Ung Thư Với Người Mỹ Gốc Châu Á
Đinh Yên Thảo
Ung thư là căn bịnh xảy ra khi những tế bào của bộ phận nào đó trong cơ thể con người phát triển không bình thường. Mỗi một căn bịnh ung thư có những triệu chứng và cách chữa trị khác nhau. Và dù bị coi là căn bịnh nguy hiểm, với các tiến bộ vượt bực của y khoa, triển vọng chữa trị thành công các căn bịnh ung thư ngày càng gia tăng, nếu được phát hiện sớm và chữa trị kịp thời.
Căn bịnh ung thư có những ảnh hưởng khác biệt đến người Mỹ gốc Á so với các sắc dân khác tại Hoa Kỳ. Trong một bản nghiên cứu riêng biệt cho cộng đồng gốc Á châu về căn bịnh này từ Hiệp hội Ung Thu Hoa Kỳ, đã chỉ ra những biến thể khác nhau ngay chính những cộng đồng như Việt Nam, Trung Quốc, Phi luật tân , Đại Hàn và Nhật Bản. Đây là bản báo cáo giá trị và công phu trước nay dành riêng cho các sắc dân trong cộng đồng Á Châu và được các tác giả cho biết rằng nó có thể sử dụng trong mục đích thông tin đại chúng và giúp giới bác sĩ có những phương pháp ngăn ngừa, chẩn đoán và chữa trị thích hợp cho mỗi sắc dân. Vì nhìn chung, người Châu Á có tỉ lệ ung tư thấp hơn so với người Mỹ chính gốc và cộng đồng Hispanic, nhưng ung thư lại là nguyên nhân hàng đầu gây nên tử vong, so với các căn bịnh về tim trong các sắc dân khác. Cuộc nghiên cứu này được thực hiện tại California, nơi có khoảng 5 triệu người Mỹ gốc Á đang sinh sống. Và nghiên cứu bao gồm các nghiên cứu chi tiết cho 5 sắc dân đông nhất tại tiểu bang California, trong đó có cộng đồng Việt Nam.
Với cộng đồng Việt Nam, đàn ông có tỉ lệ mang bịnh và tử vong cao nhất trong các sắc dân Á Châu vì ung thư gan. Ung thư gan rất phổ biến tại Việt Nam hiện nay từ sự lây lan siêu vi gan B. Nhiều người Việt Nam định cư tại Hoa Kỳ trong thời gian gần đây, nên đã tiềm ẩn virus siêu vi gan B hay có nguy cơ cao mang mầm mống căn bịnh này. Với người Việt nói chung, nguy cơ mang mầm siêu vi gan B cao gấp 16 lần người da trắng, vì Mỹ là nước trẻ em sơ sinh đã được chủng ngừa nên có tỉ lệ viêm gan rất thấp.
Với phụ nữ Việt Nam thì ung thư tử cung là căn bịnh phổ biến và gây tử vong cao so với những cộng đồng Á Châu khác. Tuy nhiên việc phòng ngừa và chẩn đoán lại không được quan tâm đúng mức. Chỉ có một tỉ lệ thấp trong số người được thăm dò cho biết đã thực hiện thử nghiệm Pap trong vòng 3 năm qua. Pap Smear là thử nghiệm cần thiết cho các phụ nữ trưởng thành, trong việc phòng ngừa và phát hiện ung thư tử cung, được thực hiện tối thiểu 3 năm một lần, nếu các cuộc thử thường niên trước đó cho kết quả bình thường. Nếu được phát hiện sớm, các chữa trị sẽ hiệu quả hơn gấp bội. Bản nghiên cứu cho thấy phụ nữ gốc Việt có tỉ lệ mang bịnh này cao gấp năm lần so với các phụ nữ Mỹ trắng.
Ung thư phổi thì phổ biến cho cả đàn ông và phụ nữ gốc Việt so với các sắc dân khác. Các thế hệ sau thì còn có thêm ung thư dạ dày, căn bịnh ung thư mà người Đại Hàn bị nhiều nhất và cũng gây nên tử vong về bệnh này cao hơn so với các sắc dân khác. Cách ăn uống nhiều muối và chất nitrate có thể là phần nào nguyên nhân dẫn đến ung tư dạ dày này. Phụ nữ Đại Hàn cũng có nguy cơ ung thư gan cao, và phía đàn ông thì đây là nguyên nhân và tỉ lệ tử vong vào hàng thứ hai. Người Đại Hàn còn bị coi là có tỉ lệ ung thư gan cao, cũng do nguyên nhân việc lây lan virus siêu vi gan B như trong cộng đồng Việt Nam.
Người Đại Hàn bị ung thư phổi ít hơn so với các cộng đồng khác, nhưng nó gây nên tỉ lệ tử vong cao nhất nơi đàn ông Đại Hàn trong căn bịnh này.
Trong khi đó, người Nhật có tỉ lệ ung thư đường ruột và ung thư ngực cao nhất. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tỉ lệ cao về ung thư đường ruột do người Nhật có vẻ là quá cân hơn, so với các sắc dân khác. Và việc quá cân này mang nguy cơ bị ung thư đường ruột cao hơn. Và phần lớn đàn ông Nhật thiếu những hoạt động về thể chất cũng là yếu tố góp phần tăng cao nguy cơ về căn bịnh ung thư đường ruột này. Bản báo cáo cũng chỉ ra là phụ nữ Nhật bị nguy cơ ung thư ngực cao nhất. Nhưng bù vào đó, phụ nữ Nhật là nhóm có tỉ lệ khám ngực cao nhất so với các sắc dân khác, nên họ phát hiện và chữa trị sớm, kịp thời hơn các sắc dân khác. Và cách ăn uống ít nhiều tương tự người Đại Hàn (ăn mặn) nên họ cũng bị ung thư dạ dày nhiều.
Với người Hoa, ung thư đường ruột, gan và phổi là những căn bịnh phổ biến trong cộng đồng này. Một kết quả gây ngạc nhiên cho giới nghiên cứu là phụ nữ gốc Hoa có tỉ lệ ung thư phổi cao, dù tỉ lệ phụ nữ ở nước này hút thuốc lá thấp. Một trong những yếu tố dẫn đến điều này có thể họ hít khói nhiều qua việc nấu nướng, chiên rán dầu mỡ, lửa cao ngọn và khói mù mịt.
Với người Phi luật tân thì đàn ông tỉ lệ bị bịnh và tử vong vì ung thư tuyến tiền liệt là cao nhất, dù căn bịnh này phổ biến trong hầu hết các sắc dân gốc Á khác. Đàn ông Phi luật tân còn có ung thư phổi tỉ lệ cao. Với phụ nữ, thì họ bị ung thư ngực cao thứ nhì trong các sắc dân, do phụ nữ Phi luật tân có xu hướng bị béo phì nhiều hơn. Quá cân hay béo phì là một nguy cơ khá chắc chắn để gây nên ung thư ngực.
Nhìn chung, nghiên cứu này dù thực hiện cho các sắc dân riêng biệt trong mỗi cộng đồng gốc Á, nhưng cũng đã chỉ ra những căn bịnh ung thư phổ biến như ung thư gan, ung thư tử cung, ung thư tuyến tiền liệt ... thường gặp cho những người Á Châu. Những trở ngại về ngôn ngữ cho những di dân mới, những chế độ ăn uống cùng những thói quen ít thực hiện các cuộc thử nghiệm, kiểm tra định kỳ ... đã ít nhiều gây khó khăn trong việc phòng, chuẩn đoán và chữa trị. Báo cáo cũng kêu gọi các bác sĩ lưu tâm và làm quen với căn bịnh ung thư ngày càng phổ biến trong cộng đồng Á Châu.
Đinh Yên Thảo
Đinh Yên Thảo
Ung thư là căn bịnh xảy ra khi những tế bào của bộ phận nào đó trong cơ thể con người phát triển không bình thường. Mỗi một căn bịnh ung thư có những triệu chứng và cách chữa trị khác nhau. Và dù bị coi là căn bịnh nguy hiểm, với các tiến bộ vượt bực của y khoa, triển vọng chữa trị thành công các căn bịnh ung thư ngày càng gia tăng, nếu được phát hiện sớm và chữa trị kịp thời.
Căn bịnh ung thư có những ảnh hưởng khác biệt đến người Mỹ gốc Á so với các sắc dân khác tại Hoa Kỳ. Trong một bản nghiên cứu riêng biệt cho cộng đồng gốc Á châu về căn bịnh này từ Hiệp hội Ung Thu Hoa Kỳ, đã chỉ ra những biến thể khác nhau ngay chính những cộng đồng như Việt Nam, Trung Quốc, Phi luật tân , Đại Hàn và Nhật Bản. Đây là bản báo cáo giá trị và công phu trước nay dành riêng cho các sắc dân trong cộng đồng Á Châu và được các tác giả cho biết rằng nó có thể sử dụng trong mục đích thông tin đại chúng và giúp giới bác sĩ có những phương pháp ngăn ngừa, chẩn đoán và chữa trị thích hợp cho mỗi sắc dân. Vì nhìn chung, người Châu Á có tỉ lệ ung tư thấp hơn so với người Mỹ chính gốc và cộng đồng Hispanic, nhưng ung thư lại là nguyên nhân hàng đầu gây nên tử vong, so với các căn bịnh về tim trong các sắc dân khác. Cuộc nghiên cứu này được thực hiện tại California, nơi có khoảng 5 triệu người Mỹ gốc Á đang sinh sống. Và nghiên cứu bao gồm các nghiên cứu chi tiết cho 5 sắc dân đông nhất tại tiểu bang California, trong đó có cộng đồng Việt Nam.
Với cộng đồng Việt Nam, đàn ông có tỉ lệ mang bịnh và tử vong cao nhất trong các sắc dân Á Châu vì ung thư gan. Ung thư gan rất phổ biến tại Việt Nam hiện nay từ sự lây lan siêu vi gan B. Nhiều người Việt Nam định cư tại Hoa Kỳ trong thời gian gần đây, nên đã tiềm ẩn virus siêu vi gan B hay có nguy cơ cao mang mầm mống căn bịnh này. Với người Việt nói chung, nguy cơ mang mầm siêu vi gan B cao gấp 16 lần người da trắng, vì Mỹ là nước trẻ em sơ sinh đã được chủng ngừa nên có tỉ lệ viêm gan rất thấp.
Với phụ nữ Việt Nam thì ung thư tử cung là căn bịnh phổ biến và gây tử vong cao so với những cộng đồng Á Châu khác. Tuy nhiên việc phòng ngừa và chẩn đoán lại không được quan tâm đúng mức. Chỉ có một tỉ lệ thấp trong số người được thăm dò cho biết đã thực hiện thử nghiệm Pap trong vòng 3 năm qua. Pap Smear là thử nghiệm cần thiết cho các phụ nữ trưởng thành, trong việc phòng ngừa và phát hiện ung thư tử cung, được thực hiện tối thiểu 3 năm một lần, nếu các cuộc thử thường niên trước đó cho kết quả bình thường. Nếu được phát hiện sớm, các chữa trị sẽ hiệu quả hơn gấp bội. Bản nghiên cứu cho thấy phụ nữ gốc Việt có tỉ lệ mang bịnh này cao gấp năm lần so với các phụ nữ Mỹ trắng.
Ung thư phổi thì phổ biến cho cả đàn ông và phụ nữ gốc Việt so với các sắc dân khác. Các thế hệ sau thì còn có thêm ung thư dạ dày, căn bịnh ung thư mà người Đại Hàn bị nhiều nhất và cũng gây nên tử vong về bệnh này cao hơn so với các sắc dân khác. Cách ăn uống nhiều muối và chất nitrate có thể là phần nào nguyên nhân dẫn đến ung tư dạ dày này. Phụ nữ Đại Hàn cũng có nguy cơ ung thư gan cao, và phía đàn ông thì đây là nguyên nhân và tỉ lệ tử vong vào hàng thứ hai. Người Đại Hàn còn bị coi là có tỉ lệ ung thư gan cao, cũng do nguyên nhân việc lây lan virus siêu vi gan B như trong cộng đồng Việt Nam.
Người Đại Hàn bị ung thư phổi ít hơn so với các cộng đồng khác, nhưng nó gây nên tỉ lệ tử vong cao nhất nơi đàn ông Đại Hàn trong căn bịnh này.
Trong khi đó, người Nhật có tỉ lệ ung thư đường ruột và ung thư ngực cao nhất. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tỉ lệ cao về ung thư đường ruột do người Nhật có vẻ là quá cân hơn, so với các sắc dân khác. Và việc quá cân này mang nguy cơ bị ung thư đường ruột cao hơn. Và phần lớn đàn ông Nhật thiếu những hoạt động về thể chất cũng là yếu tố góp phần tăng cao nguy cơ về căn bịnh ung thư đường ruột này. Bản báo cáo cũng chỉ ra là phụ nữ Nhật bị nguy cơ ung thư ngực cao nhất. Nhưng bù vào đó, phụ nữ Nhật là nhóm có tỉ lệ khám ngực cao nhất so với các sắc dân khác, nên họ phát hiện và chữa trị sớm, kịp thời hơn các sắc dân khác. Và cách ăn uống ít nhiều tương tự người Đại Hàn (ăn mặn) nên họ cũng bị ung thư dạ dày nhiều.
Với người Hoa, ung thư đường ruột, gan và phổi là những căn bịnh phổ biến trong cộng đồng này. Một kết quả gây ngạc nhiên cho giới nghiên cứu là phụ nữ gốc Hoa có tỉ lệ ung thư phổi cao, dù tỉ lệ phụ nữ ở nước này hút thuốc lá thấp. Một trong những yếu tố dẫn đến điều này có thể họ hít khói nhiều qua việc nấu nướng, chiên rán dầu mỡ, lửa cao ngọn và khói mù mịt.
Với người Phi luật tân thì đàn ông tỉ lệ bị bịnh và tử vong vì ung thư tuyến tiền liệt là cao nhất, dù căn bịnh này phổ biến trong hầu hết các sắc dân gốc Á khác. Đàn ông Phi luật tân còn có ung thư phổi tỉ lệ cao. Với phụ nữ, thì họ bị ung thư ngực cao thứ nhì trong các sắc dân, do phụ nữ Phi luật tân có xu hướng bị béo phì nhiều hơn. Quá cân hay béo phì là một nguy cơ khá chắc chắn để gây nên ung thư ngực.
Nhìn chung, nghiên cứu này dù thực hiện cho các sắc dân riêng biệt trong mỗi cộng đồng gốc Á, nhưng cũng đã chỉ ra những căn bịnh ung thư phổ biến như ung thư gan, ung thư tử cung, ung thư tuyến tiền liệt ... thường gặp cho những người Á Châu. Những trở ngại về ngôn ngữ cho những di dân mới, những chế độ ăn uống cùng những thói quen ít thực hiện các cuộc thử nghiệm, kiểm tra định kỳ ... đã ít nhiều gây khó khăn trong việc phòng, chuẩn đoán và chữa trị. Báo cáo cũng kêu gọi các bác sĩ lưu tâm và làm quen với căn bịnh ung thư ngày càng phổ biến trong cộng đồng Á Châu.
Đinh Yên Thảo
Gửi ý kiến của bạn
