Hôm nay,  

Con Leslie

27/12/202209:17:00(Xem: 3797)
Truyện

puerto-rico-teeters-on-edge-of-massive-default


Ngày tháng rụng rơi nhanh, quanh qua quẩn lại năm hết tết đến, thời gian lúc cuối cũng chính là thời gian của mùa lễ. Không khí Giáng Sinh rộn ràng từ thôn quê đến thị thành, khắp nơi giăng mắc đèn hoa rực rỡ, phố xá tấp nập khách đi mua sắm, người người tất bật rộn ràng, nhà nhà chuẩn bị đón lễ tết với tất cả sự sung túc mà mình có được. Hãng MITF cũng thế, đèn xanh đỏ nhấp nháy, cây thông nhựa làm bên Tàu được dựng lên, những hộp quà giả to đùng để đầy một góc. Cũng như thông lệ mọi năm, hãng tổ chức bữa ăn cuối cho nhân viên và sau bữa ăn là xổ số may mắn. Ở xứ này việc gì cũng xổ số, ngay cả chương trình di dân cũng có xổ số luôn.

 

Sau bữa ăn này, còn vài ngày nữa thì thằng Joseph bay về Phillipine, thằng Carlos bay về Mễ Tây Cơ. Con Leslie bay về Puerto Rico. Thằng Andrew Jevic ngồi kế bên, hỏi Steven:

 

– Tụi nó về nước sum họp gia đình, còn mầy thì sao?

 

– Nước tao ở xa, muốn đi không phải dễ, rất ít cơ hội về vào những dịp cuối năm, vả lại tao cũng mới về quê hôm tháng mười.

 

– Bao lâu mầy mới về nước mầy một lần?

 

– Vô chừng lắm, cái đó tùy thuộc vào túi tiền và thời gian, trước lần đi tháng mười vừa rồi thì tao về cách đây cũng đã bảy năm.

 

– Trời, lâu quá vậy!

 

– Biết sao được hả mậy? Vé máy bay mắc lắm, riêng tao thì còn bị ràng buộc vợ con và nhiều thứ nữa chứ không chỉ ở tiền. Tao muốn đi, nhớ lắm nhưng không làm sao đi được.

 

– Nghe nói vật giá ở nước mầy rẻ lắm phải không?

 

– Ừ, rẻ thật đấy! Một đồng Mỹ kim đổi ra hơn hai mươi lăm ngàn đồng nước tao.

 

– Trời, kinh khủng quá! Thật khó tưởng tượng nổi.

 

– Mai mốt hãy đi với tao một chuyến, về bển hưởng lạc thú miền nhiệt đới. Ở nước tao kẻ nào có tiền thì được đối xử như ông hoàng, phục vụ tận giường, thõa mãn mọi như cầu, được xếp trên trước.

 

– Tao cũng muốn nhưng cũng sợ, mầy còn nhớ cái vụ thằng Otto Warmbier đi du lịch ở Bắc Hàn không? Thằng đó bị bắt bỏ tù, bị đánh đập và chích thuốc bậy bạ cho chết. Mấy nước Cộng Sản ghê thấy mồ.

 

– Mầy yên tâm đi, nước tao cũng là Cộng Sản nhưng đã biến chất hoàn toàn rồi, tụi nó giờ giàu kinh khủng lắm, chẳng có đứa nào vô sản đâu. Mầy đến chơi tất nhiên chẳng nói gì đến nhân quyền, tự do, dân chủ thì có gì phải sợ, Hơn nữa mầy mang tiền đến chúng xem mầy như thượng khách, ở nước tao giờ đứa nào có tiền thì đứa đó là vua, tuy nhiên khi hết tiền thì chúng sẽ coi mầy không hơn con chó ghẻ. Tụi Mỹ mầy giờ quê mùa lắm, không đủ đô ăn chơi máu lửa bạo liệt như tụi Cộng con đâu! Tụi nó giờ có vô số trò ăn chơi hưởng thụ nhầy nhụa mà tụi mầy không thể nghĩ ra được. Tụi nó giờ như những ông trời con, những Đặng Mậu Lân của thời đại. Mầy không biết Mậu Lân đâu, để tao nói cho mầy nghe. Mậu Lân là em vợ chúa Trịnh ở nước tao hồi thế kỷ mười bảy, y cậy thế cậy quyền ăn chơi sa đọa, cướp bóc chẳng nể ai, hãm hiếp con nhà lành giữa ban ngày...

 

Steven còn say sưa nói chuyện về quê mình, về chuyền đi chơi trong tương lai thì con Leslie sà tới cà khịa:

 

– Tụi bay nói xấu gì tao?

 

Steven nhìn nó và cười:

 

– Xấu đẹp gì mầy ơi, tụi tao đang tính mai mốt đi chơi hưởng gió nhiệt đới

 

– Hả? Thiệt không? Vây khi nào đi?

 

– Chỉ mới tính thôi, chưa biết chắc được! Còn mầy thì khi nào sẽ bay về Puerto Rico?

 

– Thứ bảy tuần này.

 

– Tao nghe nói nước mầy đẹp lắm, biển cứ như thiên đường

 

– Ừ, đẹp thật đấy nhưng nghèo và không có công ăn việc làm, vì vậy mà tụi tao chạy sang Mỹ kiếm sống.

 

Con Leslie nói thật, nó cũng như những cư dân vùng Nam Mỹ khác, ào ạt nhập cư vào Mỹ để kiếm sống, vào Mỹ bằng bất cứ giá nào và có không ít người bỏ mạng trên đường xâm nhập vào nước Mỹ. Con Leslie cũng như những người Nam Mỹ khác, tướng ngũ đoản, chiều cao chỉ bằng dân mít mình nhưng to xương và bề ngang vì thế trông cục mịch và dáng đi thì lạch bạch như con vịt xiêm, da ngăm đen. Riêng con Leslie thì da sáng hơn, nét mặt đẹp hơn, có nhiều nét Âu, có lẽ dòng giống của nó đã lai tạp từ khi Tây Ban Nha đô hộ cho nên trong máu nó có gene người Âu.  Con Leslie cặp bồ với thằng Ronny người El Salvado đã nhiều năm nay, tuy vậy nhiều người trong hãng cứ xì xầm thằng Ronny là dân gay, thế rồi một ngày kia hai đứa chia tay. Thằng Ronny bỏ việc và đi theo phái đoàn truyền giáo Our Mission In the World, nó và nhóm này đi khắp nơi trên thế giới để làm thiện nguyện và truyền đạo. Trước khi gia nhập đoàn truyền giáo, nó vẫn thường tỏ ra rất  kính chúa, rất ngoan đạo, rất tích cực trong công việc thiện nguyện ở nhà thờ. Ngày thằng Ronny bỏ việc ra đi, con Leslie vẫn ráo hoảnh không có nét gì tỏ ra buồn, hổng biết nó có chôn giấu nỗi đau trong lòng hay không mà bề ngoài nó tỉnh quá? bởi vậy mọi người bàn tán không ngớt, thậm chí có người còn khẳng định như vậy sẽ tốt hơn cho con Leslie, nếu cứ dây dưa kéo dài càng mệt về sau. Trước khi nghỉ việc, thằng Ronny đề nghị với tụi lãnh đạo để con Leslie thế vào vị trí của nó, lời của nó được đáp ứng, con Leslie khi không trở thành quản đốc mới của mấy chục nhân mạng trong bộ phận lắp ráp linh kiện điện tử. Con Leslie đâu có học hành hay bằng cấp gì, nó làm lâu biết việc và cơ hội may mắn đến với nó thế vào chỗ của thằng Ronny. Người đời thường bảo hay không bằng hên hay thời tới không muốn cũng được là vậy! Con Leslie nhỏ thó lại phải điều động sai xử những thằng to cao như đô vật nên nó có sự e dè kiêng nể thấy rõ. Nó rất nhỏ nhẹ và mềm mỏng chứ hổng dám cà chớn, hễ đụng chuyện không êm là nó đẩy cho văn phòng giải quyết. Thằng Clarence Riley đi trễ về sớm và thường nghỉ ngang xương mà không báo, thế là văn phòng cấm cửa, con Leslie không phải gặp mặt thằng đó nữa. Thằng Zhamarcus làm sai hoài mà cứ cứng đầu cãi, thế là văn phòng kêu lên cho về nhà giữ chó cho vợ, thế là con Leslie tránh phải trực tiếp gây ân oán… còn nhiều vụ như thế nữa, rõ ràng con Leslie mượn tay văn phòng chứ nó không trực tiếp ra mặt. Trong nhóm làm chung có thằng Timothy Bridley nổi bật nhất, nó nổi trội không phải vì làm giỏi hay có trí thông minh hơn người mà là vì nó cao sáu phít rưỡi, nặng ba trăm rưỡi cân Anh. Trông nó lừng lững như ông thần hộ pháp ở mấy đình chùa, to cao vậy nhưng lại hiền như ma sơ và rất vui vẻ.

 

Steven ghẹo nó:

 

– Mầy qua Hollywood đóng phim vừa nổi tiếng lại có tiền, làm điện tử chi cho uổng!

 

Thằng Timothy cười hềnh hệch:

 

– Tao biết mẹ gì diễn xuất mà đóng phim!

 

– Cần gì diễn xuất, chỉ cần mầy có mặt trong phim là đủ ăn tiền.

 

Cả đám làm ôn dịch làm chung cười rần rật, thằng Andrea xía vô:

 

– Steven, mầy đóng phim với thằng Timothy luôn đi, mầy cũng giống thằng Jacky Chan kia mà.

 

Thằng Timothy không nói gì, nó cười khùng khục giơ hai tay lên trời trông nó giống y hệt kinh kông trong phim Hollywood. Steven cũng cười:

 

– Andrea, mầy đừng so sánh tao với thằng Jacky Chan, tao không thích thằng đó, hãy nói tao là anh em với thằng Jet Li.

 

– Thằng Jacky Chan quá nổi tiếng, sao mầy không thích nó?

 

– Vì nó là thằng ủng hộ Cộng Sản Tàu, ủng hộ độc tài tàn bạo.

 

Thằng Andrea vốn đã nghe chuyện hôm trước Steven cự thằng Eddie và giải thích vì sao mình không thích thằng Jacky Chan rồi nên nó cũng nhanh chóng hiểu chuyện.

 

Steven với con Leslie đứng bên thằng Timothy cứ như hai em bé bên người lớn, có lẽ hai đứa nhỏ con nhất trong nhóm. Steven ngầm so sánh vậy và nảy ra ý ghẹo con Leslie:

 

– Leslie, mầy ưng thằng Timothy đi, mai mốt con mầy sẽ có cái gene cao to của nó.

 

Con Leslie cũng tếu một cây, nó lấy hai tay đặt chéo che hạ thân:

 

– Tao không muốn chết đau đớn, chết thê thảm trên giường.

 

Cả nhóm cười sặc sụa, cười chảy cả nước mắt, cười thắt cả ruột. Thằng Timothy không biết nói gì, cứ giơ hai tay lên, lắc đầu và cười với vẻ vừa khoái trá vừa chấp nhận lời con Leslie là đúng, nó không ngờ con Leslie cũng chịu giỡn đến như vậy.

 

Một sáng thứ hai của mấy tuần trước, khi Steven vừa vào hãng, thằng Juno vẫy tay kêu lại, vẻ mặt hầm hè trông khó coi lắm. Nó nói:

 

– Steven, tao không thích con Leslie, tao ghét con nhỏ đó!

 

– Tại sao?

 

– Con Leslie phân biệt, đối xử không công bằng, tụi Mễ thì khác còn với tụi đen tao thì khác.

 

– Thì nó với tụi Mễ cùng ngôn ngữ, cùng văn hóa, tương đồng về chủng tộc, điều ấy cũng dễ hiểu mà.

 

– Đây là Mỹ, không phải nước nó, nó phải công bằng mới đúng.

 

– Trong nhóm này chỉ có mình tao là dân châu Á, tao chịu thiệt hơn cả tụi Mễ và tụi đen như mầy nhưng tao chấp nhận. Con người ta ai mà hổng có sự yêu-ghét và thiên vị. Ngay cả tụi mầy cũng vậy, nhiều khi vi phạm pháp luật rõ ràng nhưng vẫn cứ ăn vạ kêu là bị kỳ thị, phải chấp nhận những điều không thể chấp nhận, đời là thế!

 

Thằng Juno vẫn hậm hực bất bình, nó còn định nói thêm về những bằng chứng thiên vị thì con Leslie cũng vừa bước vào. Thằng Juno lập tức cười tươi chi lạ, nó ôm lấy con Leslie chào buổi sáng. Sáng mỗi ngày vẫn thấy thế, giờ lại nghe thằng Juno nói thế, Steven rất ngạc nhiên vì thấy nó vẫn  tười cười đùa giỡn với con Leslie. Cứ mỗi sáng gặp nhau đều ôm xã giao chúc ngày mới tốt lành và nói chuyện rôm rả, ấy vậy mà ngoài vui trong giận, mặt tươi mà bụng bất bình, giận bầm gan mà mặt tỉnh như không, đúng là người biết xã giao, biết kiền chế cảm xúc, người có bản lãnh ứng xử có khác! Steven thấy thằng Juno như thế rồi tự so với bản thân thì thấy mắc cỡ dễ sợ. Mình chỉ là đứa trẻ con trong xác người lớn, vui buồn, hờn mừng gì cũng lập tức lộ ra; trong bụng có cứt gì cũng hiện hết trên mặt.

Con Leslie đúng là hên thật, thời tới cứ thế mà xơi, khi mới vô chỉ là công nhân thường như mọi người và được thằng Ronny chọn làm tổ trưởng, rồi khi thằng Ronny bỏ việc ra đi thì thay vào chỗ đó. Gần đến cuối năm thì thằng Robert thấy ưng ý, đưa nó lên làm quản lý luôn. Vốn chẳng học hành gì mà trong vòng mấy năm lên như diều gặp gió, cũng phải công nhận nó lanh lẹ, không biết tiếp thu từ đâu mà mọi việc đều làm ngon lành trôi chảy. Mà cũng lạ, cái hãng MITF là hãng công nghệ vệ tinh của một big tech lớn, ấy vậy mà nó cứ như công ty quốc doanh của Cộng Sản. Có qúa nhiều những ban bệ văn phòng nhì nhằng. Có nhiều kẻ chỉ ngồi văn phòng điều hành công việc mà thiếu sự hiểu biết tình hình thực tế của phân xưởng, đặc biệt có rất nhiều cờ đỏ, cờ xanh cả ngày đi tới đi lui chẳng trực tiếp làm việc, đã thế bày vẽ những việc vô thưởng vô phạt gây thêm phiền phức không cần thiết. Cũng may big tech mẹ rót tiền xuống quá nhiều nên hãng cứ chi thoải mái cho những việc và những người trung gian không trực tiếp làm, phải thành thật mà nói những việc và những người trung gian ấy không có cũng chẳng ảnh hưởng gì đến công việc và chất lượng sản phẩm, thậm chí có giảm bớt những người ấy và những vị trí ấy thì công việc của hãng con ngon làng hơn. Steven và những người trong nhóm vẫn thường nói với nhau như vậy. Thằng Andrea cảnh báo:

 

– Mầy ngậm cái miệng lại, tụi nó nghe được thì mầy chỉ có một đường về nhà giữ con cho vợ. Chuyện nhân sự hay quản lý thế nào là việc của tụi chóp bu, đừng có rảnh háng mà lo chuyện bao đồng.

Cả đám lắc đầu quầy quậy, ai cũng bực mình trước những kẻ trung gian cứ lượn lờ trước mặt chẳng làm gì cả, chịu thôi! Cái thế nó thế, đứa nào ngứa ý, ngứa miệng thì ráng mà chịu hậu quả, cũng may tất cả chỉ xì xầm với nhau chứ chẳng đứa nào đủ can đảm nói công khai.

 

Thứ sáu của mấy tuần trước trước, trong buổi ăn trưa tại hãng. Con Leslie hỏi Steven:

 

– Sắp tới lễ, mầy mua quà gì cho vợ?

 

– Tao chẳng mua gì cả.

 

– Sao vậy? Bộ hết thương nhau hay sắp ly hôn?

 

– Không phải, vẫn thương ra rít nhưng có điều là tiền lương của tao vợ tao nắm giữ hết, cô ấy muốn mua gì thì cứ đi mall mà mua

 

– Vậy thì đâu có lãng mạn, mầy phải mua quà, phải tạo ra sự ngạc nhiên thì cuộc đời mới thú vị.

 

– Đành rằng là vậy, nhưng vợ tao cũng như nhiều người vợ gốc mít dân tao thích thế, coi như tuần nào tao cũng mua quà cho vợ. Còn mầy thì sao? Thằng bồ mới tặng gì cho mầy?

 

– Thằng Khalil Easter mới dắt tao đi mua nhẫn hột xoàn.

 

Nói xong nó xòe bàn tay khoe chiếc nhẫn trên ngón áp út, chiếc nhẫm trắng, trên mặt có hột xoàn sáng lung linh. Steven nào có biết hột xoàn là gì, có đưa ra đá, thủy tinh, hột giả, hột thật… thì cũng chịu, không làm sao phân biệt được. Có điều thằng Khalil dắt nó ra tiệm kim hoàn mua có giấy chứng nhận của hiệp hội kim hoàng quốc tế thì chắc chắn là hột xoàn thiệt. Con Leslie tự hào:

 

– Năm cara đó nha mậy, qua tết tụi tao sẽ tổ chức làm đám cưới ở Miami

 

– Wow! Thật đẹp và lãng mạn, đám cưới ở Miami thì nhất thiên hạ rồi, chúc mừng mầy!

 

Steven giơ hai ngón cái lên tán thưởng nó, con Leslie cười rạng rỡ sung sướng:

 

– Yeah! Cảm ơn mầy, biển Miami đẹp nhất trần gian. Biển ở Puerto rico nước tao cũng đẹp lắm nhưng không rộng lớn và giàu có hào nhoáng bằng.

 

– Nếu đám cưới tổ chức ở thành Ất Lăng thì tao có thể tham dự, còn làm ở dưới Miami thì chắc không đến được rồi.

 

– Tao hiểu, mầy đừng bận tâm nha.

 

– Mầy sắp lấy chồng rồi, giờ tao hỏi thiệt nha, hồi mầy còn cặp thằng Ronny mấy thấy có gì khác với thằng Khalil bây giờ không?

 

– Ý mầy là…

 

– Ừ, thì mọi người đều nói vậy.

 

– Quả thật thằng Ronny là gay, biết vậy nhưng tao vẫn yêu nó mới chết chứ! Công bằng mà nói thì thằng Ronny là người đàn ông tốt hơn tất cả những người đàn ông mà tao biết, nó rất chu đáo, tinh tế và chỉnh chu từng li từng tí. Nó bỏ việc và đi theo đoàn truyền giáo để hoàn thành tâm nguyện mà nó hằng mong mỏi, tao cũng buồn và nhứ nó lắm chứ!

 

– Nếu vậy thì tốt cho cả hai, thằng Ronny giải phóng bản thân nó và nó trả mầy lại cho những người đàn ông đích thực của mầy

 

– Ừ, có lẽ là vậy!

 

– Mầy đã làm tình với thằng Ronny và mầy có nhận ra có gì khác chăng?

 

– Thật sự tao đã ngủ với thăng Ronny nhiều rồi nhưng lúc ấy tao chẳng để ý gì cả, cứ vui hưởng lên đỉnh thôi, giờ tao ăn nằm với thằng Khalil thì tao mới phát hiện ra sự khác biệt. Tao thấy thằng Ronny cố gắng gồng và có biểu hiện cảm xúc giả tạo gượng gạo. Nó ít khi hôn môi hay đá lưỡi, toàn là tao chủ động. Nó thường xuyên nhắm nghiền mắt hay né không nhìn mắt tao khi làm tình, thời gian ấy tao cứ ngỡ nó là trai nhà lành nên mắc cỡ, giờ gặp thằng Khalil thì tao vỡ lẽ ra là thằng Ronny cố gắng gồng để chìu tao. Đôi khi nó cũng nồng nhiệt trong chăn gối nhưng khác biệt rất xa so với thằng bồ Khalil bây giờ. Thật tình mà nói thằng Ronny vẫn đưa tao lên đỉnh được nhưng tự thâm tâm tao sao vẫn thấy có gì ấy không trọn vẹn, tao vẫn thường ngờ ngợ trong thời gian dài, giờ thì tao hiểu tất cả.

 

– Nếu thằng Ronny không bỏ việc, vậy mầy vẫn cặp với nó?

 

– Dĩ nhiên, tao yêu nó mà, tao có nghe nhiều người xì xầm về giới tính của nó nhưng tao thật sự yêu nó, chỉ sau khi ngủ với thằng Khalil thì tao mới phát hiện ra sự khác biệt ấy. Tao yêu thằng Ronny, không biết là chúa xếp đặt hay định mệnh an bài?

 

– Thằng Khalil có biết chuyện này không?

 

– Có biết nhưng nó không quan tâm.

 

Buổi chiều cuối cùng của tuần làm việc cuối năm, mọi người cụng tay ôm nhau chúc một mùa giáng sinh an lành và hẹn gặp lại sau tết dương lịch. Steven chúc Leslie về nước sum họp với gia đình vui vẻ, an toàn.

 

Chiều lái xe về ngang qua phi trường của thành Ất Lăng, một phi trường lớn và bận rộn nhất thế giới. Steven thấy tấp nập máy bay hạ cánh và cất cánh, mùa lễ cuối năm thì càng bận rộn hơn, máy bay lên xuống dập dìu như xe đò, những chiếc máy bay của nhiều hãng hàng không khác nhau, từ nội địa Cờ Hoa và nhiều nước khác trên thế giới, hầu như các hãng hàng không lớn đều có cửa ở phi trường này. Một chiếc Airbus A380 của hãng Korea Airline vừa mới cất cánh, mũi nó hướng chếch lên đang cố gắng bay lên vượt tầng không. Steven thấy lòng mình chùng xuống, tự dưng tưởng ra những đồng hương gốc mít của mình đang ở trong lòng chiếc máy bay ấy, họ đang vui trên đường bay về quê hương nghỉ lễ như con Leslie. 

 

– Tiểu Lục Thần Phong

(Ất Lăng thành, 12/22)

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tôi định cư tại San Diego đã ngoài bốn mươi năm qua. Vùng đất hiếm hoi khó có nơi nào sánh được: bởi chỉ nội trong một ngày lái xe quanh quẩn, người ta có thể đi từ biển lên núi, từ rừng xanh đến sa mạc, thưởng ngoạn đủ đầy hương sắc của đất trời. Sáng sớm thong dong bên vịnh Mission, mặt nước yên như tờ, hàng cọ in bóng trên nền sương mỏng. Trưa ghé Julian, nhâm nhi ly cà phê hay lát bánh táo giữa tiết trời lành lạnh và màu xanh thăm thẳm của rừng thông. Chiều về, con đường tới Borrego mở ra vùng sa mạc hoang vu, xương rồng rải rác trên nền đá đỏ. Suốt dọc hành trình đâu đó hiện ra vườn cam, vườn bơ, đồng nho trĩu quả giữa thung lũng nắng chan hòa. Cảnh vật thay đổi không ngừng, khi mộc mạc, lúc rực rỡ, nhưng vẫn hài hòa như một bản nhạc êm dịu của đất trời. Mỗi lần lái xe ngang qua, tôi cảm thấy mình như được nối lại với nhịp sống của đất, và lòng bỗng nhẹ nhàng lạ thường.
Nhà kho Walmart ở ngoại ô Dallas chiều 24 tháng 12 lạnh như cái tủ đông bị quên đóng cửa. Đèn neon trên trần sáng trắng, lâu lâu chớp một cái như mệt mỏi. Mùi nhựa mới, mùi carton ẩm và tí mùi dầu máy trộn lại với nhau, cảm thấy nghèn nghẹn như cổ họng khi nuốt tin xấu. Tôi đứng giữa hai dãy kệ cao ngất, tay cầm clipboard, tay kia nhét sâu trong túi áo khoác xanh có logo Walmart. Đồng hồ trên tay: 5:17 PM. Giáng Sinh, Walmart đóng cửa sớm lúc 6 giờ. Nếu rời đúng giờ, chạy bốn tiếng, trừ chút kẹt xe, tôi sẽ về đến Houston khoảng mười, mười rưỡi. Trễ, nhưng vẫn còn kịp thấy tụi nhỏ mở quà.
Khi những ngày tháng cuối của một năm đang dần hết, chúng ta thường có lúc bồi hồi nhớ về cố hương, về mảnh đất chôn nhau cắt rốn, hoặc nơi đã in dấu nhiều kỷ niệm đã qua trong đời. Và tôi cũng vậy, xin được nhớ về Gò Vấp, nơi có địa danh Xóm Mới, vùng ngoại ô không xa Sài Gòn, được nhiều người biết đến như vùng đất với nhiều dân Bắc kỳ di cư, nổi tiếng là khu Xóm Đạo, đã từng là nơi sản xuất pháo cùng với món thịt cầy (mộc tồn) lừng danh.
Ông từ người Papua New Guinea đón cha xứ mới người Việt Nam trước cổng nhà xứ. Dáng người ông từ khoảng chừng 30, khuôn mặt PNG nâu nâu đậm nét đăm chiêu, ánh mắt ẩn hiện nét hồi tưởng. Khi nhìn thấy cha xứ mới đang kiên nhẫn đứng đợi dưới mái hiên nhà xứ, nụ cười xuất hiện trên môi ông từ để lộ hàm răng trắng đều thường thấy nơi người bản xứ. Nhưng nụ cười ấy vụt tắt khi ông mở cửa, mời cha xứ lên xe. Ông từ nhanh chóng quay về lại trạng thái khô khốc khi chiếc xe cũ lăn bánh nhọc nhằn trên con đường đá sỏi gập ghềnh. Sau vài câu trao đổi xã giao ngắn gọn, ông từ lại chìm vào trạng thái im lặng. Thời gian trôi qua, năm phút rồi mà vẫn không ai nói thêm một lời nào. Cuối cùng cha xứ lên tiếng,
Giáo Sư Dương Ngọc Sum, với tôi, là hình ảnh tiêu biểu, đáng kính từ nhân cách, hiếu học, luôn luôn cởi mở, tính tình hòa nhã, thân thiện với mọi người. Ông định cư tại Hoa Kỳ theo diện H.O 3 vào tháng 7 năm 1990 (trước tôi một tháng, H.O 4) và cũng trải qua những giai đoạn thăng trầm trong tháng ngày tị nạn. Nhân dịp kỷ niệm Lễ Thượng Thọ 90 tuổi của GS Dương Ngọc Sum, nhà giáo và nhà văn, nhà thơ Dương Tử, viết những dòng về ông
Mấy chị em tôi chia nhau mua nhiều loại báo: Làng Văn, Thế Kỷ 21, Văn, Văn Học… chuyền tay nhau đọc. Tôi “quen” Thế Kỷ 21 đã lâu, nhưng chỉ là quan hệ... đơn phương. Vào những năm 90 của thế kỷ trước, tôi gởi bài đến tờ báo Măng Non, sau này đổi thành Văn Nghệ Trẻ của nhà văn Ngô Nguyên Dũng ở Tây Đức. Mãi năm 2003, tôi mon men vượt đại dương, tìm đến Làng Văn Canada. Được thời gian ngắn, anh Ngô Nguyên Dũng cho biết, báo Làng Văn phải đình bản, vì những khó khăn về tài chánh. Duyên văn nghệ của tôi với Làng Văn chưa kịp “bén” đã chấm dứt. Nghe chị Hoàng Nga “mách nhỏ”, tôi gởi bài đến Văn Học. Có lẽ địa chỉ hotmail của tôi bị nhầm là thư rác, junkmail, điện thư bị trả lại với lý do không giao thư được. Tôi vẫn tiếp tục viết, xếp trong “tủ”, lâu lâu đem ra đọc. Mỗi lần đọc, dặm thêm chút “mắm muối”.
Tôi học được cụm động từ “đi lăng quăng” của bố Sỹ vào những ngày còn học tiểu học. Sau giờ tan trường hay vào cuối tuần, thỉnh thoảng bố lại hỏi mấy thằng con trai: “Có đi lăng quăng không?” Dĩ nhiên là có rồi! Ngồi ở thùng xe phía sau chiếc Daihatsu, chúng tôi theo bố đi giao sách ở những tiệm sách, sạp báo ở trung tâm Sài Gòn. Cũng có khi chỉ là ra một công viên, chúng tôi được chạy nhảy, trong khi bố ngồi trên xe viết lách. Không rõ có bao nhiêu tác phẩm của Doãn Quốc Sỹ được viết trong hoàn cảnh này. Rồi cụm từ “đi lăng quăng” trở lại sau gần một nửa thế kỷ. Ở căn nhà Lampson thành phố Garden Grove, mỗi chiều tôi đi làm về ghé qua, bố đã ngồi đợi trước cửa. Thấy tôi đến, bố hỏi ngay: “Có đi lăng quăng không?” Thế là hai bố con bắt đầu hành trình “lăng quăng” đúng nghĩa, qua những khu dân cư ở gần nhà. Đi không có phải là để đến một nơi chốn nào đó. Đi chỉ để mà đi, để hai bố con có thì giờ ngồi bên nhau trò chuyện. 50 năm trước, bố chở con đi; 50 năm sau đổi ngược lại.
Buổi sáng cuối cùng ở Chamonix im lặng lạ thường. Suốt đêm qua, tôi đã để cửa sỗ mở toang, nên khi giựt mình thức dậy, ánh sáng trong suốt của núi tràn đầy phòng. Tấm mền len và drap giường trắng lóa như được phủ lân tinh. Không một tiếng động nào từ dưới đường phố vọng lên. Chỉ có hơi lạnh. Tôi nằm co ro và nghĩ đến ly cà-phê đen. Mùi thơm sẽ bốc lên cùng hơi nóng, rồi tan dần vào không khí. Giống như ký ức. Đôi giày đóng đầy đất bùn và gậy trekking đã xếp gọn gàng trong bao duffle cùng với áo quần đi núi từ đêm hôm qua. Chúng nằm bên cửa, sẵn sàng lên đường. Bên ngoài cửa sổ, rặng núi Mont Blanc vẫn kia, vẫn vĩ đại, vẫn trùng điệp, vẫn lặng lẽ xa xăm. Tôi nghĩ đến 11 ngày vừa qua và cảm thấy buồn buồn, làm như có điều gì tôi đã đánh mất, hay đã để quên trên ngọn núi kia, ở đâu đó, trong quãng đường dài tôi đã đi.
Năm nào cũng vậy, tháng 7 tháng 8, mùa mưa, mùa lũ lụt lại về trừng phạt quê hương Việt Nam. Từ rất xa xôi, người Việt khắp nơi thấp thỏm buồn rầu và lo sợ cho cảnh ngập lụt, bão tố hoảng loạn ở nhà, không riêng chỉ miền Trung mà cả miền Nam cũng lụt, miền Bắc và Bắc trung phần bị càn quét dữ dội do bão Bualo, rồi kế đến là bão Matno. Miền Bắc và cả thủ đô Hà Nội mưa bão trước chưa kịp khô, lại ngập nước, đường phố hóa thành sông do vỡ đập nước Lạng Sơn, nước sông dâng cao đỉnh điểm, tại thành phố còn có một số tổ chức cứu trợ, nhưng kẹt là ở các tỉnh miền cao, nước lên quá mau, đa số dân cư phải leo vội lên trú trên những mái nhà cao hơn. Cũng tại xả nước các đập thủy điện nữa v.v…
Đợi, và đợi. Có đến khoảng gần một trăm người xếp hàng đợi. Mới có năm giờ sáng thôi! Trời Đà Lạt đổ sương xuống nghe ướt tóc, ướt vai. Phòng bán vé còn đóng kín cửa. Sáu giờ mới bán vé. Biết vậy rồi, nhưng đám đông người này vẫn đến sớm chờ đợi. Chẳng qua là số xe có giới hạn, mình đến sớm mới mong có xe đi, nếu không thì phải về và trở lại vào ngày mai. Người ta nhìn nhau, như ngầm nói qua đôi mắt rằng đến sớm chắc ăn hơn. Mà không chừng có người đã ngủ đêm trước phòng bán vé để được xếp hàng phía trên cùng.
Tháng 7 trời xanh cao, mùa lên hâm nóng. Mặt đất nung nhiệt ngấm ngầm địa chấn, như muốn cùng người rung vang lời ngân quá khứ. Tháng 7 gọi về hàng phượng đỏ thắm rung rinh chùm nở, thứ lung linh ảo mờ, gần gụi mà xa thẳm, “mù không lối vào...” (TCS). Vang vang trong gió, lời trẻ thơ láng giềng vọng lại đùa vui tiếng nước...
Nếu Thanksgiving ở bên Mỹ mang màu sắc rộn rã chuẩn bị cho mùa Giáng Sinh, thì Thanksgiving bên Canada lại rơi vào Tháng Mười dịu êm, có đủ màu sắc nâu vàng đỏ của lá cây chuyển màu cuối Thu, với màu cam của những trái pumpkins cho lễ hội Halloween . Những ngày này, gia đình tôi chộn rộn với những đợt “thu hoạch” cuối cùng, chuẩn bị dọn dẹp vườn tược sạch sẽ trước khi mùa lạnh đang đến. Theo ý nghĩa nguyên thủy của Thanksgiving là Tạ Ơn đất trời cho mùa màng bội thu, thì năm nay gia đình tôi cũng xin được Tạ Ơn. Mấy cây táo và plum trúng mùa trĩu quả, hái mấy lượt vẫn không hết. Những quả plum tím căng mọng ngọt ngào, vừa đem tặng bạn bè, hàng xóm, vừa để đông lạnh ăn dần, mà vẫn còn mấy rổ tươi đầy ắp. Mùa táo, nhiều gia đình Việt Nam thích đem ngâm chua ngọt, trong khi những người bản xứ làm mứt táo, hoặc sên táo làm apple pie, một trong những món bánh khoái khẩu của nhiều người trong bàn ăn Thanksgiving bên cạnh pumpkin pie .


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.