Hôm nay,  

Khuôn Mặt Và Nét Mặt

16/02/201300:00:00(Xem: 6490)
Vào dịp đầu năm, tôi gặp lại vài người bạn cũ.

Có khuôn mặt rạng rỡ tươi cười như hoa xuân và tiếc thay, cũng có cả những khuôn mặt ỉu sìu như rẻ rách!

Như hồi ký sự đời được in thành từng nếp nhăn trên mặt họ nên vừa lúc bắt tay nhau, nhìn vào mắt nhau, không cần thăm hỏi đôi ba câu cũng đoán trước được một năm thành công hay thất bại, một năm gia đình chao đảo hay hạnh phúc, vận mệnh may mắn hay sui sẻo... Tất cả vô tình hiện rõ trên khuôn mặt bất chấp cả thời điểm linh thiêng đầu năm mới.

Buổi sáng thức dậy, ai cũng đều lo sửa soạn khuôn mặt gọn gàng, sạch sẽ, có khi còn tắm rửa cho toàn thân trang trọng trước khi nhập vào cuộc sống đời thường nhưng khi nhìn vào gương soi vừa chiếu thẳng vừa chiếu hậu, ít ai để ý đến nét mặt của mình lúc đầu ngày! Đã gọi là nét thì nó nửa thực nửa mơ, lẩn trốn đằng sau gáy mà nếu tò mò sờ vào gáy cũng chẳng biết nó ở đâu? Vui buồn hay đau khổ phát ra từ nội tâm ảnh hưởng đến khuôn mặt mà chúng ta gọi là nét mặt. Nơi xã hội chúng ta đang sống goi là "stress" bởi lẽ có người khổ cũng stress mà vui cũng stress... Đường nào cũng đến lo âu không rứt ra được thế nên thời sinh tiền cụ Nguyễn Hiến Lê mới viết cuốn sách "Quẳng gánh lo đi mà vui sống" giúp đời.

Nét mặt của người lạc quan yêu đời thường kèm theo nụ cười cảm thông nên dễ coi và chấp nhận ngược lại với nét bi quan, người đối diện sẽ thấy buồn lây, thương hại hay lánh xa. Hiện tượng này tựu trung là những khắc khoải âm ỉ trong lòng bởi việc làm xẩy ra chưa được giải quyết, tạo nên tâm trạng buồn bã có khi cay đắng toàn thân và phát sồi ra cửa mặt.

Dĩ nhiên, khi lòng buồn chẳng có cảnh nào vui nhưng trong cuộc họp mặt bạn bè buổi đầu năm, gặp gỡ một người mang nét mặt tang thương đưa đám sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến không khí hội hè mà người ấy vô tình không hay! Cứ ngỡ nỗi lòng đã dấu, tâm tư đã chôn nên chỉ một mình ta ôm trọn nỗi buồn... Sự kiện vừa kể gợi lại câu truyện không mấy hãnh diện của tôi trước đây hai thập niên:

Buổi sáng mùa đông, một ngày bận rộn như mọi ngày,tôi rời văn phòng, lái xe đến Home Depot mua vài vật liệu cần thiết cho hãng xưởng vừa thành lập mà đầu óc nặng nề không sao trút bớt được do những khó khăn thường nhật gây ra.

Rời nhà lúc tinh mơ để mở hãng cho hơn chục người thợ làm việc, tôi chỉ kịp rửa mặt bằng hai bàn tay và mấy ngón tay chải đầu vội vã. Vì không kịp nhìn thấy tôi ngay cả lúc soi gương làm sao biết được nét mặt ra sao lúc rời nhà? Có thấy chăng chỉ là trách nhiệm đối với bản thân và gia đình nên hăng say mỗi sáng như sắp sửa đối diện với trận đời, như "life is a fight that never ends". Khuôn mặt ấy có nét mặt nặng nề suốt cả ngày làm việc riết rồi thành quen và không thấy chút dị biệt nào!

Vừa ra khỏi xe, sắp sửa bước vào tiệm thì bên cạnh tôi, một giọng nữ nhẹ nhàng hỏi bằng tiếng Mỹ:

- Chuyện gì xẩy ra với ông đây? Sao nhìn ông khổ sở quá... remember whatever happens, it's not the end of the world...

Hoảng hồn với lời nhận xét như bị lột trần tâm gan giữa phố xá ban ngày, tức thì tôi ngoái đầu sang bên cạnh và ngạc nhiên thấy ngay nụ cười thản nhiên của cô gái Mễ tuổi trung niên, hình dạng giống như một người thợ làm việc trong hãng xưởng của tôi. Cô nhìn tôi với ánh mắt từ bi thông cảm có lẽ vì đoán được những khó khăn buồn khổ trên nét mặt nên muốn chia sẻ chút tình đồng loại mà cô nghĩ là cần thiết.

Một kẻ lạ không quen mà cho những nhận xét như thế quả là vô tiền khoáng hậu! Tôi bừng tỉnh ngay tức thì cả thần hồn lẫn thần xác. Hoàn toàn không thấy cô vô duyên mà biết mình có duyên nên may mắn tình cờ gặp được ân nhân. Tôi e thẹn với mình và chỉ biết rụt rè lịch sự phúc đáp kèm theo nụ cười miễn cưỡng sáng ngày hôm đó mà không bao giờ quên được.

- Thank you!

Hóa ra, bao lâu nay ôm đồm công việc tôi ôm cả nét mặt dữ dằn buồn thảm từ nhà đến sở từ sở về nhà mà không hay! Phản ứng ngược với những người chung quanh như thế thử hỏi gia đình vợ con thống khổ cỡ nào? Tôi tự nhủ lòng và ý thức để giác ngộ từ buổi sáng đó với một cô gái không quen, không biết tên và không bao giờ có cơ may gặp lại nhưng cuộc đời có những bất ngờ, có những người mà chúng ta chỉ gặp trong thoáng giây lại nhớ mãi trăm năm...

Đó là câu chuyện của tôi với một cô gái Mễ gặp một lần duy nhất, tặng một bài học thiết thực... Một người thầy chỉ dậy tôi một câu mà gây phản ứng mạnh, thấm thía suốt quãng đời còn lại. Tôi muốn tặng lại những ai chưa kiếm soát được "stress" của cuộc sống để rồi nét mặt triền miên sầu thảm vô tình gây liên hệ đến người thân mà không hay...

Cao Đắc Vinh

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở với cộng sản, tuy còn trẻ con, chúng tôi đã hiểu thấu bài học: không nói theo là có tội, mà nói khác đi lại càng là trọng tội. Bước sang Mỹ, cứ tưởng rằng mọi chuyện sẽ khác vì đây là đất tự nhận là xứ sở tự do, nơi hiến pháp bảo đảm quyền được nói. Nhưng tuần qua, sau mấy chục năm ở Mỹ, tôi bỗng bắt gặp chính mình ngập ngừng muốn nói điều thật: tôi không thích Charlie Kirk, và tôi không muốn “celebrate his life” (tôn vinh cuộc đời ông).
Không rõ ABC có lường trước được phản ứng của cộng đồng, khán giả đối với hành động cúi đầu trước áp lực và quyền lợi, dẫn đến dừng ngay lập tức Jimmy Kimmel Live! hay không, nhưng thực tế đã cho thấy một làn sóng tức giận đã bùng nổ. Viên đạn dường như quay ngược lại, xé gió, đâm thẳng vào ba ký tự khổng lồ của đế chế truyền thông. Các cuộc tẩy chay Hulu và Disney+ bắt đầu. Trang mạng Disney+ bị sụp đổ vì lượng khán giả đăng nhập để “cancel subcription” trong đêm họ ra lệnh tắt đèn sân khấu; Disney mất gần $4 tỷ trên thị trường. Hàng loạt cuộc biểu tình phản đối trước trụ sở của ABC và Disney. Về phía các nhà báo, nghệ sĩ giải trí, các nhà lãnh đạo chính trị – từ Stephen Colbert đến David Letterman đến cựu Tổng thống Barack Obama – cùng lên án việc làm của ABC, coi đó là sự đầu hàng nguy hiểm trước áp lực chính trị và là phép thử đối với quyền tự do ngôn luận.
Nhìn vào những gì đang diễn ra tại nước Mỹ hiện nay, người ta không thể không liên tưởng đến cuộc cách mạng văn hóa tại Trung Quốc như vậy. Cũng là cuộc tấn công vào những gì bị cho là khuynh tả, là sự tập trung quyền lực vào một cá nhân qua phong trào cuồng lãnh tụ với những vệ binh trung thành chưa từng thấy tại Hoa Kỳ.
Người ta thường có nhiều cách định nghĩa về hy vọng. Hy vọng là một cảm xúc lạc quan, một niềm tin tươi sáng rằng mọi thứ chắc chắn sẽ được cải thiện. Hy vọng có thể đến từ một tiếng nói cá nhân xa lạ nào đó trong triệu triệu người trên thế giới này. Hy vọng có thể đến từ một bản tuyên bố chung của hai phong trào đối lập. Hy vọng là phải nhận ra rằng cái ác và sự bất công có thể chiếm ưu thế ngay cả khi chúng ta đang đối đầu với nó. Hy vọng là khi nhìn thấy rõ một bên sáng và một bên tối, thấu hiểu rằng vòng cung của vũ trụ đạo đức có thể không uốn cong về phía công lý – nhưng chúng ta không tuyệt vọng. Hy vọng, là khi một đêm vinh danh nghệ thuật trở thành nơi hàng trăm người giơ cao ngọn đuốc tôn vinh sự kiên cường, tiếng nói dũng cảm, như một lời nhắc nhở với thế giới rằng nghệ thuật và nhân văn là không thể tách rời.
Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.
Bạn, tôi, chúng ta, không ai an toàn trước bạo lực súng đạn ở Mỹ. Chắc người Mỹ chưa kịp quên hình ảnh người mẹ tất tả chạy trên đôi chân trần, tìm con trong vụ xả súng mới nhất ở Annunciation Catholic School in Minneapolis tháng vừa qua. Những đứa trẻ xứng đáng có đời sống an toàn để đến trường mỗi ngày và trở về an toàn trong vòng tay cha mẹ. “Thay vì kích động thêm bạo lực, các nhà lãnh đạo chính trị nên tận dụng thời điểm này để đoàn kết chúng ta hướng tới những thay đổi hợp lý về súng đạn mà đa số người Mỹ ủng hộ,” Giáo sư Robert Reich đã nói như thế.
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.