Hôm nay,  

Nhà văn Doãn Quốc Sỹ (1923-2025) ra đi

14/10/202511:31:00(Xem: 4004)
blank 

Nhà văn Doãn Quốc Sỹ (1923-2025) ra đi
 

QUẬN CAM, California (Việt Báo) -- Nhà văn Doãn Quốc Sỹ đã thanh thản từ trần lúc 10:05 giờ sáng ngày Thứ Ba 14/10/2025 tại một bệnh viện ở Quận Cam, California, theo tin từ gia đình họ Doãn.

Nhà văn Doãn Quốc Sỹ lấy tên thật làm bút hiệu. Ông sinh ngày 17/02/1923 (nhằm ngày Mùng Hai Tết Quí Hợi) tại xã Hạ Yên Quyết, Hà Đông, ngoại thành Hà Nội. Như thế, nhà văn ra đi khi được 102 tuổi, theo tuổi ta là 103.
 

Thuở còn là thanh niên, ông từng tham gia Việt Minh kháng chiến chống Pháp. Sau đó, khi phong trào này để lộ bộ mặt cộng sản, ông đã rời bỏ kháng chiến. Vào năm 1946, ông lập gia đình với bà Hồ Thị Thảo, là ái nữ của nhà thơ trào phúng Tú Mỡ, Hồ Trọng Hiếu. Năm 1954, khi hiệp ước Geneva chia đôi đất nước, ông theo làn sóng di cư đem vợ con vào miền Nam sinh sống.
 

Doãn Quốc Sỹ có hai sự nghiệp song song, một của nhà văn và một của nhà giáo. Ông vẫn thường nói rằng: “nhà giáo là nghề, nhà văn là nghiệp”. Trong cương vị nhà giáo, ông đã dạy tại các trường: Trung Học Công Lập Nguyễn Khuyến (Nam Định 1951-1952), Chu Văn An (Hà Nội), Hồ Ngọc Cẩn (Sài Gòn 1961-1962), Trường Quốc Gia Sư Phạm Sài Gòn, Đại Học Văn Khoa Sài Gòn, Đại Học Vạn Hạnh Sài Gòn. Ông cũng từng là hiệu trưởng trường Trung Học Công Lập Hà Tiên (1960-1961) và từng đi tu nghiệp về sư phạm tại Hoa Kỳ (1966-1968).
 

Vào năm 1956, với cương vị nhà văn, ông đồng sáng lập nhà xuất bản Sáng Tạo, và tạp chí văn nghệ cùng tên với Mai Thảo, Nguyễn Sỹ Tế, Thanh Tâm Tuyền, Trần Thanh Hiệp, Duy Thanh và Ngọc Dũng. Ông vẫn ưu ái gọi nhóm văn nghệ của mình là “Thất Tinh”. Ông cũng có những bài viết được đăng trên các tạp chí văn nghệ như Sáng Tạo, Văn Nghệ, Bách Khoa, Văn Học, Nghệ Thuật …
 

Gần một năm sau ngày miền Nam thất thủ (30/04/1975), hầu hết các nhà văn miền Nam bị bắt đi học tập cải tạo. Doãn Quốc Sỹ cùng các văn nghệ sĩ như Trần Dạ Từ, Thanh Thương Hoàng, Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh, Nguyễn Sỹ Tế, Chóe… bị giam tại trại Gia Trung, cách thành phố Pleiku 25 cây số, Đến năm 1980, ông được thả tự do nhờ sự can thiệp của nhiều tổ chức quốc tế.
 

Trong thời gian chờ đợi được con gái là Doãn thị Ngọc Thanh bảo lãnh đi Úc, ông tiếp tục viết thêm nhiều tác phẩm nữa, trong đó có quyển Đi, được ký với bút hiệu Hồ Khanh. Ông đã gửi tác phẩm này sang Pháp để xuất bản tại hải ngoại. Cũng vì lý do này, ông đã bị bắt lần thứ hai vào tháng 5 năm 1984, chỉ vài tháng trước ngày đi Úc. Cùng bị giam với ông trong đợt này có ca sĩ Duy Trác, nhà báo Dương Hùng Cường, hai nhà văn Hoàng Hải Thủy và Lý Thụy Ý… Ông bị kết án mười năm tù và mãn hạn tù lần thứ hai vào tháng 11 năm 1991. Năm 1995, ông được con trai là Doãn Quốc Thái bảo lãnh để di dân sang Houston, Hoa Kỳ.
.
Nhà bình luận Ngô Nhân Dụng (tức nhà thơ Đỗ Quý Toàn) viết trong bài "Doãn Quốc Sỹ - Thế Đấy!" đưa ra nhận định:
"Doãn Quốc Sỹ hầu như bẩm sinh đã mang sẵn một cái tâm kiên cố khó bị lay động vì hoàn cảnh. Ông có phước mang sẵn tấm lòng trống trơn, không cần phải cố gắng. Trong cuộc sống hàng ngày không biết ông tọa thiền lúc nào. Doãn Quốc Sỹ không báo trước khi ngồi xuống: “Tôi tập thiền đây;” hay là khi đứng dậy “Tôi ngồi thiền xong rồi.” Mỗi giờ phút trong đời sống của ông thể hiện một quá trình thiền tập. Đi, đứng, nằm, ngồi, mặc áo, cởi dép, uống nước, nói năng, hầu như lúc nào ông cũng làm chủ thân và tâm. Đối cảnh, đứng trước cảnh ngộ biến đổi cách nào ông cũng có thể thốt lên một câu: “Thế Đấy!” Người mang tánh bẩm sinh như vậy chắc phải đã tu nhiều kiếp trước! Cha mẹ sanh ra đã truyền cho hạt giống tốt, tự nhiên không nuôi lòng tham lam quá độ, không nổi cơn giận dữ dễ dàng. Khi biết suy nghĩ thì tự thấy mình chỉ là một tập hợp tạm thời và ngắn hạn của ngũ uẩn, như tất cả mọi chúng sinh, nhờ thế không đeo một Cái Ta quá nặng trong đầu. Dứt trừ nhân ngã. Dừng hết tham sân."


.
Nhà văn Mai Thảo viết về Doãn Quốc Sỹ trong tạp chí Nghệ Thuật số 45, ấn hành vào Chủ nhật 23-10-1966 khi Doãn Quốc Sỹ du học Hoa Kỳ vẫn nhắn các bạn ở Sài Gòn chuẩn bị viết cho một ấn bản Tết:
"Bạn hữu trong nhóm Sáng Tạo vừa nhận được lá thư đầu tiên của giám đốc nhà xuất bản Sáng Tạo là Doãn Quốc Sỹ gửi về từ Hoa Kỳ. Tác giả “chiếc chiếu hoa cạp điều” ở Mỹ một năm. Thời gian này đã bắt đầu bằng hai tháng ở thủ đô Hoa Thịnh Đốn. Ngồi ở một quán cà phê đường Tự Do, nhìn mưa phùn Saigon, chúng tôi nói chuyện với nhau về Sỹ. Đời sống đổi mới Sỹ, khác đối với chúng tôi, là nó tươi thắm, hồng hào, rực rỡ, nó đáng sống vô chừng, bởi vì đời sống thuộc về một cái mà Sỹ tin tưởng mãi mãi ở cái tính chất thánh thiện, cái khả năng thiên thần. Đó là con người. Con người phản tỉnh. Con người hướng thượng. Trong thư, gửi qua Trần Thanh Hiệp, Sỹ lên mặt giám đốc, đòi chúng tôi ở nhà phải xuất bản bằng được một tuyển tập thơ văn trước Tết Nguyên Đán năm nay."
.
Nguyễn Văn Quảng Ngãi viết trong bài "Doãn Quốc Sỹ một tâm hồn thanh thản, đôn hậu, cao thượng" đưa ra nhận định:
"Đọc sách của ông, cảm được tấm lòng đôn hậu và nhân ái của ông, hiểu được tình yêu dân tộc Việt Nam tha thiết của ông, thấy được niềm tin bao la và sâu sắc của ông về chân-thiện-mỹ cho nhân thế, biết được cuộc sống của ông: dạy học (Trung và Đại Học), viết văn, chủ trương nhà xuất bản Sáng Tạo, xem hình cả gia đình ông... đã cho tôi đi đến kết luận: Đó là mẫu người lý tưởng cho một xã hội Việt Nam lý tưởng!"
.
Nhà thơ Trần Mộng Tú trong bài "Chiếc Chiếu Hoa Cạp Điều Và Tôi" ghi nhận:
“Khi qua tuổi lên 10, bước vào trung học, xen kẽ với những sách dịch từ những tác phẩm ngoại ngữ nổi tiếng như “Chiến Tranh và Hòa Bình,” “Đỉnh Gió Hú,” “Giã Từ Vũ Khí,” “Anh Em Nhà Karamazov”… thì những tác phẩm của nhà văn Doãn Quốc Sỹ là những cuốn sách luôn luôn cha mẹ tôi tìm thấy trên giường, trên ghế, trên kệ, trên bàn ăn, trên bàn học của tôi và đôi khi trong bếp. Những tác phẩm này đã đóng vai trò “phụ thân thứ hai” trong đời sống trưởng thành của tôi. Những trang sách văn chương trong sáng, trung hậu đã dạy tôi những điều nhân nghĩa, ngay thẳng và đạo làm người. Tôi chắc chắn là những ai đã từng đọc Doãn Quốc Sỹ cũng được hưởng cái tinh thần đạo đức trong từng câu văn của tác giả. Tôi không may mắn là học trò trực tiếp của thầy Sỹ, nhưng tôi là học trò trong mỗi tác phẩm của nhà văn Doãn Quốc Sỹ."
.
Nguyễn Vy Khanh trong bài "Kinh Nghiệm Văn Chương Doãn Quốc Sỹ" ghi nhận:
"Cùng trường hợp với một số nhà văn từng tham gia kháng chiến chống Pháp hoặc từng dứt khoát lập trường quốc – gia từ trước hoặc qua việc ly khai về “thành”, bất hợp tác, chống đối và di cư vào miền Nam, Doãn Quốc Sỹ, đã đóng góp cho văn – học miền Nam với những kinh nghiệm kháng chiến và thất vọng về cộng sản. Họ viết lên những nhiệt huyết, trình bày những đối kháng, nghi ngờ về tính cách dân tộc và chính sách chiến tranh cách mạng khả nghi của chủ nghĩa cộng sản, viết với kinh nghiệm kháng chiến, di cư và nhắm nói với thế hệ trẻ hơn. Doãn Quốc Sỹ viết nhiều về chiến tranh trong Dòng Sông Định Mệnh, Khu Rừng Lau, v.v. Khởi từ kinh – nghiệm bản thân, toàn bộ tácphẩm của ông có thể xem như là một hành trình vươn lên, xuyên Bắc Nam, xuyên nhiều thế hệ, cổ võ Chân Thiện Mỹ, chống lại cái ác!"
.
Theo Wikipedia, nơi mục từ Doãn Quốc Sỹ: "Ông là tác giả của khoảng 25 cuốn sách. Chuyện ngụ ngôn của ông có tựa đề Con cá mắc cạn đã được dịch ra tiếng Anh (The Stranded Fish) và có trong sách Việt Nam: bạn đồng hành văn chương của một du khách (Vietnam: A traveler's literary companion) do John Balaban và Nguyễn Quí Đức biên soạn."

Các thông tin về cuộc đời và tác phẩm nhà văn Doãn Quốc Sỹ có thể tìm ở đây:
https://doanquocsy.com/ 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Một nghiên cứu gần đây do Viện Karolinska, Thụy điển thực hiện đã chỉ ra rằng những cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp không chỉ có khả năng thể chất vượt trội mà còn sở hữu những đặc điểm tính cách và kỹ năng nhận thức đặc biệt. Nghiên cứu này đã khám phá các yếu tố quan trọng giúp các cầu thủ đạt được thành công trong môi trường thi đấu khắc nghiệt, như khả năng lập kế hoạch, giải quyết vấn đề nhanh chóng và đưa ra quyết định chính xác
Một nghiên cứu mới đã phát hiện ra một hồ chứa nước ngầm khổng lồ, chứa lượng nước nhiều gấp đôi Hồ Mead, nằm ẩn sâu dưới Oregon Cascades. Theo các khoa học gia, tầng ngậm nước này chứa ít nhất 19.4 cubic miles (khoảng 81 km khối) nước trong các lớp đá dưới bề mặt dãy núi. Phát hiện này không chỉ có ý nghĩa đối với việc sử dụng nước, mà còn giúp các khoa học gia hiểu rõ hơn về những hoạt động và hiện tượng liên quan đến núi lửa trong khu vực.
Donald Trump có tài gây hấn, làm cho TQ khó chịu và hoang mang. Trong chiến dịch tranh cử tổng thống đầu tiên, ông từng cáo buộc TQ “cưỡng đoạt” Hoa Kỳ thông qua các thủ đoạn mậu dịch không công bằng. Nhưng sau đó, trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, cũng chính Trump đã gọi Tập Cận Bình là một “hảo bằng hữu.” Trong suốt chiến dịch tranh cử năm 2024, Trump thường nhấn mạnh rằng ông sẽ cứng rắn với TQ trong nhiệm kỳ thứ hai. Và đến khi sắp nhậm chức, không có dấu hiệu nào cho thấy quan điểm này sẽ thay đổi.
Trong Thiền Tông thường nói rằng khi ngọn đèn sáng thắp lên, thì bóng tối của vô lượng kiếp sẽ biến mất. Hình ảnh đó còn được giải thích là, khi người tu thấy được ánh sáng của bản tâm, nơi không có gì được bám víu, thì vô lượng nghiệp xấu đều biến mất. Kinh điển giải thích điểm này thế nào? / In Zen Buddhism, it is often stated that when a bright lamp is lit, the darkness of countless eons vanishes. This metaphor is further elucidated by the idea that when a practitioner perceives the light of the original mind—where there is nothing to cling to—countless negative karmas dissipate. How do the scriptures articulate this concept?
Đừng nói tự hào Châu Á nữa... Trump chỉ thị công chức liên bang phải theo dõi lẫn nhau và phải chỉ điểm về DEI để có điểm - Lễ hội cúng bà bất tận: chính phủ Ukraine suy tính bơm tiền vào cuốn sách của Melania Trump
NEW YORK – Hôm thứ Tư (22/1), một số người dùng mạng xã hội Meta phàn nàn rằng tài khoản của họ tự động theo dõi (follow) lại các tài khoản chính thức của Tổng thống Donald Trump, Phó Tổng thống JD Vance và Đệ nhất Phu nhân Melania Trump, mặc dù trước đó họ đã ngừng follow những tài khoản này sau khi Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, theo Reuters.
Thành phố Westminster sẽ phân phối Thẻ Thực Phẩm $150 cho các vị cao niên và các cựu quân nhân vào ngày Thứ Sáu 21 tháng 2, tại khu vực tòa thị chính thành phố Westminster. Thẻ Thực Phẩm chỉ được phân phối cho các vị cao niên 65 tuổi trở lên. Các cựu quân nhân không giới hạn tuổi nhưng cần phải có thẻ chứng minh. Cả hai thành phần nêu trên đều phải chứng minh là cư dân thành phố.
(WASHINGTON, ngày 22 tháng 1, APNews) – Trước khi chương trình tái định cư người tỵ nạn của Hoa Kỳ chính thức bị đình chỉ vào tuần tới, chính quyền Trump đã hủy bỏ lịch trình nhập cảnh của hàng ngàn người tỵ nạn, dù họ đã được chuẩn thuận đến Hoa Kỳ.
Một đám cháy rừng mới, được gọi là Hughes, bùng phát ngay trước 11 giờ sáng giờ địa phương gần Hồ Castaic, một hồ chứa nước cách trung tâm thành phố Los Angeles khoảng 40 dặm về phía tây bắc. Trong chưa đầy hai giờ, đám cháy lan rộng hơn 2.000 ha và đến chiều đã vượt mốc 9.000 mẫu Anh, thiêu rụi chủ yếu bụi rậm trong khu vực, theo The New York Times.
Việc Tổng thống Donald Trump ân xá cho toàn bộ 1.250 người bị kết tội xông vào Điện Capitol vào năm 2021 đã làm sáng tỏ câu hỏi: Ai thực sự có ảnh hưởng lớn nhất đến quyết định của ông?
MEXICO CITY – Hôm thứ Ba (21/1), Nữ Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum nhấn mạnh bà sẽ bảo vệ chủ quyền và độc lập quốc gia, đồng thời vẫn sẽ tìm cách đối thoại với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Tuyên bố này được đưa ra chỉ một ngày sau khi Trump bắt đầu nhiệm kỳ mới với một loạt các sắc lệnh, trong đó có những biện pháp nhằm siết chặt vấn đề nhập cư, theo Reuters.
(CHICAGO, ngày 21 tháng 1, Reuters) – Đợt bùng phát cúm gia cầm tại tiểu bang Georgia, nơi sản xuất gà nhiều nhất Hoa Kỳ, sẽ khiến các quốc gia nhập cảng thịt lớn trên thế giới áp đặt các lệnh cấm mậu dịch. Nếu điều này xảy ra, nhiều trang trại và nhà chế biến sẽ bị ảnh hưởng nặng nề.
Sử gia Ấn Độ Shashank Shekhar Sinha đã thách thức lý thuyết được chấp nhận rộng rãi rằng Phật giáo đã biến mất từ thế kỷ 13 ra khỏi Ấn Độ, nơi Phật giáo ra đời. Trong cuốn sách mới nhất của ông, nhan đề "Casting the Buddha: A Monumental History of Buddhism in India" (NXB Macmillan, New Delhi, 2024), Sinha chỉ ra rằng người Ấn Độ đã có những cuộc tranh luận về giáo lý của Phật giáo và đã đón nhận nhiều giáo lý trong số đó trong nhiều thế kỷ sau khi Phật giáo bị tuyên bố là "đã chết" ở Ấn Độ.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.