PHOTO: Thầy Nhất Hạnh (Hình Làng Mai)
Cô giáo Mỹ ở Chino Valley trích dẫn một câu nói của Thầy Nhất Hạnh, bây giờ cô có thể bị sa thải
Sau đây là bản Việt dịch từ bản tin "A Chino Valley teacher posted a quote from a Buddhist monk online. Now she might be fired" của phóng viên Alexandra Hardle trên báo Arizona Republic ngày 23/9/2025. Bản dịch toàn văn như sau.
Những điểm chính:
- Một giáo viên ở Thung lũng Chino Valley (Arizona) đang đối mặt với việc bị sa thải sau khi một chiến dịch trực tuyến chỉ trích các bài đăng trên mạng xã hội của cô sau vụ sát hại nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk.
- Những người phản đối cho rằng một câu trích dẫn được đăng lại từ một nhà sư Phật giáo là sự chấp nhận bạo lực, trong khi những người ủng hộ bảo vệ quyền tự do ngôn luận của cô theo Tu chính án thứ nhất.
- Việc sa thải giáo viên được ban quản lý Học Khu đề xuất nhưng vẫn cần sự chấp thuận của Hội đồng trường (school board).
Ban quản lý Học khu Thống nhất Thung lũng Chino (Chino Valley Unified School District) đã đề xuất sa thải một giáo viên sau chiến dịch trực tuyến phản đối cô vì những gì cô đăng trên mạng xã hội sau vụ sát hại nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk vào ngày 10 tháng 9.
Việc sa thải cô vẫn cần được hội đồng trường của Học khu phê duyệt, dự kiến sẽ họp vào tháng 10 tới.
Những người ủng hộ việc sa thải cô giáo Carrie Zambrano cho rằng một câu trích dẫn từ một nhà sư Phật giáo và nhà hoạt động vì hòa bình mà cô đăng trên Facebook đã dung túng cho bạo lực. Những người ủng hộ cô cho rằng việc sa thải cô sẽ vi phạm Tu chính án thứ nhất.
Nhiều người trong nhiều lĩnh vực chuyên môn đã bị tấn công vì những nhận xét của họ về Kirk sau khi Kirk bị bắn chết. Trên khắp đất nước Hoa Kỳ, hơn 100 người đã phải đối mặt với những hậu quả nghề nghiệp vì những bình luận bị coi là thiếu nhạy cảm. Tại Iowa, một giáo viên cũ đang kiện một Học khu, cho rằng quyền tự do ngôn luận của thầy giáo này đã bị vi phạm sau khi thầy bị sa thải vì so sánh Kirk với một người theo chủ nghĩa phát xít trên mạng xã hội.
Hầu hết các bài đăng của cô giáo Zambrano không đề cập trực tiếp đến Kirk, và những bài đăng mà một số người cho là đáng phản đối đều là đăng lại, không phải là tài liệu do cô tự viết hoặc do cô biên soạn.
Việc cô giáo Zambrano đăng lại một câu trích dẫn từ Thầy Thích Nhất Hạnh, một nhà sư Phật giáo Việt Nam, nói rằng mọi người nên phấn đấu đạt 80% không bạo lực, vì 100% có thể không khả thi.
"Đừng đòi hỏi sự tuyệt đối. Bạn không thể hoàn hảo được. Bạn cứ làm hết sức mình; đó là điều cần thiết," (Don’t ask for the absolute. You cannot be perfect. You do your best; that is what’s needed) trích dẫn được chia sẻ lên trang Facebook của cô giáo Zambrano cho biết, theo ảnh chụp màn hình được người khác chia sẻ trực tuyến.
Kirk là người ủng hộ tự do ngôn luận, nổi tiếng với những phát ngôn gây tranh cãi, bao gồm cả việc gọi Đạo luật Quyền Dân sự năm 1964 (cấm phân biệt đối xử dựa trên chủng tộc, màu da, tôn giáo, giới tính hoặc nguồn gốc quốc gia) là "sai lầm". Nhưng ông Kirk cũng khuyến khích mọi người tấn công các nhà giáo không đồng ý với quan điểm thế giới của ông, bao gồm cả thông qua danh sách Professor Watchlist (Danh sách các Giáo sư cần bị theo dõi) của tổ chức ông.
Nhà vận động trực tuyến Kirk cho rằng giáo viên có sự khoan dung đối với một số hành vi bạo lực.
Bà Danielle Church và những người khác đã công khai chia sẻ ảnh chụp màn hình các bài đăng của cô giáo Zambrano trên Facebook. Bà Danielle Church từ chối cho biết bà sống ở đâu, nhưng hồ sơ Facebook và hồ sơ công khai của bà cho thấy bà cư trú tại Camp Verde, nơi không thuộc Học khu thống nhất Chino Valley.
Một ảnh chụp màn hình là một bài [của cô giáo Zambrano] đăng chỉ trích những nhận xét của góa phụ Kirk, đặt câu hỏi về khẳng định của bà rằng những người ngoài kẻ xả súng phải chịu trách nhiệm cho cái chết của chồng bà. Bài đăng [của cô giáo Zambrano] cho biết những nhận xét đó là "vô trách nhiệm", "gây chia rẽ" và "kích động sự chia rẽ... vào thời điểm chúng ta cần sự đoàn kết".
Một ảnh chụp màn hình khác cho thấy một bài đăng do cô giáo Zambrano chia sẻ có nội dung: "Tôi không có sự đồng cảm với những người không có sự đồng cảm với người khác." Nó được kết hợp với bài hát "The Day the Nazi Died" (Ngày mà tên phát xít chết) của Chumbawamba.
Bà Danielle Church cho biết vấn đề của bà không phải là việc cô giáo Zambrano có lẽ không đồng ý với Kirk, mà là lập trường của cô giáo về bạo lực. Bài đăng có trích dẫn của Thích Nhất Hạnh cho thấy cô giáo Zambrano có sự khoan dung đối với một số bạo lực, theo bà Danielle Church nói.
Trên Facebook, bà Danielle Church kêu gọi sa thải Zambrano, khuyến khích các bậc phụ huynh gửi thư [tới Học khu].
Bà Danielle Church cho biết bà cũng lo ngại rằng những học sinh ủng hộ Kirk có thể cảm thấy không an toàn trong lớp học của cô giáo, hoặc cô giáo Zambrano có thể nghĩ rằng họ [các học sinh ủng hộ Kirk] là những người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng và sẽ gây chia rẽ trong lớp học.
Bài đăng của bà Danielle Church đã nhận được hơn 100 bình luận kêu gọi sa thải cô giáo Zambrano. Tất cả các bài đăng của bà Danielle Church về cô giáo Zambrano bây giờ đều đã bị gỡ xuống.
Sau khi bà Danielle Church trả lời phỏng vấn tờ The Arizona Republic, bà yêu cầu không nêu tên mình trong bất kỳ bài viết nào về chiến dịch chống lại nữ giáo viên kia, nói rằng bà "thà không trở thành mục tiêu trả thù của Carrie nếu cô giáo ấy tìm cách trả thù."
"Trừ khi những trích dẫn Phật giáo... bị coi là bạo lực, không có lý do gì để sa thải cô ấy," người ủng hộ cô giáo nói.
Một số người đã lên tiếng bảo vệ cô giáo Zambrano, một phần lập luận rằng cô có quyền tự do ngôn luận.
"Chúng ta không nên cảm thấy như mình không thể nói ra cảm xúc của mình ở Hoa Kỳ mà không bị tước đoạt hoàn toàn sinh kế," Megan Tibbetts, người đã viết thư gửi hội đồng trường để ủng hộ cô giáo Zambrano, cho biết. Tibbetts không quen cô giáo Zambrano ngoài đời.
Trong thư của mình, Tibbetts viết rằng những lời kêu gọi sa thải cô giáo Zambrano chủ yếu xoay quanh một văn bản Phật giáo bị hiểu sai.
Cô giáo Zambrano không dung túng bạo lực, không khuyến khích bạo lực, cũng không ăn mừng bạo lực! "Hoàn toàn ngược lại," Tibbetts viết.
Tibbetts cũng viết rằng giáo viên được bảo vệ bởi Tu chính án thứ nhất và nên được phép đăng bài trên tài khoản mạng xã hội cá nhân của họ mà không sợ bị sa thải. Và quan điểm chính trị của cô giáo không nói lên điều gì về khả năng làm việc của cô giáo, theo Tibbetts viết.
Theo Hiệp hội Giáo dục Quốc gia (National Education Association), các nhà giáo dục từ mẫu giáo đến lớp 12 không được bảo vệ tuyệt đối theo Tu chính án thứ nhất đối với các bài đăng trên mạng xã hội của họ. Nhưng theo tổ chức này, những bài đăng không gây xúc phạm, liên quan đến các vấn đề công cộng và không "gây gián đoạn đáng kể môi trường học đường" nên được bảo vệ.
Elizabeth Bennett cũng viết thư cho hội đồng trường, vì bà đã từng làm việc với cô giáo Zambrano trong vai trò chuyên môn tại một trang trại. Bennett cho biết bà "vô cùng thất vọng" trước đề xuất của ban quản lý Học khu về việc chấm dứt hợp đồng của cô giáo Zambrano.
"Tôi đã xem các bài đăng của Carrie, và trừ khi những trích dẫn Phật giáo và tình cảm chống phân biệt chủng tộc được coi là bạo lực, thì không có lý do gì để sa thải cô ấy cả," Bennett viết.
Bennett viết rằng đó là một "ngày đen tối đối với xã hội" khi những trích dẫn về công lý xã hội bị lấy ra khỏi ngữ cảnh và bị coi là "ghê gớm".
Trong một tuyên bố gửi tới tờ The Arizona Republic, Chủ tịch Hiệp hội Giáo dục Arizona Marisol Garcia cho biết các nhà giáo công lập có quyền được hưởng quy trình tố tụng hợp lý và được xem xét các sự kiện trước khi bị chấm dứt hợp đồng.
"Chúng tôi rất lo ngại rằng Học khu CVUSD đã bỏ qua các chính sách hiện hành của Học khu để đẩy nhanh việc chấm dứt [hỡp đồng cô giáo] này một cách bất công dưới áp lực bên ngoài," tuyên bố của Garcia cho biết. "Chúng tôi kêu gọi các nhà lãnh đạo Học khu tuân thủ quy trình pháp lý và đảm bảo rằng họ không theo đuổi một hành động có thể vi phạm các chính sách địa phương và/hoặc luật tiểu bang."
Tổng Giám đốc Học khu Thống nhất Chino Valley, Cindy Daniels, từ chối bình luận về vấn đề này, cho biết học khu không thể bình luận về các cuộc điều tra đang diễn ra hoặc các vấn đề nhân sự.
Cô giáo Zambrano từ chối bình luận.


