tuần tra thường lệ lúc 8 giờ rưỡi sáng, các viên chức cuối cùng đã phát hiện có nhiều tù nhân đã trốn thoát. Những tù nhân mất tích –đầu tiên được báo cáo là 11 người đàn ông, sau đó được điều chỉnh lại là 10 người – đã tạo ra cuộc truy lùng lan rộng khắp tiểu bang Louisiana và 7 tiểu bang lân cận gồm Texas, Mississippi, Arkansas, Georgia, Oklahoma và Tennessee.
Cuộc đào tẩu của họ cũng để lộ nhiều điểm nghi ngờ, nhiều câu hỏi về sự thiếu minh bạch và hàng loạt cáo buộc quy chiếu trách nhiệm.
Một ‘tình cảnh lỏng lẻo’ hay ‘nguy hiểm’
Khi các quan chức tại nhà tù kích hoạt “các hệ thống khẩn cấp,” thành phố New Orleans suốt buổi sáng ngày 16 tháng 5 không hề hay biết rằng hiện đang có 10 người đàn ông có súng và nguy hiểm đã đào tẩu.
Công chúng đã không được thông báo gì cho đến gần 11 giờ sáng – gần 10 tiếng sau khi các tù nhân bỏ trốn và 3 giờ sau khi cảnh sát biết rằng họ đã mất tích, theo WDSU cơ quan truyền thông liên kết với CNN. Hệ thống cảnh báo khắp thành phố đã không gửi tin cảnh báo gì cho đến 2 giờ rưỡi chiều.
Trên đường đến Orleans Justice Center, nhân viên tại văn phòng biện lý quận đã không biết gì về tình cảnh diễn ra tại nhà tù.
Chánh Biện Lý Quận Orleans là Jason Williams nói rằng ông đã đi bộ tới văn phòng vào sáng Thứ Sáu nhưng không biết người bị văn phòng của ông buộc tội đã chạy thoát. Chính Williams đã truy tố Derrick Groves, một trong những người tù trốn chạy đã bị kết tội giết chết 2 người đàn ông.
“Nhân viên văn phòng của tôi đưa các tù nhân này vào nhà tù. Những tù nhân này không thích họ,” theo Williams nói với WDSU. “Sự thật là (những tù nhân này) đã chạy chưa tới 100 feet và họ hiện đang ở quanh đây… và không ai reo chuông báo động cho chúng tôi cả? Đó là vấn đề nghiêm trọng.” Ông nói thêm rằng 2 nhân viên của ông đã rời khỏi thành phố vì lo sợ cho sự an toàn của bản thân.
Williams nói rằng văn phòng của ông đã được thông báo vào lúc 11 giờ sáng, và tức thì bắt đầu gọi báo cho các nhân chứng. Một số tù nhân chạy thoát, theo ông cho biết, là “được biết đã đe dọa các nhân chứng để tránh khỏi việc truy tố.”
Khoảng 11 giờ rưỡi sáng, ông đã gọi cho Chỉ Huy Phó Lực Lượng US Marshals là Brian Fair và Đại Úy Rodney Hyatt thuộc Binh Đoàn NOLA để nhờ giúp đỡ -- và họ nói là không nhận được liên lạc nào từ văn phòng cảnh sát quận. Ông cho biết đó là “một tình cảnh rất nguy hiểm,” càng “nguy hiểm thêm bởi sự lãnh đạo tồi và thiếu minh bạch.”
Văn phòng cảnh sát quận nói rằng họ đã thông báo cho Lực Lượng US Marshals, Cảnh Sát Tiểu Bang Louisiana và Sở Quản Chế và Ân Xá Louisiana vào lúc 9 giờ rưỡi sáng. Ty Cảnh Sát New Orleans được cảnh báo tức thì sau đó, theo Quận Trưởng Cảnh Sát Susan Hutson cho biết.
Hutson gọi đó là một “tình cảnh lỏng lẻo” khi các giới chức cố gắng để quản lý 1,400 người tại nhà giam Orleans Justice Center.
“Khi điều này xảy ra, quan tâm đầu tiên của chúng tôi là tìm cho ra những tù nhân này là ai, xác định, và rồi chúng tôi đã đóng toàn bộ nhà tù và… bảo đảm không ai khác mất tích,” theo Hutson cho biết. “Chúng tôi đang tự điều tra để tìm ra chính xác điều gì xảy ra và nơi nào những sai sót đó xảy ra.”
Williams cho rằng việc cảnh báo công chúng và truyền thông báo chí ngay tức thì chỉ giúp các tù nhân chạy trốn.
“Ưu tiên trước hết trong bất cứ cuộc đào tẩu nào phải là việc tức khắc bắt lại cho được các tù nhân và hợp tác với các cơ quan chấp pháp tiểu bang và địa phương – nhưng nỗ lực đó không thể đánh đổi bằng việc thông báo kịp thời cho công chúng, mà cũng là quan trọng để giữ an toàn cho các cộng đồng,” theo Bộ Trưởng Tư Pháp Tiểu Bang Louisian Liz Murrill cho biết.
Tù nhân đầu tiên bị bắt lại là Kendell Myles vào lúc 11 giờ 22 phút sáng, ngay sau khi thông báo cho công chúng và biện lý quận. Myles đã nằm trốn dưới một chiếc xe tại một nơi đậu xe của khách sạn, theo quan chức chấp pháp cho hay.
‘Người nào đó phải chịu trách nhiệm’
Sự chỉ trích từ các viên chức tiểu bang và địa phương đã bắt đầu ngay lập tức.
Bốn giám sát viên và 36 thành viên nhân sự đang làm việc ngay lúc cuộc tẩu thoát diễn ra, theo văn phòng cảnh sát quận cho biết. Ba nhân viên nhà tù đã bị đình chỉ việc không ăn lương cho đến khi có kết quả của một cuộc điều tra nội bộ vào chiều tối Thứ Sáu. Không rõ là tại sao họ là đối tượng đối với hành động kỷ luật.
Williams gọi cuộc đào tẩu là “một thất bại hoàn toàn của những trách nhiệm cơ bản nhất được giao phó cho cảnh sát trưởng hay giám đốc nhà tù.” Văn Phòng Cảnh Sát Quận Orleans Thiếu Tá Silas Phipps Jr. nói rằng ty cảnh sát đã “thiếu tài trợ, thiếu nhân viên, thiếu lương.” Thống Đốc Tiểu Bang Louisiana Jeff Landry nói rằng, “Đây là những gì xảy ra khi George Soros tài trợ cho các cuộc bầu cử tại New Orleans.”
Murrill, bộ trưởng tư pháp tiểu bang, nói rằng, “Rõ ràng người nào đó đã thả trái banh (phạm lỗi) và không có sự biện giải nào cho điều này.”
Nhiều viên chức khác đổ lỗi cho các ổ khóa trên các cửa và các phòng giam.
Trưởng Phòng Cải Huấn Jay Mallett đổ lỗi việc phá vỡ an ninh là do hạ tầng cơ sở của nhà tù. Một phần ba máy thu hình an ninh trong nhà tù hiện không hoạt động, gồm 3 máy thu hình tại đơn vị nơi cuộc chạy thoát diễn ra, theo văn phòng cảnh sát quận cho biết.
“Chúng tôi đã xác định rằng chúng tôi có rất nhiều cá nhân cần quản lý bằng mức độ an ninh cao bị giam tại một cơ sở giam cầm tối thiểu,” theo Mallett nói với CNN hôm Thứ Sáu.
Tại cuộc họp báo hôm Thứ Sáu, Hutson, người đang tái tranh cử, nói rằng cuộc tẩu thoát hẳn “có hợp tác,” nhưng ám chỉ rằng có “nhiều điều phức tạp hơn những gì nhìn thấy được trong cuộc điều tra.”
“Tại sao nó diễn ra ngay lúc này, ngay giữa khi chúng ta sẵn sàng bắt đầu cuộc chạy đua chức quận trưởng cảnh sát? Điều này rất đáng nghi ngờ,” theo Hutson cho biết.
Hai người đàn ông nữa -- Dkenan Dennis và Robert Moody – đã bị bắt vào chiều tối Thứ Sáu. Dennis trước đó đã bị buộc tội trộm cắp có vũ khí với một khẩu súng, và Moody trước đó đã bị buộc tội hành hung tàn bạo cấp hai, cùng các tội khác.
Cảnh Sát Tiểu Bang Louisiana hôm Thứ Bảy đã thông báo phần thưởng được gia tăng dành cho việc bắt lại 7 tù nhân còn chạy trốn.
Nhà phân tích an ninh cho CNN và chuyên gia chấp pháp Charles Ramsey người đã làm cảnh sát trưởng tại Philadelphia và Thủ Đô Hoa Thịnh Đốn, nói rằng những gì đã xảy ra là “không thể chấp nhận được.”
“Cả câu chuyện này thật tồi tệ,” Ramsey cho biết. “Tôi biết rằng bây giờ họ đang phòng vệ, và họ nên làm thế. Không thể nào để cho điều như vậy xảy ra.”
Việt Báo dịch
Nguồn: VB dịch bài “Here’s how the nighttime escape of 10 Louisiana inmates from a New Orleans jail unfolded,” của TuAnh Dam và Rafael Romo được đăng trên trang mạng www.cnn.com hôm 18 tháng 5 năm 2025)
Gửi ý kiến của bạn