Hôm nay,  

Bà ... Nội ư?

20/01/202408:28:00(Xem: 3871)
Truyện

soingoc

Nằm trên giường tôi vươn vai duỗi chân thật thoải mái làm sao ấy, nhìn lên đồng hồ trên bàn đã 9 giờ sáng, bên ngoài trời Montreal tuyết nhè nhẹ bay trắng xóa thật đẹp. Hôm nay thứ hai đầu tuần, mọi người hàng xóm xung quanh đi làm hết, cả khu nhà yên ắng đến lạ thường, tôi mỉm cười thỏa mãn “mình về hưu rồi mà, phải tự sướng chứ!”
    Từ từ bước xuống giường, sau khi làm vệ sinh cá nhân xong, tôi đi vòng quanh nhà xem xét tất cả mọi ngõ ngách từng chi tiết nhỏ như người khách lạ mới dọn đến ở trọ vài đêm vậy. Từ xưa đến nay tôi lo đi làm, dậy sớm, đầu tắp mặt tối, chợ búa cơm nước, nuôi dậy con cái, đến cuối tuần là lao ra chợ mua bán cho cả tuần với hai xe chợ đầy ắp tải về, đến nỗi bà cashier phải lên tiếng:
    – Chị mua để bán dépanneur hả?
    Tôi quay qua quay lại xem chị quầy hàng hỏi mình hay ai, thấy chị gật gật đầu, tôi đáp :
    – Nhà tôi tuy chỉ có 2 thằng cu nhỏ và một thằng cu già thôi nhưng chúng ăn như hổ ạ!
    – Vậy mà em tưởng chị mua để bán depanneur thì em cho giá rẻ hơn.
    Đi chợ về rồi phải sắp thức ăn ra, cái thì bỏ vào freezer để giữ cho tươi, dùng cho vài ngày sắp tới, cái thì bỏ vào tủ lạnh thường để ăn dần trong nay mai…
    Tôi đã bận rộn để không có đủ thì giờ nhìn ngắm căn nhà mình còn mới hay cũ, cái gì cần sửa chữa, mà chỉ nhìn sơ xài thế thôi, tính tôi lại rất kỹ, thấy điều gì không hợp mắt ví dụ như bức tường bị tróc sơn vì lâu ngày hay bên ngoài nhà có vết nứt nhỏ là gọi thợ sửa ngay; bây giờ tôi đã về hưu non sau 32 năm cống hiến tất cả công sức, trí óc cho xã hội của quê hương thứ hai này, tôi sẽ có rất nhiều thì giờ để chọn thợ sửa lại căn nhà nếu cần phải sửa.
    Chắc hẳn mọi người sẽ hỏi tại sao chồng tôi không giúp vợ trong những vụ sửa chữa nhà cửa phải không ạ? Chàng biết tính tôi chỉ muốn làm điều gì tôi thích, nên chàng chỉ đưa tiền cho tôi, ủng hộ tôi, chứ chẳng bao giờ cho thêm ý kiến làm gì để mất công hai vợ chồng lại cấu xé lẫn nhau.
Trong lòng phơi phới, nhìn góc nào cũng thấy thật hoàn hảo, đẹp mắt đến không cần phải sửa đổi gì nữa cả. Những cánh hoa mai vàng « ngàn năm y nguyên » của tôi vẫn khoe sắc trong chiếc lọ cao thằng đứng trong góc phòng khách làm nổi bật bộ ghế salon da đỏ sẫm màu. Bên cạnh là bức tượng Phật Quan Thế Âm mùi trầm hương thơm ngát trên chiếc kệ gỗ nâu sậm kê sát tường. Tôi chắp tay lạy Phật đã cho gia đình tôi nhiều sức khỏe và phò hộ cho những ngày tháng thật bình an.
    Tôi tiến vào phòng ngủ của hai con trai, tất cả giường tủ còn đây, y hệt như trước khi chúng nó bỏ lại đến nơi ở mới riêng; anh Tutu (tên ở nhà) thứ nhất đi làm xa ở North Bay nha sĩ trong quân đội Canada, sáu tháng mới về thăm nhà một lần, và rất ít phone nói chuyện với mẹ tuy rằng cậu bé này rất tình cảm và thường hay quấn quít mẹ khi còn ở nhà. Cậu này chắc tính cũng giống tôi lắm, mê công tiếc việc, làm gì là đắm đuối đến quên ăn!
    Cậu nhỏ thứ hai tên Bê ở nhà, vừa đám cưới tháng năm xong, mua luôn căn nhà mới ở khá xa bố mẹ cho tiện đi làm. Tôi ngồi thừ trước những tấm hình của các con từ nhỏ đến lớn, ở mỗi độ tuổi của chúng, anh Tutu bế em Bê từ lúc mới lọt lòng trong vòng tay, rồi đến những tấm hình của hai anh em đẩy xe trượt tuyết cho nhau trên một núi tuyết thật cao sau nhà, đôi má phính căng hồng tròn như những trái đào, đầu đội mũ len có hai cái tai thỏ thật dễ thương, chúng nó lăn vòng vòng từ trên cao xuống, rơi lọt thỏm vào hố tuyết, bị tuyết trên cao rơi lấp miệng hố, một hai phút yên lặng trôi qua, bàn tay bé xíu với đôi găng đỏ nhô lên từ hố tuyết, nó đưa khuôn mặt đỏ au vì lạnh ra khỏi hố tuyết trắng. Những ngày mùa đông tôi tranh thủ về sớm để cho hai cu ra tuyết chơi, cả hai đều mê mùa đông, không biết lạnh là gì, nặn những ông già tuyết cao đến quá đầu người bằng cách khiêng cái thang ba chân để leo lên cao gắn cái đầu của ông già tuyết, với chiếc mũi dài bằng củ carotte.
 
    Bao nhiêu kỷ niệm buồn vui lẫn lộn trôi qua dưới mái nhà mà chúng tôi đã trải qua cùng nhau từ thuở ấu thơ của hai cậu bé đến khi khôn lớn, hôm nay tôi mới có thì giờ ngồi đây hồi tưởng lại.
Tôi đã từng xem những vị khách hàng ở nhà bank của tôi làm việc là thượng khách, tôi đã đặt để họ lên trên tất cả, là ưu tiên số một, hơn cả sức khỏe vì khi bệnh tôi cũng cố lết vào để giải quyết hồ sơ và gặp gỡ họ; suốt 32 năm làm việc trong niềm đam mê say sưa đến cả những ngày nghỉ tôi cũng không lấy cũng chỉ vì quá yêu công việc!
    Thế mà sau khi cháu Bê lập gia đình, tôi bỗng đưa ra quyết định nghỉ hưu ngay lập tức vì cảm thấy đủ rồi, làm ai cũng không khỏi ngạc nhiên.
    Tôi muốn có thì giờ làm những điều tôi yêu thích mà từ trước đến giờ tôi chưa thể làm được vì không có thì giờ. Tôi nhớ lời thằng Bê nói trước khi lập gia đình:
    – Mẹ mà không về hưu đi chơi bây giờ thì đến khi mẹ muốn đi sẽ không đi được nữa đấy!
    – Tại sao chứ? Mẹ chưa đến tuổi về hưu cơ mà, còn phải đến 6 năm nữa.
    – Chúng con lấy nhau xong sẽ có con ngay đấy!
    – Bộ muốn có con là có dễ như mình muốn sao chứ?
    – Con đã plan rồi, sau đám cưới là vợ con sẽ có bầu ngay!
    Tôi cười mà quay phắt đi :
    – Nói cứ như thật!
    Nhưng ngẫm nghĩ lại thì nó nói phải, tôi phải ngưng làm để nghĩ đến bản thân mình và gia đình khi tôi còn sức khỏe tốt, chứ đợi già rồi mới về hưu, lúc đó quá mệt mỏi còn sức đâu mà lội bộ ở những nước Châu Âu nữa chứ!
    Đang miên man suy nghĩ về cuộc đời, tôi nghe tiếng phone reng cắt đứt dòng suy nghĩ của ngày đầu tiên về hưu non, tôi vội vàng nhìn thử ai gọi, tên « thằng Bê » hiện lên màn hình :
    – Allo con yêu…
    – Mẹ ơi, thứ bẩy này mình họp hai gia đình tại nhà con nhé.
    – Chuyện gì vậy con? … để mẹ xem thứ bẩy này mẹ có bận đi karaoke không cái đã nhe.
    – Rất quan trọng mẹ phải bỏ karaoke đó!
    – Thế à, chuyện gì quan trọng vậy? … ừ để mẹ phone bạn nhe.
    – Nếu đến mẹ nhớ đem cho con một món ăn ạ.
    – Ok mẹ sẽ đem món bánh cuốn hấp nồi nước cho con.
    – Dạ được đó, chứ con không thích ăn bánh cuốn chảo đâu.
    – Ừ được mà không lo!
    Từ nhà tôi đến nhà cháu Bê cũng mất 45 phút, phải qua cái cầu Champlain vì nhà cháu bên Longueuil, quẹo lòng vòng mới đến nơi. Nhà xa nên tuyết đầy đường, xe ủi tuyết chưa xúc, chúng tôi phải đi vòng quanh núi tuyết trước cửa nhà thằng Bê mới vô được trước thềm nhà. Bên trong đã đông đảo ba mẹ gia đình anh chị em bên con dâu Vân.
    Chúng tôi cùng nhau sắp xếp đồ ăn, bày biện bát đũa trên bàn và chuẩn bị nhập tiệc. Thằng Bê đặt máy quay hình ở đầu bàn trông thật long trọng, khi chúng tôi an vị hết, nó bắt đầu dõng dạc :
    – Con mời mọi người đến hôm nay để tuyên bố là….
    – Con sắp làm papa?
    – Vâng đúng rồi ạ, các mẹ sắp làm bà nội và bà ngoại, các bố lên chức ông nội, ông ngoại rồi ạ!
    – Oh thật vui quá! Thế con trai hay gái con biết chưa?
    – Dạ… lúc đầu con không muốn biết, định làm surprise khi sanh mới biết, nhưng vì ai cũng muốn mua đồ baby để sửa soạn cho dễ nên bây giờ tụi con mới quyết định là sẽ biết là trai hay gái!
    – Vậy hai con cũng chưa biết là mình có con trai hay gái luôn phải không?
    – Vâng! Tụi con cũng chưa biết là sexe nào cả. Hôm vợ chồng con đi nghe tim baby thì bà y tá có giấu một cái card cho biết trai hay gái vào một bao thư đưa cho người bạn con, khi nào con muốn biết thì sẽ xem cái card đó, nhưng cô bạn đưa ý kiến là làm party với hai bên gia đình như vậy để họp mặt và sẽ nói cho biết trai hay gái khi mọi người nhìn cái bánh mà các cô bạn sẽ đem tới trong vài phút nữa thôi.
    – Bây giờ mình chơi « cá độ» đi!
    – Ok! Mỗi vé cá độ trai hay gái thì sẽ phải đóng 5$, một người có thể cá cả hai sexes luôn.
Cả bàn ăn nháo nhào lên, quên cả ăn vẫn thấy no, mọi người hào hứng viết xuống tờ giấy nhỏ cá độ trai hay gái.
    Tôi mới về hưu chưa đi du lịch gì cả, chả lẽ lại đi nuôi cháu, thay tã, cho bú hay sao chứ, tôi thầm nghĩ nên ngồi thộn mặt, nhìn mọi người vui cười nói chuyện rôm rả. Bà sui lớn hơn tôi cả chục tuổi, bà mong có cháu lắm. Bà quay qua tôi lên tiếng :
    – Mình mong nó có con để bây giờ mình còn sức thì trông đỡ cho nó, chứ sau này mình lớn tuổi quá thì sao giúp nó được.
    Tôi vội vàng bán cái liền:
    – Vâng! Con gái khi sanh mà có mẹ còn khỏe trông nom thì thật quý lắm! Chị ở đây cùng với các cháu hay sao?
    – Đúng rồi, con Vân nó đã ordered mình ít nhất là ba tháng đấy! nó cũng dọn cho mình căn phòng cạnh phòng baby rồi.
    – Vậy thật đỡ lo ạ!
    Thằng Bê ôm cổ tôi nhõng nhẽo hỏi:
    – Mẹ thích trai hay gái? Mẹ lên chức bà nội rồi đấy!
    – Bà … Nội ư?... Con cũng sắp lên chức papa, đừng như con nít nữa nhe, trai hay gái mẹ đều yêu cả, miễn sao nó nhiều sức khỏe là được. Mà mẹ nghĩ nó là con trai đó!
    Ông bà sui nói to cho cả bàn nghe:
    – Tôi cá nó là con gái…
    Bỗng tiếng chuông cửa reo vang, cả nhà ùa ra reo lên :
    – Cake đã tới rồi! tránh ra để đem cake vào nào.
    Một chiếc bánh cao 40cm, đường kính 25cm được đặt ngay giữa gian bếp, tất cả mọi người đều hồi hộp, chiếc bánh này sẽ quyết định cuộc cá độ ăn thua của chúng tôi! Thằng Bê hào hứng :
    – Mọi người đã sửa soạn máy quay film chưa?
    Tôi nhìn xung quanh gian phòng bếp đầy ắp người bao quanh với cell phone như hôm cưới cách đây tám tháng, không có chỗ cho người chụp hình và quay phim di chuyển nữa.
    Thằng Bê lúc nào cũng lắm bạn nhiều bè, tính nó vui cười cả ngày nên được các bạn yêu quý lắm; ngẫm nghĩ không biết nó có chững chạc được để làm papa người ta không nữa.
Tôi cũng sửa soạn máy video chỉ muốn quay xem sự phản ứng của thằng Bê và con dâu Vân như thế nào khi biết con tương lai của mình là trai hay gái mà thôi.
    Khi cả hai đứa cùng cầm con dao đặt vào chiếc bánh, cùng đếm :
    – 1… 2… 3…
    Con dao răng cưa phập xuống chiếc bánh cao ấy, tất cả mọi người nhón gót bu vào chiếc bánh để nhìn vào bên trong, một lớp màu nâu của chocolate chảy ra, chính giữa bánh là lớp màu xanh nước biển hiện ra, màu xanh tượng trưng cho phái mạnh!
    Thằng Bê bỏ dao xuống hét lên vui mừng :
    – Con trai!
    Cả hai họ cùng hò reo :
    – Ah! Con trai! Con trai! A baby boy! My congrats! Mes félicitations!
    – Mẹ thằng Bê thắng lớn rồi!
    Tiếp theo sau đó là tiếng nổ bốp bốp của những chai champagne chúc mừng thằng Bê sẽ làm cha, người làm cha đầu tiên trong đám bạn học cùng lớp của nó…

Tôi sẽ là …Bà Nội người ta ư? Bà Nội đó! Cái cảm giác này đến thật bất ngờ, thú vị và đằm thắm, len lỏi vào trong tim và từng tế bào nhỏ trong óc, chưa bao giờ tôi có thể nghĩ đến cái chức không thi mà được nhận lãnh này! Chức này còn lớn và quan trọng hơn cả chức giám đốc ngân hàng của tôi hồi xưa nữa kia! chức này là cả đời chứ không phải chỉ vài năm phù du khi còn trong độ tuổi lao động đâu đấy!
    Tôi sẽ là người đầu tiên trong dòng họ có cháu, kiêu hãnh gì đâu ấy! tôi sẽ loan tin này cho tất cả cô chú, chị em trong nay mai thôi.
    Hít một hơi thật sâu, tưởng tượng một thằng bé con kháu khỉnh tròn vo như con gấu giống thằng Bê chạy chung quanh nhà, nghịch ngợm và láu lỉnh, nửa vui vì có thằng cháu đích tôn, nửa buồn là từ đây tôi sẽ phải bận bịu với nó, khó có thể tự tung tự tác sung sướng đi chơi như hiện nay.
    Tôi cảm động, đứng yên trong góc bếp, chụp từng người một trong máy của tôi, tôi muốn làm một album nhỏ sửa soạn cho sự ra đời của thằng cu Junior, nó sẽ là cháu đích tôn của cả hai thông gia chúng tôi, là sợi dây kết nối tình gia đình nội ngoại.
    Chồng tôi giữ yên lặng từ nãy giờ mới lên tiếng nhỏ bên tai tôi :
    – Ở Việt Nam làm ông bà nội phải chững chạc lắm rồi, bên đây sao lên chức ông bà nội mà mặt còn ham vui quá!
    Thằng Bê biết mẹ đang suy nghĩ mông lung cho tương lai, nó nhè nhẹ cười cười đến đứng bên tôi thầm thì :
    – Nhiều Bà Nội cũng còn… múa, ca hát và làm văn nghệ mà, mẹ cứ làm những gì mình thích nhé, đừng nghiêm túc quá sẽ mất vui!
    Thằng Bê và con dâu Vân đưa mời tôi một ly rượu champagne nhỏ, chúng tôi cụng ly, cùng nhìn sâu trong ánh mắt của nhau, hiểu rằng tre già măng mọc, xã hội có tốt hay không cũng chính do sự xây dựng từ trong gia đình nhỏ của mình; những người trẻ của ngày hôm nay là sự trưởng thành của thế hệ tương lai.

 

-- Sỏi Ngọc

Montreal, Jan’24

 

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chị nhớ lại, vào một buổi sáng ngày cuối tháng 1 năm 1973, khi Chị đi lấy bản tin ở bên Macv về cho AP, chị thấy sao hôm nay văn phòng đông thế. Ký giả của AP và cả của NBC News bên cạnh cũng chạy qua chạy lại, Chị nghe ông chánh văn phòng nói: Viêt Nam sắp ngưng bắn rồi, sắp hòa bình rồi…” Văn phòng Associated Press xôn xao, từ ông chánh văn phòng đến các ký giả, nhân viên của AP đều hứng khởi với cái tin “Nóng bỏng” này. Chị thấy các phóng viên của các hãng thông tấn, hãng truyền hình ngoại quốc chạy hối hả sang nhau và chạy qua cả đài phát thanh Quân Đội Việt Nam để cập nhật tin tức viết bài…
Chị đi bằng xe hàng. Là dân Đà Lạt gốc Huế nên chị gọi xe đò là “xe hàng”. Đi xe hàng, tức là xe đò, là xe chở người và cả hàng chứ không chở riêng hàng. Tiếng Việt hay như vậy đó! Đến Gò Công rồi đi xe lam vào Đồng Nguơn. Ấp Đồng Nguơn. Không phải đây là lần đầu tiên chị được thấy cảnh đồng quê. Đồng quê miền nam hầu như đâu đâu cũng giống nhau. Nhưng có đi nhiều mới thấy mỗi nơi có một chút khác. Phải thế không? Hay chính là cảm giác của chị mỗi lần một khác?
Tôi ước mơ có một ngày nào đó, khi thanh bình thật sự trở về trên nước VN, khi chính thể CS hoàn toàn tan rã, khi con người công chính trở lại làm nền tảng trong xã hội mới, chúng ta sẽ trở về, những ngưới bạn từ thời xa xưa, cùng nhau làm lại một bữa tiệc Tất Niên, mời vong linh các thầy, các bạn, các anh em đồng đội đã chết trong khói lửa chinh chiến, trong các biến cố tang thương của đất nước, trong các trại tù, trên biển…cùng nhập tiệc. Kẻ đang sống cùng người thiên cổ bên cạnh nhau hoài niệm đến một miền thùy dương ngọt ngào nhân tính, một ngôi trường thân yêu giàu truyền thống giáo dục và y đức, một thành phố mến yêu thơ mộng. Để nghe những người quá cố tâm sự về cái chết oan khiên của mình. Được như vậy, hương hồn các vị đó sẽ sớm được siêu thoát và vĩnh viễn an nghỉ chốn nghìn thu. Và chúng ta đây giảm khắc khoải đau thương…
Tôi đã có bốn cái Tết trong trại Panatnikhom và Sikiew, Thailand. Tết đầu tiên thật nhiều kỷ niệm và bất ngờ, vì lúc đó chúng tôi vừa nhập trại trong khi còn hơn một tuần nữa là Tết. Tôi và ba cô bạn đi chung chưa kịp gửi thư cho thân nhân ở nước ngoài để ca bài ca “xin tiền”. Ai lo bận bịu đón Tết thì lo, còn chúng tôi thì lo đi mượn tiền để mua vài vật dụng cần thiết như tấm trải nhựa, tre nứa, dây nilon để làm “nhà” (phải “an cư” mới “lập nghiệp” tỵ nạn được chớ).Khoảng một tuần trước Tết, có một nhóm mấy thanh niên đến thăm vì nghe nói chúng tôi là dân Gò Vấp, nên muốn nhận “đồng hương đồng khói”. Họ là những người trẻ như chúng tôi, nên câu chuyện mau chóng trở nên thân mật và rôm rả
Hỏi thăm ông Hai bán hoa lay-ơn gốc Bình Kiến, nhiều người ngơ ngác hỏi nhau. Tôi lại rảo qua thêm mấy vòng chợ hoa, cũng vừa đi tìm ông Hai, cũng vừa ngắm hoa và ngắm những chậu bonsai bày bán cuối năm, cũng tìm lại mình của gần 20 năm trước, năm nào cũng cứ vào những ngày này, tôi theo ba tôi hóng gió đón sương không hề chợp mắt cùng gian hàng cây kiểng rất bề thế của ba ở đây.
Có lẽ những rộn ràng, hân hoan nhất trong năm không phải là "ba ngày tết", mà là những ngày cận tết. Bắt đầu vào ngày 23 tháng chạp, tối đưa ông Táo về trời. Tất cả mọi sinh hoạt đều hướng về việc chuẩn bị để đón một mùa xuân mới, chào đón nguyên đán và mấy ngày xuân trước mặt. Lúc nhỏ là mùi vải thơm của bộ đồ mới, mùi gạo nếp ngâm cho nồi bánh và hương thơm ngào ngạt cho sàng phơi mứt dừa, mứt bí, mứt gừng ngoài sân. Những đêm ngủ gà ngủ gật ngồi canh bên nồi bánh tét cùng với má, với gia đình xúm quanh. Mùi bếp lửa, mùi khói hương, mùi áo mới lan tỏa của tuổi thơ ngan ngát những ngày xa...
Người ta được nuôi lớn không chỉ bằng thức ăn, mà còn ở lời ru, tiếng hát, và những câu chuyện kể. Chú bé cháu của bà thích được bà ôm vác, gối đầu lên vai bà. Có khi bà mở nhạc từ chiếc nôi cho chú nghe thay cho lời hát, chiếc nôi chú bé đã nằm khi mới lọt lòng mẹ. Có khi bà hát. Bà không ru à ơi, nhưng âm điệu dân gian len vào trong từng lời hát. Chú bé mãi rồi ghiền nghe giọng hát của bà.
Lóng rày tôi hay tẩn mẩn viết về những hồi tưởng tuổi thơ, nhất là những côn trùng ngày xa xưa đó như chuồn chuồn, bươm bướm, ve sầu, dế mèn…Nhiều lúc ngồi nghĩ lẩn thẩn: tại sao vậy? Chắc đó là tâm trạng của người tuổi sắp hết đếm số, tiếc nuối những khi còn cắp sách tới trường. Cắp sách tới trường không phải là chuyện vui nhưng tuổi học trò thì vui thật. Lúc nào, khi nào, chỗ nào cũng toàn thấy chuyện vui chơi. Bạn chơi là người nhưng nhiều lúc là những côn trùng quanh quẩn bên người. Một ông bạn mới gặp nhướng mắt hỏi tôi viết về những bạn chơi nhiều hơn hai chân nhưng chưa thấy nhắc tới bạn của ông ấy. Đó là bọ ngựa. Ông này thuộc loại rắn mắt. Tôi không chung tuổi thơ với ông nhưng chắc ông cũng thuộc loại phá làng phá xóm. Ông kể chuyện ăn me chua trước mấy ông lính thổi kèn trong hàng ngũ khiến mấy ông thợ kèn này chảy nước miếng thổi không được. Tôi thuộc loại hiền nên không có bạn không hiền như bọ ngựa. Ông ta thì khoái bọ ngựa.
“Mày có vợ hồi nào vậy?” chưa kịp chào, mẹ đã ném ra câu hỏi bất ngờ. Tôi lặng thinh. Cục nghẹn trong cổ họng. Tiếng mẹ đã khàn nhưng nghe vẫn quen, vẫn gần gũi, nhưng đặm chút ngạc nhiên và thấp thoáng chút phiền muộn. Hệt như lần hỏi tôi mười mấy năm trước rằng Sao con trốn học. Đường dây điện thoại chợt kêu ù ù, như thể có máy bay hay xe vận tải cơ giới hạng nặng chạy qua chỗ mẹ đứng. Cũng có thể tại tai tôi ù. Tôi cũng không chắc lắm. Giọng nói mẹ chìm vào khối tạp âm hỗn độn. Mẹ lặp lại câu hỏi trong tiếng động cơ rì rầm. Rồi tất cả im vắng bất ngờ. “Hở con?” Mẹ nói.
Bê, con trai của Mẹ, đã theo Mẹ đến giảng đường từ thuở còn trong bụng Mẹ. Suốt thời gian đại học của Mẹ, Bê có nhiều đóng góp khác nhau theo từng thời kỳ. Khi Mẹ làm bài kiểm tra môn Đầu Tư và Tài Chính trong lục cá nguyệt đầu tiên, Bê mới ba tháng tuổi. Mẹ nhẩm tính, bài thi một tiếng rưỡi, đi về từ nhà đến trường thêm một tiếng rưỡi. Như vậy, Bê phải xa Mẹ ít nhất ba tiếng đồng hồ. Mẹ biết tính Bê, mỗi hai tiếng đồng hồ Bê oe oe đòi bú sữa Mẹ. Bê xấu đói lắm, đòi mà không được, Bê nhăn nhó um sùm. Ngày hôm đó, dì Thành đến giữ Bê. Dì Thành rất hồi hộp. Dì chưa có em bé, chẳng biết phải làm sao cho đúng ý Bê. Mẹ thi xong, phóng ra xe về nhà. Mẹ bắt đầu sốt ruột. Mẹ xa Bê đã hơn ba tiếng đồng hồ. Giờ này Bê chắc Bê đã thức giấc. Hy vọng Bê chịu khó nhâm nhi món trà thảo dược cho trẻ sơ sinh trong khi chờ Mẹ về. Thời đó chưa có điện thoại di động. Bởi vậy, có lo cũng để bụng, chứ Mẹ chẳng biết làm sao. Mẹ ba chân bốn cẳng chạy ba tầng lầu. Vừa đến cửa đã nghe tiếng Bê khóc ngằn ngặt.
Khi chơi những bản nhạc hay, Khang khóc theo giai điệu. Mước mắt chảy, tay kéo tình xuống lên, thân hình diệu dẻo theo cảm hứng. gần như mê cuồng, không biết mình là ai. Tôi cảm nhận được cái hay xuất thần nhưng không hiểu. Khang nói: -- “Cậu Út biết không, cái hay của âm nhạc làm cho lòng sung sướng nhưng cái đẹp của âm nhạc làm cho hồn cảm động. Khi món quà quá lớn, quá sức yêu, không thể cười, chỉ có thể khóc.” Tôi nghĩ, những lúc như vậy, Khang không chơi đàn, mà múa với hồn oan.
Tôi làm việc giữ xe cho một casino ở ngoại ô Toronto, gọi là parking attendant. Đó là nghề mà thanh niên ít chịu làm, phần vì lương thấp, mức tối thiểu, hồi đó 5 đồng một giờ, nhưng lý do chính là vì nó buồn. Bãi đậu xe nằm dưới hầm tối, không nhìn thấy người qua lại, nếu ở ngoài trời cũng sau lưng nhà cao tầng. Không ai làm chỗ đậu xe ở khung cảnh xinh đẹp, nơi ấy dành cho hàng quán. Đi học ban ngày, tôi làm thêm ban đêm là việc thích hợp, có thể thỉnh thoảng ngồi học bài. Nhân viên trong phiên gác trước tôi là cô gái bằng tuổi hoặc cùng lắm lớn hơn một hai tuổi, nhưng không hiểu sao cô vẫn có thói quen gọi tôi là em và xưng chị.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.