Hôm nay,  

Tư vấn quốc tế cho quá trình điều tra nguyên nhân thảm họa cá chết

29/07/201600:01:00(Xem: 5867)
Tư vấn quốc tế cho quá trình điều tra
nguyên nhân thảm họa cá chết
 
Thục Quyên (Save Vetnam´s Nature)
 
Những báo giấy, báo mạng, lề trái, lề phải , truyền thanh, truyền hình  của Việt Nam từ cuối tháng tư tới nay luôn loan tin nhà cầm quyền Việt Nam mời các tư vấn ngoại quốc đến để cùng với Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam điều tra thảm hoạ cá chết, như là một điểm son cho cách làm việc của những người hữu trách, và bảo đảm cho sự minh bạch của cuộc điều tra.
 
Tại sao từ chối đề nghị của Liên Hiệp Quốc giúp điều tra?
Nhà cầm quyền Việt Nam quyết liệt từ chối đề nghị giúp đỡ điều tra của Hoa Kỳ thì còn có thể nghĩ rằng, vì họ khó ăn nói với  Tập đoàn Công ty Luyện Kim MCC Trung Quốc (Metallurgical Corporation of China Ltd.), công ty thầu của Formosa Hà Tĩnh (FHT) và là thủ phạm ngay tại hiện trường mà FHT không quên nhắc tới khi nhận tội.
Nhưng từ chối cả đề nghị giúp đỡ điều tra của LHQ, một sự giúp đỡ bảo đảm vừa về chất lượng lẫn tính trung thực, thì đáng lý rõ ràng đẩy người dân Việt, dù khờ dại tới đâu, cũng phải đi tới kết luận:  giới hữu trách  không hề có ý muốn khẩn cấp tìm ra sự thật toàn vẹn, hoặc ít ra họ đang sa lầy trong một thế kẹt không còn quyền quyết định những phương thức cần làm.
 
Khi nhà cầm quyền Việt Nam loan tin chọn lựa các nhà khoa học đến từ các quốc gia Đức, Mỹ, Israel để hoạt động chung với các nhà khoa học trong nước, thì chỉ cho biết tên tuổi vài người ,  nhưng không cho biết lãnh vực hoạt động của họ có thích hợp không, và cho đến nay cũng không công bố chương trình hoạt động cũng như kết quả việc làm của họ.
Vậy mà bấy lâu cũng chẳng thấy dân chúng thắc mắc nhiều về tiêu chuẩn những nhà tư vấn quốc tế được mời đến điều tra, hoặc họ là ai, ai là người chọn họ? Ngay cả khi FHT trong thư nhận tội có viết sẽ "tìm kiếm chuyên gia quốc tế giúp đỡ để cải thiện hệ thống xử lý chất thải......" cũng không làm ai lưu ý.
  
Giáo sư Roberto Mayerle ( (đaị học Kiel/CHLB Đức)
Trong buổi đầu, một trong những nhà khoa học được mời là GS Mayerle  chuyên về địa chất ven biển và kỹ thuật. Lãnh vực của ông là  phát triển và ứng dụng các mô hình số và các hệ thống thông tin duyên hải để hỗ trợ việc quản lý các khu vực ven biển ( thí dụ những năm gần đây GS Mayerle chuyên lo chương trình đặt hệ thống ra đa tần số cao WERA để đo biến đổi về các dòng chảy và sóng tại Yantai, Bohai Sea (Sơn Đài, tỉnh Sơn Đông, biển Bột Hải, Trung Hoa). 
Cho đến nay không có thêm tin tức gì liên quan đến sự có mặt và nhiệm vụ của ông tại những vùng có hiện tượng cá chết.
  
Hai nhà tư vấn quốc tế gần đây có lên tiếng về qúa trình điều tra 
      
1/  Tiến Sĩ  Friedhelm Schroeder
Ông là một nhà hóa học Đức, nhân viên 25 năm thâm niên của Trung tâm khoa học  Helmholtz, Geesthacht, nhưng đã nghỉ việc và hiện nay là một nhà tư vấn khoa học.
Trong cuộc trao đổi với Quỹ Bảo vệ Biển Đức (1), TS cho biết tuy ông được nhà nước VN mời cộng tác trong qúa trình điều tra nhưng lại giới hạn công việc của ông chỉ được bình luận những báo cáo của các khoa học gia thuộc Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Trong khi phần có mặt, kiểm tra tại chỗ, thì chỉ hời hợt và lướt qua cho có lệ. Ông cũng không được tự lấy mẫu để nghiên cứu.
Đáng ngạc nhiên là TS Schroeder một bên cho thấy không phải là người điều tra trực tiếp nhưng lại đưa ra những lời phê bình sau đây, không thích hợp với cách phát biểu của một nhà khoa học:  Ông cho rằng vì chính sách bảo vệ môi trường không thực tế hoạt động tại Việt Nam nên "có thể tưởng tượng rằng hệ miễn dịch của Cá đã qúa yếu bởi môi trường độc hại đã kéo dài nhiều năm"nên chỉ cần "một tác nhân" nhỏ là chết hàng loạt như đã thấy. 
(Nên nhớ Cá và hải sản được xuất cảng đi khắp thế giới cho tới khi thảm họa xảy ra và được kiểm tra nghiêm ngặt bởi các nước nhập khẩu)
Để rõ ý hơn nữa, TS Schroeder còn nói là dọc theo toàn bộ vùng bờ biển (bị thảm hoạ) là những nhà máy mà hầu hết đều thải nước ô nhiễm không lọc thẳng xuống biển, và trong qúa trình điều tra, các thủ phạm tiềm năng khác đã được làm ngơ. Trong khi ông lại thấy tận mắt hệ thống lọc nước thải rất hiện đại của Formosa Hà Tĩnh, gồm cả máy đo tự động. Đó là tất cả những gì TS Schroeder quan sát khi "có mặt kiểm tra hời hợt và lướt qua cho có lệ"
Tóm lại, nhà cầm quyền Việt Nam, hiểu theo TS Schroeder, mời các nhà tư vấn quốc tế đến (không biết tốn bao nhiêu tiền của dân) nhưng không thực sự cho họ trực tiếp điều tra (ít nhất trong trường hợp TS Schroeder) và lỗi gây thảm họa phần lớn là do phía Việt Nam ô nhiễm, Formosa nếu có thì lỗi cũng chỉ là thêm chút ít vào tình trạng sẵn có .
Để cân đối sự công bình khoa học, Qũy Bảo vệ Biển Đức bên cạnh những lời phát biểu của TS Schroeder cũng nhắc tới bài chuyên khảo năm 2012 của ông Michael Zschiesche thuộc Viện Nghiên cứu Môi trường Độc lập :"Bảo vệ môi trường tại Việt Nam" trong đó nhắc tới tình trạng gian lận rất phổ biến của các nhà máy là có hai ống thải, một đặc biệt dùng khi kiểm tra định kỳ và một để xử dụng hàng ngày khi không sợ bị kiểm tra.
 
2/ Giáo sư Yasuki Maeda
GS Yasuki Maeda (Trường Đại học tổng hợp Osaka, Nhật Bản),Biomass Centre, Đại học Quốc gia Việt Nam, Hà Nộitrong một cuộc phỏng vấn của Vietnam News ngày 11/07/2016 cho biết một cách rất dè dặt:  nếu những chất độc gây hỏng hệ sinh thái biển (chỉ)  là cyanid và phenol thì ông nghĩ một sự phục hồi có lẽ không tới 30-40 năm nhưng ít ra cũng cần 10 năm. Cũng theo ông, không thể làm gì khác hơn là chờ đợi và chấm dứt không tiếp tục thải những độc tố vào biển cả.
Không tỏ ra biết chi tiết về nguyên nhân thảm họa, có lẽ vì cũng không được mời trực tiếp điều tra, GS Y.Maeda chỉ nhấn mạnh khuyên nhà cầm quyền Việt Nam và dân chúng cần phải cộng tác toàn diện với nhau trong những nổ lực cải thiện môi trường,không chỉ đuổi theo phát triển kinh tế mà phải lưu ý giữ thăng bằng giữa kinh tế và môi trường.
GS Maeda cũng cho biết Nhật Bản và Âu Châu có rất nhiều kinh nghiệm về cải thiện môi trường tại các khu vực ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước và ô nhiễm đất. Chính phủ Việt Nam nên học hỏi từ những kinh nghiệm của người đi trước để tránh lặp lại những sai lầm tương tự.
 .
Con đường thoát duy nhất: gấp rút mời Liên Hiệp Quốc vào giám sát và điều tra.
Nhà cầm quyền Việt Nam!  Trễ còn hơn không ! 
Chính các ông cũng đã thấy sợi thòng lọng MCC và Formosa càng ngày càng siết lại. 
Đổ tội " “Vấn đề cá chết bị chính trị hoá" là một lời nói vô liêm sỉ!
Hãy thả những người dân đi biểu tình vì quan tâm đến vận mệnh dân tộc!
Hãy để mọi người tự do ra cứu trợ những vùng trực tiếp bị thảm hoạ. Mọi người Việt tại hải ngoại và những dân tộc bạn đang sẵn sàng đóng góp trong cơn nguy biến.
Không còn thì giờ nữa, hãy cộng tác toàn diện với dân để thoát nạn diệt vong!
_____________________
.
.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.