CHỮA BỆNH KINH TẾ
Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh
Kinh tế Mỹ hiện đang lâm bệnh nặng, giống như một ông già gân cốt rệu rạo, "hết xí quách" nói theo kiểu "dân chơi" ở miền Nam Việt Nam. Nếu có một vị thần y nào giá lâm chữa lành bệnh cho ông để gân cốt ông cứng cáp trở lại, mọi người kể cả các bà, sẽ mừng rỡ vô cùng. Thầy thuốc Barack Obama đã đến rồi và đã chẩn mạch, quả quyết nói sẽ ưu tiên chữa lành bệnh kinh tế. Đến ngày 20-1-09 ông mới tựu chức Tổng Thống, nhưng lúc này đã có những triệu chứng khả quan. Tuần trước sau khi Obama loan báo bổ nhiệm ông Timothy Geithner, Chủ tịch Ngân hàng Dự trữ liên bang ở New York lên làm bộ trưởng Tài chính và ông Bill Richardson, Thống đốc tiểu bang New Mexico, giữ chức Bộ truởng Thương mại, chỉ số Dow Jones tại Thị trường chứng khoán New York đã vọt lên 494 điểm. Qua 2 ngày nghỉ cuối tuần chỉ số lại vọt lên ngày thứ hai tuần này, tăng thêm 397 điểm nữa. Đến thứ ba còn tăng. Nhưng phải chờ xem sự gia tăng chỉ số chứng khoán có vững lâu hay không.
Sáng thứ ba có tin mới Tổng Thống đắc cử Obama đã quyết định nắm ngay lấy dây cương con ngựa khủng hoảng kinh tế và các cố vấn kinh tế của ông đã làm việc chặt chẽ với các phụ tá của Tổng Thống Bush để tạo niềm tin vào thị trường tài chánh đang lung lay đến cỗi rễ. Sự hợp tác giữa hai ông Tổng Thống sắp ra đi và sắp đến đã tạo niềm phấn khởi cho dân chúng đang khổ sở vì kinh tế suy thoái lớn. Về phía Obama đã có những sự bổ nhiệm mới trong chính phủ ông sẽ lãnh đạo. Về kế hoạch kinh tế, tin mới nhất cho biết Obama muốn có một kế hoạch bớt thuế mặc dù nhóm cố vấn kinh tế của ông muốn có một quỹ rất lớn trị giá tới hàng trăm tỷ đô-la để cứu nguy kinh tế. Chiều thứ ba Obama đã họp báo nói lên một hình ảnh có tính quân bình giữa sự chi ra nhiều và sự theo dõi một ngân sách có kỷ luật chặt chẽ.
Nhưng sáng thứ ba vài giờ trước cuộc họp báo của Obama, Quỹ Dự trữ liên bang của ông Bush cho biết sẽ bỏ ra thêm 600 tỷ đô-la để mua những tài sản đã có thế chấp. Quỹ này sẽ mua 100 tỷ đô cổ phiếu thế chấp của công ty cho vay khổng lồ là Fannie Mae and Freddie Mac cũng như của các Ngân hàng Federal Home Loan Banks chuyên cho vay tiền để mua nhà. Quỹ cũng sẽ dùng 500 tỷ để mua cổ phiếu, góp chung các khoản thế chấp thành một gói và đã bán cho các nhà đầu tư. Số tiền 600 tỷ cứu thế chấp này được loan ra sau khi Dự trữ liên bang công bố một chương trình mới nhằm giúp vào việc giải tỏa thị trường tài chánh đang hỗ trợ những món nợ của người tiêu thụ, chẳng hạn thẻ tín dụng, nợ mua xe hơi và các món nợ của sinh viên về tiền học. Chương trình cứu nợ tiêu thụ sẽ cho vay đến 200 tỷ dành cho những người có cổ phiếu được sự yểm trợ của các loại nợ tiêu thụ. Chỉ mới gần đây, Bộ trưởng Tài chính Paulson nói chương trình mới sẽ được yểm trợ 20 tỷ đô lấy ra từ quỹ cứu nạn nợ nần 700 tỷ đã sẵn có. Sự loan báo gấp rút của Quỹ liên bang có vẻ là sự nói ra trước khi quá muộn chăng"
Hãy nhìn đến vài chi tiết đáng chú ý trong cuộc họp báo của Tổng Thống đắc cử Barack Obama vào chiều thứ ba. Obama nói về ngân sách quốc gia, với lời cam kết mục tiêu của chính phủ do ông lãnh đạo là làm giảm sự thâm thủng ngân sách, nhưng sự tài giảm này "chỉ bắt đầu sau khi đất nước hồi phục lại cuộc khủng hoảng ngân sách đang tiếp diễn". Ông nói tiếp: Tôi nghĩ nguời dân Mỹ muốn một cái gì hơn là ý thức thông thường hay khôn khéo. Họ không thích chủ nghĩa, không thích kèn cựa đả kích ngầm lẫn nhau trong chính quyền. Họ muốn có hành động và hiệu quả. Về ngân sách họ không muốn có sự tranh cãi về chính phủ quá lớn hay quá nhỏ, họ muốn có một chính phủ minh mẫn, tài tình, làm việc có hiệu quả".
Vào dịp này Tổng Thống đắc cử loan báo ông đã chọn ông Peter Orszag làm giám đốc Ngân sách của ông, phụ trách xét kỹ các khoản chi để "loại trừ những chương trình chúng tôi thấy không cần thiết, nhấn mạnh ở điểm nếu có chương trình nào xét là cần thiết cũng cần phải sửa đổi cách thi hành sao cho thực sự có kết quả tốt". Orszag hiện là Giám đốc Ngân sách Quốc hội Mỹ, được Obama giới thiệu là người "biết rõ những tử thi chôn ở đâu"". Tại sao lại có chuyện chôn người ở đây" Cố nhiên không là chuyện những người chết mà chuyện các khoản chi trong ngân sách quốc gia của những năm trước, sau khi hết tài khóa là khóa sổ, vậy coi như các khoản chi đó bị "chôn" trong quên lãng như những người đã chết.
Obama nói "cải tổ ngân sách không phải là một sự lựa chọn mà là việc cần phải làm". Về vịêc cần làm, ông thêm một câu đầy ý nghĩa: "Có những báo cáo cho biết từ năm 2003 đến năm 2007 hơn 2,700 nhà triệu phú nhận được tiền trả cho nông trại, mặc dù không có gì rõ rệt là họ được quyền hưởng các số tiền đó". Trong cuộc họp báo Obama nhấn mạnh ưu tiên của ông về việc cải tổ ngân sách: "Ngay sau khi kinh tế bắt đầu phục hồi, chúng tôi sẽ đặt ra một kế hoạch dài hạn để giảm bớt sự thâm thủng ngân sách theo cấu trúc của nó và làm thế nào chắc chắn chúng tôi sẽ không để lại hàng núi nợ nần cho thế hệ kế tiếp". Trong cuộc tranh cử vừa qua một vài nhân vật cấp cao của đảng Cộng Hòa đã chê Obama (đảng Dân Chủ) là người thiếu kinh nghiệm và mỉa mai làm Tổng Thống không phải nghề "học tại chỗ" (vào làm rồi mới học lấy nghề). Obama không có kinh nghiệm làm Tổng Thống nhưng ông biết học kinh nghiệm của quá khứ, để xem những người khác có những lỗi lầm gì. Không phải để soi bói trả thù mà để cả hai bên chính quyền và đối lập hợp tác chân thành trong lúc khó khăn như hiện nay, chẳng hạn giải quyết cái núi nợ nần Obama đang thừa hưởng di sản của ông Bush.
Sự thâm thủng ngân sách đã vọt lên cao trong nhiệm kỳ của George W. Bush. Cho đến nay ngân sách quốc gia tổng kết theo thông lệ vào cuối tháng 9 kết thúc tài khóa mỗi năm, năm 2008 đã bị thâm thủng 455 tỷ, coi như đã gấp đôi số thâm thủng năm 2007. Từ nay đến cuối năm 2008 khi ông Bush hết nhiệm kỳ, phải cộng thêm số tiền 700 tỷ quỹ cứu nguy các ngân hàng và bảo hiểm tài chính, số thâm thủng ngân sách trong năm nay phải lên đến một con số không thể nào ngờ tới là trên 1,000 tỷ.
Gửi ý kiến của bạn
