Hôm nay,  

Dịch Ngôn

19/06/202110:44:00(Xem: 4057)

 


- Em chào anh ạ, anh khỏe không ạ? Anh mới về chơi ạ, mời anh vào xơi nước ạ!

 Michael khựng lại một tí, tuy chẳng lạ gì nhưng vẫn có chút giật mình, trong đầu thầm thắc mắc: ”Ạ đâu mà lắm thế!”. Về chơi chuyến này một công đôi ba việc, cái chính là đi xem mắt cô gái được thằng bạn làm chung tiệm mai mối cho. Anh ta khen cô này đẹp và khéo lắm! Michael thoáng nhìn thấy cũng ưng bụng, cô ta đẹp thật, dáng vóc cũng ngon lành nhưng đôi mắt thì rất sắc bén và ma mãnh chứ không hiền. Mới gặp mặt đã thấy thơn thớt nói chào, đặc biệt cứ mỗi cuối câu đệm một chữ ạ, cái kiểu này Micheal thấy và nghe nhiều rồi, giờ nó như một cơn dịch. Nam, phụ, lão, ấu đều nói; bắc, nam đều dùng; trong, ngoài cùng xài; trí, ngu rất sính; học thức, dân dã viết rặt như thế.

Michael cảm thấy dị ứng và buồn cười quá nhưng biết làm sao bây giờ, thời thế nó thế! Nếu cơn dịch Vũ Hán tràn lan khắp thế giới thì cái nạn dịch ngôn này chỉ khu trú trong tộc Việt. Dịch ngôn nó không làm chết người nhưng nó làm hư hỏng cả một nền văn hóa và ngôn ngữ, Nó làm tối nghĩa và vô duyên câu văn dễ sợ. Dịch ngôn hiện nay như được cổ xúy, người người rập khuôn mà xài, bởi vậy mà chữ nghĩa giờ trở nên buồn cười, câu văn tối nghĩa, chữ nghĩa vô nghĩa...Nếu hạng bình dân ít chữ nghĩa thì không nói gì, đằng này những kẻ có thể gọi là trí thức, học giả, có học… đều viết sai, nói sai, cái sai lại được xem như là thời thượng, người người bắt chước, nhà nhà noi theo, sử dụng nhan nhản trên báo chí, sách vở, truyền thông...Người bên ngoài cũng sính theo, cũng bắt chước, những kẻ đầu têu chính là bọn show biz và bọn truyền thông. 

 Michael bước vào nhà gặp một người phụ nữ trung niên, dáng phốp pháp, mặt mày bự son phấn.

Người dắt mối đon đả chào hỏi. 

- Tôi xin trân trọng giới thiệu với chủ nhà ạ, Đây là cậu Michael Mai đấy ạ, anh ta là Việt kiều Mỹ ạ, cậu ấy về chơi và dự tính tìm kiếm tình yêu để tiến hành hôn sự đấy ạ!

 Nói xong người dắt mối quay qua Michael và xìa tay giới thiệu:

- Đây là bà Mộng Lệ Lê ạ, là mẹ của cô Mitchell Lê ạ! Mitchell Lê là người mà anh được giới thiệu và có ý định tìm hiểu đây ạ!

Bà Mộng Lệ Lê xìa tay mời Michael và mọi người ngồi và rót nước mời

- Mời cậu xơi nước ạ, anh về chơi được bao lâu ạ? Ôi giời quý hóa lắm ạ, chẳng mấy khi mà rồng đến nhà tôm ạ. Cậu đến để tìm hiểu con gái tôi là phước đức lớn lắm đấy ạ!

Michael thấy vui vì được bà ấy đề cao quá sức, những lời nói và cách chào hỏi làm cho Michael thấy mình quan trọng hẳn lên. Michael làm bộ nhún nhường:

 - Dạ, không có chi đâu ạ, cô nói quá lời làm cho con cảm thấy mắc cỡ lắm ạ.

Sau những câu nói làm quen, hỏi thăm sức khỏe là bà ta đi ngay vào vấn đề chính

- Thế anh ở bên ấy là nghề gì ạ? Thu nhập có ổn định không ạ? Tình hình làm ăn của đồng bào mình bên ấy có an ninh không ạ?

 Cứ mỗi câu là có một từ ạ, Michael gật gù đơị bà ấy nói xong mới trả lời

- Xin chào cô ạ, rất hân hạnh được gặp cô và con gái của cô ạ. Michael được người bạn giới thiệu và tôi đến để tìm hiểu đấy ạ, nếu hai bên hợp nhau thì tiến hành hôn sự ạ!

 Bà ấy ồ lên một tiếng rõ to, mặc dù bà đã được báo tin và sắp xếp sẵn rồi

- Nghe nói cậu về chơi những sáu tháng ạ, quý hóa lắm ạ, vậy thì cậu có nhiều thời giờ để mà tìm hiểu đấy ạ. Cậu cứ vô tư mà tìm hiểu giao lưu ạ!

Mitchell Lê nãy giờ im lặng, cứ làm bộ bẽn lẽn cười nhưng ánh mắt thì láo liêng quan sát từng cử chỉ và lời nói của Michael, thỉnh thoảng liếc mắt đưa tình. Mitchell Lê khều bà Mộng Lệ Lê

- Mẹ này, sao nói linh tinh thế ạ, Làm gì mà vô tư với chả giao lưu ạ, con chứ có phải hàng họ gì đâu mà chả vô với tư ạ?

 Mitchell quay qua Michael

- Anh về chơi là quý hóa lắm ạ, lại còn bày vẽ quà cáp chi cho tốn kém ạ. Em rất là ái ngại và muốn biết anh có thật sự muốn tìm hiểu hôn sự không ạ?

 Michael chiêu ngụm chè chén đắng ngắt, anh có bao giờ uống chè đâu, chỉ có ăn chè thôi, giờ lỡ ngậm nước chè trong miệng không lẽ nhổ ra, đành bấm bụng nuốt xuống

- Ừ, anh về chơi và cũng có ý định tìm hiểu để đi đến hôn sự đấy ạ! Anh ở bên ấy làm kỹ sư hóa chất ạ, thu nhập cũng dư xài ạ, anh đã mua nhà, mua xe rồi ạ. Cái anh cần là một người vợ yêu mình thật lòng. ạ.

Michell Lê vân vê món tóc, mắt liếc Michael 

- Em đây được người quen giới thiệu với anh ạ, em quan hệ với anh không phải vì vật chất ạ, em quý anh lắm ạ, nếu mà hai đứa tìm hiểu giao lưu hợp thì em xin nâng khăn sửa túi cho anh ạ.

Bà Mộng Lệ Lê lui xuống nhà sau để  hai đứa được vô tư tìm hiểu giao lưu. Bà hối thúc người nhà làm mâm cơm thịnh soạn để chiêu đãi khách quý từ nước ngoài đến thăm nhà bà. Mặc dù chưa biết sự việc sẽ đi đến đâu nhưng lòng bà đinh ninh thằng Việt kiều này sẽ là rể của bà. Bà hãnh diện và tự hào nói với người nhà

- Cậu Việt kiều này sang lắm ạ, cậu ta ở bển làm kỹ sư hóa chất ạ, nghe đâu cuối tuần còn chạy sô hát hò tấu hài đấy ạ! Thu nhập rất là ok ạ, nay mai cậu ta sẽ bảo lãnh cô Mitchell sang Mỹ ạ, con gái tôi một bước lên bà lên xe xuống ngựa ạ, Vài năm sau con gái tôi sẽ bảo lành tôi sang Mỹ luôn ạ, nghe người ta nói sang Mỹ sướng lắm ạ, cứ ngồi nhà đấy chính phủ cho tiền thực phẩm, tiền bệnh, tiền già…sướng lắm ạ!

 Cả nhà dường như cũng vui lây với cái vui của bà Mộng Lệ Lê. Ai nấy lăng xăng tíu tít làm món này, chăm chút món kia để đãi ông khách quý. Bữa cơm diễn ra rất rôm rả, ăn uống cười nói tưng bừng. Michael được bà Mộng Lệ Lê xem như thượng khách, bà hả hê ra mặt. Cô Mitchell Lê gắp cái đùi gà bỏ vào chén Michael

- Anh ăn cái đùi gà này ạ, nó béo và ngon lắm ạ, gà này là gà đi bộ đấy anh ạ, thời buổi này toàn gà công nghiệp không ạ.

Bà Mộng Lệ Lê chệm thêm vào

- Cậu đi chơi đâu thì đi ạ, nhưng ăn uống thì cứ về đây tôi nấu cho mà ăn ạ, ngoài phố giờ toàn thức ăn có hóa chất không ạ.

Michael gật gù cảm ơn và gặm cái đùi gà mà Mitchell vừa gắp bỏ cho anh. Mitchell chèo kéo 

- Tối nay nhà hát lớn có buổi hòa tấu giao hợp hưởng xướng  anh ạ, thế anh có đi xem với em không ạ?

 Michael giật mình, tuy không phải là dân sành sỏi hay trí thức gì, nhưng anh có cảm giác cái từ mà Mitchell vừa nói nó sai sai sao ấy, cô ta không biết hay là nói lộn? Bà mẹ tinh ý nhận ra sự việc bèn cười giả lả đỡ đòn cho chô con gái

- Ý Mitchell nói là giao hưởng hợp xướng đấy ạ, có lẽ Mitchell xúc động và hồi hộp quá nên nói nhịu đấy ạ! Tối nay cậu cứ vô tư mà đi xem giao hưởng hợp hưởng với Mitchell ạ.

 Nhà hát lớn buổi tối đèn đuốc tực rỡ, cái tông màu vàng hòa với màu đèn đường làm cho Michael có cảm giác nặng nề  tưng tức sao ấy. Khách nườm nợp xếp hàng vào xem buổi biểu diễn. Tối nay sẽ có một Diva danh tiếng nhất hiện nay là cô ca sĩ Elizabet Phương Tran và khách mời danh dự là danh hài Henry La, một nghệ sĩ nhân dân vừa được cấp bằng trong tháng này. Buổi biểu diễn mở màn, tay MC  bước ra sân khấu:

- Chúng tôi xin gởi lời chào trân trọng nhất đến các bạn ạ. Đêm nay, tại nhà hát lớn này, chúng tôi sẽ cống hiến cho các bạn một màn giao hưởng hợp xướng hoàng tráng nhất ạ, đồng thời chúng tôi cũng có khách mời danh dự là danh hài Henry Bá, một nghệ sĩ nhân dân sẽ đem lại tiếng cười sảng khoái cho các bạn ạ! Hy vọng các bạn sẽ có những giây phút thưởng thức nghệ thuật một cách thoải mái và vô tư ạ.

 Tấm màn nhung kéo lên,  những người nghệ sĩ đã ở những vị trí sắp xếp sẵn của mình, dàn nhạc lập tức réo rắt chào khán giả. Tiếng đàn thánh thót pha lẫn tiếng kèn ông ổng, âm thanh trầm bổng vang dội khắp nhà hát, làn sóng âm lan tỏa. Michael ngồi kế bên Mitchell dùng tờ giấy giới thiệu chương trình quạt phành phạch. Nhiều ánh mắt khó chịu hướng về phía Michael, những cái đầu lắc lắc tỏ vẻ khi dễ xem thường… Mitchell thầm nghĩ:” thế này thì toang thật đấy ạ! ai lại xem giao hưởng hợp xướng mà quạt như thợ rèn thế ạ? Không biết trình anh ta cao thế nào chứ xem ra thế này thì hỏng thật ạ, dù sao mình cũng phải câu cho được con cá sộp này ạ, sau khi có thẻ xanh rồi thì tính tiếp cũng còn khối thời gian đấy ạ!”. Mitchell Le vừa nghĩ như thế vừa nhướng mắt nhìn Michael không giấu được vẻ xem thường. Mitchell Le giọng kín đáo mỉa mai, thỏ thẻ:

- Nóng quá anh ạ, không khéo thì chương trình giao hưởng hợp xướng toang mất đi ạ!

Bản hòa tấu kết thúc, anh hề ra mua vui cho khán giả, anh ta nổi danh nhất hiện nay, hàng đêm anh chạy cả chục sô, giá cát sê vài chục triệu đến trăm triệu tùy theo chương trình và thời gian. Anh ta khách sáo mào đầu:

- Chúng tôi gởi lời chào trân trọng nhất đến với các bạn ạ, đêm nay chúng tôi sẽ cống hiến cho các bạn những giây phút cười vô tư ạ, nếu chương trình có sự cố gì thì mong các bạn thông cảm ạ, vì đó là sự cố ngoài ý muốn ạ!

Sau những lời chót lưỡi đầu môi, anh ta bắt đầu uốn éo giả gái nhái giọng. Công nhận anh ta diễn nhuần nhuyễn, giả giọng miền ngoài thì the thé, dấm dẳng, xoen xoét rất đạt nhưng khi giả giọng nam thì hỏng, lộ ngay cái gốc giọng trọ trẹ của anh ta ngay. Anh ta diễn những trò bá xàm, tưng tửng nhưng khán giả lại thích thú vỗ tay rần rần, cười sằng sặc. Chính nhờ khán giả như thế nên anh ta càng diễn hăng hơn, tiếng tăm ngày càng nổi hơn. Michael nghe có giọng một người ngồi kề bên, không biết anh ta nói với người nhà hay bạn gái chi đấy, vị khán giả ấy khen:

- Tiên sư anh hề, diễn thần thái lắm ạ, giả gái nhái giọng vui đáo để đấy ạ, Thế mà chúng nó tố anh ta quịt tiền từ thiện, chúng nó còn kiến nghị đòi tước cái danh hiệu nghệ sĩ nhân dân nữa đấy ạ, cái danh hiệu ấy anh ta phải mua cả khối tiền chứ có phải ai đem cho không ai đâu ạ! Thế này thì anh ta toang mất đi ạ! Mả bố chúng nó tởm thật đấy ạ, tiên sư quân kèn cựa dựa hơi chơi bẩn sát sàn sạt như thế ạ, phải tay ông thì ông quật cả mả tổ chúng mày lên ạ! 

Michael nghe cái giọng nhừa nhựa rựa mận giả cầy, pha lẫn vị điếu cày chè chén vừa gắt gỏng vừa xoay xoáy oải thấy bà cố nhưng đâu có dám nói hay phản ứng gì, đụng đến chúng bề hội đồng thì về má nhận không ra, hơn nữa có Mitchell ngồi kế bên nên làm bộ lịch sự chăm chú nhìn trên sân khấu. Thật tình mà nói, Mitchell làm ra vẻ thế thôi chứ cô ta cũng chả hiểu hòa tấu với hợp xướng là cái giống chi đâu. Michael thì cũng đóng vai cho nó đẹp, với Michael thì ngồi ngoài quán cóc quất vài cốc bia hơi vỉa hè, nghe vài bản sến hay Bolero là nghệ thuật lắm rồi, có bao giờ đi xem nhạc giao hưởng bao giờ, may mà chương trình nhạc giao hưởng này có pha hài tạp kỷ nữa nên cũng bớt ớn chè đậu. Có điều cứ xem mãi anh hề giả gái nhái giọng cũng chả còn hứng thú, thà rằng lên mạng xã hội xem nữ đại  gia Lò Vôi chửi bới còn hay hơn. Michael oải cái màn diễn vừa hãi cái nạn dịch ngôn này lắm rồi, không nói ra chứ thâm tâm Michael thầm nhủ: ”Thà rằng chửi một phát: đ… má mầy còn dễ chịu hơn là cứ phải nghe ạ ở mỗi câu nói hoặc viết, ạ đâu mà lắm thế? Không lẽ người Việt giờ chỉ mới lên ba sao? Sao cứ phải ạ khan như thế này? Cứ ạ, ạ, ạ vô tội vạ kiểu này chắc chết! Mà đâu chỉ có ạ, còn bao nhiêu từ ngữ khác nữa, hiểu được chết liền! Tâm tư Michael nghĩ mông lung, cũng may buổi diễn  vừa đến hồi kết thúc. Vị MC lại ra chào:

- Các bạn thân mến, buổi biểu diễn của anh em chúng tôi đến đây là kết thúc ạ, chúng tôi rất là vui mừng vì buổi biểu diễn thành công hoành tráng ngoài mong đợi ạ, không có bất kỳ sự cố nào xảy ra ạ. Chúng tôi cảm ơn các bạn đã đến với chương trình ạ, anh em nghệ sĩ chúng tôi rất là tâm tư ạ, anh em chúng tôi một lần nữa xin cảm ơn các bạn ạ, chúc các bạn đêm nay có giấc ngủ ngon rực rỡ ạ!

Michael nắm tay Mitchell, cô ta tỏ vẻ vui và tràn trề hứng thú, nét mặt trông rất hay, rất ưa nhìn. Cô ta bảo:

- Mình về thôi anh ạ, buổi biểu diễn thật hoành tráng anh ạ, các nghệ sĩ rất trình ạ!

Đưa Mitchell về đến nhà rồi Michael quay về khách sạn, Michael nằm vật ra giường gọi điện thoại về Mỹ 

- Má, chắc con đổi vé máy bay về Mỹ sớm đấy ạ, con chịu hổng nổi nên phải bùng ạ, nếu ở đây lâu hơn nữa thì toang mất đi ạ, chúc má mạnh khỏe sống rực rỡ ạ, con đi tắm đây ạ!

Đầu dây bên kia có tiếng quát của bà mẹ:

- What the hell? What the you say? Má hổng hiểu con nói gì đấy ạ, con dìa bển mới có môt thời gian ngắn thôi ạ, sao giờ con nói những từ ngữ lạ hoắc, câu cú cụt ngủn, ngôn ngữ lạ lắm ạ! Má hiểu chết liền ạ! Thôi, con liệu bùng sớm đi ạ, kẻo toang thì chết bỏ bu đấy ạ! Tiên sư mày ạ, con với cái thế này thì khổ lắm ạ, đã bảo đừng, phiền phức lắm ạ, vậy mà cứ nằng nặc dìa bển lấy vợ chi cho rắc rối thế này ạ, không chừng má cũng toang ạ, thôi má bùng trước ạ!


TIỂU LỤC THẦN PHONG

Ất Lăng thành, 06/2021

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chị nhớ lại, vào một buổi sáng ngày cuối tháng 1 năm 1973, khi Chị đi lấy bản tin ở bên Macv về cho AP, chị thấy sao hôm nay văn phòng đông thế. Ký giả của AP và cả của NBC News bên cạnh cũng chạy qua chạy lại, Chị nghe ông chánh văn phòng nói: Viêt Nam sắp ngưng bắn rồi, sắp hòa bình rồi…” Văn phòng Associated Press xôn xao, từ ông chánh văn phòng đến các ký giả, nhân viên của AP đều hứng khởi với cái tin “Nóng bỏng” này. Chị thấy các phóng viên của các hãng thông tấn, hãng truyền hình ngoại quốc chạy hối hả sang nhau và chạy qua cả đài phát thanh Quân Đội Việt Nam để cập nhật tin tức viết bài…
Chị đi bằng xe hàng. Là dân Đà Lạt gốc Huế nên chị gọi xe đò là “xe hàng”. Đi xe hàng, tức là xe đò, là xe chở người và cả hàng chứ không chở riêng hàng. Tiếng Việt hay như vậy đó! Đến Gò Công rồi đi xe lam vào Đồng Nguơn. Ấp Đồng Nguơn. Không phải đây là lần đầu tiên chị được thấy cảnh đồng quê. Đồng quê miền nam hầu như đâu đâu cũng giống nhau. Nhưng có đi nhiều mới thấy mỗi nơi có một chút khác. Phải thế không? Hay chính là cảm giác của chị mỗi lần một khác?
Tôi ước mơ có một ngày nào đó, khi thanh bình thật sự trở về trên nước VN, khi chính thể CS hoàn toàn tan rã, khi con người công chính trở lại làm nền tảng trong xã hội mới, chúng ta sẽ trở về, những ngưới bạn từ thời xa xưa, cùng nhau làm lại một bữa tiệc Tất Niên, mời vong linh các thầy, các bạn, các anh em đồng đội đã chết trong khói lửa chinh chiến, trong các biến cố tang thương của đất nước, trong các trại tù, trên biển…cùng nhập tiệc. Kẻ đang sống cùng người thiên cổ bên cạnh nhau hoài niệm đến một miền thùy dương ngọt ngào nhân tính, một ngôi trường thân yêu giàu truyền thống giáo dục và y đức, một thành phố mến yêu thơ mộng. Để nghe những người quá cố tâm sự về cái chết oan khiên của mình. Được như vậy, hương hồn các vị đó sẽ sớm được siêu thoát và vĩnh viễn an nghỉ chốn nghìn thu. Và chúng ta đây giảm khắc khoải đau thương…
Tôi đã có bốn cái Tết trong trại Panatnikhom và Sikiew, Thailand. Tết đầu tiên thật nhiều kỷ niệm và bất ngờ, vì lúc đó chúng tôi vừa nhập trại trong khi còn hơn một tuần nữa là Tết. Tôi và ba cô bạn đi chung chưa kịp gửi thư cho thân nhân ở nước ngoài để ca bài ca “xin tiền”. Ai lo bận bịu đón Tết thì lo, còn chúng tôi thì lo đi mượn tiền để mua vài vật dụng cần thiết như tấm trải nhựa, tre nứa, dây nilon để làm “nhà” (phải “an cư” mới “lập nghiệp” tỵ nạn được chớ).Khoảng một tuần trước Tết, có một nhóm mấy thanh niên đến thăm vì nghe nói chúng tôi là dân Gò Vấp, nên muốn nhận “đồng hương đồng khói”. Họ là những người trẻ như chúng tôi, nên câu chuyện mau chóng trở nên thân mật và rôm rả
Hỏi thăm ông Hai bán hoa lay-ơn gốc Bình Kiến, nhiều người ngơ ngác hỏi nhau. Tôi lại rảo qua thêm mấy vòng chợ hoa, cũng vừa đi tìm ông Hai, cũng vừa ngắm hoa và ngắm những chậu bonsai bày bán cuối năm, cũng tìm lại mình của gần 20 năm trước, năm nào cũng cứ vào những ngày này, tôi theo ba tôi hóng gió đón sương không hề chợp mắt cùng gian hàng cây kiểng rất bề thế của ba ở đây.
Có lẽ những rộn ràng, hân hoan nhất trong năm không phải là "ba ngày tết", mà là những ngày cận tết. Bắt đầu vào ngày 23 tháng chạp, tối đưa ông Táo về trời. Tất cả mọi sinh hoạt đều hướng về việc chuẩn bị để đón một mùa xuân mới, chào đón nguyên đán và mấy ngày xuân trước mặt. Lúc nhỏ là mùi vải thơm của bộ đồ mới, mùi gạo nếp ngâm cho nồi bánh và hương thơm ngào ngạt cho sàng phơi mứt dừa, mứt bí, mứt gừng ngoài sân. Những đêm ngủ gà ngủ gật ngồi canh bên nồi bánh tét cùng với má, với gia đình xúm quanh. Mùi bếp lửa, mùi khói hương, mùi áo mới lan tỏa của tuổi thơ ngan ngát những ngày xa...
Người ta được nuôi lớn không chỉ bằng thức ăn, mà còn ở lời ru, tiếng hát, và những câu chuyện kể. Chú bé cháu của bà thích được bà ôm vác, gối đầu lên vai bà. Có khi bà mở nhạc từ chiếc nôi cho chú nghe thay cho lời hát, chiếc nôi chú bé đã nằm khi mới lọt lòng mẹ. Có khi bà hát. Bà không ru à ơi, nhưng âm điệu dân gian len vào trong từng lời hát. Chú bé mãi rồi ghiền nghe giọng hát của bà.
Lóng rày tôi hay tẩn mẩn viết về những hồi tưởng tuổi thơ, nhất là những côn trùng ngày xa xưa đó như chuồn chuồn, bươm bướm, ve sầu, dế mèn…Nhiều lúc ngồi nghĩ lẩn thẩn: tại sao vậy? Chắc đó là tâm trạng của người tuổi sắp hết đếm số, tiếc nuối những khi còn cắp sách tới trường. Cắp sách tới trường không phải là chuyện vui nhưng tuổi học trò thì vui thật. Lúc nào, khi nào, chỗ nào cũng toàn thấy chuyện vui chơi. Bạn chơi là người nhưng nhiều lúc là những côn trùng quanh quẩn bên người. Một ông bạn mới gặp nhướng mắt hỏi tôi viết về những bạn chơi nhiều hơn hai chân nhưng chưa thấy nhắc tới bạn của ông ấy. Đó là bọ ngựa. Ông này thuộc loại rắn mắt. Tôi không chung tuổi thơ với ông nhưng chắc ông cũng thuộc loại phá làng phá xóm. Ông kể chuyện ăn me chua trước mấy ông lính thổi kèn trong hàng ngũ khiến mấy ông thợ kèn này chảy nước miếng thổi không được. Tôi thuộc loại hiền nên không có bạn không hiền như bọ ngựa. Ông ta thì khoái bọ ngựa.
“Mày có vợ hồi nào vậy?” chưa kịp chào, mẹ đã ném ra câu hỏi bất ngờ. Tôi lặng thinh. Cục nghẹn trong cổ họng. Tiếng mẹ đã khàn nhưng nghe vẫn quen, vẫn gần gũi, nhưng đặm chút ngạc nhiên và thấp thoáng chút phiền muộn. Hệt như lần hỏi tôi mười mấy năm trước rằng Sao con trốn học. Đường dây điện thoại chợt kêu ù ù, như thể có máy bay hay xe vận tải cơ giới hạng nặng chạy qua chỗ mẹ đứng. Cũng có thể tại tai tôi ù. Tôi cũng không chắc lắm. Giọng nói mẹ chìm vào khối tạp âm hỗn độn. Mẹ lặp lại câu hỏi trong tiếng động cơ rì rầm. Rồi tất cả im vắng bất ngờ. “Hở con?” Mẹ nói.
Bê, con trai của Mẹ, đã theo Mẹ đến giảng đường từ thuở còn trong bụng Mẹ. Suốt thời gian đại học của Mẹ, Bê có nhiều đóng góp khác nhau theo từng thời kỳ. Khi Mẹ làm bài kiểm tra môn Đầu Tư và Tài Chính trong lục cá nguyệt đầu tiên, Bê mới ba tháng tuổi. Mẹ nhẩm tính, bài thi một tiếng rưỡi, đi về từ nhà đến trường thêm một tiếng rưỡi. Như vậy, Bê phải xa Mẹ ít nhất ba tiếng đồng hồ. Mẹ biết tính Bê, mỗi hai tiếng đồng hồ Bê oe oe đòi bú sữa Mẹ. Bê xấu đói lắm, đòi mà không được, Bê nhăn nhó um sùm. Ngày hôm đó, dì Thành đến giữ Bê. Dì Thành rất hồi hộp. Dì chưa có em bé, chẳng biết phải làm sao cho đúng ý Bê. Mẹ thi xong, phóng ra xe về nhà. Mẹ bắt đầu sốt ruột. Mẹ xa Bê đã hơn ba tiếng đồng hồ. Giờ này Bê chắc Bê đã thức giấc. Hy vọng Bê chịu khó nhâm nhi món trà thảo dược cho trẻ sơ sinh trong khi chờ Mẹ về. Thời đó chưa có điện thoại di động. Bởi vậy, có lo cũng để bụng, chứ Mẹ chẳng biết làm sao. Mẹ ba chân bốn cẳng chạy ba tầng lầu. Vừa đến cửa đã nghe tiếng Bê khóc ngằn ngặt.
Khi chơi những bản nhạc hay, Khang khóc theo giai điệu. Mước mắt chảy, tay kéo tình xuống lên, thân hình diệu dẻo theo cảm hứng. gần như mê cuồng, không biết mình là ai. Tôi cảm nhận được cái hay xuất thần nhưng không hiểu. Khang nói: -- “Cậu Út biết không, cái hay của âm nhạc làm cho lòng sung sướng nhưng cái đẹp của âm nhạc làm cho hồn cảm động. Khi món quà quá lớn, quá sức yêu, không thể cười, chỉ có thể khóc.” Tôi nghĩ, những lúc như vậy, Khang không chơi đàn, mà múa với hồn oan.
Tôi làm việc giữ xe cho một casino ở ngoại ô Toronto, gọi là parking attendant. Đó là nghề mà thanh niên ít chịu làm, phần vì lương thấp, mức tối thiểu, hồi đó 5 đồng một giờ, nhưng lý do chính là vì nó buồn. Bãi đậu xe nằm dưới hầm tối, không nhìn thấy người qua lại, nếu ở ngoài trời cũng sau lưng nhà cao tầng. Không ai làm chỗ đậu xe ở khung cảnh xinh đẹp, nơi ấy dành cho hàng quán. Đi học ban ngày, tôi làm thêm ban đêm là việc thích hợp, có thể thỉnh thoảng ngồi học bài. Nhân viên trong phiên gác trước tôi là cô gái bằng tuổi hoặc cùng lắm lớn hơn một hai tuổi, nhưng không hiểu sao cô vẫn có thói quen gọi tôi là em và xưng chị.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.